TÜRK HUKUKU AÇISINDAN ÇEK
II. TÜRK HUKUKUNDA ÇEKE İLİŞKİN MEVZUAT
20
A. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu
20
B. 5941 Sayılı Çek Kanunu
21
1. 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu
24
2. 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu
25
3. 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu
25
4. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun
25
5. 5834 Sayılı Karşılıksız Çek ve Protestolu Senetler ile Kredi ve Kredi Kartları Borçlarına İlişkin Kayıtların Dikkate Alınması Hakkında Kanun
26
6. 488 Sayılı Damga Vergisi Kanunu
27
7. 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun
27
D. Sair Mevzuat Hükümleri
28
1. Çek Takas Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik
28
2. Çek Defterlerinin Baskı Şekline ve Bankaların Hamile Ödemekle Yükümlü Olduğu Miktarın Belirlenmesine İlişkin Tebliğ
28
3. Çeklerde Karekod Uygulamasına İlişkin Tebliğ
28
4. Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağı Kararlarının Bildirilmesine ve Duyurulmasına İlişkin Tebliğ
29
A. Çekin Hukuki Niteliği
30
B. Çekin İktisadi Niteliği
34
A. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Açısından
38
1. Mutlak Zorunlu Unsurlar
39
b. Belirli Bir Meblağın Ödenmesine İlişkin Kayıtsız ve Şartsız Havale
40
c. Ödeyecek Kimsenin “Muhatabın” Ticaret Unvanı
43
d. Düzenlenme (Keşide) Tarihi
45
e. Düzenleyenin İmzası
48
2. Alternatifli Unsurlar
52
a. Düzenlenme (Keşide) Yeri (Alternatifli Zorunlu Unsur)
52
b. Ödeme Yeri (Alternatifli İhtiyari Unsur)
56
B. 5941 Sayılı Çek Kanunu Açısından
58
2. Çek Hesabının Bulunduğu Banka Şubesinin Adı
62
3. Çek Hesabı Sahibi Gerçek Kişinin Adı ve Soyadı; Tüzel Kişinin Adı
63
4. Tüzel Kişi Adına Çek Düzenleyen Kişinin Adı ve Soyadı
63
5. Çek Hesabı Sahibi Gerçek veya Tüzel Kişinin Vergi Kimlik Numarası
64
6. Çekin Basıldığı Tarih
64
7. Çek Hesabı Sahibi Tüzel Kişi ise Varsa Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) Numarası
65
8. Çek Hesabı Sahibi ile Düzenleyenin Farklı Kişiler Olması Hâlinde,
Ayrıca Düzenleyenin Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası
65
V. ÇEK ÜZERİNE KONULABİLECEK İHTİYARİ KAYITLAR
65
A. Kanunda Yer Alan İhtiyari Kayıtlar
66
1. Çekin Türüne İlişkin Kayıtlar
66
a. Lehtar Tayinine İlişkin Kayıt
66
2. Ödemeye İlişkin Kayıtlar
69
a. Adres ve İkametgâh Kaydı
69
d. Hesaben Ödeme Kaydı
70
3. Ödememe Haline Yönelik Kayıtlar
70
a. Protestodan Muafiyet Kaydı
70
c. Sorumsuzluk ve Ciro Yasağı Kaydı
72
B. Kanunda Yer Almayan İhtiyari Kayıtlar
73
1. Düzenleyen ile Muhatap Arasındaki İlişkiye Yönelik
73
2. Düzenleyen ile Hamil Arasındaki İlişkiye Yönelik
75
3. Muhatap ile Hamil Arasındaki İlişkiye Yönelik
78
b. Teyit veya Bloke Kaydı
78
VI. KEŞİDECİ İLE MUHATAP ARASINDAKİ İLİŞKİ
79
B. Emre Yazılı Çekin Devri
83
C. Hamiline Yazılı Çekin Devri
88
D. Nama Yazılı Çekin Devri
90
ÇEKİN ÖDENMEK ÜZERE İBRAZI
II. ÇEKTE İBRAZA YETKİLİ KİŞİ
94
A. Nama Yazılı Çeklerde
94
B. Emre Yazılı Çeklerde
95
C. Hamiline Yazılı Çeklerde
97
A. Çek Hesabının Bulunduğu Bankaya İbraz
100
1. Çek Hesabının Bulunduğu Şubeye İbraz
101
2. Çek Hesabının Bulunduğu Şubeden Farklı Bir Şubeye İbraz
103
B. Muhatap Banka Dışında Bir Bankaya İbraz
105
C. Takas Odasına İbraz
107
B. İbraz Sürelerinin Önemi
112
1. Muhatabın Yükümlülükleri Açısından
112
2. Çekten Cayma Hakkının Kullanılabilmesi Açısından
113
3. Müracaat Borçlularına Başvurulabilmesi Açısından
115
4. Zamanaşımı Süresinin Başlaması Açısından
116
5. Bloke Kaydının Hüküm İfade Etmesi Açısından
116
6. Yapılan Cironun Niteliği Açısından
117
7. “Karşılıksızdır” İşleminin Yapılabilmesi Açısından
117
8. Tazminat ve Munzam Zararların Talebi Açısından
118
C. Kanunda Öngörülen İbraz Süreleri
118
D. İbraz Sürelerinin Hukuki Niteliği
126
E. İbraz Sürelerinin Hesaplanması
126
F. İbraz Sürelerinin Uzadığı Haller
130
G. Mücbir Sebebin Varlığı Halinde İbraz Süresinin Geçirilmesi
131
H. İbraz Süresi Geçtikten Sonra Çekin İbrazı
132
I. İbraz Sürelerinin Geçirilmesinin Sonuçları
134
V. İLERİ DÜZENLENME TARİHLİ ÇEK SORUNU
137
A. Ticaret Kanunu Açısından Çekin Görüldüğünde Ödeneceği Kuralı
137
B. İleri Düzenlenme Tarihli Çek Uygulaması
141
1. 28.02.2009 Tarihli Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ve 5941 Sayılı Çek Kanunu Öncesi İleri Tarihli Çek Uygulaması
141
2. 28.02.2009 Tarihli Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ve 5941 Sayılı Kanun’un İleri Tarihli Çek Uygulamasına Yaklaşımı
144
I. GENEL OLARAK ÇEKTE ÖDEME
151
II. MUHATABIN ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ
152
A. Çek Karşılığının Tamamının Çek Hesabında Bulunması Halinde
155
B. Çek Karşılığının Kısmen Çek Hesabında Bulunması Halinde
157
C. Çek Karşılığının Kısmen veya Tamamen Çek Hesabında Bulunmaması Halinde
158
D. Muhatabın Ödemekle Sorumlu Olduğu Tutarın Hesaplanması
165
III. ÇEKİN ÖDENME ZAMANI
167
VI. ÇEK KARŞILIĞININ ÖDENMESİNDEN ÖNCE MUHATAPÇA YAPILMASI GEREKENLER
167
A. Çek Hesabının Bulunduğu Şubeye Yapılan İbraz Üzerine
167
1. İbraz Edilen Senedin Çek Hükmünde Olması
168
2. Geçerli Bir Çek Sözleşmesinin Bulunması
169
3. Çekin Hesap Sahibi Tarafından İmzalanmış Olması
169
4. İbraz Eden Kişinin Yetkili Hamil Olması
172
5. İbrazın Süresi İçerisinde Yapılmış Olması
174
6. Çek Hesabında Karşılığın Bulunması
174
7. İbraz Edilen Çek İçin Ödeme Engeli Bulunmaması
175
B. Çek Hesabının Bulunduğu Şubeden Farklı Bir Şubeye Yapılan İbraz Üzerine
176
C. Takas Odasına İbraz Halinde
177
VI. KARŞILIĞIN ÖDENMESİ HALİNDE YAPILACAK İŞLEMLER
186
VII. KARŞILIĞI OLMAYAN ÇEKİN ÖDENMESİ
191
A. Hata Neticesinde Yapılan Ödeme
192
B. Bilerek ve İsteyerek Yapılan Ödeme
196
VIII. SAHTE VE TAHRİF EDİLMİŞ ÇEKİN ÖDENMESİ
199
IX. ÇEKİN ÖDENMESİNDE KARŞILAŞILAN BAZI ÖZEL HALLER
213
A. Çizgili Çekin Ödenmesi
213
B. Teyitli (Blokeli) Çekin Ödenmesi
216
C. Vizeli Çekin Ödenmesi
219
D. Adresli ve Yerleşim Yerli Çekin Ödenmesi
219
E. Garantili Çekin Ödenmesi
220
F. Banka Çekinin Ödenmesi
221
X. ÇEKİN ÖDENMESİNİN SONUÇLARI
222
XI. ÇEKİN ÖDENMEMESİ VE SONUÇLARI
223
1. Muhtemel Ödenmeme Nedenleri
223
2. Özel Olarak “Karşılıksız Çek”
225
B. Karşılıksız Çekin Hukuki ve Cezai Sonuçları
227