Digenes Akrites, Günümüze Ulaşan Tek Bizans Destanı

Digenes Akrites, Anadolunun günümüze ulaşan tek Bizans destanıdır. Bu destan Basileios Digenes Akrites adlı kahramanın soyunu, kahramanlıklarını, evliliğini, vahşi hayvanlara ve insanlara karşı verdiği mücadeleleri ve sonunda ölümünü konu ediniyor.1868de Trabzonda, Sumela Manastırı kütüphanesinde ortaya çıkarılan ilk nüshasının 1875te yayımlanmasına kadar unutulmuş olan Digenes Akrites, Fransız Chanson de Roland ya da İspanyol Cantar de mío Cid gibi ortaçağa ait diğer destanlardan farklı olarak milli bir destan değildir.

Fransız ve İspanyol destanlarında Hristiyan bir kahraman Müslümanlara karşı savaşmaktadır. Digenes Akriteste ise kahramanın babası Hristiyanlığı kabul eden Arap bir emirdir ve Digenes çoğunlukla Hristiyan haydutlara karşı savaşmıştır. Bu çelişkili durum kahramanın adına da yansımıştır; digenes çift soylu anlamına gelen bir sıfattır ve akrites uç beyi, uç askeri demektir.

Bu melez kimlikli kahramanın canavarlar, haydutlar ve savaşlarla dolu hayatı, hakkında çok az bilgi sahibi olduğumuz Anadolunun ortaçağına ait önemli bir tarihsel kaynak aynı zamanda. Richard C. Dietrichin destanın farklı nüshalarını karşılaştırarak çevirdiği ve yayına hazırlanılıp sunulmuştur.