TÜKETİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ
1.1. İlkel Topluluklarda Tüketim Olgusu
21
1.1.1. Marcel Mauss ve Potlaç Pratiği: Beslemek, Tüketmek, Rekabet Etmek
27
1.1.2. Bronislaw Malinowski ve Kula Pratiği: Değiş Tokuşun Döngüselliği
32
1.2. Köleci Toplumlarda Tüketim Olgusu
35
1.3. Feodalizm ve Değişen Tüketim Kalıpları: Doğal Ekonomiden Denizaşırı Ticarete
39
1.3.1. Köleci Sistemin Çöküşü ve Ticari Faaliyetlerin Durgunlaşması
39
1.3.2. Feodal Dönemde Kentler, Haçlı Seferleri ve Lüks Tüketim
43
1.3.3. Orta Çağ’da Ticaretin Mekânsallığı: Panayırlar
47
1.4. Feodalizmin Çözülmesi ve Erken Kapitalizmde Tüketim
50
1.4.1. “Pazar Kurucu” İşleviyle Lüks Tüketim
53
1.4.2. Tüketim–Sınıf İlişkisi
55
1.4.2.1. Tüketimin Sınıfsallığının Simgeleri: Çay, Kahve ve Çikolata
55
1.4.2.2. Tüketim, Sınıfsal Eşitsizlikler ve Çalışma Etiği
57
1.4.2.3. Metaların Bolluğu ve Lüks Tüketimin Yaygınlaşması
59
1.5. Sanayi Devrimi Yılları ve Tüketim Olgusu
61
1.5.1. Sanayi Devrimi ve Tüketimin Sınıfsallığı
62
1.5.2. İşçi Sınıfı ve Tüketim Olgusu
68
1.5.2.1. İşçi Sınıfının Tüketim Kalıpları
68
1.5.2.2. Çalışma Etiği ve Tüketim İlişkisi
71
1.6. Fordist Paradigma ve Kitlesel Üretim–Kitlesel Tüketim Dengesi
72
1.6.1. Bir Üretim Örgütlenmesi Olarak Fordizm
72
1.6.2. Fordizmin Geniş Anlamı: Kitlesel Tüketim Normlarının Yaygınlaşması
74
1.6.3. Fordist Dönemde Tüketimin İdeolojik ve Politik Boyutları
78
1.7. Fordizmin Krizi ve Postfordist Üretim Biçimine Geçiş
80
1.7.1. Tüketim Toplumu Fenomeninin Ortaya Çıkışı
83
1.7.2. Tüketim Toplumu İdeolojisi
86
1.7.3. Geç Kapitalizmde Tüketim Olgusunun Genel Özellikleri
90
1.7.4. Çalışma İlişkileri ve Tüketim
92
2.1. Klasik Tüketim Kuramları
95
2.1.1. Karl Marx: Meta Fetişizmi ve Tüketim Araçları
96
2.1.2. Max Weber: Statü Tabakalaşması ve Tüketim İlişkisi
97
2.1.3. Georg Simmel: Moda, Kent ve Tüketim
101
2.1.4. Thorstein Veblen ve Gösterişçi Tüketim Olgusu
103
2.2. Fordist Dönemde Tüketim Kuramları
107
2.2.1. Frankfurt Okulu Düşünürleri
109
2.2.1.1. Theodor Adorno ve Max Horkheimer: Kitle Kültürünün Seri Üretimi
110
2.2.1.2. Erich Fromm: “İnsanın Özü” Olarak Tüketim Özgürlüğü
113
2.2.1.3. Herbert Marcuse: Üretim–Tüketim Döngüsü ve Tahakküm İlişkileri
115
2.2.3. Henry Lefebvre: Gündelik Hayat–Tüketim İlişkiselliği
121
2.3. Çağdaş Tüketim Kuramları
125
2.3.1. Zygmunt Bauman
126
2.3.3.1. Üretim Toplumundan Tüketim Toplumuna Yoksulluğun Değişen Anlamı
126
2.3.1.2. Tüketim Toplumunda Tüketici Olmak
132
2.3.1.3. Tüketim ve Kimlik
134
2.3.1.4. Tüketim ve Arzu
138
2.3.1.5. Tüketim ve Özgürlük
145
2.3.1.6. Çalışma Etiğinden Tüketim Estetiğine Emeğin Dönüşümü
151
2.3.1.7. Tüketim ve Etik
153
2.3.2.1. Toplumun McDonaldlaştırılması
155
2.3.2.2. Tüketim Araçları ve Büyüsü Bozulmuş Dünyayı Büyülemek
167
2.3.3. Jean Baudrillard
176
2.3.3.1. Tüketim Toplumu ve Göstergeler Dünyası
176
2.3.3.2. Bolluk–Savurganlık İlişkiselliğinde Tüketim Toplumu
178
2.3.3.3. Kitle İletişim Araçları ve Hazzın Kurgusallığı
181
2.3.3.4. Bedenin Metalaşması ve Narsist Tüketim
183
2.3.3.5. Tüketim Toplumunda Modanın İşlevi
185
2.3.3.6. Tüketim Toplumunda Boş Zamanın Anlamı
186
2.3.3.7. Tüketimin Mekânsal Bağlamı
187
2.3.3.8. Tüketim Toplumunun Patolojisi
189