İDARİ YARGILAMA USULÜ KANUNU
Madde 1 – Kapsam ve Nitelik
27
I. İdari Yargının Anayasal Dayanağı
28
II. İdari Yargı Teşkilatı
29
B. Bölge İdare Mahkemeleri
41
C. İdare ve Vergi Mahkemeleri
42
III. İdari Yargının Görev Alanı
45
B. Adli ve İdari Yargı Yerleri Arasındaki Görev ve Hüküm Uyuşmazlığı
51
Madde 2 – İdari Dava Türleri ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı
55
1. İptal Davasının Özellikleri
57
2. İptal Davasının Konusu
59
3. İptal Davasının Açılma Koşulu Olarak Menfaat İhlali
70
a. Genel Olarak Ehliyet Kavramı
70
d. Menfaat (Subjektif Ehliyet)
73
i. Menfaatin Meşru Olması
75
ii. Menfaatin Kişisel Olması
75
iii. Menfaatin Güncel Olması
96
4. Vergi Yargılamasına İlişkin Açıklamalar
100
a. İdari İşlemin Kesin ve Yürütülebilir Olması Açısından
100
1. Tam Yargı Davasının Özellikleri
107
2. Tam Yargı Davasının Konusu
108
3. Tam Yargı Davasının Koşulu Olarak Hak İhlali
111
a. Kişisel Hakkın İhlal Edilmiş Olması
112
i. Maddi Zararlar Bakımından Değerlendirme
112
ii. Manevi Zararlar Bakımından Değerlendirme
115
iii. Zarar Miktarının Belirlenmesi
117
b. Hakkın Doğrudan İhlal Edilmiş Olması
120
c. Güncel Hak İhlali Olması
122
D. İptal ve Tam Yargı Davalarının Farkları
124
II. İdari Yargı Yetkisinin Sınırı
127
A. Hukuka Uygunluk Denetimi
127
B. Yerindelik Denetimi Yasağı
128
C. Yürütme Görevinin Yerine Getirilmesini Kısıtlayacak ve İdari Eylem ve İşlem Niteliğinde Karar Verme Yasağı
129
D. Takdir Yetkisini Kaldıracak Biçimde Yargı Kararı Verme Yasağı
133
E. Vergi Yargılamasına İlişkin Açıklamalar
140
Madde 3 – İdari Davaların Açılması
142
Madde 4 – Dilekçelerin Verileceği Yerler
155
Madde 5 – Aynı Dilekçe ile Dava Açılabilecek Haller
157
I. Birden Fazla İşleme Karşı Bir Dilekçe ile Dava Açılması
157
II. Birden Fazla Şahsın Müşterek Dilekçe ile Dava Açması
162
III. Vergi Yargılamasına İlişkin Açıklamalar
163
Madde 6 – Dilekçe Üzerine Uygulanacak İşlem
165
Madde 7 – Dava Açma Süresi
168
II. Dava Açma Süresinin Hukuki Niteliği
169
III. Dava Açma Süresinin Başlaması
170
A. Birel İşlemler Bakımından
171
B. Düzenleyici İşlemler Bakımından
175
C. Birel İşlemler ve Düzenleyici İşlemler Bakımından Öğrenme ile Dava Açma Süresinin Başlaması
177
D. Vergi Yargılamasına İlişkin Açıklamalar
178
Madde 8 – Sürelerle İlgili Genel Esaslar
184
Madde 9 – Görevli Olmayan Yerlere Başvurma
191
Madde 10 – İdari Makamların Sükutu
195
Madde 11 – Üst Makamlara Başvurma
201
Madde 12 – İptal ve Tam Yargı Davaları
215
I. İdari İşlem Dolayısıyla Tam Yargı Davası
215
II. İdari İşlemin İcra Edilmesi Nedeniyle Tam Yargı Davası
218
Madde 13 – Doğrudan Doğruya Tam Yargı Davası Açılması
220
Madde 14 – Dilekçeler Üzerine İlk İnceleme
223
Madde 15 – İlk İnceleme Üzerine Verilecek Karar
224
I. Dilekçeler Üzerine İlk İnceleme
224
B. İlk İnceleme Konuları
225
C. İlk İnceleme Usulü
226
II. İlk İnceleme Üzerine Verilecek Kararlar
227
B. İdari Merci Tecavüzü
228
D. İdari Davaya Konu Olacak Kesin ve Yürütülmesi Gereken Bir İşlem
231
G. Dilekçelerin 3 ve 5. Maddelere Uygun Olup Olmadıkları
236
Madde 16 – Tebligat ve Cevap Verme
238
Madde 18 – Duruşmalara İlişkin Esaslar
258
Madde 19 – Duruşmalı İşlerde Karar Verilmesi
261
Madde 20 – Dosyaların İncelenmesi
262
Madde 20/A – İvedi Yargılama Usulü
274
Madde 20/B – Merkezi ve Ortak Sınavlara İlişkin Yargılama Usulü
279
Madde 20/C – Askerî Hizmete İlişkin İdari İşlem ve Eylemlerden Doğan Uyuşmazlıklara Dair Hükümler
282
Madde 21 – Sonradan İbraz Olunan Belgeler
284
Madde 22 – Davaların Karara Bağlanması
286
Madde 23 – Tutanaklar
287
Madde 24 – Kararlarda Bulunacak Hususlar
288
Madde 25 – Kararların Saklanması ve Tebliği
289
Madde 26 – Tarafların Kişilik veya Niteliğinde Değişiklik
289
II. Gerçek Kişinin Ölümü ile Kişiliğinde veya Niteliğinde Değişiklik Halinde Verilecek Karar
291
A. Davanın Tarafının Ölümü
291
2. Tam Yargı Davalarında:
293
B. Davanın Tarafının Kişiliğinde Değişiklik
295
C. Davanın Tarafının Niteliğinde Değişiklik
295
III. Tüzel Kişinin Kişiliğinde veya Niteliğinde Değişiklik Halinde Verilecek Karar
296
A. Özel Hukuk Tüzel Kişileri Açısından
296
B. Kamu Hukuku Tüzel Kişileri Açısından
299
IV. Usule İlişkin Açıklamalar
300
V. Adrese Tebligat Yapılamaması Halinde Verilecek Karar
302
Madde 27 – Yürütmenin Durdurulması
306
I. Yürütmenin Durdurulması Kararlarının Hukuki Niteliği
307
II. Yürütmenin Durdurulması Kararı Verilebilmesi İçin Gereken Şartlar
307
B. Esasa İlişkin Şartlar
308
1. Açıkça Hukuka Aykırılık Şartı
308
2. Telafisi Güç veya İmkânsız Zararların Doğması Şartı
309
3. Usule İlişkin Şartlar ile Karar Vermede Uygulanacak Usul
309
II. Yürütmenin Durdurulması Talebi Üzerine Verilebilecek Kararlar
311
B. Savunma Alınıncaya Kadar Kabul Kararı
311
III. Olumsuz İşlemlerde Yürütmenin Durdurulması
314
IV. Vergi Uyuşmazlıklarında Yürütmenin Durdurulması
315
V. Yürütmenin Durdurulması Kararlarına Karşı İtiraz
317
Madde 28 – Kararların Sonuçları
323
I. Kararların Sonuçları
323
A. İptal Davası Açısından
323
1. Kendiliğinden Hukuksal Sonuç Doğuran İptal Kararları
325
2. İdarenin İşlem Yapma Zorunda Kaldığı İptal Kararları
327
3. Üçüncü Kişilerin Hukuksal Durumlarında Değişiklik Yapılmasını Gerektiren İptal Kararları
327
4. İptal Kararı Üzerine Aynı Yönde Bir Karar Alınmasını Engellemeyen İptal Kararları
328
5. Hukuken veya Fiilen Yerine Getirilmesi İmkânı Bulunmayan İptal Kararları
328
B. Tam Yargı Davası Açısından
329
C. İhalenin İptali Kararları Açısından
329
II. Kararın Yerine Getirilme Zorunluluğu ve Süresi
330
III. Kararın Yerine Getirilmemesinin Doğuracağı Hukuksal Sonuçlar
331
B. Kamu Görevlileri Açısından
334
V. Vergi Yargılamasına İlişkin Açıklamalar
338
Madde 30 – Yanlışlıkların Düzeltilmesi
342
Madde 31 – Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ile Vergi Usul Kanununun Uygulanacağı …
343
I. Hakimin Davaya Bakmaktan Yasaklılığı ve Reddi
343
B. Hakimin Yasaklılık Halleri
345
C. Hakimin Reddi Sebepleri
347
D. Yasaklılık Halinde Takip Edilecek Usul
348
E. Ret veya Çekilme Halinde Takip Edilecek Usul
349
VI. Davaya Son Veren Taraf İşlemleri
362
A. Bilirkişilik Kavramı ve Bilirkişiye Başvurulması Gereken Haller
372
B. Bilirkişi Görevlendirilmesi
373
C. Bilirkişinin Görevi, Yetkileri ve Yükümlülükleri
378
D. Bilirkişi Raporu ve Rapora İtiraz
380
E. Bilirkişinin Sorumluluğu
382
XI. Delillerin Tespiti
386
XII. Yargılama Giderleri
389
A. Yargılama Giderlerinin Kapsamı
389
B. Yargılama Giderlerinden Sorumluluk
392
A. Adli Yardımdan Yararlanma Şartları
395
B. Adli Yardımdan Yararlanabilecek Kişiler
396
C. Adli Yardımın Kapsamı
397
D. Adli Yardım Talebinin İncelenmesi
398
E. Adli Yardım Kapsamında Ertelenen Yargılama Giderlerinin Yargılama Sonunda Tahsili
400
XIV. Duruşmanın Düzeni ile Ses ve Görüntü Nakledilmesi Yoluyla Duruşma İcrası
401
XV. Elektronik İşlemler
402
Madde 32 – İdari Davalarda Genel Yetki
404
Madde 33 – Kamu Görevlileri ile İlgili Davalarda Yetki
406
Madde 34 – Taşınmaz Mallara İlişkin Davalarda Yetki
411
I. Taşınmaz Mallara İlişkin Davalar
411
II. Mahalli İdarelere İlişkin Davalar
412
Madde 35 – Taşınır Mallara İlişkin Davalarda Yetki
413
Madde 36 – Tam Yargı Davalarında Yetki
414
Madde 37 – Vergi Uyuşmazlıklarında Yetki
417
Madde 38 – Bağlantılı Davalar
418
I. Bağlantılı Dava Kavramı
418
II. Bağlantı Kararının Verilebilmesi İçin Kanunda Açıkça Belirtilen Koşullar
420
III. Bağlantı Kararının Verilebilmesi İçin Kanunda Açıkça Belirtilmeyen Koşullar
422
IV. Bağlantı Kararının Alınması Usulü
423
Madde 39 – Bağlantının Danıştayca İncelenmesi
425
Madde 40 – Bağlantının Bölge İdare Mahkemesince İncelenmesi
426
Madde 41 – Bağlantının Mahkemelerce Kabul Edilmemesi
427
Madde 42 – Bağlantılı Davalarla İlgili Diğer Esaslar
428
Madde 43 – Görevsizlik ve Yetkisizlik Hallerinde Yapılacak İşlem
430
Madde 44 – Merci Tayini
433
Madde 47 – Temyiz Edilemeyecek Kararlar
453
Madde 48 – Temyiz Dilekçesi
453
Madde 49 – Temyiz İncelemesi Üzerine Verilecek Kararlar
456
Madde 50 – Temyizen Verilen Karar Üzerine Yapılacak İşlem
462
Madde 51 – Kanun Yararına Temyiz
467
Madde 52 – Temyiz veya İstinaf İstemlerinde Yürütmenin Durdurulması
469
Madde 53 – Yargılamanın Yenilenmesi
472
Madde 54 – Kararın Düzeltilmesi
478
Madde 55 – Yargılamanın Yenilenmesi Usulü
479
Madde 56 – Danıştayda Çekinme ve Ret
480
Madde 57 – Mahkemelerde Çekinme ve Ret
481
Madde 58 – İdari Davalarda Delillerin Tespiti
482
Madde 59 – Yol Giderleri, Tazminat ve Gündelikler
483
Madde 60 – Tebliğ İşleri ve Ücretler
483
Madde 61 – Çalışmaya Ara Verme
483
Madde 62 – Nöbetçi Mahkemenin Görevleri
483
Madde 63 – Kaldırılan Hükümler
484
BÖLGE İDARE MAHKEMELERİ, İDARE MAHKEMELERİ VE VERGİ MAHKEMELERİNİN KURULUŞU VE GÖREVLERİ HAKKINDA KANUN
525