Bulgaristan'da Kuman Hanlar Dönemi

Osmanlı Devleti yaklaşık altıyüz yıllık egemenliği ile Balkanların tarih ve kültüründe çok önemli bir rol üstlenmiştir. Bununla birlikte Balkan coğrafyası Osmanlı Türklerinden çok daha önceleri farklı Türk boylarının uğrak noktaları veya yerleşim alanı olmuştur. Bugünkü Bulgaristan toprakları da Balkanlarda Osmanlı öncesi gelen Türk boylarının en fazla akın yaptığı ve yerleştiği yerlerden biri olmuştur. I. Bulgar Devleti'ni kuran Bulgar Türkleri ile ilgili Türkçe ve yabancı literatürde önemli çalışmalar mevcuttur. Ancak II. Bulgar Devleti'nin kuruluşunda etkisinin çok fazla olduğunu tespit ettiğimiz Kuman/Kıpçakların bu coğrafyadaki faaliyetleri ile ilgili aynı şeyi söylememiz mümkün değildir. Bu nedenle çalışma da bu konu farklı açılardan ve kaynaklardan araştırılmaya çalışılmış.

Balkanlarda Osmanlı Devleti'nin hâkimiyetinden çıkarak bağımsızlığını elde eden ve bir ulus devlet modelinde kurulan ülkeler tarihyazımlarını da kendi bakış açılarına göre inşa etmişlerdir. II. Bulgar Devleti'nin kuruluşu, özellikle Bulgar tarihyazımında kendi ulus inşa yöntemleri ve hedefleri dolayısıyla farklı zamanlarda farklı biçimlerde ele alınmış. Bundan dolayı çalışmamızda biz de Bulgar tarihyazımında Ön Bulgar ile Kuman/Kıpçak Türklerini dönemlere göre ele almaya gayret edilmiş.