DOLANDIRICILIK VE BİRLİKTE İŞLENEN SAHTECİLİK SUÇLARI
B. SUÇUN YASAL UNSURLARI
18
1. HİLELİ DAVRANIŞLARLA BİR KİMSENİN ALDATILMASI (Hareket Unsuru)
19
a. Hilenin Aldatmaya Elverişli Olması (Güçlendirilmiş Basit Yalan)
20
aa. Dolandırıcılık Suçunda Hile Unsuru Olarak Sahte Belgenin
aaa. Sahtecilik Suçları ve Yasal Unsurları
40
aab. Hile Unsuru Olarak Kullanılan Sahte Belgenin Aldatma
Kabiliyeti ve Dolandırıcılık Suçuna Etkileri
58
bb. Malın Olduğundan Fazla Abartılması
76
c. Mağdurun Talebinin Ahlaka ve Kanuna Aykırı Olması
79
d. Suçun İhmali Davranışla İşlenmesi (Susma/Gizleme)
81
da. Failin Gerçeği Söyleme Yükümlülüğü
82
db. Hizmetten Karşılıksız Faydalanılması (Taksi–Konaklama–Yeme İçme)
85
e. Hileli Hareketlerin Belirli Bir Kimseye Yöneltilmiş Olması
89
ea. İcra Hareketlerinin Başlaması–Suçun Oluşması
89
eb. Bünyesinde Hile Barındırmakla Beraber Dolandırıcılık Suçunu
Oluşturmayan Eylemler
105
f. Hilenin Etkisiyle–Sonucunda Haksız Menfaatin Elde–Temin Edilmesi–
İlliyet Bağı (Önceden Doğan Borç)
117
g. Hileli Hareketlere İnanma–Aldanma
127
2. YARAR SAĞLAMA (Sonuç)
129
a. Yarar Kavramı (Suçun Konusu)
129
b. Yararın Hileye İstinaden Temin Edilmiş Olması
136
c. Yararın/Zararın Haksız Olması
140
d. Yararın Elde Edilmesi–Suçun Tamamlanması
141
da. Elde Edilen Yarar ile Uğranılan Zarar Arasında İlliyet Bağının
db. Yararın Elde Edilmesi
146
e. Suçun Oluşması ve Tamamlanması (Hırsızlık ve Yağma Suçuna
f. Birden Fazla Kez Yarar Elde Etme (Zincirleme Suç–TCK m.43/1)
168
g. Elde Edilen Yararın İadesi/Tazmini–Etkin Pişmanlık
179
h. Yarar Miktarının Cezaya Yansımaları–Adli Para Cezasının Hesaplanması
180
3. YARAR SAĞLAYAN KİMSE (FAİL)
185
b. Kast (Manevi Unsur)
192
c. Hukuka Aykırılık Unsuru
194
4. ALDATILAN KİMSE (SUÇUN MAĞDURU)
194
a. Gerçek Kişi Malik–Zilyet–Zilyet Yardımcısı Mağdur
195
b. Suçtan Zarar Gören – Tüzel Kişiler
200
c. Hilenin Belli Kişi ya da Kişilere Yöneltilmesi–Muhatabiyet
201
d. Gerçek Kişiye Yöneltilmeyen Hile
202
e. Mağdurun Algılama Yeteneği
209
f. Hilenin Birden Fazla Mağdura Yöneltilmesi (Gerçek İçtima ve TCK
g. Suçun Mağdurunun Belirli Yakınlıkta Akrabalar Olması
218
h. Mağdur ve Suçtan Zarar Görenin Doğru Belirlenmesi ve Sonuçları
218
C. BASİT DOLANDIRICILIK
220
1. EVLENME VAADİYLE DOLANDIRICILIK
224
2. ARAÇ ALMA–SATMA BAHANESİYLE DOLANDIRICILIK
226
a. Araç Satın Alma Bahanesi ile Dolandırıcılık
226
b. Araç Satma Bahanesiyle Dolandırıcılık
228
c. Kiralama ve Deneme Sürüşü Bahanesiyle Dolandırıcılık
231
3. ARACIN KİLOMETRESİNİN DÜŞÜRÜLMESİ SURETİYLE DOLANDIRICILIK
234
4. HASARLI–AĞIR HASARLI–CHANGE ARACIN SATILMASI SURETİYLE
a. Hasarlı Aracın Satılması
244
b. Ağır Hasarlı/Pert Kayıtlı Aracın Satılması
245
c. Change Aracın Satılması
252
5. SAHTE ALTIN, TARİHİ ESER ve DEĞERİ DÜŞÜK PARA BİRİMİ SATMAK
SURETİYLE DOLANDIRICILIK
257
6. İŞ BULMA VAADİYLE DOLANDIRICILIK
260
7. BONO ve ÇEK VERMEK SURETİYLE DOLANDIRICILIK
262
8. KARTOPU SÖZLEŞMELERİ
266
9. PARA ÜSTÜ BAHANESİYLE DOLANDIRICILIK
268
11. TAŞINMAZ DEVRİ BAHANESİYLE DOLANDIRICILIK
273
12. ŞİRKET SAHİBİNİN/YÖNETİCİLERİNİN/ÇALIŞANLARININ DOLANDIRICILIK
a. Şirketin Devrinden Sonra Şirket Aleyhine İcra Takibi Yapılması Suretiyle
b. Şirket Ortağının ve Müdürünün Dolandırıcılık Eylemleri
277
c. Tacir veya Şirket Yöneticisi ya da Şirket Adına Hareket Eden Kimselerin
Dolandırıcılık Eylemleri
281
D. SUÇUN NİTELİKLİ HALLLERİ
285
1. DİNİ İNAÇ VE DUYGULARIN İSTİSMAR EDİLMESİ SURETİYLE DOLANDIRICILIK
2. KİŞİNİN İÇİNDE BULUNDUĞU TEHLİKELİ DURUM VEYA ZOR ŞARTLARDAN
YARARLANMAK SURETİYLE DOLANDIRICILIK (TCK m. 158/1–b)
304
3. KİŞİNİN ALGILAMA YETENEĞİNİN ZAYIFLIĞINDAN YARARLANMAK
SURETİYLE DOLANDIRICILIK (TCK m. 158/1–c)
313
4. KAMU KURUM ve KURULUŞLARININ, KAMU MESLEK KURULUŞLARININ,
SİYASİ PARTİ, VAKIF veya DERNEK TÜZEL KİŞİLİKLERİNİN ARAÇ OLARAK
KULLANILMASI SURETİYLE DOLANDIRICILIK (TCK m. 158/1–d)
331
b. Araç Olarak Kullanılan Kurum ve Kuruluşlar
332
ba. Kamu Kurum ve Kuruluşları
332
bb. Kamu Meslek Kuruluşları
334
bd. Vakıf ve Dernekler
335
c. Maddi Varlıklarının Suçta Kullanılması
335
d. Maddi Varlıkların Hile Unsuru Olarak Kullanılması
339
Kabiliyetlerinin Dolandırıcılık Suçuna Etkileri
341
db. Belge Vasfında Olmayan Maddi Varlıklar (Evrak ve Yazılar)
349
e. Mağdurun İradesini Etkileme ve Suçun İşlenmesinin Kolaylaştırma
350
f. Maddi Varlıkların Kullanılması
353
h. Uygulamada En Çok Karşılaşılan Haller
357
ha. Kimlik veya Sürücü Belgesinin Araç Olarak Kullanılması
357
hb. Trafik Tescil Belgesinin Araç Olarak Kullanılması
378
hc. İcra Müdürlüğünün Araç Olarak Kullanılması
381
hca. Sahte Bono, Sözleşme veya Borç Doğurucu Belgenin İcra
hcb. Hukuka Aykırı Ele Geçirilen Kâğıdın Veriliş Amacı Dışında
Doldurularak İcra Takibine Konulması (Açığa Atılan İmzanın
Kötüye Kullanılması (m.209/2) ve Bedelsiz Senedin
Kullanılması (m.156))
393
hcc. Şirketin Devrinden Sonra Şirketi Borçlandırıcı Belgelerin İcra
hd. Tapu Müdürlüğünün Araç Olarak Kullanılması
405
5. KAMU KURUM VE KURULUŞLARI ZARARINA DOLANDIRICILIK
a. Tarımsal Destekten, Gelirden veya Primden Haksız Yararlanma
435
b. Fiilen Çalışılmadığı Halde Sigortalı Bildirimi Yaparak Menfaat Temin
c. Sahte Reçete ile Yarar Sağlama
448
d. Başkasına Ait veya Sahte Kimlikle ya da Kartla Sağlık Hizmetinden
e. Haksız Nakil Harcırahı ve Görev Yolluğu Alma
470
f. Eğitim Verilmediği Halde Ücretini Alma–(Rehabilitasyon Merkezleri)
474
g. Haksız Aylık/Ücret/Gelir/Maaş Alma
479
h. Vergi İstisnasından, İndiriminden ve Kurum Ödemesinden Haksız
6. BİLİŞİM SİSTEMLERİNİN, BANKA VEYA KREDİ KURUMLARININ ARAÇ
OLARAK KULLANILMASI SURETİYLE DOLANDIRICILIK (TCK m. 158/1–f)
493
a. Bilişim Sistemlerinin Araç Olarak Kullanılması Suretiyle Dolandırıcılık
495
ab. Uygulanma Koşulları
502
aba. Bilişim Sistemlerinin Araç Olarak Kullanıldığının Ortaya
abb. Bilişim Sistemlerinin Aldatıcı ve Kolaylaştırıcı Etkisi
503
abba. Dolaylı Aktarım
504
abbc. Bilişim Sisteminin Kolaylaştırıcı Etkisinden
abbcb. Mağdurun Kullandığı Bilişim Sistemi
ac. Bilişim Sistemlerinin Araç Olarak Kullanılma Şekilleri
511
aca. İnternet İlanı Üzerinden Gerçekleştirilen Eylemler
511
acaa. Suçta Kullanılan Hatlara (GSM) Dair Araştırma
512
acab. İnternet İlanına/Sitesine/Hesabına Dair Araştırma
517
acac. Banka Hesabına Dair Araştırma
519
acad. Kargoya/Teslimata Dair Araştırma
525
acb. Aradaki Adam (MAN İN THE MİDDLE) Yöntemiyle
Gerçekleştirilen Eylemler
528
acc. Phishing/Oltalama/Yemleme Suretiyle Gerçekleştirilen
acd. Sahte ya da Hacklenmiş Hesap Üzerinden Gönderilen Mail
ya da Mesajlar Yoluyla Gerçekleştirilen Eylemler
552
ace. Kripto Paralar ve Takibi
554
adc. TCK m. 244/4 ve 142/2–e İlişkisi
563
add. Zincirleme Suç (TCK m.43/1–2)
567
b. Banka veya Kredi Kurumlarının Araç Olarak Kullanılması Suretiyle
bb. Banka Dekontunun Araç Olarak Kullanılması
593
bc. Çekin Araç Olarak Kullanılması
600
bca. Çekin Özellikleri
600
bcb. Çekin Asli/Zorunlu Unsurları ve Sahtecilik
601
bcc. Aldatma Yeteneği ve Tespiti
605
bcd. Piyasaya Sürülmeyen Sahte Çekler
605
bce. Çekin Düzenlenmesi, Keşideci, Lehtar, Ciranta Kavramları
606
bcf. Gerçek Çekin Suçta Kullanılması
613
bcg. Çekteki Sahtecilik Şekilleri
615
bch. Çek Karşılığında Malın/Menfaatin Teslim Edilmesi–Önceden
bci. Dolandırıcılık ve Sahtecilik Suçlarının Zarar Göreni–Katılma
bcj. Delil Elde Etme ve Sübut
634
bck. Suç Kastı Bağlamında Ödemeden Men ve İmzaya İtiraz
650
bcl. Çekin Kredi Teminatı Olarak Bankaya Verilmesi
664
bcm. Karşılıksız Çekin İcra Takibine Konulması
667
bcn. İcra Hareketlerinin Başlaması–Hazırlık Hareketi–Teşebbüs
668
bco. Zincirleme Suç–İçtima
671
7. BASIN VE YAYIN ARAÇLARININ SAĞLADIĞI KOLAYLIKTAN YARARLANMAK
SURETİYLE DOLANDIRICILIK (TCK m. 158/1–g)
682
8. TACİR VEYA ŞİRKET YÖNETİCİSİ OLAN YA DA ŞİRKET ADINA HAREKET EDEN
KİŞİLERİN TİCARİ FAALİYETLERİ SIRASINDA; KOOPERATİF YÖNETİCELERİNİN
KOOPERATİFİN FAALİYETİ KAPSAMINDA DOLANDIRICILIK (TCK m. 158/1–h)
685
a. Suçun Yasal Unsurları
685
b. Fatura Ödeme Merkezleri
712
c. Şirket Yetkilisi ve Çalışanının Dolandırıcılık ve Güveni Kötüye Kullanma
9. SERBEST MESLEK SAHİBİ KİŞİLER TARAFINDAN MESLEKLERİNDEN DOLAYI
KENDİLERİNE DUYGULAN GÜVENİN KÖTÜYE KULLANILMASI SURETİYLE
DOLANDIRCILIK (TCK m. 158/1–i)
720
10. BANKA VEYA DİĞER KREDİ KURUMLARINCA TAHSİS EDİLMEMESİ GEREKEN
BİR KREDİNİN AÇILMASINI SAĞLAMAK AMACIYLA DOLANDIRICILIK
b. Banka ve Kredi Kurumları (Suçun Mağduru)
728
c. Kredi (Suçun Konusu)
731
d. Banka veya Kredi Kurumuna Hilenin Yönetilmesi
733
da. Hile Olmadan da Kredinin Tahsis Edilecek Olması
737
db. Hilenin Denetim Olanağını Ortadan Kaldıracak Nitelikte Olması
739
dc. Kredinin Tahsisinden Sonra Hileye Başvurulması
746
e. Kredinin Tahsis Edilmesi (Menfaatin Temin Edilmesi–Zarar Koşulu)
748
f. Birlikte İşlenen Sahtecilik Suçları
751
h. İçtima ve Zincirleme Suç
759
11. SİGORTA BEDELİNİ ALMAK AMACIYLA DOLANDIRICILIK (TCK m. 158/1–k)
771
12. KİŞİNİN KENDİSİNİ KAMU GÖREVLİSİ VEYA BANKA, SİGORTA YA DA KREDİ
KURUMLARININ ÇALIŞANI OLARAK TANITMASI VEYA BU KURUM VE
KURULUŞLARLA İLİŞKİLİ OLDUĞUNU SÖYLEMESİ SURETİYLE
DOLANDIRICILIK (TCK m. 158/1–L)
784
a. Kamu Görevlisi, Bankacı, Sigortacı veya Kredi Kurumu Çalışanı Olarak
b. Kamu Kurum ve Kuruluşları, Banka, Sigorta Şirketi ve Kredi
Kurumlarıyla İlişkili Olduğunu Söyleme
791
c. 3D Secure Şifrenin Temini Suretiyle Menfaat Temin Etme
795
d. İçtima ve Zincirleme Suç
805
13. KAMU GÖREVLİLERİYLE İLİŞKİSİNİN OLDUĞUNDAN, ONLAR NEZDİNDE
HATIRI SAYILDIĞINDAN BAHİSLE ve BELLİ BİR İŞİN GÖRDÜRÜLECEĞİ
VAADİYLE DOLANDIRICILIK (TCK m.158/2)
808
14. SUÇUN ÜÇ VEYA DAHA FAZLA KİŞİ TARAFINDAN BİRLİKTE VEYA ÖRGÜT
FAALİYETİ KAPSAMINDA İŞLENMESİ (m.158/3)
810
a. Suçun Üç veya Daha Fazla Kişi Tarafından İşlenmesi (m.158/3)
811
c. Suçun Örgüt Faaliyeti Kapsamında İşlenmesi
817
15. DOLANDIRICILIĞIN BİR HUKUKİ İLİŞKİYE DAYANAN ALACAĞI TAHSİL
AMACIYLA İŞLENMESİ (TCK m.159)
818
E. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ
823
a. Birden Fazla Nitelikli Halin Birlikte Gerçekleşmesi
839
b. Hırsızlık veya Yağma Suçuna Dönüşmesi
839
c. Birlikte İşlenen Şantaj, Hakaret, Tehdit, Özel Hayatın Gizliliği ve Kişisel
Verilerin Ele Geçirilmesi Suçları
847
d. Banka/Kredi Kartının Kötüye Kullanılması ve 5464 Sayılı Yasanın 36.
a. Dolandırıcılık Suçunda Zincirleme Suç Hükümleri
861
b. Belgede Sahtecilik Suçunda Zincirleme Suç Hükümleri
883
3. Uygulanma Koşulları
896
a. Suçun Tamamlanmış Olması
896
b. Failin Bizzat Pişmanlık Göstermesi
900
bc. Gönüllü Vazgeçmeden Ayrımı
900
bd. Pişmanlığın İradi Olması
901
be. Pişmanlığın Ortaya Konuluş Şekilleri
902
bf. İade veya Tazminin Fail ile Bağlantısı
905
c. İade veya Tazminin/Ödeminin Konusu ve Kapsamı
905
ca. İadenin Kapsamının Belirlenmesi
905
cb. Giderilebilecek Bir Zararın Bulunmaması
907
cc. İade Edilen Eşyanın İşlevini Yitirmiş Olması
907
cd. Zincirleme Suçlarda İade veya Tazminin Kapsamı
908
H. KOVUŞTURMA USULÜ ve GÖREVLİ MAHKEME
919
BEDELSİZ SENEDİ KULLANMA (M.156)
923
AÇIĞA İMZANIN KÖTÜYE KULLANILMASI (HUKUKA AYKIRI ELE GEÇİRİLEN KAĞIDIN VERİLİŞ
AMACI DIŞINDA DOLDURULARAK İCRA TAKİBİNE KONULMASI) (TCK M. 209/1–2)
927
GÜVENİ KÖTÜYE KULLANMA SUÇU
B. SUÇUN YASAL UNSURLARI
945
1. “BAŞKASINA AİT OLUP DA” (SUÇUN MAĞDURU)
945
2. “MUHAFAZA ETMEK VEYA BELİRLİ BİR ŞEKİLDE KULLANMAK ÜZERE
ZİLYEDLİĞİ KENDİSİNE DEVREDİLMİŞ”(Devredilme Şekli ve Amacı)
950
b. Belirli Şekilde Kullanma
953
c. Zilyetliğin Devredilmesi
955
ca. Zilyetliğin Devrinin ve Malın Tesliminin Kural Olarak Hukuken
Korunan ve Geçerli Bir Sözleşmeye Dayanması
957
cb. Sözleşmeye İstinaden Mülkiyetin Devredilmemiş Olması–Mülkiyeti
Muhafaza Kaydıyla Yapılan Satışlar
959
cc. Zilyetliğin Tam ve Gerçek Anlamda Devredilmiş Olması
960
cca. Zilyetliğin Devredilmediği Haller
963
ccb. Zilyetliğin, Hile ve Desise Yoluyla Devrinin Sağlanması
973
ccc. Zilyetliğin Devrinin– Teslimin Kapsamı ve Suçun Konusu
980
ccd. Teslim Edilen Eşyaya Dair Zilyetliği Devretme Bilinç ve
cce. Muhafaza ya da Belirli Bir Şekilde Kullanma Amacına
3. “MAL ÜZERİNDE” (Suçun Konusu Mal)
984
4. KENDİSİNİN ya da BAŞKASININ YARARINA (Suç Kastı)
985
5. “ZİLYETLİĞİN DEVRİ AMACI DIŞINDA TASARRUFTA BULUNMA ve DEVİR
OLGUSUNU İNKÂR ETME” (Hareket Unsuru)
989
a. Zilyetliğin Devri Amacı Dışında Tasarrufta Bulunma
989
b. Devir Olgusunu İnkâr Etme
998
6. HUKUKA AYKIRILIK UNSURU (HAPİS HAKKI)
1003
7. İNKÂR EDEN VEYA TASARRUFTA BULUNAN KİŞİ (Suçun Faili)
1010
1. MESLEK ve SANATIN İCRASI KAPSAMINDA TESLİM
1020
2. TİCARİ AMAÇLA TESLİM
1025
3. HİZMET İLİŞKİSİNE İSTİNADEN TESLİM
1030
4. HANGİ NEDENDEN DOĞMUŞ OLURSA OLSUN, BAŞKASININ MALLARINI
İDARE ETMEK YETKİSİNİN GEREĞİ OLARAK TEVDİ VE TESLİM
1062
5. NİTELİKLİ HALLERE DAİR ORTAK VE GENEL HÜKÜMLER
1070
D. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ
1077
2. İÇTİMA VE ZİNCİRLEME SUÇ
1078
E. CEZAYA ETKİ EDEN HALLER
1090
2. ŞAHSİ CEZASIZLIK ve İNDİRİM SEBEPLERİ
1091
F. SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA USULÜ
1092
3. SERİ VE BASİT YARGILAMA USULÜ
1100