Devlet Borçları Prof. Dr. İbrahim Halil Sugözü, Dr. Sema Yaşar  - Kitap
1. Baskı, 
Ekim 2022
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
238
Barkod:
9786254274992
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
205,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Devlet borçları, iktisadi açıdan çok yönlü bir araştırma konusudur. Hem para politikası hem de maliye politikasına konu olan devlet borçları, ekonomik büyüme, fiyat istikrarı, faizler, gelir dağılımı, kamu gelirleri, kamu harcamaları ve ödemeler dengesi ile çok yakın ilişkili olması dolayısıyla makro iktisadın en önemli konularından birisidir. Özellikle son dönemde uluslararası finansal krizlerin konusu olması ve ulusal ve uluslararası siyasi dengeleri etkilemesi de devlet borçlarını hem sokakta hem akademide gündemde tutmaktadır.
Devlet borçlarının çok yönlü bir araştırma konusu olması detaylarda kendini göstermektedir. Gelişmekte olan ülkelerde yapılan portföy yatırımlarının tüketim harcamalarının finansmanında kullanılması dolayısıyla borç geri ödemelerinde sorun çıkardığı sesli olarak ifade edilmektedir. Araştırmanın bir diğer yönü iç denge ile ilgilidir. İçeride kamu açıklarının finansmanı için borçlanmaya gidilirken alıcılar tarafından yüksek ve risksiz faiz getirisinin avantajı hesaplanmaktadır. Yine bir yandan para arzını kontrol etmenin aracısı olan devlet borçları, diğer yandan bankalar tarafından olağanüstü düzeyde kaydi para oluşturmak suretiyle para arzının asıl sahibinin bankalar olmasına dolaylı olarak hizmet etmektedir.
Bu çalışma devlet borçlarının teorik olarak etraflıca incelenmesini sağlayan ve kronolojik olarak Türkiye örneğinde gelişimini ortaya koyan bir çalışmadır. Önemini ortaya koymak adına her ne kadar borçlanmanın bazı ağır sonuçları vurgulanmış olsa da farklı teorilere yer verilerek objektif bir bakış açısıyla konulara yaklaşılmış ve yorum araştırmacıya bırakılmıştır.
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖN SÖZ 
V
TABLO LİSTESİ 
XV
ŞEKİL LİSTESİ 
XVİİ
KISALTMALAR 
XİX
BİRİNCİ BÖLÜM
KAMU KESİMİ BORÇLANMA GEREĞİ 
1
A. KAMU KESİMİ GENEL DENGESİ 
1
1. Merkezi Yönetim Bütçesi 
2
2. Kamu İktisadi Teşebbüsleri 
2
3. Mahalli İdareler 
3
4. Döner Sermaye 
3
5. Sosyal Güvenlik Kuruluşları 
3
6. Fonlar 
4
B. KAMU AÇIKLARI VE FİNANSMANI 
5
1. Kamu Açıklarının Nedenleri 
6
2. Kamu Açıklarının Sonuçları 
8
3. Kamu Açıklarının Finansmanı 
9
a. Olağan Finansman 
10
i. Vergi ile Finansman 
10
ii. Diğer Olağan Finansman Türleri 
10
b. Olağanüstü Finansman 
11
i. Para Basma 
11
ii. Borçlanma 
11
İKİNCİ BÖLÜM
DEVLET BORÇLANMASI TANIM VE TÜRLERİ 
13
A. BORÇLANMA KAVRAMI 
13
B. BORÇLANMA TÜRLERİ 
14
1. Hanehalkı Borçlanması 
14
2. Özel Sektör Borçlanması 
14
3. Devlet Borçlanması 
15
C. DEVLET BORÇLARININ TÜRLERİ 
16
1. Kaynaklarına Göre 
16
a. İç Borçlanma 
16
b. Dış Borçlanma 
17
2. Vadesine Göre 
18
a. Kısa Vadeli (Dalgalı) Borçlanma 
18
b. Uzun Vadeli Borçlanma 
19
3. Zorunluluğa Göre 
19
a. İradi Borçlanma 
20
b. Zorunlu (Cebri) Borçlanma 
20
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
BORÇLANMA TEORİLERİ 
21
A. MERKANTİLİSTLER 
21
B. KLASİK–ORTODOKS YAKLAŞIM 
22
C. YENİ KLASİK YAKLAŞIM 
24
D. RICARDOCU YAKLAŞIM 
25
E. KEYNESYEN YAKLAŞIM 
26
F. PARASALCI YAKLAŞIM 
27
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
DEVLET BORÇLANMASININ NEDENLERİ 
29
A. MALİ VE İKTİSADİ NEDENLER 
29
1. Kamu Harcamalarındaki Artışlar 
30
a. Kamu Sektörünün Büyüklüğü 
30
b. Büyük Ölçekli Yatırımlar 
30
c. Diğer Harcama Artırıcı Nedenler 
31
2. Kamu Gelirlerinin Yetersizliği 
31
3. Bütçede Gelir ile Gider Arasında Zaman Dengesizliği 
32
4. İkiz Açık Hipotezi 
32
5. İktisat Politikası Aracı Olarak Borçlanma 
34
6. Ekonomik İstikrarsızlıklar 
35
7. Kayıt Dışı Ekonomi 
36
8. Borç Faiz Kısır Döngüsü 
36
B. SİYASİ NEDENLER 
37
1. Popülist İktisat Politikaları 
37
a. Aflar ve Muafiyetler 
38
b. Popülist İktisadi Kararlar 
38
2. İç ve Dış Siyasi Dengeler 
39
3. Yolsuzluklar ve Kayırmalar 
39
C. DİĞER NEDENLER 
40
1. Afetler 
40
2. Savaşlar 
41
3. Kamusal İsraf 
41
4. Diğer 
42
BEŞİNCİ BÖLÜM
DEVLET BORÇLANMASININ ETKİLERİ 
43
A. BORÇLANMANIN İKTİSADİ ETKİLERİ 
43
1. Milli Gelire ve Büyümeye Etkisi 
44
2. Yatırımlar ve Dışlama (Crowding–Out) Etkisi 
46
4. Fiyat İstikrarına Etkisi 
49
5. Gelir Dağılımı Dengesine Etkisi 
50
6. Ödemeler Dengesine Etkisi 
52
B. SİYASİ ETKİLERİ 
53
C. TOPLUMSAL ETKİLERİ 
53
ALTINCI BÖLÜM
DEVLET BORÇLANMASININ AZALTILMASI VEYA SONA ERDİRİLMESİ 
55
A. BORCUN AZALTILMASI VEYA SONA ERDİRİLMESİ 
56
1. Bir Defada Ödeme 
56
2. Kademeli Ödeme 
56
3. Dr. Price Yöntemi ile Ödeme 
57
4. Borcun Reddi (Repudiation) ve Moratoryum 
57
5. Borçların Silinmesi 
59
B. BORCUN DOLAYLI OLARAK AZALMASI 
59
2. Döviz Kurlarındaki Dalgalanma 
60
C. ÖDEMENİN KAYNAĞI VE ÖDEME ŞEKİLLERİ 
61
1. Ödemenin Kaynağı 
61
2. Ödeme Şekilleri 
62
a. Bütçeye Ödenek Koyarak Ödeme 
62
b. Bağımsız Ödeme Kuruluşları (Amortisman Sandıkları) 
62
YEDİNCİ BÖLÜM
BORÇ YÖNETİMİ 
63
A. BORÇ YÖNETİMİ 
63
1. Borç Yönetiminin Amaçları, Hedefi ve Kapsamı 
64
2. Borcun Miktarı ve Yapısı 
65
3. Borcun Sürdürülebilirliği 
66
4. Para ve Maliye Politikaları 
67
5. Hazine ve Maliye Bakanlığı 
68
6. Merkez Bankası 
71
B. OLAĞANÜSTÜ BORÇ YÖNETİMİ 
74
1. Tahkim (Konsolidasyon) 
75
a. Tahkim (Konsolidasyon) Kavramı 
75
b. Tahkimin Nedenleri 
75
c. Tahkim Türleri 
76
d. Tahkimin Etki ve Sonuçları 
77
e. Tahkim Uygulamaları 
79
2. Konversiyon 
81
a. Konversiyon Kavramı 
81
b. Konversiyonun Nedenleri 
82
c. Konversiyon Türleri 
82
d. Konversiyonun Etki ve Sonuçları 
84
e. Konversiyon Uygulamaları 
85
SEKİZİNCİ BÖLÜM
İÇ BORÇLANMA 
87
A. İÇ BORÇLANMA KAVRAMI 
87
1. İç Borçlanmanın Tanımı 
87
2. İç Borçlanma Sistemi 
88
3. İç Borçlanma Türleri 
88
B. İÇ BORÇLANMA KAYNAKLARI 
88
1. Merkez Bankası 
88
2. Bankalar 
89
3. Özel Kişi ve Kuruluşlar 
90
4. Sosyal Güvenlik Kuruluşları ile Sigorta Şirketleri 
91
C. İÇ BORÇLANMA ARAÇLARI 
91
1. Devlet Tahvilleri 
92
a. İskontolu ve Kuponlu Tahviller 
92
c. Altın Tahvili ve Altına Dayalı Kira Sertifikası 
93
2. Hazine Bonosu 
94
3. Kira Sertifikaları 
95
4. Kısa Vadeli Avanslar 
95
5. Konsolide Borçlar 
96
6. Hazine Kefaletini Haiz Bonolar 
96
7. Müteahhit Bonoları 
97
8. Gelir Ortaklığı Senetleri 
97
10. Emanetler 
98
D. İÇ BORÇLANMA YÖNTEMLERİ 
98
1. Bütçe Finansmanında Kullanılan İç Borçlanma Senetleri 
99
a. İhale Sistemiyle İhraç Edilen İç Borçlanma Senetleri 
99
b. “Tap” Sistemiyle İhraç Edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri 
100
c. Doğrudan Satış Yöntemiyle İhraç Edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri 
101
d. Halka Arz Yöntemiyle İhraç Edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri 
101
e. Hesaben Tahviller 
101
f. Konsinye İşlemler 
101
2. Bütçe Finansmanı Dışında İhraç Edilen Özel Tertip Tahviller 
102
a. İkraz Tahvilleri 
102
b. Tahkim Tahvilleri 
102
c. Kur Farkları Karşılığı İhraç Edilen Tahviller 
103
d. Kısa Vadeli Avans Borcu Karşılığı İhraç Edilen Tahviller 
103
e. Görev Zararı Karşılığı İhraç Edilen Tahviller 
103
f. Faiz Ödemeleri Karşılığı İhraç Edilen Tahviller 
104
E. İÇ BORÇLANMA SENETLERİNİN İKİNCİL PİYASASI 
104
DOKUZUNCU BÖLÜM
DIŞ BORÇLANMA 
107
A. DIŞ BORÇLANMA KAVRAMI 
107
1. Dış Borçlanma Kavramı 
107
2. Dış Borçlanma Türleri 
109
a. Kaynaklarına Göre Dış Borçlar 
109
i. Resmi Kaynaklı Dış Borçlar 
110
ii. Özel Kaynaklı Dış Borçlar 
110
b. Borçlulara Göre Dış Borçlar 
110
i. Kamu Sektörü Dış Borçları 
110
ii. Özel Sektör Dış Borçları 
110
c. Vadelerine Göre Dış Borçlar 
111
i. Kısa Vadeli Dış Borçlar 
111
ii. Orta ve Uzun Vadeli Dış Borçlar 
111
d. Geri Ödenme Şekline Göre Dış Borçlar 
112
e. Kullanım Şekline Göre Dış Borçlar (Kalkınma Kredileri) 
112
i. Proje–Program Kredileri 
112
ii. Bağlı–Serbest Krediler 
113
iii. Satıcı (İhracat) Kredileri 
114
iv. Borç Erteleme ve Refinansman Kredileri 
115
f. Dış Yardımlar 
115
i. Teknik Yardımlar 
115
ii. Savunma Yardımları 
116
iii. Bağışlar 
116
B. DIŞ BORÇLANMA KAYNAKLARI 
117
1. Uluslararası İktisadi Kuruluşlar 
117
a. Uluslararası Para Fonu (IMF) 
117
b. Dünya Bankası 
120
c. Diğer Uluslararası Kuruluşlar 
123
2. Yabancı Devletler 
124
3. Yabancı Bankalar 
125
4. Diğer Tasarruf Sahipleri 
125
ONUNCU BÖLÜM
İÇ VE DIŞ BORÇLANMANIN GELİŞİMİ 
127
A. TÜRKİYE’DE İÇ BORÇLANMANIN GELİŞİMİ 
127
1. 2002 Öncesi Dönem 
127
a. 1933 Öncesi Dönem 
127
b. 1933–1959 Dönemi 
128
c. 1960–1979 Dönemi 
130
d. 1980–1993 Dönemi 
132
e. 1994–1999 Koalisyonlar Dönemi 
139
f. 2000–2001 Krizleri Dönemi 
149
2. 2002 Sonrası Dönem 
152
B. DIŞ BORÇLANMANIN GELİŞİMİ 
165
1. Gelişmekte Olan Ülkelerde Dış Borçlanmanın Gelişimi 
165
a. 1950 Öncesi Dönem 
166
b. 1950–2000 Dönemi 
167
c. 2000 Sonrası Dönem 
172
2. Türkiye’de Dış Borçlanmanın Gelişimi 
176
a. Osmanlı Devleti Dış Borçları ve Düyun–u Umumiye 
176
b. Cumhuriyet Dönemi 
182
c. 1950–1979 Dönemi 
184
d. 1980–1999 Dönemi 
188
e. 2000–2001 Dönemi 
192
f. 2002 Sonrası Dönem 
194
KAYNAKÇA 
207