Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesiyle Karşılaştırmalı Olarak  Anayasal Hakların Hukuki Rejimi ve Yorumu  Dr. Öğr. Üyesi Semih Batur Kaya  - Kitap
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesiyle Karşılaştırmalı Olarak

Anayasal Hakların Hukuki Rejimi ve Yorumu

2. Baskı, 
Eylül 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
276
Barkod:
9789750294624
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
455,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Diğer Baskılar
1. baskı
Eylül 2021
455,00
225,00 (%51)
Kitabın Açıklaması
Anayasa, pozitif bir üst hukuk metni olarak "haklar şartı"nı içermektedir. Gelinen noktada, anayasacılık anlayışının değişimiyle birlikte anayasa, yalnızca devlet organlarının yetki ve etki haritasını belirlemenin ötesinde hakları gerçekleştirmeyi talep etmektedir. Bu yönüyle anayasa, artık sadece hakların güvenceye bağlanmasını yeterli bulmamakta, bunları genişletmeyi ve gerçekleştirmeyi de hedeflemektedir. Bu aşamada ise anayasal haklara ilişkin yorum mefhumu devreye girmektedir. Yorum yoluyla "yaşayan haklar" gerçeği ortaya çıkmaktadır.
Gerçekten de anayasal haklar yorum sayesinde evrimsel ve dinamik yapısını koruyabilmektedir. Bu yönüyle anayasal yorum, hakların genişlemesi ve gerçekleştirilmesi için anahtar görevini görmektedir. Bununla birlikte eserde yazar, yargıcın anayasal hakları yorumlamak suretiyle bunları gerçekleştirmek doğrultusunda yaratıcı bir rol üstlenmesi gerektiği kanaatindedir. Böyle olunca yargıç, yorum faaliyetinde bir "tarafsızlık" endişesi taşımamalıdır. Aksine yargıç, yorum yoluyla hak yaratarak ve bunu gerçekleştirerek "hak temelli" bir taraf seçmelidir. Eser, yorum mefhumu bağlamında anayasal hakların yorumunu bu doğrultuda ele almayı amaçlamaktadır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Anayasal Hakların Gerçekleştirilmesi Doğrultusunda Yorum Mefhumuna Kuramsal Yaklaşım
.
Yorum Kuramı Açısından Hakların Anlamı Üzerine Arkeolojik Bir Kazı
.
Anayasal Yorumun Yargısal Pratiği: Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve 1982 Anayasası Işığında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi İçtihadı Üzerine Kuramsal Bir İnceleme
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
5
Kısaltmalar 
11
Giriş
I. KONU 
13
II. YÖNTEM 
15
Birinci Bölüm
ANAYASAL HAKLARIN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ DOĞRULTUSUNDA
YORUM MEFHUMUNA KURAMSAL YAKLAŞIM
I. ÖN SORUN: YORUM KURAMI 
19
A. Yorumun Tanımı 
19
B. Hukuk, Anayasa ve Hermenötik 
22
1. Genel Olarak Hermenötik 
22
2. Hukuk Hermenötiği ve Anayasa 
25
C. Hukukta Klasik Yorum Yöntemleri 
29
II. ANAYASANIN YORUM KURAMI BAKIMINDAN FORMEL VE MADDİ DEĞERİ 
35
A. Ön Belirleme: Anayasaya Bir Yaklaşım Denemesi ve Yorum 
35
B. Hukuk Dogmatiği Üzerinden Hukukun Teşhisi ve Bir Anayasa Dogmatiği Okuması 
37
C. Anayasa Kavramı, Kültürü ve Yorum 
40
D. Anayasanın Yorumlanması Yoluyla Hukukun Tesisi ve Teşhisi Sürecinde Yerine Getirilen İşlev 
43
III. ANAYASAL YORUMUN NESNESİ OLARAK ANAYASA: ANAYASANIN YORUMU TAYİN EDEN NİTELİĞİ 
45
A. Pozitif Üst Hukuk Metni Olarak Anayasanın Anlamı 
46
B. Anayasanın Normatiflik Değeri 
47
C. Anayasanın Yorumlanma İhtiyacı ve Yargıç 
50
D. “Orijinal Metin” ya da “Yaşayan Belge”: Anayasa Yorumunun Çifte Kutbu 
52
IV. ARA DEĞERLENDİRME: ANAYASAL YORUMUN KURUCU HEDEFİ 
54
İkinci Bölüm
YORUM KURAMI AÇISINDAN HAKLARIN ANLAMI ÜZERİNE ARKEOLOJİK BİR KAZI
I. YORUMUN ULAŞMAK İSTEDİĞİ ANLAM: HAKLAR 
57
A. Ön Belirleme: Yorumun Nesnesi Olarak Haklar 
57
B. Yorum Yoluyla Hakların Üstünlüğünü Sağlamak 
59
C. Çeşitli Kurmalar Bakımından Hakların Niteliği ve Yorumu 
61
1. Hakların Liberal Kuramı 
61
2. Hakların Kurumsal Kuramı 
64
3. Hakların Değer Kuramı 
66
4. Hakların Demokratik–İşlevsel Kuramı 
68
5. Hakların Refah–Devlet Kuramı 
69
D. Hakların Anlamı Üzerine Arkeolojik Bir Kazı 
71
E. Hak ve Özgürlükler Yorumunun Yöntemsel Özgünlüğü ve Farklılaşması 
73
1. Hak ve Özgürlüklerin Yorum Değeri 
73
2. Hak Temelli Yargı 
75
F. Özel Bir İnceleme: Hans Kelsen 
77
G. Özel Bir İnceleme II: Ronald Dworkin’in Yorumlayıcı Hukuk Kuramı 
84
1. Dworkin’in Hukuk Kuramının Temelleri 
84
2. Dworkin’de Haklar ve Yorum 
89
3. Yargıç Herkül 
94
H. Ara Değerlendirme: Anayasa Yorumunun Heterarşik Özerkliği ve Hedefi 
97
II. KARŞILAŞTIRMALI ANAYASA HUKUKUNDA YORUM: ABD VE ALMANYA ÖRNEKLERİ 
98
A. ABD Örneği 
99
1. Anayasanın Yorumlanması 
99
a. Erken Dönem Anayasa Yorumu 
100
b. Anayasal Yorum Yöntemleri 
102
B. Alman Federal Yüksek Mahkemesi Örneği 
108
1. Anayasa Konsepti 
110
2. Objektif Değerler Düzeni Olarak Anayasa 
111
3. Negatif ve Pozitif Haklar 
113
4. Hakların Yatay Etkileri 
115
C. Ara Değerlendirme 
117
Üçüncü Bölüm
ANAYASAL YORUMUN YARGISAL PRATİĞİ:
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ VE 1982 ANAYASASI IŞIĞINDA AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ VE ANAYASA MAHKEMESİ İÇTİHADI ÜZERİNE KURAMSAL BİR İNCELEME
I. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİNİN HAK EKSENLİ YORUMU GENİŞLETİCİ ETKİSİ 
121
A. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin İç Hukuktaki Hukuki Gücü: Konumuz Açısından Kısa Bir Çerçeve 
122
B. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin Yorumu 
128
C. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin Anayasal Yorum Değeri 
146
II. AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ İLE KARŞILAŞTIRMALI OLARAK 1982 ANAYASASINDA HAK VE ÖZGÜRLÜKLER REJİMİ 
150
A. Anayasanın 13. Maddesinin Karşılaştırmalı Olarak Analizi 
152
1. Hakların Sınırlılığı Tezi 
152
2. Anayasada Belirtilen Sınırlama ve Güvence Ölçütleri 
155
a. Kanunla Sınırlama 
155
b. Meşru Amaç–Sebebe Bağlılık 
160
c. Demokratik Toplumda Gereklilik 
164
d. Ölçülülük 
169
e. Hakkın Özüne Dokunma Yasağı: “Sıcak Sütte Şeker Aramak” 
175
f. Anayasanın Sözüne ve Ruhuna Uygunluk 
178
g. Laik Cumhuriyetin Gerekleri 
180
B. Anayasanın 15. Maddesinin Karşılaştırmalı Olarak Analizi 
183
1. Ön Sorun: Olağanüstü Hal 
183
2. Olağanüstü Halde Hak ve Özgürlüklerin Rejimi 
185
a. “Derogation” Kavramı 
185
b. AİHS Madde 15’in Genel Uygulaması 
187
aa. Savaş Hali– Kamusal Tehlike Koşulu 
189
bb. Ölçülülük 
192
cc. Uluslararası Hukuktan Doğan Yükümlülüklere Uygunluk 
197
dd. Dokunulmaz Haklar 
199
ee. Usule İlişkin Koşul 
201
C. Hak ve Yetkinin Kötüye Kullanılması Yasağı 
203
1. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Bakımından İnceleme 
203
a. Demokrasi ve Sözleşme Geriliminde AİHM’in İçtihadi Dönüşümü 
205
b. Kötüye Kullanma Yasağı ve Uygulamadaki Alan Değişimi 
207
2. 1982 Anayasası Bakımından İnceleme 
209
3. AİHS 17. Madde ile 18. Madde Arasındaki Etkileşim 
211
D. Devletin Pozitif Yükümlülükleri ve Hakların Yatay Etkisi 
219
1. Negatif ve Pozitif Yükümlülükler Ayrımı 
221
2. Yatay Etki Kuramı (Drittwirkung): Üçüncü Taraf Etkisi 
225
a. Dikey Doğrudan Etki 
226
b. Doğrudan Yatay Etki 
226
c. Dolaylı Yatay Etki 
228
d. AİHM İçtihadında Yatay Etki 
229
e. 1982 Anayasası Bakımından Yatay Etki 
235
3. Devletin Hakları Gerçekleştirme Yükümlülüğü 
237
a. AİHS Bakımından Gerçekleştirme Yükümlülüğü 
237
a. 1982 Anayasası Bakımından Gerçekleştirme Yükümlülüğü 
242
4. Ara Değerlendirme 
243
Sonuç 
247
Kaynakça 
249
Kavramlar Dizini 
275