Ceza Hukukunda Fail ve Mağdur

İşlenen her bir suç iki tarafın arasında ortaya çıkmaktadır. Taraflardan birini mağdur, diğerini ise fail oluşturmaktadır. Suç genel teorisinde kendine has bir yeri olan bu iki kavramın sınırlarının ortaya konulması gerekmektedir. Bu kapsamda kimlerin fail ve mağdur olabileceği hususu önem taşımaktadır.

Çalışmada ceza hukukuyla sınırlı kalınarak, ceza hukukunu ilgilendiren yönleriyle gerçek ve tüzel kişiler ile tüzel kişiliği bulunmayan topluluklar bağlamında fail ve mağdur kavramları üç bölüm altında incelenmektedir. Fail ve mağdur kavramları içinde tüzel kişilerin ve hatta tüzel kişiliği bulunmayan toplulukların yer alıp almadığını belirleyebilmek adına birinci bölümde, hem ikinci hem de üçüncü bölüm açısından ortak olan "kişi" kavramı ile failin ve mağdurun suç genel teorisindeki yeri üzerinde durulmaktadır. İkinci bölümde, suçun aktif süjesi olarak da nitelendirilen fail ele alınmaktadır. Bu bölümde hem uluslararası alanda hem de yabancı ülkelerde ve Türkiye'de de oldukça tartışılan ve giderek kabul edilmeye başlanan tüzel kişilerin ceza sorumluluğunun incelenmesi amaçlanmaktadır. Üçüncü bölümdeyse, suçun pasif süjesi olarak da nitelendirilen mağdur incelenmektedir. Ceza hukukunda tüzel kişilerin ve bu kapsamda devletin de suçun mağduru olup olamayacağı hususu doktrinde oldukça tartışmalıdır. Çalışmada bu tartışmalar ve hatta tüzel kişiliği bulunmayan toplulukların suçun mağduru olup olamayacağı hususu üzerinde durulmaktadır.