İDARİ YARGILAMA USULÜ KANUNU
Madde 1 – Kapsam ve Nitelik 23
I. İdari Yargı Teşkilatı 24
B. Bölge İdare Mahkemeleri 30
C. İdare ve Vergi Mahkemeleri 30
II. İdari Yargının Görev Alanı 33
B. Adli ve İdari Yargı Yerleri Arasındaki Görev ve Hüküm Uyuşmazlığı 38
Madde 2 – İdari Dava Türleri ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı 43
1. İptal Davasının Özellikleri 45
2. İptal Davasının Konusu 46
3. İptal Davasının Açılma Koşulları 52
a. İdari İşlemin Kesin ve Yürütülebilir Olması Açısından 52
4. Vergi Yargılamasına İlişkin Açıklamalar 70
a. İdari İşlemin Kesin ve Yürütülebilir Olması Açısından 70
1. Tam Yargı Davasının Özellikleri 77
2. Tam Yargı Davasının Konusu 79
3. Tam Yargı Davasının Açılma Koşulları 82
D. İptal ve Tam Yargı Davalarının Farkları 87
II. İdari Yargı Yetkisinin Sınırı 90
A. Hukuka Uygunluk Denetimi 91
B. Yerindelik Denetimi Yasağı & Takdir Yetkisinin Hukuka Uygun Kullanılıp Kullanılmadığının Denetlenmesi 91
C. “Yürütme Görevinin Yerine Getirilmesini Kısıtlayacak Nitelikte” ve “İdari Eylem ve İşlem Niteliğinde” Karar Verme Yasağı 94
D. Vergi Yargılamasına İlişkin Açıklamalar 95
Madde 3 – İdari Davaların Açılması 97
Madde 4 – Dilekçelerin Verileceği Yerler 110
Madde 5 – Aynı Dilekçe ile Dava Açılabilecek Haller 113
I. Birden Fazla İşleme Karşı Bir Dilekçe ile Dava Açılması 113
II. Birden Fazla Şahsın Müşterek Dilekçe ile Dava Açması 118
III. Vergi Yargılamasına İlişkin Açıklamalar 121
Madde 6 – Dilekçe Üzerine Uygulanacak İşlem 123
Madde 7 – Dava Açma Süresi 127
II. Dava Açma Süresinin Hukuki Niteliği 128
III. Dava Açma Süresinin Başlaması 129
A. Birel İşlemler Bakımından 130
B. Düzenleyici İşlemler Bakımından 133
C. Birel İşlemler ve Düzenleyici İşlemler Bakımından Öğrenme ile Dava Açma Süresinin Başlaması 135
D. Vergi Yargılamasına İlişkin Açıklamalar 138
Madde 8 – Sürelerle İlgili Genel Esaslar 143
Madde 9 – Görevli Olmayan Yerlere Başvurma 149
Madde 10 – İdari Makamların Sükutu 153
Madde 11 – Üst Makamlara Başvurma 158
Madde 12 – İptal ve Tam Yargı Davaları 173
I. İdari İşlem Dolayısıyla Tam Yargı Davası 173
II. İdari İşlemin İcra Edilmesi Nedeniyle Tam Yargı Davası 175
Madde 13 – Doğrudan Doğruya Tam Yargı Davası Açılması 178
I. Zorunlu İdari Başvuru: “Ön Karar” 178
Madde 14 – Dilekçeler Üzerine İlk İnceleme 183
Madde 15 – İlk İnceleme Üzerine Verilecek Karar 184
I. Dilekçeler Üzerine İlk İnceleme 184
B. İlk İnceleme Konuları 186
C. İlk İnceleme Usulü 186
II. İlk İnceleme Üzerine Verilecek Karar 187
B. İdari Merci Tecavüzü 188
D. İdari Davaya Konu Olacak Kesin ve Yürütülmesi Gereken Bir İşlem 192
G. Dilekçelerin 3 ve 5. Maddelere Uygun Olup Olmadıkları 199
Madde 16 – Tebligat ve Cevap Verme 201
Madde 18 – Duruşmalara İlişkin Esaslar 219
Madde 19 – Duruşmalı İşlerde Karar Verilmesi 223
Madde 20 – Dosyaların İncelenmesi 224
Madde 20/A – İvedi Yargılama Usulü 236
Madde 20/B – Merkezi ve Ortak Sınavlara İlişkin Yargılama Usulü 243
Madde 21 – Sonradan İbraz Olunan Belgeler 246
Madde 22 – Davaların Karara Bağlanması 248
Madde 23 – Tutanaklar 250
Madde 24 – Kararlarda Bulunacak Hususlar 252
Madde 25 – Kararların Saklanması ve Tebliği 254
Madde 26 – Tarafların Kişilik veya Niteliğinde Değişiklik 255
II. Gerçek Kişinin Kişiliğinde veya Niteliğinde Değişiklik Halinde Verilecek Karar 256
III. Tüzel Kişinin Kişiliğinde veya Niteliğinde Değişiklik Halinde Verilecek Karar 259
A. Özel Hukuk Tüzel Kişileri Açısından 260
B. Kamu Hukuku Tüzel Kişileri Açısından 261
IV. Adrese Tebligat Yapılamaması Halinde Verilecek Karar 263
Madde 27 – Yürütmenin Durdurulması 267
I. Yürütmenin Durdurulması Kararlarının Hukuki Niteliği 268
II. Yürütmenin Durdurulması Kararı Verilebilmesi İçin Gereken Şartlar 269
B. Esasa ve Yönteme İlişkin Şartlar 269
1. Açıkça Hukuka Aykırılık Şartı 269
2. Telafisi Güç veya İmkânsız Zararların Doğması Şartı 270
3. Yönteme İlişkin Şartlar 271
C. Yürütmenin Durdurulması Talebi Üzerine Verilebilecek Kararlar 272
2. Savunma Alınıncaya Kadar Kabul Kararı 272
III. Olumsuz İşlemlerde Yürütmenin Durdurulması 276
IV. Vergi Uyuşmazlıklarında Yürütmenin Durdurulması 277
V. Yürütmenin Durdurulması Kararlarına Karşı İtiraz 279
Madde 28 – Kararların Sonuçları 284
I. Kararların Sonuçları 284
A. İptal Davası Açısından 284
1. İptal Kararı Üzerine Aynı Yönde Bir Karar Alınmasını Engellemeyen İptal Kararları 286
2. Kendiliğinden Hukuksal Sonuç Doğuran İptal Kararları 287
3. İdarenin İşlem Yapma Zorunda Kaldığı İptal Kararları 289
4. Hukuksal Durumlarda Değişiklik Yapılmasını Gerektiren İptal Kararları 289
5. Hukuken veya Fiilen Yerine Getirilmesi İmkânı Bulunmayan İptal Kararları 290
B. Tam Yargı Davası Açısından 290
II. Kararın Yerine Getirilme Zorunluluğu ve Süresi 291
III. Kararın Yerine Getirilmemesinin Doğuracağı Hukuksal Sonuçlar 292
B. Kamu Görevlileri Açısından 295
V. Vergi Yargılamasına İlişkin Açıklamalar 298
Madde 30 – Yanlışlıkların Düzeltilmesi 302
Madde 31 – Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ile Vergi Usul Kanununun Uygulanacağı Haller 303
I. Hakimin Davaya Bakmaktan Yasaklılığı ve Reddi 304
B. Hakimin Yasaklılık Halleri 306
C. Hakimin Reddi Sebepleri 308
D. Yasaklılık Halinde Takip Edilecek Usul 308
E. Ret veya Çekilme Halinde Takip Edilecek Usul 309
VI. Davaya Son Veren Taraf İşlemleri 327
A. Bilirkişilik Kavramı ve Bilirkişiye Başvurulması Gereken Haller 337
B. Bilirkişi Görevlendirilmesi 339
C. Bilirkişinin Görevi, Yetkileri ve Yükümlülükleri 343
D. Bilirkişi Raporu ve Rapora İtiraz 345
E. Bilirkişinin Sorumluluğu 347
XI. Delillerin Tespiti 351
XII. Yargılama Giderleri 354
A. Yargılama Giderlerinin Kapsamı 354
B. Yargılama Giderlerinden Sorumluluk 357
A. Adli Yardımdan Yararlanma Şartları 360
B. Adli Yardımdan Yararlanabilecek Kişiler 362
C. Adli Yardımın Kapsamı 362
D. Adli Yardım Talebinin İncelenmesi 363
E. Adli Yardım Kapsamında Ertelenen Yargılama Giderlerinin Yargılama Sonunda Tahsili 365
XIV. Duruşmanın Düzeni ile Ses ve Görüntü Nakledilmesi Yoluyla Duruşma İcrası 367
XV. Elektronik İşlemler 367
Madde 32 – İdari Davalarda Genel Yetki 370
Madde 33 – Kamu Görevlileri ile İlgili Davalarda Yetki 371
Madde 34 – Taşınmaz Mallara İlişkin Davalarda Yetki 376
I. Taşınmaz Mallara İlişkin Davalar 376
II. Mahalli İdarelere İlişkin Davalar 377
Madde 35 – Taşınır Mallara İlişkin Davalarda Yetki 378
Madde 36 – Tam Yargı Davalarında Yetki 379
Madde 37 – Vergi Uyuşmazlıklarında Yetki 382
Madde 38 – Bağlantılı Davalar 383
I. Bağlantılı Dava Kavramı 383
II. Bağlantı Kararının Verilebilmesi İçin Kanunda Açıkça Belirtilen Koşullar 385
III. Bağlantı Kararının Verilebilmesi İçin Kanunda Açıkça Belirtilmeyen Koşullar 387
IV. Bağlantı Kararının Alınması Usulü 388
Madde 39 – Bağlantının Danıştayca İncelenmesi 389
Madde 40 – Bağlantının Bölge İdare Mahkemesince İncelenmesi 390
Madde 41 – Bağlantının Mahkemelerce Kabul Edilmemesi 391
Madde 42 – Bağlantılı Davalarla İlgili Diğer Esaslar 392
Madde 43 – Görevsizlik ve Yetkisizlik Hallerinde Yapılacak İşlem 394
Madde 44 – Merci Tayini 397
Madde 47 – Temyiz Edilemeyecek Kararlar 414
Madde 48 – Temyiz Dilekçesi 414
Madde 49 – Temyiz İncelemesi Üzerine Verilecek Kararlar 417
Madde 50 – Temyizen Verilen Karar Üzerine Yapılacak İşlem 423
Madde 51 – Kanun Yararına Temyiz 428
Madde 52 – Temyiz veya İstinaf İstemlerinde Yürütmenin Durdurulması 430
Madde 53 – Yargılamanın Yenilenmesi 433
Madde 54 – Kararın Düzeltilmesi 439
Madde 55 – Yargılamanın Yenilenmesi Usulü 440
Madde 56 – Danıştayda Çekinme ve Ret 441
Madde 57 – Mahkemelerde Çekinme ve Ret 442
Madde 58 – İdari Davalarda Delillerin Tespiti 443
Madde 59 – Yol Giderleri, Tazminat ve Gündelikler 444
Madde 60 – Tebliğ İşleri ve Ücretler 444
Madde 61 – Çalışmaya Ara Verme 444
Madde 62 – Nöbetçi Mahkemenin Görevleri 444
Madde 63 – Kaldırılan Hükümler 445
BÖLGE İDARE MAHKEMELERİ, İDARE MAHKEMELERİ VE VERGİ MAHKEMELERİNİN KURULUŞU VE GÖREVLERİ HAKKINDA KANUN 485