Kişisel Verilerin Korunması Hukuku

Önsöz 

Kısaltmalar 

I. KİŞİSEL VERİ KAVRAMI VE UNSURLARI 

A. “Kişisel Veri” Kavramının Tanımı ve Unsurları 

1. Tanım 

2. Unsurları 

B. Kanun’un Amacı 

C. Korunan Hukuki Yarar 

D. Kanun’un Kapsamı ve Uygulanmayacağı Haller 

1. Kapsamı 

2. Kanun Kapsamı Dışında Kalan Haller (Kanunun Uygulanmayacağı Haller) 

a. Kişisel Verilerin, Üçüncü Kişilere Verilmemek ve Veri Güvenliğine İlişkin Yükümlülüklere Uyulmak Kaydıyla Gerçek Kişiler Tarafından Tamamen Kendisiyle veya Aynı Konutta Yaşayan Aile Fertleriyle İlgili Faaliyetler Kapsamında İşlenmesi Bakımından Değerlendirme 

b. Kişisel Verilerin Resmi İstatistik ile Anonim Hâle Getirilmek Suretiyle Araştırma, Planlama ve İstatistik Gibi Amaçlarla İşlenmesi Bakımından Değerlendirme 

c. Kişisel Verilerin Millî Savunmayı, Millî Güvenliği, Kamu Güvenliğini, Kamu Düzenini, Ekonomik Güvenliği, Özel Hayatın Gizliliğini veya Kişilik Kaklarını İhlal Etmemek ya da Suç Teşkil Etmemek Kaydıyla, Sanat, Tarih, Edebiyat veya Bilimsel Amaçlarla ya da İfade Özgürlüğü Kapsamında İşlenmesi Bakımından Değerlendirme 

d. Kişisel Verilerin Millî Savunmayı, Millî Güvenliği, Kamu Güvenliğini, Kamu Düzenini veya Ekonomik Güvenliği Sağlamaya Yönelik Olarak Kanunla Görev ve Yetki Verilmiş Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Yürütülen Önleyici, Koruyucu ve İstihbari Faaliyetler Kapsamında İşlenmesi Bakımından Değerlendirme 

e. Kişisel Verilerin Soruşturma, Kovuşturma, Yargılama veya İnfaz İşlemlerine İlişkin Olarak Yargı Makamları veya İnfaz Mercileri Tarafından İşlenmesi Bakımından Değerlendirme 

f. 6698 s. Kanun’un 10’uncu, 11’inci ve 16’ncı Maddelerinin Uygulanmayacağı Haller (İstisnanın İstisnası–Müstesna) 

E. Kişisel Veri ile İlgili Temel Bazı Kavramlar 

II. TARİHÇE 

A. Ulusal Hukukta 

B. Uluslararası Hukukta 

III. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI HUKUKUNUN KAYNAKLARI 

A. Uluslararası Kaynaklar 

1. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi (İHEB) 

2. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) 

3. OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü) Rehber İlkeleri 

4. 108 s. Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında Bireylerin Korunması Sözleşmesi 

5. Birleşmiş Milletler Kişisel Veri Dosyalarının Bilgisayar Aracılığıyla İşlenmesinde Genel Tavsiye İlkeleri 

6. 1995/46 s. Kişisel Verilerin İşlenmesi ve Serbest Dolaşımı Bakımından Bireylerin Korunması Hakkında Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönergesi 

7. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı 

8. Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü (GDPR) 

B. Ulusal Kaynaklar 

1. Asli Kaynaklar 

a. 1982 Anayasası 

b. 6698 s. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu 

c. 4721 s. Türk Medeni Kanunu (TMK) 

d. 6098 s. Türk Borçlar Kanunu (TBK) 

e. 5237 s. Türk Ceza Kanunu 

f. 5809 s. Elektronik Haberleşme Kanunu 

g. 5651 s. İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun 

h. Kişisel Verilerin Korunması Hukukuna İlişkin İkincil Mevzuat 

2. Yardımcı Kaynaklar 

IV. KİŞİSEL VERİLERİN İŞLENMESİ 

A. Tanım 

B. Kişisel Verilerin İşlenmesine Hakim Olan Temel İlkeler 

1. Kanunilik İlkesi 

2. Hukuka ve Dürüstlük Kurallarına Uygun Olma İlkesi (Lawfulness and Fairness) 

3. Doğru ve Gerektiğinde Güncel Olma İlkesi (Accuracy) 

4. Belirli, Açık ve Meşru Amaçlar İçin İşlenme İlkesi (Purpose Limitation) 

5. İşlendikleri Amaçla Bağlantılı, Sınırlı ve Ölçülü Olma İlkesi (Data Minimisation) 

6. İlgili Mevzuatta Öngörülen veya İşlendikleri Amaç için Gerekli Olan Süre Kadar Muhafaza Edilme İlkesi (Storage Limitation) 

C. Kişisel Verilerin İşlenme Şartları 

1. Açık Rıza 

2. Açık Rıza Aranmaksızın Kişisel Veri İşlenebilecek Haller 

a. Kanunlarda Açıkça Öngörülmesi (m. 5/2–a) 

b. Fiili İmkânsızlık Nedeniyle Rızasını Açıklayamayacak Durumda Bulunan veya Rızasına Hukuki Geçerlilik Tanınmayan Kişinin Kendisinin ya da Bir Başkasının Hayatı veya Beden Bütünlüğünün Korunması İçin Zorunlu Olması (m. 5/2–b) 

c. Sözleşmenin Kurulması ve İfası İçin Gerekli Olması (m. 5/2–c) 

ç. Veri Sorumlusunun Hukuki Yükümlülüğünü Yerine Getirebilmesi İçin Zorunlu Olması (m. 5/2–ç) 

d. İlgili Kişinin Kendisi Tarafından Alenileştirilmiş Olması (m. 5/2–d) 

e. Bir Hakkın Tesisi, Kullanılması veya Korunması İçin Veri İşlemenin Zorunlu Olması (m. 5/2–e) 

f. İlgili Kişinin Temel Hak ve Özgürlüklerine Zarar Vermemek Kaydıyla, Veri Sorumlusunun Meşru Menfaatleri İçin Veri İşlenmesinin Zorunlu Olması (m. 5/2–f) 

3. Özel Nitelikli (Hassas) Kişisel Verilerin İşlenme Şartları 

a. Özel Nitelikli Kişisel Veri Kategorileri 

b. Özel Nitelikli Kişisel Veri İşleme Şartları 

i. Açık Rıza (m. 6/3–a) 

ii. Kanunlarda Açıkça Öngörülmesi (m. 6/3–b) 

iii. Fiili İmkânsızlık Nedeniyle Rızasını Açıklayamayacak Durumda Bulunan veya Rızasına Hukuki Geçerlilik Tanınmayan Kişinin, Kendisinin ya da Bir Başkasının Hayatı veya Beden Bütünlüğünün Korunması için Zorunlu Olması (m. 6/3–c) 

iv. İlgili Kişinin Alenileştirdiği Kişisel Verilere İlişkin ve Alenileştirme İradesine Uygun Olması (m. 6/3–ç) 

v. Bir Hakkın Tesisi, Kullanılması ve Korunması için Zorunlu Olması (m. 6/3–d) 

vi. Sır Saklama Yükümlülüğü Altında Bulunan Kişiler veya Yetkili Kurum ve Kuruluşlarca, Kamu Sağlığının Korunması, Koruyucu Hekimlik, Tıbbi Teşhis, Tedavi ve Bakım Hizmetlerinin Yürütülmesi ile Sağlık Hizmetlerinin Planlanması, Yönetimi ve Finansmanı Amacıyla Gerekli Olması (m. 6/3–e) 

vii. İstihdam, İş Sağlığı ve Güvenliği, Sosyal Güvenlik, Sosyal Hizmetler ve Sosyal Yardım Alanlarındaki Hukuki Yükümlülüklerin Yerine Getirilmesi için Zorunlu Olması (m. 6/3–f) 

viii. Siyasi, Felsefi, Dini veya Sendikal Amaçlarla Kurulan Vakıf, Dernek ve Diğer Kâr Amacı Gütmeyen Kuruluş ya da Oluşumların, Tâbi Oldukları Mevzuata ve Amaçlarına Uygun Olmak, Faaliyet Alanlarıyla Sınırlı Olmak ve Üçüncü Kişilere Açıklanmamak Kaydıyla; Mevcut veya Eski Üyelerine ve Mensuplarına Veyahut Bu Kuruluş ve Oluşumlarla Düzenli Olarak Temasta Olan Kişilere Yönelik Olması 

c. Kurul Tarafından Belirlenen Yeterli Önlemlerin Alınması (m. 6/4) 

V. KİŞİSEL VERİLERİN İMHASI 

A. Silme 

B. Yok Etme 

C. Anonim Hale Getirme 

VI. KİŞİSEL VERİLERİN AKTARILMASI 

A. Yurt İçinde Aktarım 

B. Yurt Dışına Aktarım 

1. Yeterlilik Kararı Çerçevesinde Veri Aktarımı (m. 9/1–2–3) 

2. Uygun Güvencelerin Sağlanması Suretiyle Veri Aktarımı (m. 9/4–5) 

c. Kurul Tarafından İlan Edilen, Veri Kategorileri, Veri Aktarımının Amaçları, Alıcı ve Alıcı Grupları, Veri Alıcısı Tarafından Alınacak Teknik ve İdari Tedbirler, Özel Nitelikli Kişisel Veriler İçin Alınan Ek Önlemler Gibi Hususları İhtiva Eden Standart Sözleşmenin Varlığı (m. 9/4–c) 

ç. Yeterli Korumayı Sağlayacak Hükümlerin Yer Aldığı Yazılı Bir Taahhütnamenin Varlığı ve Kurul Tarafından Aktarıma İzin Verilmesi (m. 9/4–c) 

3. Arızi Veri Aktarımı (m. 9/6) 

a. İlgili Kişinin, Muhtemel Riskler Hakkında Bilgilendirilmesi Kaydıyla, Aktarıma Açık Rıza Vermesi (m. 9/6–a) 

b. Aktarımın, İlgili Kişi ile Veri Sorumlusu Arasındaki Bir Sözleşmenin İfası veya İlgili Kişinin Talebi Üzerine Alınan Sözleşme Öncesi Tedbirlerin Uygulanması İçin Zorunlu Olması (m. 9/6–b) 

c. Aktarımın, İlgili Kişi Yararına Veri Sorumlusu ve Diğer Bir Gerçek veya Tüzel Kişi Arasında Yapılacak Bir Sözleşmenin Kurulması veya İfası İçin Zorunlu Olması (m. 9/6–c) 

ç. Aktarımın Üstün Bir Kamu Yararı İçin Zorunlu Olması (m. 9/6–ç) 

d. Bir Hakkın Tesisi, Kullanılması veya Korunması İçin Kişisel Verilerin Aktarılmasının Zorunlu Olması (m. 9/6–d) 

e. Fiili İmkânsızlık Nedeniyle Rızasını Açıklayamayacak Durumda Bulunan Veya Rızasına Hukuki Geçerlilik Tanınmayan Kişinin Kendisinin ya da Bir Başkasının Hayatı veya Beden Bütünlüğünün Korunması İçin Kişisel Verilerin Aktarılmasının Zorunlu Olması (m. 9/6–e) 

f. Kamuya veya Meşru Menfaati Bulunan Kişilere Açık Olan Bir Sicilden, İlgili Mevzuatta Sicile Erişmek İçin Gereken Şartların Sağlanması ve Meşru Menfaati Olan Kişinin Talep Etmesi Kaydıyla Aktarım Yapılması (m. 9/6–f) 

4. Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Kamu Hukukuna Tabi Faaliyetleri Yönünden Sınırlandırma (m. 9/7) 

5. Sonraki Aktarımlarda Veri Güvenliği (m. 9/8) 

6. Türkiye’nin veya İlgili Kişinin Menfaatinin Ciddi Bir Şekilde Zarar Göreceği Durumlarda Veri Aktarımı (m. 9/9) 

7. Diğer Kanun Hükümleri (m. 9/10) 

8. Kişisel Verilerin Yurt Dışına Aktarılmasına İlişkin İkincil Mevzuat (m. 9/11) 

VII. HAKLAR VE YÜKÜMLÜLÜKLER 

A. Veri Sorumlusunun Yükümlülükleri 

1. Aydınlatma Yükümlülüğü (6698 s. Kanun, m. 10) 

2. Veri Güvenliğine İlişkin Yükümlülükler (6698 s. Kanun, m. 12) 

3. İlgili Kişinin Başvuru Sürecine İlişkin Düzenleme Yapma ve Başvurulara En Kısa Sürede Cevap Verme Yükümlülüğü (6698 s. Kanun, m. 13) 

4. Kurul Kararlarını Yerine Getirme Yükümlülüğü (6698 s. Kanun, m. 15/5) 

5. VERBİS Kayıt Yükümlülüğü (6698 s. Kanun, m. 16) 

6. Verileri İmha Etme Yükümlülüğü (6698 s. Kanun, m. 7) 

7. Yurt Dışına Veri Aktarımı Çerçevesinde İmzalanan Standart Sözleşmenin Kuruma Bildirimi Yükümlülüğü (6698 s. Kanun, m. 9/5) 

B. İlgili Kişinin Hakları 

C. İlgili Kişinin Yükümlülükleri 

D. Yükümlülüklere Uymamanın Kabahatler Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi 

VIII. KİŞİSEL VERİLERİ KORUMA KURUMU 

B. Yapısı 

C. Görevleri 

D. Karar Organı: Kişisel Verileri Koruma Kurulu 

E. Kurul’un Görev ve Yetkileri 

F. Kurul Kararlarının Hukuksal Niteliği 

IX. HAK ARAMA YOLLARI 

A. İdare Hukuku Boyutuyla 

1. 6698 s. Kanun’un Öngördüğü İdari Başvuru Yolları ve Yargısal Denetimi 

a. Veri Sorumlusuna Başvuru 

b. Kurul’a Şikayet ve İnceleme Esasları 

c. Kurul Kararlarının Yargısal Denetimi 

2. Veri Sorumlusu Kamu İdare ve Kurumlarının İdari İşlem ve Eylemlerinin Yargısal Denetimi 

B. Ceza Hukuku Boyutuyla 

C. Özel Hukuk Boyutuyla 

D. Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru 

E. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Başvuru 

OLAY I: (Kişisel Verilerin İşlenmesine Hakim Olan Temel İlkeler, Özel Nitelikli Kişisel Veri, Kişisel Verilerin İşleme Şartları, İdari Yaptırım) 

OLAY II: (Kişisel Veri Kavramı, Kişisel Veri İşleme Şartları, Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme ve Ele Geçirme Suçu, Özel Hukuk Boyutuyla Manevi Zarar) 

OLAY III: (Kişisel Veri Kavramı, Hassas Nitelikli Kişisel Veriler, Veri Sorumlusu, Kişisel Veri İhlalinde İdari Sorumluluk, Veri İhlali Halinde Cezai, İdari ve Hukuksal Başvuru Yolları) 

OLAY IV: (Kişisel Veri Kavramı, Veri Sorumlusunun Yükümlülükleri, Kişisel Verileri Koruma Kurumu, Kurul Kararlarının Niteliği, Tam Yargı Davası) 

OLAY V: (Kişisel Veri Kavramı, Ölen Kişinin Kişisel Verileri, Kurul Kararlarının Hukuksal Niteliği) 

OLAY VI: (Unutulma Hakkı, Kişisel Verileri Koruma Kurumu, Kurul Kararlarının Hukuksal Niteliği, İdari Başvuru Yolları, İptal Davası) 

OLAY VII: (İlgili Kişi, Veri Sorumlusu, Veri İşleme Faaliyeti, Alenileştirme, VERBİS Kayıt Yükümlülüğü, Maddi ve Manevi Tazminat, İdari Para Cezası ve İtiraz, Yargısal Başvuru) 

OLAY VIII: (Kişisel Verilerin Yurt Dışına Aktarımı, Açık Rıza, Bilgilendirme Yükümlülüğü, İdari Para Cezası, Yargısal Başvuru) 

OLAY IX: (Hassas Veri, Veri Sorumlusu, İdari ve Teknik Tedbirler, İdari Sorumluluk, Cezai Sorumluluk, Hukuksal Sorumluluk) 

OLAY X: (Veri Sorumlusu, İhlal Sonrası Yükümlülükler, İdari Para Cezasına İtiraz, Ölçülülük, İptal Davası, Cezai Sorumluluk) 

OLAY XI: (Biyometrik Veri, Açık Rıza, Temel İlkeler, Aydınlatma Metni, Veri İmhası, İlgili Kişinin Başvuru Usulü) 

OLAY XII: (KEP Adresi, Veri Sorumlusuna Başvuru, Kabahatler, Cezai Sorumluluk) 

OLAY XIII: (Kişisel Verilerin Aktarılması, Açık Rıza, İdari Başvuru) 

OLAY XIV: (Özel Nitelikli Kişisel Veriler, İdari ve Yargısal Başvuru, İlgili Kişinin Hakları) 

OLAY XV: (Cezai Sorumluluk, Kurul’un Görev Alanı) 

OLAY XVI: (VERBİS Kayıt Yükümlülüğü, VERBİS Kaydı Şartları, İdari Yaptırım) 

OLAY XVII: (Açık Rızanın Hizmet Şartına Bağlanması, Aldatıcı ve Hakkın Kötüye Kullanımı Sonucunu Doğuran Veri İşleme) 

OLAY XVIII: (Temel İlkeler, Amaç Dışı Veri İşleme, Veri Sorumlusunun Yükümlülükleri) 

A. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Kararları 

B. Avrupa Birliği Adalet Divanı (ABAD) Kararları 

C. Anayasa Mahkemesi (AYM) Kararları 

1. Norm Denetimi Kararları 

2. Bireysel Başvuru Kararları 

D. Danıştay Kararları 

E. Yargıtay Kararları 

F. Kişisel Verileri Koruma Kurulu (KVKK) Kararları 

1. İlke Kararları 

2. Somut Uyuşmazlıklara İlişkin Kararlar 

G. Fransız Kişisel Verileri Koruma Otoritesi (Commision Nationale de l’Informatique et des Libertés–CNIL) Tarafından Verilen Önemli Karar Özetleri 

ÖRNEK 1: KAMERA KAYDI AYDINLATMA PANOSU ÖRNEĞİ 

ÖRNEK 2: VERİ SORUMLUSUNA BAŞVURU ÖRNEĞİ 

ÖRNEK 3: EĞİTİM TUTANAĞI ÖRNEĞİ 

ÖRNEK 4: YÜZ TANIMA SİSTEMİ ARACILIĞIYLA MESAİ TAKİBİNE DAİR AYDINLATMA METNİ ÖRNEĞİ 

ÖRNEK 5: YÜZ TANIMA SİSTEMİ ARACILIĞIYLA MESAİ TAKİBİNE DAİR AÇIK RIZA BEYANI ÖRNEĞİ 

ÖRNEK 6: KİŞİSEL VERİ SAKLAMA VE İMHA POLİTİKASI ÖRNEĞİ 

ÖRNEK 7: BİLDİRİLİ KATILIMCI AYDINLATMA METNİ ÖRNEĞİ 

ÖRNEK 8: BİLDİRİSİZ KATILIMCI AYDINLATMA METNİ 

I. TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASI 

II. KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI KANUNU 

III. 5651 SAYILI İNTERNET ORTAMINDA YAPILAN YAYINLARIN DÜZENLENMESİ VE BU YAYINLAR YOLUYLA İŞLENEN SUÇLARLA MÜCADELE EDİLMESİ HAKKINDA KANUN 

IV. KİŞİSEL VERİLERİN SİLİNMESİ, YOK EDİLMESİ VEYA ANONİM HALE GETİRİLMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK 

V. KİŞİSEL VERİLERİ KORUMA KURULU ÇALIŞMA USUL VE ESASLARINA DAİR YÖNETMELİK 

VI. KİŞİSEL VERİLERİ KORUMA UZMANLIĞI YÖNETMELİĞİ 

VII. KİŞİSEL VERİLERİ KORUMA KURUMU TEŞKİLAT YÖNETMELİĞİ 

VIII. KİŞİSEL VERİLERİ KORUMA KURUMU PERSONELİ GÖREVDE YÜKSELME VE UNVAN DEĞİŞİKLİĞİ YÖNETMELİĞİ 

IX. VERİ SORUMLULARI SİCİLİ HAKKINDA YÖNETMELİK 

X. KİŞİSEL VERİLERİ KORUMA KURUMU DİSİPLİN AMİRLERİ YÖNETMELİĞİ 

XI. VERİ SORUMLUSUNA BAŞVURU USUL VE ESASLARI HAKKINDA TEBLİĞ 

XII. AYDINLATMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN YERİNE GETİRİLMESİNDE UYULACAK USUL VE ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ 

XIII. PERSONEL SERTİFİKASYON MEKANİZMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ 

XIV. KİŞİLERİN AD VE SOYADI İLE ARAMA MOTORLARI ÜZERİNDEN YAPILAN ARAMALARDA ÇIKAN SONUÇLARIN İNDEKSTEN ÇIKARILMASINA İLİŞKİN DEĞERLENDİRMEDE DİKKATE ALINACAK KRİTERLER 

XV. KATILIM BELGESİNİN VERİLMESİNE DAİR USUL VE ESASLAR 

Genel Kaynakça