İKİNCİ BASKI İÇİN ÖNSÖZ
5
GENEL OLARAK GÜMRÜK KAÇAKÇILIĞI
I. GENEL OLARAK KAÇAKÇILIK TERİMİ ve KAÇAKÇILIK SUÇLARI
25
II. GÜMRÜK KAÇAKÇILIĞI SUÇLARINA GENEL BİR BAKIŞ
26
III. KORUNAN HUKUKİ DEĞER
28
IV. SUÇUN MAĞDURU ve ZARAR GÖRENİ
29
V. TARAF TEŞKİLİ/DAVAYA KATILMA
30
VI. GÖREVLİ ve YETKİLİ MAHKEME
31
VII. KONUYA İLİŞKİN TERİMLER ve TANIMLAR
32
GENEL GÜMRÜK KAÇAKÇILIĞI SUÇLARI
I. İTHAL YOLUYLA KAÇAKÇILIK SUÇLARI (KMK m. 3/1–7)
37
A. İTHAL ETMEK SURETİYLE (KMK m. 3/1–4)
38
1. Eşyayı Gümrük İşlemlerine Tabi Tutmaksızın Gümrük Kapıları
Üzerinden veya Haricinden Ülkeye Sokmak (KMK m. 3/1)
38
2. Eşyayı Aldatıcı İşlem ve Davranışlarla Gümrük Vergilerini Kısmen
veya Tamamen Ödemeksizin Ülkeye Sokmak (KMK m. 3/2)
48
3. Transit Rejimi Çerçevesinde Taşınan Serbest Dolaşımda
Bulunmayan Eşyayı, Rejim Hükümlerine Aykırı Olarak Gümrük
Bölgesinde Bırakmak (KMK m. 3/3)
56
4. Belirli Bir Amaç İçin Kullanılmak veya İşlenmek Üzere, Ülkeye
Geçici İthalat ve Dahilde İşleme Rejimi Çerçevesinde Getirilen
Eşyayı, Hile ile Yurt Dışına Çıkarmış Gibi İşlem Yapmak (KMK m. 3/4)
62
B. KAÇAK OLARAK İTHAL EDİLMİŞ EŞYAYI TİCARİ AMAÇLA SATIN ALMAK,
SATIŞA ARZ ETMEK, SATMAK, TAŞIMAK veya SAKLAMAK SURETİYLE
1. Uygulamada Sıklıkla Karşılaşılan Haller
79
a. Tütün, Alkol ve Akaryakıt Ürünleri Bakımından
79
b. Cep Telefonu Bakımından
80
d. Giyim Eşyası, Ev Eşyası, Çanta, Parfüm, Kol Saati, Gözlük vb
e. Muafiyet Kapsamındaki Eşya Bakımından
95
f. Hap, İlaç vb Eşya Bakımından
96
g. Baharat, Şurup vb Eşya Bakımından
97
ğ. Elektronik Eşya Bakımından
98
h. İnternetten Yapılan Satış Bakımından
98
ı. Canlı Hayvan Bakımından
111
C. GÜMRÜK VERGİLERİNDEN MUAF OLARAK İTHAL EDİLMİŞ EŞYAYI
TİCARİ AMAÇLA SATIN ALMAK, SATIŞA ARZ ETMEK, SATMAK, TAŞIMAK
VEYA SAKLAMAK SURETİYLE (KMK m. 3/6)
113
Ç. İTHALİ YASAK OLAN EŞYAYI İTHAL ETMEK, SATIN ALINMAK, SATIŞA ARZ
ETMEK, SATMAK, TAŞIMAK veya SAKLAMAK SURETİYLE (KMK m. 3/7)
116
II. İHRAÇ YOLUYLA KAÇAKÇILIK SUÇLARI (KMK m. 3/8–9)
120
A. İHRACI YASAK OLAN EŞYAYI İHRAÇ ETMEK (KMK m. 3/8)
121
B. TEŞVİK, SÜBVANSİYON veya PARASAL İADELERDEN YARARLANMAK
AMACIYLA İHRACAT GERÇEKLEŞMEDİĞİ HÂLDE GERÇEKLEŞMİŞ GİBİ
GÖSTERMEK ya da GERÇEKLEŞTİRİLEN İHRACATA KONU EŞYANIN
CİNS, MİKTAR, EVSAF veya FİYATINI DEĞİŞİK GÖSTERMEK / HAYALİ
III. KIYMETLİ MADENLER, KIYMETLİ TAŞLAR ve KIYMETLİ EŞYA (ALTIN, GÜMÜŞ, PIRLANTA) KAÇAKÇILIĞI
128
IV. YURTDIŞINDAN GETİRİLEN ARAÇLAR BAKIMINDAN UYGULAMA
151
SİGARA, TÜTÜN, TÜTÜN MAMULLERİ, MAKARON, SİGARA KAĞIDI VE ALKOL ÜRÜNLERİ KAÇAKÇILIĞI
II. KANUNİ DÜZENLEMELER
159
III. SUÇUN MAĞDURU/ZARAR GÖRENİ VE DAVAYA KATILMA
163
A. EŞYAYI GÜMRÜK İŞLEMLERİNE TABİ TUTMAKSIZIN GÜMRÜK KAPILARI
ÜZERİNDEN veya HARİCİNDEN ÜLKEYE SOKMAK (KMK m. 3/1)
165
B. KAÇAK OLARAK İTHAL EDİLMİŞ EŞYAYI TİCARİ AMAÇLA SATIN ALMAK,
SATIŞA ARZ ETMEK, SATMAK, TAŞIMAK veya SAKLAMAK (KMK m. 3/5)
170
1. Örnek Yargıtay Kararları
176
1.1. Ticari Amaç, Kişisel Kullanım, Miktar ve Çeşitlilik Bağlamında
176
a. 69 Paket Doldurulmuş Makaron
176
b. 47 Karton Sigara ve 13 Şişe İçki
177
c. 23 Adet Yarım Litrelik (Toplam 12,5 Litre) İçki (Kişisel Kullanım
ç. Kolide 1’er Litrelik Toplam 17 Litre İçki (Kişisel Kullanım
d. Kolide 18 Şişe İçki
178
f. 200 (20 karton) Paket Sigara (Kişisel Kullanım Sınırındadır)
179
g. 210 (21 karton) Paket Sigara (Kişisel Kullanım Sınırının
ı. 2 Kg Yabancı Menşeli Tütün ve 10 Paket Yabancı Menşeli
i. Kaçak Sigara İçin Fazla Ceza Tayini
180
j. 20 Karton Sigara 19 Şişe Viski (Ticari Amaç Tespit Edilemediği
İçin Kişisel Kullanım Sınırındadır)
182
l. 28 Litre Bandrolsüz Rakı ve 1.4 Litre Viski (Kişisel Kullanım
Sınırının Üzerindedir)
183
1.2. Eşyanın Bulunduğu Yer Bağlamında
183
a. Barda Tezgah Üzerinde 9 Adet İçki
187
b. Otelde Bulunan 18 Adet İçki
188
c. Kulüpte Bulunan 10 Adet İçki
188
ç. Araçta Bulunan İçki ve Sigara
188
d. Araçta Yakalanan 4 Sanık ve Toplamda 80 Karton Sigara
189
e. Poşette Bulunan Sigara
189
f. Bakkala Açılan Kapısı Olan Evde Bulunan Sigara
190
ğ. Binada Merdiven Aralığında Bulunan Sigara
191
h. Gümrük Kapısında 21 Şişe 1’er Litrelik İçki
192
ı. Tezgahın Yakınında Yakalanan Şüpheli
192
i. Markette Bulunan 22 Karton Sigara ve İki Sanık
193
j. Otobüste Yakalanan Sigara
193
k. Kargo ve Kargo Aracında Yakalanan Sigara
194
l. Kargo Paketinde Yakalanan Tütün ve Makaron
199
m. Poşette Bulunan 8 Şişe İçki
199
n. Bakkalda Yakalanan 15 Paket Sigara
200
o. Pastanede Yakalanan 7 Paket Sigara
200
ö. Tuhafiye ve Hediyelik Eşya Dükkanında Yakalanan 46 Paket
p. Lokantada Yakalanan 3 Şişe İçki
201
r. Araçta Bulunan 10 Paket ve Araç Dışında Bulunan 5600 Paket
s. Bagajda 20 Şişe İçki, 30 Paket Tütün, 10 Kutu Puro
202
ş. Hiçbir Arama Kararı Olmadan Valizde Yapılan Aramada
Bulunan 25 Karton Sigara
202
1.3. İştirak Bağlamında
203
b. Araçta Yolcu Olarak Bulunan Kişi
204
ba. Aynı Araçta Yakalanan İki Sanık
204
bb. Araca Otostopla Bindiğini İddia Eden Sanık
205
bc. Araçta Arka Koltukta Bulunan Sigara
205
c. Araçta Bulunan 120 Şişe İçki
206
ç. Tezgahta Yakalanan Sigara
207
d. Kamyonet Kasasındaki Zulada Bulunan Sigara
207
e. İki kişide Toplam 29 Şişe İçki
208
1.4. Menşe Sorunu/Bilirkişi İncelemesi Gerekliliği Bağlamında
208
1.5. Muafiyet Kapsamında Kalan Ürün Bağlamında
209
1.6. Elektronik Sigara Bağlamında
209
C. AMBALAJLAMA, TAKLİT, ÜRETİM veya YETKİSİZ SATIŞ YOLUYLA
KAÇAKÇILIK (KMK m. 3/16–21)
214
1. Bandrol, Etiket, Hologram, Pul, Damga vb İşaretlerin Taklitlerini
İmal Etmek, Ülkeye Sokmak, Bulundurmak, Nakletmek, Satmak,
Kullanmak (KMK m. 3/16)
214
2. Bandrol, Etiket, Hologram, Pul, Damga vb İşaretleri Yaymak,
Bunları Sahte Evrakla Temin Etmek, Taklit ve Tahrif Etmek
Suretiyle Amacı Dışında Kullanmak (KMK m. 3/17)
221
3. Tütün ve Alkol Ürünü Üretmek, Bulundurmak, Satmak,
Nakletmek, Satışa Arz Etmek, Satın Almak (KMK m. 3/18)
224
4. Ticari Amaçla Makaron veya Yaprak Sigara Kâğıdını, İçine Kıyılmış
Tütün, Parçalanmış Tütün ya da Tütün Harici Herhangi Bir Madde
Doldurulmuş Olarak Satışa Arz Etmek, Satmak, Bulundurmak,
Nakletmek (KMK m. 3/20)
232
5. Tarım ve Orman Bakanlığından Yetki Belgesi Almadan veya
Bildirimde Bulunmadan Tütün Ticareti Yapmak (KMK m. 3/21)
236
V. LEHE ALEYHE KANUN DEĞERLENDİRMESİ
241
II. KANUNİ DÜZENLEMELER
244
III. SUÇUN MAĞDURU/ZARAR GÖRENİ ve DAVAYA KATILMA
245
A. KAÇAK AKARYAKITI GÜMRÜK KAPILARINDAN GÜMRÜK İŞLEMİNE TABİ
TUTMADAN ÜLKEYE SOKMAK (KMK m. 3/1–1. cümle)
250
B. KAÇAK AKARYAKITI GÜMRÜK KAPILARI DIŞINDAN SINIR İHLALİ
YAPARAK GÜMRÜK İŞLEMİNE TABİ TUTMADAN ÜLKEYE SOKMAK(KMK
C. KAÇAK AKARYAKITI GÜMRÜK İŞLEMİNE TABİ TUTMADAN ÜLKEYE
SOKULMASI FİİLİNE KATILMADAN BAŞKALARINCA ÜLKEYE SOKULAN
AKARYAKIT HAKKINDA KAÇAKÇILIK(KMK m. 3/5)
254
Ç. ULUSAL MARKER UYGULAMASINA TABİ OLAN ÜLKE İÇERİSİNDE
ÜRETİLEN veya YURTDIŞINDAN KAÇAK OLARAK ÜLKEYE
SOKULMAMAKLA BERABER GEREKLİ ŞARTLARI TAŞIMAYAN
AKARYAKIT HAKKINDA KAÇAKÇILIK (KMK m. 3/11)
258
D. ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMUNDAN İZİN ALINMADAN;
AKARYAKIT HARİCİNDE KALAN SOLVENT, MADENİ YAĞ, BAZ YAĞ,
ASFALT ve BENZERİ PETROL ÜRÜNLERİNDEN AKARYAKIT ÜRETMEK
veya BUNLARI DOĞRUDAN AKARYAKIT YERİNE İKMAL EDEREK
ÜRETMEK, SATIŞA ARZ ETMEK, SATMAK, BULUNDURMAK, BU
ÖZELLİĞİNİ BİLEREK TİCARİ AMAÇLA SATIN ALMAK, TAŞIMAK,
SAKLAMAK (KMK m. 3/12)
264
E. HER TÜRLÜ ÜRETİM, İLETİM ve DAĞITIM HATLARI DAHİL OLMAK
ÜZERE SIVI veya GAZ HALİNDEKİ ENERJİ KAYNAKLARI HAKKINDA
KAÇAKÇILIK (KMK m. 3/13)
271
F. KAÇAK AKARYAKIT veya SAHTE ULUSAL MARKER ELDE ETMEYE,
SATMAYA ya da HERHANGİ BİR PİYASA FAALİYETİNE KONU ETMEYE
YARAYACAK ŞEKİLDE LİSANSA ESAS TEŞKİL EDEN BELGELERDE
BELİRLENENLERE AYKIRI OLARAK SABİT ya da SEYYAR TANK, DÜZENEK
veya EKİPMAN BULUNDURMAK (KMK m. 3/14)
274
G. ULUSLAL MARKERI YETKİSİZ OLARAK ÜRETMEK, SATIŞA ARZ ETMEK,
SATMAK, YETKİSİZ KİŞİLERDEN SATIN ALMAK, KABUL ETMEK, BU
ÖZELLİĞİNİ BİLEREK NAKLETMEK veya BULUNDURMAK (KMK m. 3/15)
278
VI. KAÇAK AKARYAKIT SATIŞININ SABİT ya da SEYYAR TANK, DÜZENEK veya
EKİPMAN KULLANILARAK GERÇEKLEŞTİRİLMESİ (KMK m. 4/8)
278
VII. TİCARİ AMAÇ BAĞLAMINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
281
VIII. MUAFİYET BAĞLAMINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
286
IX. İÇTİMA BAĞLAMINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
289
X. LEHE ALEYHE KANUN DEĞERLENDİRMESİ
291
ETKİN PİŞMANLIK ve NİTELİKLİ HALLER (HAFİFLETİCİ ve AĞIRLAŞTIRICI NEDENLER)
I. ETKİN PİŞMANLIK (KMK m. 5)
293
A. SUÇ ORTAKLARINDAN BİRİ TARAFINDAN RESMİ MAKAMLARA BİLGİ
VERİLMESİ (KMK m. 5/1)
294
B. KAÇAK EŞYANIN GÜMRÜKLENMİŞ DEĞERİNİN İKİ KATININ ÖDENMESİ
II. NİTELİKLİ HALLER (KMK m. 3/23, 4)
314
A. MİKTAR BAKIMINDAN (GÜMRÜKLENMİŞ DEĞERİN PEK HAFİF, HAFİF
veya FAHİŞ MİKTARDA OLMASI) (KMK m. 3/23)
314
B. DİĞER HALLER (KMK m. 4)
321
1. Suçun Örgüt Faaliyeti Çerçevesinde İşlenmesi (KMK m. 4/1)
321
2. Suçun Üç veya Daha Fazla Kişi Tarafından Birlikte İşlenmesi (KMK
3. Suçun Bir Tüzel Kişiliğin Faaliyeti Çerçevesinde İşlenmesi (KMK m.
4. Suçun, Kaçakçılık Fiillerini Önlemek, İzlemek, Araştırmak ve
Soruşturmakla Görevli Kişiler Tarafından veya Meslek ve Sanatın
Sağladığı Kolaylıklardan Yararlanmak Suretiyle İşlenmesi (KMK m.
5. Suçun Belgede Sahtecilik Yapmak Suretiyle İşlenmesi (KMK m.
6. Kaçakçılık Fiillerini Önlemek, İzlemek ve Araştırmakla Görevli Olup
da Bu Suçların İşlenmesine Kasten Göz Yuman Kişi (KMK m. 4/6)
333
7. Eşyanın Toplum Sağlığını Tehdit Edecek Nitelikte veya Devletin
Siyasî, İktisadî veya Askerî Güvenliğini Bozacak Nitelikte Olması
8. Akaryakıt Satışının Sabit ya da Seyyar Tank, Düzenek veya
Ekipman Kullanılarak Gerçekleştirilmesi (KMK m. 4/8)
335
9. Kaçakçıların İlan Yoluyla Duyurulması (KMK m. 4/9)
335
BELİRLİ KONULAR BAĞLAMINDA UYGULAMADA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
II. İŞTİRAK (TCK m. 37–41)
337
III. FİKRİ İÇTİMA (TCK m. 44)
346
IV. ZİNCİRLEME SUÇ (TCK m. 43)
349
V. TEŞEBBÜS (KMK m. 3/22)
356
VI. TEKERRÜR (TCK m. 58)
371
VII. ORANTISIZ CEZA TAYİNİ (TCK m. 3/1 ve 61)
373
VIII. ARAMA ve ELKOYMA (CMK m. 116 vd – KMK m. 9–10)
376
B. KAÇAK EŞYAYA İLİŞKİN ARAMA ve ELKOYMA
380
1. Gümrük Kapılarında ve Gümrük Salonlarında Yapılan Arama
2. Önleme Araması Bağlamında
382
3. Kamusal Alanda Hal ve Hareketlerinden Şüphelenilen Kişilerin
Üzerlerinde veya Çanta ya da Poşetlerinde Yapılan Arama
4. Umuma Açık İşyeri Kontrolleri Sırasında Ele Geçirilen Eşya
5. Eşyanın Rıza ile Teslimi Bağlamında
384
6. Arama Sırasında Hazır Bulunması Gerekenlerin Bulunmaması
7. Cumhuriyet Savcısınca veya Kolluk Amirince Verilen Arama Emri
8. Bekçi Tarafından Yapılan Arama Bağlamında
385
9. Örnek Yargıtay Kararları
386
a. Elinde Poşet Bulunan Sanığa İlişkin Arama
386
b. Önleme Araması Kararı ile Restoranda Arama
387
c. İş Yerinde Usulsüz Arama
387
ç. Kargo Kolisinin Rıza ile Teslimi
388
d. İhbar Üzerine Arama Kararı Olmadan İşyerinde Bulunan Gözle
Görünür Vaziyette Olmayan Eşyanın Rıza ile Teslimi
388
e. Arama Kararı Olmadan İşyerinde Arama
390
f. İhbar Üzerine Arama Kararı Olmaksızın Evde Arama ve
Eşyanın Rıza ile Teslimi
391
g. Usule Uygun Olarak Arama Yapılan Evin Komşu Evinde
h. Aramada Hazır Bulunması Gerekenlerin Bulunmaması
393
ı. Bekçi Tarafından Yapılan Arama
394
i. Cumhuriyet Savcısınca Verilen Arama Emri
395
j. Kolluk Tarafından Göz Teması ve Kaba Eşya Araması
Neticesinde Ele Geçirilen Eşya
397
k. İşyerinde, Araçta veya Sokakta Görünür Vaziyetteki Eşya İçin
l. Sanığın Kaçak Eşyayı Sattığına İlişkin İkrarı
398
m. Görünür Halde Olmayan Kaçak Eşya
399
o. Maliye Denetiminde Ele Geçirilen Kaçak Eşya
400
ö. Hiçbir Arama Kararı Olmadan Valizde Yapılan Arama
401
p. Önleme Kararı ile Otobüsteki Yolcunun Valizinde Yapılan
r. Kaymakamlık Makamınca Verilen Arama İzniyle Yapılan
s. Arama Kararı Olmadan Gözle Görünür Vaziyette Olmayan
Eşyanın Rıza ile Teslimi Halinde
402
C. KAÇAKÇILIKTA KULLANILAN TAŞITLARA İLİŞKİN ARAMA ve ELKOYMA
403
1. Örnek Yargıtay Kararları
404
a. Önleme Araması Kararına İstinaden Araçta Yapılan Arama
404
b. Önleme Araması Kararı Olmadan Araçta Yapılan Arama
406
c. İstihbari Bilgi Üzerine Arama Kararı Olmaksızın Araçta Yapılan
ç. İhbar Üzerine Arama Kararı Olmadan Araçta Yapılan Arama
Sonrasında Bakkalda Arama
407
d. Önleme Araması Kararı Olmadan Otobüste Yapılan Arama
408
e. İhbar Üzerine Arama Kararı Olmaksızın Araçta Yapılan Arama
f. Araçta Gözle Görünür Vaziyette Bulunan Kaçak Eşya
409
g. Arama Kararı Olmadan Araç Bagajında Yapılan Arama
410
h. İhbar Üzerine Önleme Arama Kararı İle Arama
410
Ç. KARGODA/POSTADA ARAMA ve ELKOYMA (CMK m. 129)
411
IX. MÜSADERE ve TASFİYE (KMK m. 13, 16 – TCK m. 54)
417
A. KAÇAK EŞYA BAKIMINDAN
418
B. KAÇAKÇILIKTA KULLANILAN TAŞIMA ARACI BAKIMINDAN
420
C. BELİRLİ DURUMLARA İLİŞKİN ÖRNEK YARGITAY KARARLARI
421
1. İyiniyetli Üçüncü Kişinin Aracında Çalışan Şoför Sanık
421
2. Haricen Satıldığı Kabul Edilen Üçüncü Kişiye Ait Araç
422
3. Aracın Müsaderesine İlişkin Duruşma Yapılmaksızın Karar
4. Gizli Bölmesi Bulunan Ancak Suça Konu Eşyanın Taşıma Aracı
Yüküne Göre Miktar ve Hacim İtibariyle Ağırlıklı Bölümünü
5. Müsadere Edilmemesine Karar Verilen Araç Bakımından Ayrık
6. İyiniyetli Üçüncü Şahsa Ait Aracın İadesine İlişkin Kararın
Kesinleşmesine Zorunluluk Olmadan İade Edilmesi
424
7. İddianamede Belirtilmeden ve Ek Savunma Hakkı Tanınmadan
Müsadere Kararı Verilmesi
424
8. Müsadereye Konu Aracın Fiili Kullanıcısının Tespiti
424
9. Kaçak Eşyanın Aracın Miktar ve Hacim Bakımından Ağırlıklı
Bölümünü Oluşturup Oluşturmaması
425
10. Kaçak Eşyanın ve Aracın Değeri Bakımından Müsaderenin
Hakkaniyete Uygunluğu
426
11. Üçüncü Kişiye Ait Aracın Fiili Kullanıcısı Olan Sanık
426
12. Ödünç Olarak Alınan Araç
427
13. Malen Sorumlu Dinlenmeden Aracın Müsaderesi
427
14. Araç Sahibi Üçüncü Şahsın İyiniyetli Olup Olmadığının Tespiti
428
15. Kaçak Eşyanın Tamamı Hakkında Müsadere Kararı Verilmemesi
428
16. İyiniyetli Üçüncü Kişiye Ait Taşıma Aracındaki Orijinal Olmayan
Yakıt Deposunun Sökülerek Sahibine İadesi
428
17. Bilirkişi Raporunun Bağlayıcı Olmadığı Gözetilerek Değerlendirme
18. Zamanaşımı Nedeniyle Düşme Kararı Verilmesi Halinde Aracın
X. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI (CMK m. 231)
430
XI. POSTA GÜMRÜK MUAFİYETİ
435
XII. DAVA ZAMANAŞIMI (TCK m. 66–67)
437
EK: KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE KANUNU
449