Banka Hukukunda Müşteri Sırrını Saklama Yükümlülüğü (Fransız, İsviçre ve Türk Hukukunda) Dr. İlknur Kaya  - Kitap

Banka Hukukunda Müşteri Sırrını Saklama Yükümlülüğü

(Fransız, İsviçre ve Türk Hukukunda)

1. Baskı, 
Kasım 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
416
Barkod:
9789750297359
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
740,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Bankacılık faaliyetleri neticesinde edinilen müşterilere veya üçüncü kişilere ait sırların saklanması yükümlülüğü, bankacılık meslek etiğinin ve geleneklerinin en önemli gerekliliklerinden biridir. Üstelik kişilik haklarının, özellikle kişinin mahremiyet alanının korunması, sırlarının korunmasını da gerektirmektedir. Müşteri sırrı kavramı koruduğu yarar ve sağladığı hukuki koruma temelinde değerlendirildiğinde ise "kişilik hakları" ve "kişisel veri" kavramı ile bağlantısı ortaya çıkmaktadır. Söz konusu bağlantı BankK m. 73'te 20.02.2020 Tarihli ve 7222 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik ile mevzuatımızdaki yerini de almıştır. Diğer taraftan gerek BankK m. 73 gerekse Sır Yönetmeliği ve Sır Genelgesi müşteri sırrını saklama yükümlülüğü ile ilgili önemli değişiklik ve yenilikler getirmiştir.
Bu çalışmada müşteri sırrına ilişkin temel hukuki düzenlemeler ve bu düzenlemelerin ihlali halinde uygulanacak yaptırımlar, müşteri sırrı kapsamında yer alan bilgiler, sırrı saklamakla yükümlü olanlar ve sırrın saklanmasından yararlananlar, müşteri sırrının özel hukuk, kamu hukuku ve uluslararası adli ve idari yardımlaşmadan kaynaklanan istisnaları, Fransız İsviçre ve Türk hukukundaki güncel düzenlemelerle karşılaştırma yapılarak ele alınmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Müşteri Sırrı Kavramı, Müşteri Sırrını Saklama Yükümlülüğüne İlişkin Hukuki Düzenlemeler ve Bu Düzenlemelerin İhlali Halinde Uygulanacak Yaptırımlar
.
Müşteri Sırrını Saklama Yükümlülüğünün Kapsamı ve İstisnalar
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
7
Kısaltmalar 
19
GİRİŞ 
23
BİRİNCİ BÖLÜM
MÜŞTERİ SIRRI KAVRAMI, MÜŞTERİ SIRRINI SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNE İLİŞKİN HUKUKİ DÜZENLEMELER VE
BU DÜZENLEMELERİN İHLALİ HALİNDE
UYGULANACAK YAPTIRIMLAR
1. SIR KAVRAMI, UNSURLARI VE NİSPİ–MUTLAK SIR AYRIMI 
27
1.1. Sır Kavramı 
27
1.2. Sırrın Unsurları 
28
1.2.1. Bilginin Gizli Olması 
28
1.2.2. Sır sahibinin Sırrı Gizli Tutma İradesinin Olması 
28
1.2.3. Sır sahibinin Sırrın Gizli Tutulmasında Yararının Olması 
29
1.2.4. Bilginin Gerçekliği 
30
1.3. Mutlak Sır–Nispi Sır Ayrımı 
31
2. BENZER KAVRAMLAR VE BUNLARA UYGULANACAK HÜKÜMLER 
32
2.1. Ticari Sır 
32
2.2. Üretim ve İş Sırrı 
38
2.3. Şirket Sırrı 
42
2.4. Mesleki Sır 
50
2.5. Kişisel Veri 
53
2.6. Banka Sırrı 
62
3. MÜŞTERİ SIRRI 
65
4. MÜŞTERİ SIRRININ NİTELİĞİ 
71
5. BANKANIN MÜŞTERİ SIRRINI SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
73
5.1. Yükümlülüğün Nitelikleri 
74
5.1.1. Kanun Hükmüne Dayanması 
74
5.1.2. Gizlilik Yükümlülüğü ve Mesleki Sır Saklama Yükümlülüğünü İçermesi 
74
5.1.3. Yan Yükümlülük Olması 
75
6. MÜŞTERİ SIRRINI SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNE İLİŞKİN TARİHSEL SÜREÇ 
78
7. MÜŞTERİ SIRRINI SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNE İLİŞKİN HUKUKİ DÜZENLEMELER VE YAPTIRIMLAR 
87
7.1. Banka Hukukuna İlişkin Hukuki Düzenlemeler 
88
7.1.1. Fransız Hukukunda 
88
7.1.2. İsviçre Hukukunda 
90
7.1.3. Türk Hukukunda 
92
7.1.3.1. Temel Hukuki Düzenleme Olarak BankK m. 73 
92
7.1.3.2. BankK ile Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’nda Yer Alan Diğer Hükümler 
95
7.1.3.3. Yönetmelik ve Tebliğlerde Yer Alan Hükümler 
98
7.1.4. Temel Hukuki Düzenlemelere İlişkin Hükümlerin Amaçları 
101
7.1.5. Temel Hukuki Düzenlemelere İlişkin Hükümlerin Nitelikleri 
103
7.2. Kişiliğin Korunmasına İlişkin Hukuki Düzenlemeler 
105
7.2.1. İhlalin Koşulları 
106
7.2.1.1. Özel ve Gizli Alanın Bulunması 
106
7.2.1.1.1. Gerçek Kişiler Bakımından 
106
7.2.1.1.2. Tüzel Kişiler Bakımından 
110
7.2.1.2. Hukuka Aykırı Saldırı 
115
7.2.1.3. Hukuka Aykırılığı Ortadan Kaldıran Hâller 
116
7.2.2. İhlale Bağlanan Hukuki Sonuçlar 
117
7.2.2.1. Kişiliği Koruyucu Davalar 
117
7.2.2.2. Tazminat Davaları 
118
7.2.2.2.1. Maddi Tazminat Davası 
118
7.2.2.2.2. Manevi Tazminat Davası 
119
7.2.2.3. Vekâletsiz İşgörme Davası 
120
7.2.2.4. Düzeltme ve Cevap Hakkı 
121
7.3. Sözleşmeler Hukukuna İlişkin Hukuki Düzenlemeler 
122
7.3.1. Banka Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 
122
7.3.1.1. Gizlilik Yükümlülüğünün Banka Sözleşmesinde Yer Alması 
126
7.3.1.2. Gizlilik Yükümlülüğünün Banka Sözleşmesinde Yer Almaması 
128
7.3.1.2.1. Yan Yükümlülüğün Dürüstlük Kuralına Dayanması 
130
7.3.1.2.2. Yan Yükümlülüğün Güven Teorisine Dayanması 
131
7.3.2. Banka Sözleşmesinin Olmaması 
134
7.3.2.1. Sözleşmenin Tarafı Olmayan Üçüncü Kişi Açısından 
134
7.3.2.2. Sözleşme Öncesi Görüşmelerinin Tarafı Olan Kişi Açısından 
136
7.3.3. Banka Sözleşmesinin Sona Ermesi 
139
7.3.4. Banka Sözleşmesinin Geçersiz Olması 
140
7.3.5. Banka Sözleşmesine Ayrılıktan Kaynaklanan Sözleşmesel Sorumluluk 
140
7.3.5.1. Bankanın Organlarının Fiilinden Sözleşmesel Sorumluluğu 
140
7.3.5.1.1. Sözleşmesel Sorumluluğun Şartları 
141
7.3.5.1.1.1. Sözleşmeye Aykırılık 
141
7.3.5.1.1.2. Kusur 
142
7.3.5.1.1.3. Zarar 
146
7.3.5.1.1.4. Nedensellik Bağı 
148
7.3.5.1.2. Sözleşmesel Sorumluluğun Hükümleri 
149
7.3.5.1.2.1. Zararın Tazmini 
149
7.3.5.1.2.2. Sözleşmenin Feshi 
150
7.3.5.2. Bankanın Yardımcı Kişisinin Fiilinden Sözleşmesel Sorumluluğu 
154
7.3.5.2.1. Sorumluluğun Şartları 
155
7.3.5.2.1.1. Banka ile Müşteri Arasında Borç İlişkisinin Olması 
155
7.3.5.2.1.2. Bankanın Borç İlişkisinden Doğan Borcun İfasını Veya Borç İlişkisinden Doğan Hakkın Kullanılmasını Yardımcı Kişiye Bırakması 
157
7.3.5.2.1.3. Yardımcı Kişinin Borca Aykırı Fiili ile Müşteriye Zarar Vermesi 
159
7.3.5.3. Farazi Kusur 
160
7.3.5.4. Sorumluluğu Ortadan Kaldıran Veya Sınırlayan Kanuni Nedenler 
161
7.3.5.5. Sorumsuzluk Anlaşmaları 
163
7.3.5.5.1. Yükümlülüğün İçeriğine Dair Sorumsuzluk Anlaşmaları 
163
7.3.5.5.2. Bankanın Sorumluluğunu Ortadan Kaldıran Veya Sınırlayan Anlaşmalar 
164
7.3.5.5.2.1. Fransız Hukukunda 
164
7.3.5.5.2.2. İsviçre–Türk Hukukunda 
165
7.4. Haksız Fiile İlişkin Hukuki Düzenlemeler 
169
7.4.1. Bankanın Organlarının Fiilinden Sorumluluğu 
170
7.4.1.1. Sorumluluğun Şartları 
170
7.4.1.1.1. Hukuka Aykırı Fiil 
170
7.4.1.1.2. Kusur 
171
7.4.1.1.3. Zarar 
173
7.4.1.1.4. Nedensellik Bağı 
173
7.4.1.2. Zararın Tazmini 
173
7.4.2. Bankanın Adam Çalıştıran Olarak Çalışanının Fiilinden Sorumluluğu 
175
7.4.2.1. Sorumluluğun Şartları 
176
7.4.2.1.1. Adam Çalıştıran ile Çalışan Arasındaki Bağımlılık İlişkisi 
176
7.4.2.1.2. Banka Çalışanının Üçüncü Kişiye Zarar Vermiş Olması 
177
7.4.2.1.3. Banka Çalışanının İşini Yerine Getirirken Zarar Vermiş Olması 
178
7.4.2.2. Zararın Tazmini 
179
7.4.2.2.1. Fransız Hukukunda 
179
7.4.2.2.2. İsviçre–Türk Hukukunda 
180
7.4.2.3. Sorumsuzluk Anlaşmaları 
181
7.4.2.4. Taleplerin Yarışması 
182
7.5. Ceza Hukukuna İlişkin Hukuki Düzenlemeler 
183
7.5.1. Fransız Hukukunda 
183
7.5.2. İsviçre Hukukunda 
184
7.5.3. Türk Hukukunda 
185
7.5.3.1. BankK m. 159 
185
7.5.3.2. TCK m. 239 
187
7.5.3.3. TCK m. 136–137 
188
7.6. İdari Sorumluluğa İlişkin Hukuki Düzenlemeler 
189
7.7. Mesleki Sorumluluğa İlişkin Hukuki Düzenlemeler 
191
İKİNCİ BÖLÜM
MÜŞTERİ SIRRINI SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN
KAPSAMI VE İSTİSNALARI
1. MÜŞTERİ SIRRINI SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN KAPSAMI 
193
1.1. Müşteri Sırrı Kapsamındaki Bilgiler 
193
1.1.1. Bilginin Bankacılık Faaliyetine Özgü Olması 
195
1.1.2. Bilginin Müşteri İlişkisi Kurulduktan Sonra Oluşması 
197
1.1.3. Bilginin Gerçek veya Tüzel Kişiye İlişkin Olması 
199
1.1.4. Bilginin Gizli Olması 
200
1.1.5. Bilginin Kişisel veya Ekonomik Olması 
201
1.2. Kişi Açısından Müşteri Sırrını Saklama Yükümlülüğü 
207
1.2.1. Müşteri Sırrının Saklanması ile Yükümlü Olan Kişiler 
207
1.2.1.1. Banka 
208
1.2.1.1.1. Fransız Hukukunda 
208
1.2.1.1.2. İsviçre Hukukunda 
210
1.2.1.1.3. Türk Hukukunda 
211
1.2.1.2. Banka Şirketler Topluluğu 
213
1.2.1.3. Sıfat ve Görevleri Dolayısıyla Sırları Öğrenenler 
217
1.2.1.3.1. Bankanın Yönetim Kurulu Üyeleri 
217
1.2.1.3.2. Bankanın Çalışanları 
219
1.2.1.3.3. Banka Adına Hareket Eden Kişiler 
220
1.2.1.4. Denetime Yetkili Kamu Kurumlarının Organ ve Çalışanları 
222
1.2.1.5. Üçüncü Kişiler 
223
1.2.2. Müşteri Sırrını Saklama Yükümlülüğünün Süresi 
224
1.2.3. Müşteri Sırrının Saklanmasından Yararlanan Kişiler 
226
1.2.3.1. Müşteri 
226
1.2.3.1.1. Banka İşleminin Tarafı Olanlar 
227
1.2.3.1.2. Banka işleminin tarafı olmayanlar 
229
1.2.3.1.2.1. Fransız Hukukunda 
230
1.2.3.1.2.2. İsviçre–Türk Hukukunda 
235
2. MÜŞTERİ SIRRINI SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN İSTİSNALARI 
238
2.1. Özel Hukuka İlişkin İstisnalar 
238
2.1.1. Medeni Hukuka İlişkin İstisnalar 
238
2.1.1.1. Hukuka Aykırılığı Ortadan Kaldıran Hâller 
238
2.1.1.1.1. Müşterinin Onayı 
238
2.1.1.1.2. Üstün Nitelikte Özel Yarar veya Kamu Yararının Olması 
240
2.1.1.1.2.1. Banka ve Müşterisi Arasındaki Hukuk Davasında Yarar 
241
2.1.1.1.2.2. Kefalet Sözleşmesinde Yarar 
243
2.1.1.1.2.3. Bankanın İflâsında Alacaklılarının Yararı 
243
2.1.1.1.3. Kanunun Verdiği Yetkiye Dayanma 
244
2.1.1.2. Gerçek Kişinin Yasal Temsilcileri 
244
2.1.1.2.1. Küçüğün Yasal Temsilcisi 
245
2.1.1.2.2. Kısıtlının Yasal Temsilcisi 
246
2.1.1.2.2.1. Fransız Hukukunda 
246
2.1.1.2.2.2. İsviçre Hukukunda 
249
2.1.1.2.2.3. Türk Hukukunda 
251
2.1.1.3. Mirasçı 
253
2.1.1.3.1. Mirasçıların Bilgi Alma Hakkı 
254
2.1.1.3.1.1. Saklı pay Sahibi Mirasçılar 
255
2.1.1.3.1.2. Saklı pay Sahibi Olmayan Mirasçılar 
257
2.1.1.3.2. Mirasbırakanın Bankanın Mirasçılara Bilgi Vermesini Yasaklaması 
258
2.1.1.4. Boşanma Davasında Eşler 
261
2.1.1.4.1. Fransız Hukukunda 
261
2.1.1.4.2. İsviçre Hukukunda 
262
2.1.1.4.3. Türk Hukukunda 
263
2.1.1.5. İntifa Hakkı Sahibi 
264
2.1.1.6. Rehin Hakkı Bulunan 
264
2.1.1.7. Hapis Hakkı Bulunan 
264
2.1.2. Borçlar Hukukuna İlişkin İstisnalar 
265
2.1.2.1. Vekil 
265
2.1.2.2. Temsilci 
268
2.1.2.3. Kefil 
269
2.1.2.3.1. Kefalet Sözleşmesinin Kurulmasında 
269
2.1.2.3.2. Kefalet Sözleşmesinin Kurulmasından Sonra 
270
2.1.2.4. Yararına Sözleşme Yapılan Üçüncü Kişi 
272
2.1.2.5. Müteselsil Borçlu 
272
2.1.2.6. Müteselsil Alacaklı 
272
2.1.2.7. Alacağı Devralan 
273
2.1.2.8. Ticari İşletmenin Devir, Birleşme ve Şekil Değiştirmesinde 
276
2.1.2.9. Adi Şirket Ortağı 
277
2.1.3. Ticaret Hukukuna İlişkin İstisnalar 
278
2.1.3.1. Ticaret Şirketlerinin Temsilcileri 
278
2.1.3.1.1. Kollektif Şirket Ortağı 
278
2.1.3.1.2. Komandit Şirket Ortağı 
279
2.1.3.1.3. Anonim Şirketin Temsilcileri 
280
2.1.3.1.4. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketin Temsilcileri 
282
2.1.3.1.5. Limited Şirketin Temsilcileri 
282
2.1.3.1.6. Kooperatif Şirketinin Temsilcileri 
283
2.1.3.2. Sermaye Şirketlerinde Denetçiler 
284
2.1.3.2.1. Fransız Hukukunda 
284
2.1.3.2.2. İsviçre Hukukunda 
286
2.1.3.2.3. Türk Hukukunda 
287
2.1.3.3. Şirketler Topluluğunda Hâkim Ve Bağlı Şirket 
288
2.1.3.4. Birleşen, Bölünen Ve Tür Değiştiren Şirketler 
289
2.1.3.5. Karekodlu Çek 
292
2.1.5.6. Karşılıksız Çekin Hamili 
293
2.1.4. Medeni Usul Hukukuna İlişkin İstisnalar 
295
2.1.4.1. Fransız Hukukunda 
295
2.1.4.1.1. Müşterinin Onayının Olması 
295
2.1.4.1.2. Müşterinin Onayının Olmaması 
296
2.1.4.1.2.1. Bankanın Taraf Olduğu Uyuşmazlıklar Bakımından 
296
2.1.4.1.2.2. Bankanın Taraf Olmadığı Uyuşmazlıklar Bakımından 
301
2.1.4.2. İsviçre Hukukunda 
302
2.1.4.3. Türk Hukukunda 
304
2.1.4.3.1. Bankanın Taraf Olduğu Uyuşmazlıklar Bakımından 
305
2.1.4.3.2. Bankanın Taraf Olmadığı Uyuşmazlıklar Bakımından 
306
2.1.5. İcra İflâs Hukukuna İlişkin İstisnalar 
308
2.1.5.1. Haciz 
308
2.1.5.1.1. Fransız Hukukunda 
308
2.1.5.1.2. İsviçre Hukukunda 
309
2.1.5.1.3. Türk Hukukunda 
310
2.1.5.2. Arabuluculuk ve Konkordato 
312
2.1.5.2.1. Fransız Hukukunda Arabuluculuk 
312
2.1.5.2.2. İsviçre–Türk Hukukunda Konkordato 
313
2.1.5.3. Külli Takip 
316
2.1.5.3.1. Fransız Hukukunda 
316
2.1.5.3.2. İsviçre–Türk Hukukunda 
319
2.1.6. Banka Hukukuna İlişkin İstisnalar 
320
2.1.6.1. Fransız Hukukunda 
320
2.1.6.1.1. Müşteri Sırrının İstisnası Sayılan İşlem ve Sözleşmeler 
320
2.1.6.1.2. Banka ve Finans Alanında Yetkili Denetim Makamlarına Dair İstisnalar 
321
2.1.6.1.3. Kısıtlılarla İlgili Bildirimler 
322
2.1.6.2. İsviçre Hukukunda 
323
2.1.6.3. Türk Hukukunda 
324
2.1.6.3.1. BankK m. 73 f.2 
324
2.1.6.3.2. BankK m. 73 f.3 
326
2.1.6.3.2.1. Müşterinin Talep veya Talimatı 
326
2.1.6.3.2.2. Kanunen Açıkça Yetkili Kılınan Merciler Tarafından Bilgi İstenmesi 
335
2.1.6.3.2.3. Başlıca Yasal Düzenlemelerdeki Kurum ve Kişiler 
336
2.1.6.3.2.4. Kurul’un Kısıtlama, Durdurma ve Yasaklama Kararı 
342
2.1.6.3.3. BankK m. 73 f.4 
343
2.1.6.3.3.1. Bankalar ve Finansal Kuruluşlar Arasında Paylaşım 
343
2.1.6.3.3.2. Muhtemel Alıcıların Yapacakları Değerleme Çalışmaları 
346
2.1.6.3.3.3. Ana Ortaklık ile Paylaşım 
346
2.1.6.3.3.4. Varlık veya Bunlara Dayalı Menkul Kıymetlerin Satışı Amacıyla Gerçekleştirilen Değerleme Çalışmaları 
347
2.1.6.3.3.5. Değerleme, Derecelendirme Veya Destek Hizmeti Alınması İle Bağımsız Denetim, Hizmet Alımı 
347
2.1.6.3.4. BankK m. 73 f.5 
348
2.1.6.3.5. Sır Yönetmeliğinde Yer Alan İstisnalar 
349
2.1.6.3.5.1. Ana Ortaklık, Hâkim Ortak ve Grup Şirketi İle Paylaşım 
349
2.1.6.3.5.2. Bankanın Taraf Olduğu Uyuşmazlıklar 
352
2.2. Kamu Hukukuna İlişkin İstisnalar 
355
2.2.1. Vergi Hukukuna İlişkin İstisnalar 
355
2.2.1.1. Fransız Hukukunda 
355
2.2.1.1.1. Vergi İdarelerinin Talebi 
356
2.2.1.1.2. Bankanın Beyan Yükümlülüğü 
356
2.2.1.2. İsviçre Hukukunda 
357
2.2.1.3. Türk Hukukunda 
359
2.2.2. Ceza Usul Hukukuna İlişkin İstisnalar 
361
2.2.3. Karaparanın Aklanmasının ve Terörizmin Finansmanının Önlenmesine Dair İstisnalar 
362
2.2.3.1. Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa Birliği Direktifleri 
362
2.2.3.2. Fransız Hukukunda 
367
2.2.3.3. İsviçre Hukukunda 
368
2.2.3.4. Türk Hukukunda 
370
2.3. Uluslararası Yardımlaşmaya (İstinabe) İlişkin İstisnalar 
373
2.3.1. Vergilendirme Alanında Uluslararası İdari Yardımlaşmaya İlişkin İstisnalar 
373
2.3.1.1. Uluslararası Anlaşmalar 
373
2.3.1.2. Avrupa Birliği Direktifleri 
376
2.3.1.3. Fransız Hukukunda 
379
2.3.1.4. İsviçre Hukukunda 
379
2.3.1.5. Türk Hukukunda 
381
2.3.2. Ceza Alanında Uluslararası Adli Yardımlaşma 
382
2.3.2.1. Avrupa Birliği Anlaşmaları 
382
2.3.2.2. Fransız Hukukunda 
383
2.3.2.3. İsviçre Hukukunda 
383
2.3.2.4. Türk Hukukunda 
385
Sonuç 
387
Kaynakça 
399