AİHM Kararları Işığında İfade ve Basın Özgürlüğü Erhan Tanju - Kitap
AİHM Kararları Işığında

İfade ve Basın Özgürlüğü

2. Baskı, 
Ocak 2017
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
392
Barkod:
9789750241154
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Yayınevi:
Seçkin Yayıncılık
Kitabın Fiyatı:
590,00₺
İndirimli (%75):
145,00₺
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Demokrasi, temel hak ve özgürlükler iç içe geçmiş bireysel ve toplumsal mücadeleler sonucunda oluşan dinamik ve vazgeçilmez değerlerdir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Avrupa insan Hakları Sözleşmesi (AİHS) ile öngörülen tek siyasi modelin demokrasi olduğunu, demokrasinin ifade özgürlüğü ile beslendiğini, basın özgürlüğünün de demokrasinin tam merkezinde bulunduğunu belirtmiş ve koruma altına almıştır.
Bir ifadenin özellikle basında özgürlük sınırlarını aşıp aşmadığının tespitinde esas alınacak kriterlerin neler olması gerektiği önemli bir konu olarak karşımıza çıkar. Zira söz konusu olan, demokrasinin temelindeki bu değerin korunmasıdır. Bu konuda cevap açıktır; AİHS'ne taraf devletler ifade ve basın özgürlüğünün sınırlarını AİHM'nin yerleşik içtihatlarını esas alarak belirlemeleri gerekmektedir.
Bu araştırma/inceleme ile okuyucularda AİHM'nin özellikle basın özgürlüğünü ihlal başvurularını incelemede dayandığı ilkelere ve yaklaşımına ilişkin bir fikir oluşmasına katkıda bulunmak amaçlanmıştır. Bu bağlamda ifade ve basın özgürlüğü ile ilgili mevzuata, uluslararası kuruluşların raporlarına, AİHM'nin konumu, çalışma usulü ve Türkiye kararları daha ağırlıklı olmak üzere önemli içtihatlarına ve Anayasa Mahkemesi'nin ifade ve basın özgürlüğüne ilişkin bireysel başvuru kararlarından kamuoyunun geniş ilgi gösterdiği bazı kararlara yer verilmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Anayasada Düşünce ve Basın Özgürlüğü
.
Uluslararası Kuruluşların İfade ve Basın Özgürlüğü Değerlendirmeleri
.
Avrupa Konseyi, AİHM, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru
.
AİHS'nin İhlal Nedenleri ve AİHM'nin Sözleşme Yorumunda İlkeleri
.
İfade Özgürlüğünün Sınırlanması, Müdahale Şartları ve AİHM İlkeleri
.
AİHM İçtihadında Basın Özgürlüğü
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Sunuş 
5
BİRİNCİ BÖLÜM 
BASIN 
A. ANAYASADA DÜŞÜNCE VE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ 
16
B. BASIN, YAYIN VE İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ İLE İLGİLİ KANUNLAR 
21
1. 5187 sayılı Basın Kanunu 
21
2. 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun 
24
3. 5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun 
33
4. 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun'da Gazeteci’nin Tanımı 
40
5. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda İfade ve Basın Özgürlüğü ile İlgili Maddeler 
41
6. 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu 
52
7. 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanun 
56
8. 1353 sayılı Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun 
56
C. ULUSLARARASI KURULUŞLARIN İFADE VE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ DEĞERLENDİRMELERİ 
60
1. Sınır tanımayan Gazeteciler (RSF) Örgütünün Dünya Basın Özgürlüğü Değerlendirmesi 
61
2. Freedom House'ın (Özgürlükler Evi) Dünya Basın Özgürlüğü Değerlendirmesi 
62
3. Avrupa Birliği Türkiye İlerleme Raporlarında İfade ve Basın Özgürlüğü 
63
4. Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiserinin “Türkiye’de İfade Özgürlüğü ve Medya Özgürlüğü” Raporu 
66
D. BASININ GÖREV VE SORUMLULUĞU, BASIN MESLEK İLKELERİ 
68
1. Basının Görev ve Sorumluluğu 
68
2. Basın Meslek İlkeleri 
71
a. Basın Meslek İlkelerinin Önemi 
71
b. Basın İlan Kurumu Genel Kurulu’nca Belirlenen Basın Ahlak Esasları 
72
c. Basın Kartı Alacak Gazetecilerin Ahlaki Nitelikleri 
75
ç. Medya Hizmet Sağlayıcıların İzleyici Temsilcisi Görevlendirme Yükümlülüğü 
76
3. Basın Kuruluşlarının Basın Meslek İlkeleri 
76
4. Avrupa Konseyi’nin Gazetecilik Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Belgeleri 
81
a. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi; Medyada Siyasi Tartışma Özgürlüğü Bildirisi (2004) (özet) 
81
b. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi; Araştırmacı Gazeteciliğin Geliştirilmesi ve Korunması Hakkında Bildiri (2007) 
83
c. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Kriz Zamanlarında İfade ve Haber Alma Özgürlüğünün Korunmasında Rehber İlkeler (2007) (özet) 
85
ç. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin Ceza Yargılamalarının Yayımlanmasına İlişkin Hukuki Kuralların Düzenlenmesi” İle İlgili Tavsiye Kararı, No. R (2003) 13’ün Eki 
86
d. AK’nin Medyaya İlişkin Diğer Tavsiye Kararlarından Bazıları 
89
İKİNCİ BÖLÜM 
AVRUPA KONSEYİ, 
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ 
A. AVRUPA KONSEYİ (AK) 
91
1. Kuruluşu ve Üyeleri 
91
2. Avrupa Konseyi’nin Amaçları 
91
3. Avrupa Konseyi’nin Çalışma Alanları 
92
4. Avrupa Konseyi’nin Organları 
93
5. Avrupa Konseyi’nin İnsan Haklarının Korunmasına İlişkin Dört Temel Belgesi 
95
B. AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ 
96
1. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 
96
2. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Kuruluşu 
97
3. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarının Uygulanması 
98
4. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinde Uygulanmak İçin Bekleyen İfade Özgürlüğüne İlişkin İhlal Kararları 
100
5. AİHM Kararlarının İç Hukuka Etkisi 
101
6. AİHM’nin Yapılanması 
103
a. AİHM Yargıçlarının Seçimi 
103
b. Tek Yargıçlı Düzen 
103
c. Üç Yargıçlı Komite 
103
ç. Daireler 
103
d. Büyük Daire 
104
e. Mahkeme Genel Kurulu 
104
f. Mahkeme’nin Yargı Yetkisi 
104
g. AİHM Yazı İşleri Müdürlüğü 
104
7. AİHM’nin Çalışma Yöntemi 
104
a. AİHM Yargılama Usulü 
104
b. Mahkeme Kararlarının Kesinliği ve İtiraz 
105
c. Adli Yardım 
105
ç. Adil Tazmin 
106
d. AİHM’ye Sunulan Bilgi ve Belgelerin Kamuya Açık Olması 
109
e. Dostane Çözüm 
109
f. Pilot – Karar Usulü 
110
g. Geçici Tedbir Uygulaması 
110
ğ. Başvurucunun Hak ve Güvenceleri 
111
8. Başvurunun Kabuledilebilirliğine İlişkin İlk incelemeler 
112
a. Bireysel Başvurunun Kabuledilebilirlik Koşulları 
112
b. Başvuruda Bulunabilecekler ve Devletin Yetki Alanı 
112
c. Başvuru Formunun Doldurulması ve AİHM İçtüzüğü’nün 47.Md. 
113
ç. Başvuru Hakkının Kötüye Kullanılması 
117
d. Mükerrer Başvuru 
117
e. Mağdurluk Statüsü 
118
ea. Doğrudan mağdur 
118
eb. Dolaylı mağdur 
118
ec. Potansiyel mağdur 
119
f. Konu Bakımından Bağdaşmazlık 
119
g. Önemli Bir Zararın Bulunmaması 
120
ğ. Açıkça Temelsizlik 
120
9. Başvuru, Grup Başvurular, Yazışma Dili, Mahkeme Masrafları 
121
a. Başvuru Belgelerinin Temini 
121
b. Grup Başvurular ve Sayısı Birden Fazla Olan Başvurucular 
121
c. AİHM Yazı İşleri Müdürlüğü ile Yazışma Dili 
122
ç. AİHM’ne Başvuru Ücreti ve Mahkeme Masrafları 
122
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 
ANAYASA MAHKEMESİNE 
BİREYSEL BAŞVURU HAKKI 
A. Anayasa’da Bireysel Başvuru Hakkı 
123
B. AYM’ne Bireysel Başvuru Hakkı 
123
C. AYM’ne Bireysel Başvuruda Bulunma Hakkının Değerlendirilmesi 
127
1. AYM’ne Bireysel Başvuruların Niceliği ve Niteliği 
127
2. AYM’nin Bireysel Başvuruları İncelemede esas Aldığı İlkeler 
130
3. AYM’nin Bireysel Başvurularda ve İhlal Tespit Kararlarının İcrasında Süre ve Sorumluluk 
133
4. AYM’ne Bireysel Başvuru Konusu Yapılamayacak İşlemler 
135
5. AYM’ne Bireysel Başvuru Hakkının Harca Bağlanması 
135
6. AYM’ne Bireysel Başvuru Hakkının uygulaması 
135
D. AYM’nin Bireysel Başvuru Kararlarından Örnekler 
137
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 
AİHS’Nİ İHLAL NEDENLERİ VE 
AİHM’NİN SÖZLEŞME YORUMUNDA İLKELERİ 
A. TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİ İHLAL NEDENLERİ 
159
1. Mevzuattan Kaynaklanan İhlaller 
159
a. Anayasa’da Yapılan Değişiklikler 
160
b. Kanunlarda Yapılan Değişiklikler 
160
2. Uygulamadan Kaynaklanan İhlaller 
161
3. AK İnsan Hakları Komiserinin “Türkiye’de İfade Özgürlüğü ve Medya Özgürlüğü Raporunda İhlallerin Nedenlerine İlişkin Değerlendirmeleri 
161
B. AİHM'NİN SÖZLEŞME YORUMUNDA İLKELERİ 
164
1. Hak ve özgürlüklere Getirilecek Sınırlamaların Yasa ile Düzenlenmesi Gerektiği İlkesi 
165
2. Orantısallık (Ölçülülük) İlkesi 
165
3. Demokrasi İlkesi 
166
a. Demokrasinin Önemi 
166
b. Demokrasi ve Çoğulculuk 
168
ba. Çoğulculuk 
168
bb. Çoğunlukçu – Çoğulcu Demokrasi, Kurumsal Çoğulculuk 
170
bc. Devletin Çoğulculuğun Nihai Teminatı Olması 
170
bd. Dünyada, Avrupa Konseyi’ne Üye Ülkelerde ve Türkiye’de Demokrasi Düzeyi 
171
bda. Freedom House’ın (Özgürlükler Evi) Dünyada Özgürlük Raporu 
172
bdb. Ekonomist Dergisinin Araştırma Birimi Economist Intelligence Unit Tarafından Yapılan Dünya Demokrasilerinin Düzeyleri Araştırması 
172
bdc. Avrupa Konseyi’ne Üye Devletlerde Demokrasi 
173
bdd. İstanbul Politikalar Merkezi’nin “Türkiye’de Demokrasi Algısı” Raporu 
174
4. Takdir Payı 
176
BEŞİNCİ BÖLÜM 
İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ 
A. AİHS 10. MADDENİN ANLAMI VE UNSURLARI 
179
1. İfade Özgürlüğünün Anlamı 
179
2. AİHS 10. Maddenin Unsurları 
182
a. Kanaat (Değer Yargısı) Sahibi Olma Özgürlüğü 
183
aa. Kanaatin Serbest Bir Şekilde Oluşmasının Engellenmemesi 
183
ab. AİHM’nin Kanaat Sahibi Olma Özgürlüğünü Koruması 
184
b. Bilgi (Haber) ve Kanaatleri (Fikir) Alma ve Verme Özgürlüğü 
185
c. Bilgi ve Kanaatlere Ulaşma Özgürlüğü (Haber Alma Özgürlüğü) 
187
ç. İletişim Araçları Özgürlüğü 
188
B. İFADE ÖZGÜRLÜĞÜNE MÜDAHALE ŞARTLARI VE AİHM İLKELERİ 
189
1. İfade Özgürlüğünün Sınırlanması 
189
a. İfade İçeriğinin Sınırlanmaması Gerektiği İlkesi 
189
b. İfade Özgürlüğü Kullanımında Görev ve Sorumluluklar 
190
c. AİHM’nin İfade Kullanımının Sınırlarını Belirleme Ölçütleri 
191
ç. İfade Özgürlüğüne Devlet Müdahalesinin Anlamı 
191
2. İfade Özgürlüğünü Sınırlama (Müdahale) Şartları 
192
a. Müdahale Ülke Kanunlarında Öngörülmelidir 
192
b. Sınırlama, 10. Madde 2. Fıkrada Belirtilen Amaçlardan En Az Birini Korumak Amacıyla Yapılmalıdır 
194
c. Müdahale Demokratik Bir Toplumda Gerekli Olmalıdır. 
194
3. İfade Özgürlüğünün Sınırlanmasına İlişkin Temel İlkeler 
197
ALTINCI BÖLÜM 
AİHM İÇTİHADINDA BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ 
A. İFADE ÖZGÜRLÜĞÜNÜN BASIN AÇISINDAN ORTAYA ÇIKARDIĞI TEMEL İLKELER 
199
B. SİYASETÇİLERİ, HÜKÜMETİ VE RESMİ GÖREVLİLERİ ELEŞTİRİDE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ 
201
1. AİHM’nin Temel İlkeleri ve Değerlendirmeleri 
201
2. Siyasetçileri ve Hükümeti Eleştiri, Siyasi Tahkir, Hakaret 
203
3. İnsanlık Aleyhine İşlenmiş Suçları İnkar Eden Söylemler 
216
4. Kin, Nefret, Düşmanlık, Şiddet İçeren Söylemler 
220
a. Kin, Nefret ve Düşmanlığın Anlamı 
220
b. Nefret Söylemi 
221
c. Nefret Suçları 
222
ç. Avrupa Konseyi’nin Nefret İçeren Söylemlere İlişkin Belgeleri 
223
d. AİHM’nin Nefret İçeren İfadeleri Tespitte Esas Aldığı Ölçütler 
225
e. AİHM’nin Dine Karşı yapılan Eleştirilere Yaklaşımı 
227
f. AİHM’nin Hoşgörüsüzlük, Nefret ve Irkçılığa İlişkin Bazı Vurguları 
228
g. Türkiye’de Nefret ve Şiddet Söylemi 
229
ga. Nefret Söylemi 
229
gb. Şiddet Söylemi 
230
gc. AİHM’nin Terör Propagandasına ve Şiddet Söylemlerine Yaklaşımı 
230
ğ. Demokrasinin Şiddete Karşı Kendini Savunması 
235
5. AİHM’nin Nefret ve Şiddet Söylemlerine İlişkin Bazı Kararları 
236
6. Radyo Aracılığı ile Kin, Nefret ve Şiddete Teşvik ve Tahrik 
271
7. Siyasi Partilerde Şiddete Teşvik ve Tahrik Söylemleri 
275
8. Kamu Görevlilerinin ve Kamu Hizmetinin Eleştirilmesi 
276
C. İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ VE MİLLİ GÜVENLİĞİN KORUNMASI 
281
1. AİHM’nin İlke ve Değerlendirmeleri ile Kararlarından Örnekler 
281
a. Milli Güvenlik ve Kamu Düzeni 
291
b. Türkiye’de Milli Güvenlik Tanımı 
292
c. Devlet Sırrı, Gizli Bilgi ve Belgeler 
292
3. Türkiye’de Bilgiye Ulaşım Hakkı ve Uluslararası Belgeler 
294
a. Türkiye’de Bilgiye Ulaşım Hakkı 
294
b. Bilgiye Ulaşım Hakkına İlişkin Uluslararası Belgeler 
295
ba. AK Bakanlar Komitesi’nin Resmi Belgelere Erişim Konusunda Tavsiye Kararı REC (2002) 2 (özet) 
295
bb. Ulusal Güvenlik, İfade Özgürlüğü ve Bilgiye Erişim Hakkında Johannesburg İlkeleri 
296
D. İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ VE AHLAKIN KORUNMASI 
299
E. BAŞKALARININ ŞÖHRET VE HAKLARININ KORUNMASI 
303
1. AİHM İlke ve Değerlendirmeleri 
303
2. Dini Duyguların Rencide Edilmesi ve Dini Ayrımcılık 
304
3. Resmi Kaynaklara Dayanılarak Yapılan Haberlerde Başkalarının Hakları 
311
4. Siyasetçinin Özel Hayatı 
314
5. Kitap İçeriğinde Sanatçının Özel Hayatı 
316
6. Kişisel ve Mesleki Saygınlığı İhlal 
318
7. Gazetecinin Yayın Yoluyla Başkasının İddiasının Yayılmasına Yardım Etmesi 
320
8. Basın Yoluyla Ticari Reklam, Bilgi ve Haber Aktarımında İfade Özgürlüğü 
324
9. Kışlada Askerlikle İlgili Derginin Dağıtımının Yasaklanması 
328
10. Haysiyete Yönelik Saldırıya Karşılık Orantısız Tazminat 
329
11. Gazetecinin Görev ve Sorumluluğunu Yerine Getirmesi 
333
12. Türkiye’de AİHM İçtihadını Esas Alan Bazı Mahkeme Kararları 
335
a. Bir Dergide ve İnternet Sitesinde Bazı Askerleri Eleştiri 
335
b. Kamu Görevlisi Hakkındaki Soruşturmanın Basında Çıkması 
336
c. İstihbarat Bilgilerinin Ele Geçirilmesi ve Yayımlanması 
337
F. YARGININ OTORİTE VE TARAFSIZLIĞININ SAĞLANMASI 
338
1. Yargıca Hakaret 
339
2. Basının Yargıda Görülen Davaya İlişkin Haber Aktarması, Yorum Yapması 
344
G. DEVLET GÖREVLİLERİNİN BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNÜ DOĞRUDAN KISITLAMASI 
354
1. Kamu Yetkililerin Gazetecilik Faaliyetlerini Engellemesi 
354
2. Yayınların Önceden Yasaklanması ve Cezaların Sansür Etkisi 
356
3. Gazetecinin Haber Kaynaklarının Gizliliğini İhlal 
361
4. Protesto Eylemlerinin İfade Özgürlüğü Hakkı Niteliği 
366
5. Yabancı Uyruklunun İfade Özgürlüğü 
376
Sonuç 
381
Kaynakça 
383
Kavramlar Dizini 
389
HakkımızdaUluslararası Yayınevi Belgesi2023 Kaynakça Dokümanı Kişisel Verilerin Korunması ÜyelikSiparişlerimİade Politikasıİletişim
 
Ana Sayfa
Kategori
Sipariş
Sepetim
Profil