Başkanlık Sisteminde Kabine ve Türkiye'de Cumhurbaşkanlığı Kabinesi Dr. Murat Has  - Kitap

Başkanlık Sisteminde Kabine ve Türkiye'de Cumhurbaşkanlığı Kabinesi

1. Baskı, 
Ocak 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
446
Barkod:
9786253770228
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
640,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Türkiye'de parlamenter sistem dönemindeki istikrarsız hükümetler, başkanlık sistemine geçilmesi yolundaki eğilimi artırmış ve 2017 Anayasa değişikliği ile de başkanlık sisteminin ana unsurlarını taşıyan cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçilmiştir. Ancak cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin uygulandığı dönemde denge ve denetim mekanizmalarının eksikliği ve sistemin kurumsallaşması üzerinden hükümet sistemi çerçevesindeki tartışmaların süregeldiği görülmektedir.
Çalışmada da başkanlık sisteminde kabinenin özellikleri çerçevesinde denge ve denetim araçları, karşılaştırmalı olarak incelenmekte ve Türkiye'deki hükümet sisteminin kurumsallaşmasına ilişkin öneriler sunulmaktadır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Hükümet Sistemlerinde Kabine
.
Başkanlık Sistemlerinde Kabinenin Oluşumu, Sorumluluğu ve İşlevi
.
Türkiye'de Cumhurbaşkanlığı Kabinesi
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
TAKDİM 
5
ÖNSÖZ 
7
İÇİNDEKİLER 
9
KISALTMALAR 
15
GİRİŞ 
17
BİRİNCİ BÖLÜM
HÜKÜMET SİSTEMLERİNDE KABİNE
I. KABİNE TERİMİ VE TANIMI 
25
II. TARİHSEL KÖKENİ 
29
A. İngiltere 
29
B. Amerika Birleşik Devletleri 
32
C. Fransa 
34
III. KABİNENİN ÖZELLİKLERİ 
36
A. Çift Yapılı Yürütme Bakımından Kabinenin Özellikleri 
37
1. Kabinenin Yasamaya Dayanması 
40
2. Kabinenin Kolektif Özellik Göstermesi 
48
3. Kabinenin Sorumluluğu 
61
4. Kabinenin İcrai Nitelikte Karar Alması 
67
B. Tek Yapılı Yürütme Bakımından Kabinenin Özellikleri 
76
1. Kabinenin Başkan Tarafından Oluşturulması 
82
2. Kabinenin Tekil (Unitary) Özellik Göstermesi 
92
3. Kabinenin Sorumluluğu 
103
4. Kabinenin İcrai Nitelikte Karar Alamaması 
110
İKİNCİ BÖLÜM
BAŞKANLIK SİSTEMLERİNDE KABİNENİN OLUŞUMU, SORUMLULUĞU VE İŞLEVİ
I. KABİNENİN OLUŞUMU 
119
A. Başkan 
119
1. Nitelikleri 
119
2. Seçimi 
121
3. Görevinin Sona Ermesi 
134
B. Başkan Yardımcıları 
144
1. Nitelikleri 
144
2. Seçilmeleri 
147
a. Meşruiyet ve İstikrar Arasındaki Dengenin Sağlanması 
150
b. Başkan Yardımcılarının Seçilmesinin Görev ve Yetkilerine Etkisi 
155
c. Başkan Yardımcılarının Seçilmesinin Kabinedeki Konumuna
Etkisi 
160
3. Görevlerinin Sona Ermesi 
163
C. Bakanlar 
165
1. Nitelikleri 
165
2. Göreve Gelmeleri 
166
3. Görevlerinin Sona Ermesi 
171
II. KABİNENİN SORUMLULUĞU 
174
A. Kabinenin Kurumsal Sorumluluğu 
174
1. Başkana Karşı Olan Sorumluluk 
174
2. Yasama Organına Karşı Olan Sorumluluk 
175
B. Kabine Üyelerinin Sorumluluğu 
175
1. Kabine Üyelerinin Siyasi Sorumluluğu 
175
a. Başkanın Siyasi Sorumluluğu 
175
b. Başkan Yardımcılarının Siyasi Sorumluluğu 
176
c. Bakanların Siyasi Sorumluluğu 
177
2. Kabine Üyelerinin Cezai Sorumluluğu 
177
a. Başkanın Cezai Sorumluluğu 
178
(1) Başkanın Adi Suçlarından Dolayı Sorumluluğu 
180
(2) Başkanın “Impeachment” Sorumluluğunu Doğuran Fiilleri 
187
(3) “Impeachment”ın Kurumsal Mekanizmaları ve Niteliği 
195
b. Başkan Yardımcılarının Cezai Sorumluluğu 
200
c. Bakanların Cezai Sorumluluğu 
203
III. KABİNENİN İŞLEVİ 
206
A. Kurumsal İşlevi 
206
1. Denge ve Denetim İşlevi 
206
a. Ayrılmış Kuvvetlerin Yetki Paylaşımı 
208
b. Arjantin ve Peru’da Kabine Başkanlığı Makamı 
212
c. Bakanların Yasama Üyeliğinin Devam Etmesi ve Karşı İmza
Kuralı 
214
d. Bakanların, Yasamanın Sorularını Cevaplaması ve Rapor
Sunması 
218
e. Kurumsal Denge ve Denetim Araçları 
221
(1) Bütçe Üzerinde Yasama Denetimi 
221
(2) Üst Düzey Kamu Görevlilerinin Atanması ve Görevden
Alınması Üzerinde Yasama Denetimi 
230
(3) Yüksek Mahkemelerin Üyelerinin Seçimi ve Denge ve
Denetim İşlevi 
240
(4) Uluslararası Antlaşmalara İlişkin Yasama Denetimi 
254
2. Danışma İşlevi 
266
3. Koordinasyon İşlevi 
267
B. Kabine Üyelerinin İşlevi 
267
1. Tekil Kabine Yapısında Üyelerin İşlevi 
267
a. Başkanın İşlevi 
267
b. Diğer Kabine Üyelerinin İşlevi 
268
2. Kolejyal Kabine Yapısında Üyelerin İşlevi 
271
a. Başkanın İşlevi 
271
b. Kabine Üyelerinin İşlevi 
274
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRKİYE’DE CUMHURBAŞKANLIĞI KABİNESİ
I. TÜRKİYE’DE TARİHSEL SÜREÇ İÇERİSİNDE KABİNE 
279
B. 1876 Kanun–i Esasi’den 1982 Anayasasına Kadarki Dönem 
284
II. KABİNENİN HUKUKİ TEMELİ 
292
A. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi Toplantılarının Anayasal Teamül Haline
Gelmesi 
292
1. Anayasal Teamül Kavramı ve Kapsamı 
292
2. Türkiye’de Anayasal Teamül Örnekleri 
300
3. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi Toplantılarının Anayasal Teamül Haline
Gelip Gelmediği 
304
4. Bir Kurum Olarak Cumhurbaşkanlığı Kabinesinin Hukuki Varlığının
Bulunup Bulunmadığı 
306
B. Kabinenin Anayasal Dayanaktan Yoksun Olması Sorunsalı 
309
1. Tekil Yapıya Sahip Kabine Önerisi 
310
2. Kolejyal Yapıya Sahip Kabine Önerisi 
314
C. Kabinenin Kanun veya CBK ile Düzenlenip Düzenlenemeyeceği 
319
1. Kabinenin Kanun ile Düzenlenip Düzenlenemeyeceği 
320
2. Kabinenin CBK ile Düzenlenip Düzenlenemeyeceği 
322
a. CBK ile Kabineye İcrai Karar Alma Yetkisi Verilebilir mi? 
324
b. CBK ile Kolejyal Bir Kabine Düzenlenebilir mi? 
326
III. CUMHURBAŞKANLIĞI KABİNESİNİN OLUŞUMU 
327
A. Cumhurbaşkanı 
327
1. Nitelikleri 
327
2. Seçimi 
328
3. Görevinin Sona Ermesi 
334
B. Cumhurbaşkanı Yardımcıları 
336
1. Nitelikleri 
336
2. Göreve Gelmeleri 
338
3. Görevlerinin Sona Ermesi 
340
C. Bakanlar 
340
1. Nitelikleri 
340
2. Göreve Gelmeleri 
341
3. Görevlerinin Sona Ermesi 
342
IV. CUMHURBAŞKANLIĞI KABİNESİNİN SORUMLULUĞU 
343
A. Cumhurbaşkanlığı Kabinesinin Kurumsal Sorumluluğu 
343
B. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi Üyelerinin Sorumluluğu 
344
1. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi Üyelerinin Siyasi Sorumluluğu 
344
a. Cumhurbaşkanının Siyasi Sorumluluğu 
344
b. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanların Siyasi Sorumluluğu 
347
2. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi Üyelerinin Cezai Sorumluluğu 
348
a. Cumhurbaşkanının Cezai Sorumluluğu 
348
b. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanların Cezai Sorumluluğu 
351
V. CUMHURBAŞKANLIĞI KABİNESİNİN İŞLEVİ 
353
A. Kurumsal İşlevi 
353
1. Denge ve Denetim İşlevi 
353
a. 2017 Anayasa Değişikliği Öncesinde Bakanlar Kurulunun Denge
ve Denetim İşlevi 
353
b. Cumhurbaşkanlığı Kabinesinin Denge ve Denetim İşlevinin
Olup Olmadığı 
355
c. 2017 Anayasa Değişikliği Sonrasında Anayasal Denge ve
Denetim Araçları 
355
(1) Bütçenin Denge ve Denetim Aracı Olup Olamayacağı 
356
(2) Üst Kademe Kamu Yöneticilerinin Atanması ve Görevden
Alınmasının Denge ve Denetim Bakımından
Değerlendirilmesi 
364
i. Üst Kademe Kamu Yöneticiliğinin Kapsamı 
364
ii. Üst Kademe Kamu Yöneticilerinin Atama Usul ve
Esaslarının Kanun veya CBK ile Düzenlenmesi 
373
iii. Üst Kademe Kamu Yöneticilerinin Atanması ve
Görevden Alınması 
376
(3) Uluslararası Antlaşmaların Onaylanması ve
Antlaşmalardan Çekilmenin Denge ve Denetim
Bakımından Değerlendirilmesi 
378
i. Uluslararası Antlaşmaların Onaylanması 
378
ii. Uluslararası Antlaşmaların İç Hukuktaki Yeri 
384
iii. Uluslararası Antlaşmalardan Çekilme 
387
2. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi Toplantılarının İşlevi 
391
B. Kabine Üyelerinin İşlevi 
393
1. Cumhurbaşkanının İşlevi 
393
2. Cumhurbaşkanı Yardımcılarının İşlevi 
393
3. Bakanların İşlevi 
396
SONUÇ 
399
KAYNAKÇA 
411