Dilbilime Giriş
Dilbilim Tarihi – Yapısal Dilbilim – Ferdinand de Saussure Sonrası Dilbilim – Sözcelem Kuramları
6. Baskı,
Eylül 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa Sayısı:
616
Kitabın Fiyatı:
450,00₺
Stoktan hemen gönderilir.
Kitabın Açıklaması
Kitap, gördüğü yoğun ilgi ile gözden geçirilmiş ve yenilenmiş 6. Baskısını yapmıştır.
Kitap, yazarların "Dilbilime Giriş", "Dilbilim", "Anlambilim" vb. başlıklarla verdikleri derslerinin notlarından, ders anlatımı sırasında öğrencilerinden gelen sorulardan, yeni araştırmalarından, yayınlarından ve mesleki deneyimlerinden sağladığı birikimlerle yazılmıştır. Kitabın ilk beş baskısının ardından gerek akademisyenlerden ve öğrencilerden gerekse okuyuculardan gelen sorular ve öneriler de dikkate alınarak, kitabın yeni baskısına;
Yapay Zeka, Aralıkbilim, Çoklu Duyguları ilgilendiren Göstergeler, Kinezik (Devinim-bilim), Sözel Olmayan Göstergeler konuları da eklenmiştir.
Kitapta konular basit ve yalın bir dille anlatılmış, dilbilim konusu; coğrafi dağılım, tarihi gelişmeler, dilbilim okullarındaki çeşitli yansımalar, ilgili kuramlar ve alt dallarıyla birlikte anlatılmış, anlatılan konuların daha da iyi anlaşılabilmesi için çok sayıda örnek metin verilmiş ve bu metinler çözümlenerek açıklanmıştır.
Kitap, özellikle son altmış yılda önemli gelişmeler kaydetmiş ve insan bilimleri arasında ayrıcalıklı bir konum kazanmış olan "Anlambilim" konusunda kendini geliştirmek ve çalışma yapmak isteyenlere de seslenmektedir.
Kitabın Konu Başlıkları
Dilbilim Tarihi
Dilbilimin Alt Dalları
Yapısal Dilbilim
Amerikan Yapısalcılığı
Sözceleme Kuramları
Edimbilim
Gerekçelendirme
Anlambilim
Göstergebilim ve Dilbilim
Yapay Zeka
Aralıkbilim
Çoklu Duyguları İlgilendiren Göstergeler
Kinezik (Devinimbilim)
Sözel Olmayan Göstergeler
Söyleşimlilik ve Çokseslilik
Dilbilim ve Biçembilim
Kitapla İlgili Kategoriler
Kitabın İçindekileri
Altıncı Baskıya Önsöz
5
Beşinci Baskıya Önsöz
7
Üçüncü Baskıya Önsöz
9
Önsöz
11
0. Giriş
27
BİRİNCİ BÖLÜM
DİLBİLİM TARİHİ
1. GİRİŞ
33
1.1. YAZININ İCADI
36
1.2. KARŞILAŞTIRMALI DİLBİLGİSİ
37
1.3. TARİHSEL DİLBİLGİSİ
38
1.4. DİLLERİN SINIFLANDIRILMASI
39
1.4.1. Biçimbilgisel Sınıflandırma
40
1.4.1.1. Tek Heceli Diller
40
1.4.1.2. Bağlantılı (Eklemeli) Diller
40
1.4.1.3. Bükümlü Diller
40
1.4.1.4. Çok Bükümlü Diller
41
1.5. KAYNAK AÇISINDAN DİLLER
41
1.5.1. Hint–Avrupa Dilleri
42
1.6. HAMİ–SAMİ DİLLERİ
43
1.7. URAL–ALTAY DİLLERİ
44
1.8. GÜNEY–DOĞU ASYA DİLLERİ
44
1.9. OKYANUS VE AVUSTRALYA DİLLERİ
44
1.10. BÖLÜM SONU
45
İKİNCİ BÖLÜM
DİLBİLİM NEDEN BİR BİLİMDİR?
(DİLBİLİMİN DİLBİLGİSİ, FİLOLOJİ VE YAZINA GÖRE YERİ)
2. DİLBİLİM NEDEN BİR BİLİMDİR? DİLBİLİMİN DİLBİLGİSİ, FİLOLOJİ VE YAZINA GÖRE YERİ
51
2.1. DİLBİLİM NEDEN BİR BİLİMDİR?
51
2.2. DİLBİLİM NEDİR?
52
2.3. DİLBİLİMİN GÖREVİ NEDİR?
53
2.4. DİLBİLİMİN YERİ
54
2.4.1. Dilbilim / Dilbilgisi
55
2.4.2. Dilbilim/Filoloji
56
2.4.3. Dilbilim/Yazın
57
2.5. BÖLÜM SONU
59
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DİL, DÜŞÜNCE; KÜLTÜR VE DİLBİLİM
3. DİL, DÜŞÜNCE; KÜLTÜR VE DİLBİLİM
63
3.0. GİRİŞ
63
3.1. DİL NEDİR?
64
3.2. DİL VE DÜNYA
66
3.3. DİL VE DÜŞÜNCE
68
3.4. DİL VE KÜLTÜR
69
3.5. DİLBİLGİSİNDEN DİLBİLİME
72
3.5.1. Dilbilgisi
72
3.5.1.1. Kuralcı Dilbilgisi
74
3.5.1.2. Betimleyici Dilbilgisi
74
3.5.1.3. Açıklayıcı Dilbilgisi
75
3.5.2. Dilbilim
76
3.5.2.1. Gözlemleme
78
3.5.2.1.1. Gözlemlenen Dilsel Edimlerin Betimlenmesi
78
3.5.2.1.2. Gözlemlenen Dilsel Olguların Açıklanması
79
3.5.2.1.3. Bir Örnekçe ya da Bir Kuram Oluşturma
79
3.5.2.1.4. Kural ve Yasaların Özellikleri
79
3.6. DİLBİLİMCİ KİMDİR?
81
3.7. BÖLÜM SONU
87
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
DİL VE İLETİŞİM
4. GİRİŞ: YİNELEMELER, DİL VE İLETİŞİM
91
4.1. DİLSEL İLETİŞİMİN TEMEL ÖĞELERİ
93
4.1.1. Konuşucu ya da Yaza(n)r
93
4.1.2. Alıcı (Okur)
95
4.1.3. Gönderge
96
4.1.4. Sözlü ve/ya da Yazılı İleti
99
4.1.5. Kanal
100
4.1.6. Kod (Düzgü)
101
4.2. METİNLER VE GERÇEKLİK
101
4.2.1. Tiyatroda Göndericiler
101
4.2.2. Çizgi Romanlar
101
4.3. SONUÇ
102
4.4. İLETİŞİMİN İŞLEVLERİ
102
4.4.1. Gönderge İşlevi
103
4.4.2. Anlatım ya da Duygu İşlevi
104
4.4.3. Çağrı İşlevi
108
4.4.4. İlişki İşlevi
109
4.4.5. Üst–Dil İşlevi
113
4.4.6. Dilin Sanat İşlevi
114
4.4.7. Dilin Oyun İşlevi
120
4.5. BÖLÜM SONU
121
BEŞİNCİ BÖLÜM
YAPISAL DİLBİLİM
5. GİRİŞ
125
5.1. GENEL DİLBİLİM DERSLERİ
129
5.2. GENEL DİLBİLİM DERSLERİ’NİN YÖNELİMLERİ
129
5.2.1. Dilbilim Betimsel Bir Bilimdir
129
5.2.2. Sözlü Dile Verilen Öncelik
130
5.2.3. Dilbiliminin Görevleri
132
5.3. DİZGE NEDİR?
132
5.4. GENEL DİLBİLİM DERSLERİNDE İKİLİ KARŞITLIKLAR
133
5.4.1. Dil ve Söz Karşıtlığı
133
5.4.2. Dilin Alt Dalları
138
5.4.2.1. Ağız
138
5.4.2.2. Şive
138
5.4.2.3. Kişisel ya da Bireysel Dil
139
5.4.2.4. Lehçe
139
5.4.2.5. Argo
139
5.4.3. Dilin Görünümleri
141
5.4.3.1. Lingua franca
141
5.4.3.2. İletişim Dili
142
5.4.3.3. Ulusal Dil
142
5.4.3.4. Resmi Dil
142
5.4.3.5. Anadil
143
5.4.3.6. Birinci Dil, İkinci Dil ve Yabancı Dil
144
5.4.4. Yapay Diller
144
5.4.4.1. Esperanto
145
5.4.5. Dil ve Kullanımı
146
5.4.6. Dil Konusunda Önyargılar
147
5.4.7. Çeşitli Diller
148
5.5. GÖSTERGE VE GÖSTERGE DİZGELERİ
149
5.5.1. Belirti ve Belirtke
150
5.5.1.1. Belirti
150
5.5.1.2. Asıl Gösterge: Belirtke
151
5.5.2. Gösterge ve Simge
153
5.5.3. Görsel Gösterge (İkon)
154
5.5.4. Göstergelerin Birbirlerine Rakip Kullanımları
156
5.5.5. Dil Göstergesi
157
5.5.5.1. Dil Göstergesinin Tanımı ve Yapısı
158
5.5.5.1.1. Gösteren
160
5.5.5.1.2. Gösterilen
160
5.5.5.1.3. Gönderge
161
5.5.5.2. Gösterge: Algılama ve Kavramsallaştırma
161
5.5.5.3. Gönderge Gösterge Bağlantısı
162
5.5.5.4. Gösterge ve Değerleri
165
5.5.5.4.1. Göstergenin Vurgulanması
165
5.5.5.4.2. Gösterenin Vurgulanması
165
5.5.5.4.3. Gösterilenin Vurgulanması
166
5.5.6. Dil Göstergesinin Özellikleri
166
5.5.6.1. Dil Göstergesinin Nedensizliği
166
5.5.6.1.1. Nedensizlikle İlgili Birinci Açıklama
168
5.5.6.1.2. Nedensizlikle İlgili İkinci Açıklama
170
5.5.6.1.3. Nedensizlikle İlgili Üçüncü Açıklama
170
5.5.6.1.4. Gerçeklik, Sözcük ve İmge
173
5.5.6.1.5. Nedensizlikle İlgili Dördüncü Açıklama
174
5.5.7. Göstergenin Çizgisellik Özelliği
174
5.5.8. Dil Göstergesinin Değişmezliği
175
5.5.9. Dil Göstergesinin Değişebilirliği
176
5.5.10. Dilin Ayırıcı Özelliği
177
5.5.11. Gösteren, Gösterilen ve Gönderge Arasındaki Etkileşim
179
5.5.12. Dilin Çift Eklemliliği
179
5.6. ARTZAMANLILIK VE EŞZAMANLILIK
182
5.7. DİZİSEL (ÇAĞRIŞIMSAL) VE DİZİMSEL İLİŞKİLER
184
5.8. TÖZ VE BİÇİM
186
5.9. ANLAM VE DEĞER
189
5.10. DİLDE YALNIZCA KARŞITLIKLAR VARDIR
191
5.11. BÖLÜM SONU
192
ALTINCI BÖLÜM
FERDİNAND DE SAUSSURE SONRASI AVRUPA DİLBİLİMİ
6. GİRİŞ
207
6.1. PRAG OKULU: İŞLEVSELCİLİK
207
6.1.1. Prag Dilbilim Çevresi'nin Temel İlkeleri
208
6.1.1.1. Dil işlevsel bir dizge olarak düşünülmelidir.
208
6.1.1.2. Dilbilimcinin dile yöntemsel yaklaşımı eşzamanlı olmalı ve konuşucunun sezgisine başvurmalıdır.
208
6.1.1.3. Dilin işlevsel dizge düşüncesi sadece eşzamanlı düzleme değil aynı zamanda artzamanlı düzleme de uygulanması gerekir.
208
6.1.1.4. Prag Dilbilim Çevresi'nin amaçlarından biri de dillerin oluşturduğu dizgelerin bir tipolojisini gerçekleştirmektir.
209
6.1.2. Sesbilim
209
6.1.3. Fransız İşlevsel Dilbilim Okulu
210
6.1.4. André Martinet ve Çift Eklemlilik
210
6.1.5. Lucien Tesnière: Bağımsal Dilbilgisi
212
6.1.6. Gustave Guillaume: Psikomekanik
217
6.2. ROMAN JAKOBSON
218
6.3. KOPENHAG DİLBİLİM ÇEVRESİ: GLOSEMATİK
219
6.4. BÖLÜM SONU
221
YEDİNCİ BÖLÜM
AMERİKAN YAPISALCILIĞI
7. GİRİŞ
225
7.1. EDWARD SAPİR: ANLIKÇILIK
226
7.2. ZELLİG SABBETAİ HARRİS: DAĞILIMSAL DİLBİLİM
226
7.2.1. Dağılımsal Çözümlemenin İlkeleri
228
7.2.1.1. Bütünce
228
7.2.1.2. Anlam
229
7.2.1.3. Dağılım
229
7.3. NOAM CHOMSKY: ÜRETİCİ DÖNÜŞÜMSEL DİLBİLGİSİ
232
7.3.1. Kuramsal yaklaşımlar; Tanımlar
234
7.3.2. Temel Kavramlar
235
7.3.2.1. Edinç/Edim
235
7.3.2.2. Derin Yapı/Yüzey Yapı
238
7.3.3. Üretici–Dönüşümsel Dilbilgisi Tasarısı
241
7.3.3.1. Dönüşüm Nedir?
245
7.3.4. Standart Kuram
246
7.3.5. Genişletilmiş Standart Kuram
249
7.4. SONUÇ
249
7.5. BÖLÜM SONU
250
SEKİZİNCİ BÖLÜM
SÖZCELEME KURAMLARI
8. GİRİŞ
255
8.1. SÖZCELEME KURAMLARI
256
8.1.1. Dil/Söz Ayrımından Sözceleme Kavramına Geçiş
257
8.2. ÉMİLE BENVENİSTE VE SÖZCELEME
259
8.2.1. Söylemsel Öğeler: Kişi Adılları, Zaman ve Uzam Belirteçleri
260
8.2.2. Kişi Adılları
262
8.2.3. Kiplikler
263
8.2.3.1. Kiplikler ve Sözce Türleri
263
8.2.3.2. Kipliklerin Dilbilimsel Anlatımı
265
8.2.3.3. Örtük Kiplikler
266
8.2.4. Anlatı/Söylem
268
8.2.4.1. Anlatı
268
8.2.4.2. Söylem
269
8.2.5. Aktarılan Söylem
274
8.3. ROMAN JAKOBSON VE SÖZCELEME
277
8.3.1. İletiye Göndermede Bulunan İleti (İ/İ):
278
8.3.2. Koda Göndermede Bulunan Kod (K/K).
279
8.3.3. Koda Göndermede Bulunan İleti (İ/K).
279
8.3.4. İletiye Göndermede Bulunan Kod (K/İ).
279
8.4. JEAN DUBOIS VE SÖZCELEME KAVRAMLARI
279
8.4.1. Kipleştirme (Modalizasyon)
280
8.4.2. Mesafe (Distans)
281
8.4.3. Saydamlık ve Bulanıklık (Transparans ve Opasite)
282
8.4.4. Gerilim (Tansiyon)
283
8.5. OSWALD DUCROT VE SÖZCELEME
284
8.6. ANTOİNE CULİOLİ VE SÖZCELEME (LEXIS)
285
8.6.1. Söylem Durumu
286
8.6.2. İşlemsel Dilbilgisi
288
8.6.3. Lexis
289
8.6.4. Sözceleme İşlemleri
290
8.7. AÇIKLAMALAR
290
8.7.1. Sözce ve Tümce
291
8.8. BÖLÜM SONU
299
DOKUZUNCU BÖLÜM
EDİMBİLİM
9. GİRİŞ
307
9.1. TEMEL KAVRAMLAR
310
9.1.1. Sözceleme
310
9.1.2. Söylem
310
9.1.3. Sözce
311
9.1.4. Söz Edimi ya da Dil Edimi
311
9.1.5. Tümce
311
9.1.6. İletişimsel ve Dilsel Edinimler
311
9.2. DİL EDİMLERİ
311
9.2.1. İlke ve Edim
312
9.2.2. Söz ve Edim
312
9.2.2.1. Düzsöz Edimi
313
9.2.2.2. Edimsöz
313
9.2.2.3. Göndergesel Edim
315
9.2.2.4. Etkisöz Edimi
315
9.2.2.5. Edimsel Anlam
315
9.3. ÖNVARSAYIM
316
9.3.1. Oswald Ducrot ve Önvarsayım Kavramı
318
9.3.2. Örtük Sorunu
318
9.4. DİLDE GEREKÇELENDİRME
322
9.4.1. Oswald Ducrot ve Gerekçelendirme
323
9.4.2. Söylemde Metinde Gerekçelendirme: Gösterme, İkna Etme ve İnandırma
324
9.4.2.1. Göstermek ve Gerekçelendirmek
328
9.4.2.1.1. Bir Düşünceyi, Bir Niyeti Göstermek Gerekçelendirmek Değildir
328
9.4.2.1.2. Gerekçelendirme
329
9.4.2.1.2.1. Gerekçeler
329
9.4.2.1.2.2. Gerekçelerin eklemlenmesi
330
9.4.2.1.2.3. Mantıksal eklemlenme (ya da bağlayıcılar)
330
9.4.2.1.2.4. Gerekçelendirme türleri
332
9.4.2.2. Gerekçelendirme Stratejileri
333
9.4.2.2.1. İkna etmek mi? İnandırmak mı?
333
9.4.2.2.2. Sözceleme konusundaki seçimler
333
9.5. BÖLÜM SONU
334
ONUNCU BÖLÜM
DİLBİLİMİN DALLARI
10. GİRİŞ
339
10.1. DİLBİLİMİN DALLARI
340
10.1.1. Sesbilgisi ve Sesbilim
341
10.1.2. Sözcükbilim
344
10.1.2.1. Sözlük ve Sözcük Dağarcığı
344
10.1.2.2. Sözlükbilim
345
10.1.3. Dilbilgisi ya da Biçimbilgisel–Sözdizimi
345
10.1.3.1. Sözdizim
346
10.1.4. Anlambilim
348
10.1.4.1. Anlambilimin Tanımı
349
10.1.4.2. Anlambirimcik Çözümlemesi
350
10.1.5. Eşadlılık ve Çokanlamlılık
352
10.1.5.1 Eşadlılık
352
10.1.5.2. Çokanlamlılık
353
10.1.6. Anlamsal İlişkiler
354
10.1.6.1. Üstanlamlılık/Altanlamlılık
354
10.1.6.2. Eşanlamlılık
355
10.1.6.3. Karşıtanlamlılık
357
10.1.7. Sözlüksel Alan ve Anlamsal Alan
358
10.1.7.1. Sözlüksel Alan
358
10.1.7.1.1. Sözlüksel Alandan Motife
360
10.1.7.2. Sözcük Ağlarından (Motiften) İzleğe
362
10.1.7.2.1. Sözcük Yinelemesi
362
10.1.7.2.2. Sözcük Ağlarının (izleklerin) Saptanması
363
10.1.7.2.3. Önemli Motifler
363
10.1.7.3. Anlamsal Alan
365
10.1.8. Anlam Değişmeleri
366
10.1.9. Anlam Sınıflaması
367
10.1.9.1. Anlam daralması
367
10.1.9.2. Anlam Genişlemesi
367
10.1.9.3. Anlam Kayması
368
10.1.9.4. Genelleşme
368
10.1.10. Düzanlam/Yananlam(lar)
369
10.1.11. Yananlamın İşlevleri
371
10.1.12. Anlam Bulanıklığı
372
10.2. TOPLUMDİLBİLİM
375
10.2.1. William Labov ve Toplumdilbilim
377
10.2.2. Dil ve Dünya Görüşü
378
10.2.3. Dillerle İlişkiler
380
10.2.3.1. Girişimler
380
10.2.4. Kreol
382
10.2.5. Picin ve Sabir
382
10.2.6. İkidillilik (Diglossie)
382
10.2.7. Değişkenlik
384
10.2.8. Lehçebilim
385
10.2.9. Konuşucuların Tutumları
387
10.2.10. Dil Politikası
387
10.3. RUHDİLBİLİM
388
10.3.1. Sözcelerin Üretimi
390
10.3.2. Sözcelerin Yorumu
390
10.3.3. Bellekte Tutma
390
10.3.4. Dilin Edinilmesi
390
10.3.5. Çokdillilik
392
10.3.6. Dil Hastalıkları
392
10.4. DİLBİLİM VE SÖYLEM
393
10.4.1. Dil/Söz Karşıtlığı
393
10.4.2. Edinç/Edim Karşıtlığı
394
10.4.3. Tümcenin Durumu
394
10.4.4. Sözce / Söylem
395
10.4.5. Söylem Çözümlemesi
396
10.5. UYGULAMALI DİLBİLİM
399
10.5.1. Geleneksel Uygulamalar
400
10.5.2. Dilbilimsel Bilişim
401
10.5.2.1. Otomatik Çeviri
401
10.5.2.2. Yapay Zekâ
401
10.5.2.2.1. Yapay Zekâ ve Matematik
402
10.5.2.2.2. Yapay Zeka ve Öğrenme
402
10.5.2.2.3. Yapay Zekanın Kullanım Alanları
403
10.5.2.2.4 Homo Neandertalensis’ten Homo Digitalis’e
404
10.5.2.3. Toplumsal Sorunların Çözümüne Katkıda Bulunmak
405
10.6. BÖLÜM SONU
406
ON BİRİNCİ BÖLÜM
SÖYLEŞİMLİLİK VE ÇOKSESLİLİK
11. GİRİŞ
411
11.1. SÖYLEŞİMLİLİK
412
11.1.1. Anlatıcı ile Kahraman Arasındaki İlişki
414
11.1.2. Dolaylı Serbest Anlatım (DSeA)
415
11.1.3. Alıntı
417
11.1.4. Anma
417
11.1.5. Yankılama
418
11.1.6. İma (ya da Anıştırma)
419
11.1.7. Tersinleme (İroni)
421
11.1.8. İç Söyleşim
421
11.2. ÇOKSESLİLİK
422
11.2.1. Anlatıcı
425
11.2.2. Aktarılan Söylem
427
11.2.3. Karşılıklı Konuşma
427
11.2.4. Çokseslilikte Yankılama
428
11.2.5. Anma ve Kullanma
429
11.2.6. Dilde Melezlik
430
11.2.7. Yansıtıcı Dönüş
432
11.2.8. Metin Adacığı
433
11.3. BÖLÜM SONU
433
ON İKİNCİ BÖLÜM
GÖSTERGEBİLİM VE DİLBİLİM
12. GİRİŞ
437
12.1. GÖNDERGESEL GÖSTERGELER
438
12.1.1 Aralıkbilim
438
12.1.1.2. Uzam Türleri
440
12.1.1.2.1. Antropolojik Açıdan Uzam Göstergelerinin Düzenlenmesi
440
12.1.1.2.2. Bakışımlı/Bakışımsız Etkileşimin Göstergeleri
445
12.1.2. Çoklu Duyuları İlgilendiren Göstergeler
446
12.1.2.1. Görme Duyusunu İlgilendiren Göstergeler
447
12.1.2.2. İşitme Duyusunu İlgilendiren Göstergeler
448
12.1.2.3. Koku Alma Duyusunu İlgilendiren Göstergeler
448
12.1.2.4. Dokunmaya İlişkin Göstergeler
449
12.1.2.5. Tat Almaya İlişkin Göstergeler
449
12.1.3. Kinezik (Devinimbilim)
449
12.1.3.1. Sözel Olmayan Göstergelerin Genel Özellikleri
451
12.1.3.2. Bağlam ve Sözlü Etkileşimin Jestleri
452
12.1.3.3. Hemen Hemen Dilsel Olan Jestler
455
12.1.3.4. Sözel Anlatıma Eşlik Eden Jestler
457
12.1.3.4.1. Göndergesel Jestler
457
12.1.3.4.2. Sözel İletiye Eşlik Eden Yananlam İleten Anlatımsal Jestler
458
12.1.3.4.3. Eşleştirici ve Yönlendirici Jestler
458
12.1.3.5. İletişimsel Olmayan Jestler
459
12.1.3.6. Düzenleyici ve Yardımcı Jestler
459
12.1.3.7. Empati ve Bedenin İşlevi
461
12.1.3.8. Bağdaşıklık ve Bağlam Çerçevesinde Sözel Olmayan Diğer Öğeler
462
12.1.3.8.1. Etkileşimde Nezaket ve Sözel Olmayan Göstergeler:
463
12.1.3.8.2. Etkileşimde Alt/Üst Konumu
464
12.1.3.9. Sözel İletişimden Bağımsız Jestler
464
12.1.3.10. Jestlerin İşlevi
464
12.1.3.11. Göstergebilime Dönüş
466
12.1.3.12. Sonuç Gözlemleri
468
12.2. FERDİNAND DE SAUSSURE'ÜN GÖSTERGEBİLİM ANLAYIŞI
474
12.3. İLETİŞİM GÖSTERGEBİLİMİ (SÉMİOLOGİE de COMMUNICATION)
475
12.4. ANLAM GÖSTERGEBİLİMİ VE ROLAND BARTHES
476
12.5. UMBERTO ECO’NUN GÖSTERGEBİLİM ANLAYIŞI
477
12.6. CHARLES SANDERS PEİRCE'ÜN GÖSTERGEBİLİM ANLAYIŞI
477
12.7. ALGİRDAS JULİEN GREİMAS'IN GÖSTERGEBİLİM ANLAYIŞI
481
12.7.1. Anlatım ve İçerik Düzlemleri
482
12.7.2. Anlatı Şeması
484
12.7.2.1. Başlangıç Durumu: Sözleşme ve/ya da Eyletim
484
12.7.2.2. Edinç
484
12.7.2.3. Edim
485
12.7.2.4. Tanınma ve Yaptırım
485
12.7.2.5. Bitiş Durumu
485
12.7.3. Göstergebilimsel Dörtgen
485
12.8. BÖLÜM SONU
487
ON ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DİLBİLİM VE BİÇEMBİLİM
13. GİRİŞ: SÖZBİLİMİN TEMEL KAVRAMLARI
491
13.1. ESKİ SÖZBİLİMDEN ÇAĞDAŞ BİÇEMBİLİMLERE GEÇİŞ
492
13.2. KURAL VE SAPMA
493
13.3. SÖZ SANATLARI
494
13.3.1. Örtük Anlatım
494
13.3.2. Beti (Figür), Değişmece (Trop), İmge (İmaj), Simge (Sembol)
496
13.3.2.1. Beti (Figür)
496
13.3.2.1.1. Belirtili Söylemsel Biçim
496
13.3.2.1.2. Özgür Söylemsel Biçim
497
13.3.2.1.3. Ölçülebilir Söylemsel Biçim
497
13.3.2.1.4. İşlevsel Söylem Biçimi
497
13.3.2.2. Değişmece (trope)
497
13.3.2.2.1. Anlamsal Değişmece
497
13.3.2.2.2. Anlamın Söylemsel Açıdan Zenginleşmesi
498
13.3.2.2.3. İmge
498
13.3.2.2.3.1. Kapalı (Belirsiz) Bir Kavram
499
13.3.2.2.3.2. Gelişmeye Açık Bir Kavram
499
13.3.2.2.4. Simge (Sembol)
500
13.3.2.2.4.1. Çift Okuma
503
13.3.2.2.4.2. Güdüleme
503
13.3.2.2.4.3. Çokanlamlılık
503
13.4. ÖRNEKSEME VE BENZERLİK ÜZERİNE KURULU SÖZ SANATLARI: BENZETME, EĞRETİLEME, DÜZDEĞİŞMECE, KAPSAMLAYIŞ VE DOLAYLAMA
504
13.4.1. Benzetme (Karşılaştırma)
504
13.4.1.1. Gerçekçi Benzetmeler
505
13.4.1.2. Eğretilemeli Benzetmeler
506
13.4.1.3. Tam Benzetmeler: Dört benzetme öğesinin belirtik olarak bulunduğu benzetmeler.
507
13.4.1.4. Öğelerden Bir ya da İkisinin Kullanılmadığı Benzetmeler
508
13.4.2. Deyim Aktarması (Eğretileme, İstiare ya da Metafor)
511
13.4.2.1. Açık Eğretileme (Metafor in Praesentia)
513
13.4.2.2. Kapalı Eğretileme (Metafor in Absentia)
514
13.4.2.2.1. Eğretileme Somuttan Soyuta
515
13.4.2.2.2. Eğretileme: Soyuttan Somuta
515
13.4.2.2.3. Eşduyum (Synestezi)
516
13.4.2.2.4. Bir İnsanı Özel İsimle Göstermek
517
13.4.2.2.5. Cansızdan Canlıya Geçiş
518
13.4.2.2.6. İnsandan Hayvana, Hayvandan İnsana Geçiş
519
13.4.2.2.7. İnsandan Bitkiye Geçiş
520
13.4.2.2.8. İnsandan Doğa Güçlerine, Doğa Güçlerinden İnsana Geçiş
520
13.4.2.2.9. Doğadan Kültüre/ Kültürden Doğaya Geçiş
521
13.4.2.2.10. Ardaşık Eğretileme
521
13.4.2.2.11. Kalıplaşmış Eğretileme
523
13.4.2.2.12. Canlı Eğretileme
523
13.5. AD AKTARMASI (DÜZDEĞİŞMECE, MECAZ–I MÜRSEL YA DA METONİMİ)
524
13.5.1. Nesne/Kullanıcı
527
13.5.2. Nesne/Nesneyi Üreten
527
13.5.3. Nesne/Marka
527
13.5.4. Yer/Nesne
528
13.5.5. Gösterge, Nesne
528
13.5.6. Malzeme /Nesne
528
13.5.7. İçeren/İçerilen
529
13.5.8. Neden Yerine Sonuç
529
13.5.9. Sonuç Yerine Neden
530
13.5.10. Somut Nesne/Soyut Kavram
531
13.5.11. Bütün Yerine Parça
531
13.5.12. Parça Yerine Bütün
531
13.6. KAPSAMLAYIŞ (SİNEDOK)
532
13.6.1. Özelleştirici Kapsamlayış
532
13.6.2. Genelleştirici Kapsamlayış
533
13.6.2.1. Madde/Nesne ya da Varlık İlişkileri
534
13.6.2.2. Tür/Cins İlişkileri
535
13.6.2.3. Tekil Çoğul İlişkileri
535
13.6.2.4. Birey Kapsamlayışı
536
13.6.2.5. Soyutlama Kapsamlayışı
537
13.7. ANTONOMAZ
537
13.8. DOLAYLAMA (PERİFRAZ)
538
13.9. SÖZDİZİMSEL YAPILARA İLİŞKİN SÖZ SANATLARI
539
13.9.1. Devrikleme
539
13.9.2. Eksiltme (Elips)
540
13.9.3. Sorma
541
13.10. KARŞITLIK ÜZERİNE KURULAN BETİLER: KARŞITLAM (ANTİTEZ), ZITLAŞMA (OXYMOR), ÇAPRAZLAMA (KİAZM)
542
13.10.1. Karşıtlam
542
13.10.1.1. Karşıtanlamlı Sözcükler
544
13.10.1.2. Birbirini Tamamlayan Karşıtlıklar
546
13.10.1.3. Karşıtlık Belirten Sözceler
547
13.10.1.4. Karşılıklılık İlişkisi
547
13.10.2. Karşıtlıklar ve Belirtik Kavramı
548
13.10.3. Karşıtlık Bildiren Tümceler
549
13.10.4. Karşıtlık Bildiren Yantümcecikler
549
13.10.4.1. Almaşıklık (Alternatif)
550
13.10.4.2. Çaprazlama (Kiasm)
551
13.10.4.3. Zıtlaşma ya da Küçük Karşıtlam (Oxymor)
552
13.11. ÜSTELEME YA DA ABARTMA ÜZERİNE KURULAN SÖZ SANATLARI
553
13.11.1. Yineleme
553
13.11.2. Önyineleme
554
13.11.3. Sıralama
555
13.11.4. Abartma
556
13.11.5. Dereceleme
557
13.12. BİR KAVRAMI YA DA BİR NESNEYİ YUMUŞATMA YA DA HAFİFLETME ÜZERİNE KURULU SÖZ SANATLARI
558
13.12.1. Arıksayış
558
13.12.2. Örtmece ya da Güzel Adlandırma
561
13.13. CANLANDIRMA ÜZERİNE KURULU SÖZ SANATLARI
562
13.13.1. Kişileştirme
562
13.13.2. Alegori (Yerine)
564
13.14. DÜŞÜNCE ÜZERİNE KURULU SÖZ SANATLARI
567
13.14.1. Karşıtlama
567
13.14.2. Söz Sanatı Olarak Tersinleme (İroni)
568
13.14.3. Çelişki (Paradoks)
570
13.15. ANIŞTIRMA
572
13.16. BÖLÜM SONU
575
ON DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
DİLBİLİM VE ÇEVİRİ
14. GİRİŞ
579
14.1. EŞDEĞERLİK NEDİR?
580
14.2. ANLAM VE DEĞER
581
14.3. EVRENSELLER TARTIŞMASI
585
14.4. ÇEVİRİLERİN ÇEŞİTLİLİĞİ
587
14.5. DÜZANLAM VE YANANLAMLAR
589
14.6. GÖSTERGELERİN KENDİ ARALARINDA DEĞİŞEBİLİRLİĞİ
592
14.7. DİLBİLİMDE YENİ YÖNELİMLER VE ÇEVİRİ
594
14.7.1. Dilsel Değişim
594
14.7.2. Sözceleme Dilbilimi
595
14.7.3. Konuşan Özne ve Toplumsal Grup İlişkileri
596
14.8. ÖZDEŞ OLMAMA İLKESİ
596
14.9. BÖLÜM SONU
598
Sonsöz
601
Kaynakça
605
Kavramlar Dizini
613
Kitabın Fiyatı:
450,00₺
Stoktan hemen gönderilir.
Bu kitaplar da ilginizi çekebilir
Kelime Tahlilleri
Feyzi Ersoy
Bilimsel Yazma ve Yayınlama
Kemal Gözler
Dil Bilimleri ve Dil Öğretimi
Ece Korkut, İrem Onursal Ayırır
Metin Bilgisi
V. Doğan Günay
Hakkımızda
|
Uluslararası Yayınevi Belgesi|
2023 Kaynakça Dokümanı|
Kişisel Verilerin Korunması |
Üyelik|
Siparişlerim|
İletişim