Azerbaycan – Osmanlı İlişkileri (1918)

1918 yılı, Azerbaycan - Osmanlı münasebetlerinin en yoğun yaşandığı dönemlerden biridir. 28 Mayıs 1918'de kurulan Azerbaycan (Demokratik) Cumhuriyeti varlığının ilk altı ayında Osmanlı devleti ile çok-boyutlu ve yakın bir temas yaşamıştı. O sırada Azerbaycanlılar, Osmanlı Ordusu birliklerinin yardımıyla, başkent Bakü'yü Bolşeviklerden, ve Taşnaklardan kurtarma hareketine girişmişlerdi. İşte bu dönemde, iki ülke arasında askeri yardımın yanı sıra stratejik, iktisadi, diplomatik ve kültürel olmak üzere çeşitli düzlemlerde ilişkiler söz konusu idi. İki devlet bir medeniyet olan Azerbaycan ve Osmanlı'nın bu vuslatı, çok kısa sürmüştü.

Bu kitapta Azerbaycan otoritelerinin 1918 Mayıs-Kasım tarihlerinde Osmanlı Devleti ile ilişkilerini ele alan bazı yazılarla beraber onların düzenledikleri metinler, yani resmi yazışmalar, raporlar ve telgraflar sunulmuştur. Asılları ilk defa yayımlanan bu arşiv belgelerinin transkripsiyon ve tercümeleri de verilmektedir. Azerbaycan (Demokratik) Cumhuriyeti'nin (1918-1920) liderleri Ali Merdan Topçubaşı, Mehmet Emin Resulzade, Fethali Han Hoyski, Mehmet Hasan Hacınski vb. yetkililerin imzalarını taşıyan ilk kaynak niteliğindeki bu belgeler, ikili münasebetlerdeki çok-boyutluluğu ortaya koymanın yanında Azerbaycan tarafının bu tarihi ilişkilere içeriden bir bakışını yansıtmaktadır. (Tanıtım Yazısından)