Dış Politika Analizi Ders Notları

Dış politika analizi, Sayın Hocam Hasan Köni’nin bize derste söylediği gibi Napolyon’un atını rahatsız eden kıymığı bulmaya çabalamaktır. Bu örnekten yola çıkarsak, dış politika analizi, devlet adamlarının sadece stratejik beklentilerine ve bu beklentileri elde edip etmediklerine veya tarihsel bir süreç içerisinde meydana gelen gelişmelerin neden–sonuç ilişkisine bakmaz. Bu tür çalışmalar, akademik alanda, dış politika analizi olarak adlandırılmamaktadır.

Peki dış politika analizi neye bakmaktadır? Bu alan, temelde üç unsura odaklanmaktadır: Karar vericinin kendisine, karar sürecine ve kararın kendisine. O nedenle oldukça zor, karmaşık ve belirsizliklerin had safhada olduğu bir alanı incelemektedir. Bu alan, bir okyanus gibidir. Araştırmacılar ise ancak ulaşabildikleri veriler ışığında bu okyanusun bir parçasını inceleyebilmektedir.

Kitap, bu alana ilişkin uluslararası arenada yayımlanmış ve derslerde okutulmakta olan kitap ve makalelerden faydalanılarak kaleme alınmıştır. Kitapta, Dış Politika Analizine ilişkin, temel kavramlar (ulusal çıkar, dış politika, karar verici, ulusal güvenlik vb.) tanımlanmakta, dış politikaya ilişkin teoriler özetlenmekte (realizm, liberalizm, eleştirel, inşacı vb.), bürokratik siyaset ve sistem yaklaşımları incelenmekte ve son olarak da dış politika karar verme sürecini etkileyen faktörler (uluslararası, resmi, devlet–dışı, sosyolojik, liderlik ve psikolojik) analiz edilmektedir.