TABLOLAR VE ŞEKİLLER LİSTESİ
17
ENDÜSTRİ 4.0 VE ÜÇ BOYUTLU BASKI TEKNOLOJİLERİ
I. ENDÜSTRİ 4.0 ÖNCESİ SANAYİ DEVRİMLERİNE BAKIŞ
31
II. ENDÜSTRİ 4.0 DÖNEMİ
38
B. ENDÜSTRİ 4.0’IN TEMEL İLKELERİ
41
1. Birlikte Çalışabilirlik (Inter–Operability) ve Bağlantısallık (Inter–
2. Sanallaştırma (Virtualization)
42
3. Merkezi Olmayan Yönetim (De–centralisation) ve Bağımsız Kararlar
(Autonomous Decisions)
42
4. Gerçek Zamanlılık (Real–time Capability)
43
5. Teknik Yardım (Technical Assistance) ve Hizmet Oryantasyonu
6. Modülerlik (Modularity)
44
C. ENDÜSTRİ 4.0’IN TEMEL ALANLARI
46
1. Nesnelerin İnterneti (Internet of Things–ıot)
48
2. Bulut Bilişim (Cloud Computing)
50
3. Gelişmiş Robotik (Advanced Robotics)
51
4. Sanal ve Artırılmış Gerçeklik (Virtual/Augmented Reality)
54
5. Yapay Zeka (Artificial Intelligence)
58
6. Blok Zincir Teknolojileri (Block–chain Technologies)
61
7. Üç Boyutlu Baskı Teknolojileri (Three Dimensional Printing
ÜÇ BOYUTLU BASKI TEKNOLOJİLERİ ORTAYA ÇIKIŞI VE KULLANIM ALANLARI
I. DÜZEN BOZUCU BİR TEKNOLOJİ OLARAK ÜÇ BOYUTLU BASKI
A. EKSİLTMELİ ÜRETİM SİSTEMLERİNDEN, KATMANLI ÜRETİM
B. DÜZEN BOZUCU TEKNOLOJİLER
71
II. ÜÇ BOYUTLU BASKI YAPAN YAZICILAR (3D PRINTERS)
74
A. BİR KAVRAM OLARAK ÜÇ BOYUTLU YAZICILAR
74
B. ÜÇ BOYUTLU YAZICILARIN TARİHİ
77
1. Bilgisayarlı Sayısal Kontrol Teknolojileri (CNC) ve Bilgisayar Destekli
Tasarımın (CAD) Ortaya Çıkışı
77
2. Üç Boyutlu Yazıcıların Ortaya Çıkışı
82
C. ÜÇ BOYUTLU BASKI YÖNTEMLERİ
86
1. SLA Yöntemi (Stereolithography)
87
2. Malzeme Yığma Prensibine Dayalı Yöntem (Fused Deposition
Modelling–FDM Yöntemi)
89
3. Seçici Lazer Sinterleme (Selective Laser Sintering–SLS) ve Seçici
Lazer Ergitme (Selective Laser Melting–SLM) Yöntemleri
91
4. Katmanlı Nesne İmalatı (Laminated Object Manufacturing–LOM)
94
III. ÜÇ BOYUTLU BASKI TEKNOLOJİLERİNİN TÜKETİCİYE ULAŞILABİLİRLİĞİ
95
IV. ÜÇ BOYUTLU BASKI TEKNOLOJİLERİNİN BAŞLICA KULLANIM ALANLARI
97
B. SEKTÖRLERE GÖRE KULLANIM ALANLARI
98
1. Medikal ve Sağlık Sektöründe Kullanımı
98
2. Havacılık ve Savunma Alanında Kullanımı
103
3. Otomotiv ve Makine Alanında Kullanımı
106
4. İnşaat ve Mimari Alanda Kullanımı
107
5. Moda ve Takı Alanında Kullanımı
110
6. Gıda Alanında Kullanımı
115
TELİF HAKLARI HUKUKU VE ÜÇ BOYUTLU BASKI TEKNOLOJİLERİ
I. FİKRİ MÜLKİYET HUKUKU VE ÜÇ BOYUTLU BASKI TEKNOLOJİLERİ
II. ÜÇ BOYUTLU BASKI TEKNOLOJİLERİNE İLİŞKİN ÖNEM ARZEDEN TELİF
HAKLARI HUKUKU ESASLARI
125
B. ESER KORUMASI İÇİN GEREKLİ OLAN ŞARTLAR
126
C. ESER SAHİBİNİN HAKLARI
134
2. Eser Sahibinin Çoğaltma Hakkı
136
3. Eser Sahibinin Yayma Hakkı
138
4. Eser Sahibinin Umuma İletim Hakkı
140
D. TELİF HAKLARI HUKUKUNDA TÜKENME İLKESİ
143
2. İnternet Ortamında Yayma Hakkının Tükenmesi İlkesinin
3. Dijital Tükenmeye İlişkin Avrupa Birliği Adalet Divanı ve ABD’de
Verilen Önemli Kararlara Bakış
153
a. UsedSoft v. Oracle Kararı
153
b. Art and Allposters International v. Stichting Pictoright Kararı
158
c. Vereniging Openbare Bibliotheken (VOB) v. Stichting
d. Nederlands Uitgeversverbond v. Tom Kabinet Internet Kararı
163
e. Capitol Records ve ReDigi Kararı
168
III. ÜÇ BOYUTLU BASKI TEKNOLOJİLERİ ALANINDA OLUŞABİLECEK TELİF
HAKKI SORUNLARINA BAKIŞ
171
A. MÜZİK SEKTÖRÜNDEN AKTARILAN BİR DENEYİM OLARAK NAPSTER VE
VIACOM ÖRNEKLERİNE BAKIŞ
171
3. Viacom v. Youtube Uyuşmazlığı
174
B. ÜÇ BOYUTLU BASKI TEKNOLOJİSİNDE EKOSİSTEMİ OLUŞTURAN TEMEL
1. Üç Boyutlu Yazıcı İmalat Şirketleri ve Malzeme Üreticileri
175
2. CAD Dosyalarını Oluşturanlar ve Geliştirenler
176
3. İnternet Servis Sağlayıcıları
176
4. Üç Boyutlu Baskı Gerçekleştiren Aracılar ve Son Kullanıcılar
177
1. Tersine Mühendislik ve Üç Boyutlu Tarama
179
a. Tersine Mühendislik (Reverse Engineering)
179
b. Üç Boyutlu Tarama (3D Scanning)
181
2. CAD Dosyalarının Oluşturulması
183
3. CAD Dosyalarının Niteliği ve Telif Hakkı Kapsamında Korunabilirliği
187
D. 3D YAZICIDA OLUŞTURULAN ÜÇ BOYUTLU NESNENİN TELİF HAKKI
KORUMASINA HAK KAZANMASI
192
E. ÜÇ BOYUTLU BASKI TEKNOLOJİLERİNE İLİŞKİN İLK OLUŞAN TELİF HAKKI
İHLALİ İHTİLAFLARINDAN ÖRNEKLER
193
1. Penrose Üçgeni Uyuşmazlığı
193
2. Warhammer Tarzı Üç Boyutlu Figürler
195
3. Game of Thrones Karakterlerinin 3D Baskıları
196
5. Marcel Duchamp Satranç Takımı Tasarımı
198
IV. ÜÇ BOYUTLU BASKI TEKNOLOJİLERİ VE TELİF HAKKINA TECAVÜZ
DURUMLARININ TARTIŞILMASI
199
A. TELİF HAKKINA TECAVÜZ OLUŞTURMAYAN EYLEMLER
199
1. Hiçbir Telif Hakkı Olmayan Dosyanın 3D Yazıcıdan Çıkarılması
199
2. Kamu Malı Olmuş Eserin/Ürünün 3D Yazıcıdan Çıkarılması
200
3. Üzerinde Telif Hakkı Koruması Bulunmayan Çalışmaların 3D
Yazıcıdan Çıkarılması
200
4. Eserin Telif Hakkı Sahibinin İzniyle 3D Yazıcıdan Çıkarılması
200
B. CAD DOSYASI OLUŞTURMA, İNDİRME, PAYLAŞMA VE BARINDIRMA
1. CAD Dosyasının Oluşturulması (creating a CAD File)
200
2. CAD Dosyasının İndirilmesi ve Paylaşılması (Downloading and
3. Bir CAD Dosyasının Host Edilmesi ve Servis Sağlayıcı Kurumların
C. ÜÇ BOYUTLU BASKI YAPILMASI HALİNDE SORUMLULUK
217
D. ESER SAHİBİNİN HAKLARININ SINIRLANDIRILMASI VE İSTİSNALAR
219
1. Şahsi Kullanım İstisnası
219
2. Karikatür/Parodi/Pastiş İstisnası
224
V. TELİF HAKLARI HUKUKUNDA 3D BASKIYA KARŞI GELİŞTİRİLEBİLECEK
C. DİJİTAL FİLİGRAN VE PARMAK İZİ
229
D. DİJİTAL YIPRANMA SİSTEMLERİ
230
E. İLET VE SİL UYGULAMASI
231
PATENT HUKUKU VE ÜÇ BOYUTLU BASKI TEKNOLOJİLERİ
I. PATENT HAKKI VE KAPSAMI
235
A. BULUŞ VE PATENT KAVRAMLARI
235
B. PATENT İSTEME HAKKI VE PATENT HAKKI KAVRAMLARI
243
C. PATENT HAKKININ ÖZELLİKLERİ
245
1. İnhisari Nitelikte Hak Bahşetmesi
245
2. Mutlak Hak Niteliği
246
3. Koruma Süresinin Sınırlılığı
247
D. LÜKSEMBURG SÖZLEŞMESİ VE ÜNİTER AVRUPA BİRLİĞİ PATENTİ
248
E. PATENT HAKKININ KAPSAMI
253
1. Hakkın Kapsamının Belirlenmesi (İstemler, Tarifname ve Resimler)
253
2. Patent Hakkı Kapsamında Hak Sahibinin Önleyebileceği Eylemler
256
b. Ürün ve Usul Patenti Kavramları
257
c. Patent Koruması Kapsamında Kalan Ürün Patentine İlişkin
d. Patent Koruması Kapsamında Kalan Usul Patentine İlişkin
e. Patent Koruması Kapsamında Buluşun Dolaylı Kullanımı
Kapsamında Kalan Eylemler
260
3. Patentin Sağladığı Hakkın Kapsamı Dışında Kalan Eylemler
263
a. Sınai ve Ticari Bir Amaç Taşımayan ve Özel Amaçlı Kullanımlar
b. Deneme Amaçlı Eylemler (SMK, m. 85/3–b)
269
c. İlaçların Ruhsatlandırılması için Yapılan Deneyler/Bolar
İstisnası (SMK, m. 85/3–c)
270
d. Eczane İstisnası (SMK, m. 85/3–ç)
273
4. Patent Hukukunda Hakkın Tükenmesi İlkesi
276
II. PATENT HAKKINA TECAVÜZ HALLERİ
278
A. PATENT HAKKINA TECAVÜZÜN BELİRLENMESİ SÜRECİ
279
2. Birebir Tecavüz/Aynen Kullanım (Literal Infringement)
282
3. Eşdeğerler Yoluyla Tecavüz (Infringement by Equivalents)
283
b. Kısmen veya Tamamen Üretim
287
c. Ürünün Parçalarının Üretilmesi
290
d. Ürünün Onarımı/Tamir Edilmesi
291
2. Satış, Satışa Sunma, Dağıtma, Ticaret Alanına Çıkarma, Ticari Amaçla
Elde Bulundurma ve Sözleşme Yapmak için Öneride Bulunma
310
3. Tecavüz Konusu Ürünleri Kullanma
315
4. Kısmen veya tamamen taklit suretiyle meydana getirildiğini bildiği
ya da bilmesi gerektiği patentli buluşu satım, dağıtım, ticaret
alanına çıkarma gibi amaçlar için İthal Etmek
315
5. Usul Patentlerine İlişkin Tecavüz Halleri
316
6. Bilme veya Bilmesi Gerekme Unsuru
319
7. Patent Konusu Ürünün Kişisel İhtiyaçtan Başka Bir Nedenle
2. SMK’nın 86/1 Maddesi Uygulama Şartları (Yardım/Tedarik Yoluyla
a. Buluşun uygulanmasını mümkün kılan unsur veya araçlar
olmalıdır. Bu unsur ve araçlar aynı zamanda buluşun esasını
teşkil eden bir kısmı ile ilgili olmalıdır.
324
aa. Unsur ve Araçların Buluşun Uygulanmasını Mümkün
ab. Unsur ve Araçların Buluşun Esasını Teşkil Eden Bir Kısmı ile
b. Unsur ve Araçların Üçüncü Kişiler Tarafından, Patent Konusu
Buluşu Kullanmaya Yetkili Olmayan Kişilere Verilmesi
327
c. Bilme veya Yeterince Açık Olma Koşulu
328
d. Tedarik Edilen Unsur ve Araçlar Piyasada Her Zaman
Bulunabilen Ürünlerden Olmamalıdır
330
3. SMK’nın 86/2 Maddesi Uygulama Şartları (Teşvik Yoluyla Tecavüz):
331
a. Buluşun uygulanmasını mümkün kılan unsur veya araçlar
olmalıdır. Bu unsur ve araçlar aynı zamanda buluşun esasını
teşkil eden bir kısmı ile ilgili olmalıdır
331
b. Unsur ve Araçların Üçüncü Kişiler Tarafından, Patent Konusu
Buluşu Kullanmaya Yetkili Olmayan Kişilere Verilmesi
331
c. Bilme veya Yeterince Açık Olma Koşulu
332
d. Tedarik Edilen Unsur ve Araçlar Piyasada Her Zaman
Bulunabilen Ürünlerden Olmalıdır
332
e. Buluşa Ait Unsur ve Araçları Veren Kişinin, Buluşu Kullanmaya
Yetkili Olmayan Kişiyi Buluşu Uygulamak Suretiyle Patent
Hakkını İhlal Etmeye Teşvik Etmesi Gerekir
332
III. PATENT HAKKININ SONA ERMESİ
333
IV. ÜÇ BOYUTLU BASKI TEKNOLOJİLERİ ALANINDA OLUŞABİLECEK PATENT
HAKKI SORUNLARINA BAKIŞ
334
A. CAD DOSYASININ OLUŞTURULMASI (CREATING of a CAD–FILE)
334
B. CAD DOSYASININ PAYLAŞILMASI (SHARING a CAD–FILE)
335
C. CAD DOSYASININ HOST EDİLMESİ (HOSTING a CAD–FILE)
338
D. 3D BASKI YAPILMASI HALİNDE SORUMLULUĞUN DEĞERLENDİRİLMESİ
(PRINTING a 3D OBJECT)
338
V. ABD PATENT HUKUKUNA GÖRE DOĞRUDAN VE DOLAYLI PATENT
TECAVÜZÜ VE 3D BASKI ALANINA YANSIMALARI
341
A. DOĞRUDAN PATENT İHLALİ (ABD PATENT KANUNU, m. 271 (a))
341
2. Patentli Buluşa Ait CAD Dosyasının Satışı ve Satışa Sunulması
Yoluyla Doğrudan Tecavüz
343
3. Buluşun 3D Yazıcıdan Çıkarılması ve Buluşun Yapılması Kapsamında
4. Eşdeğerlik Doktrini
351
B. DOLAYLI PATENT İHLALİ
354
1. Aktif Teşvik (Active Inducement) Yoluyla Dolaylı Patent İhlali (ABD
Patent Kanunu, m. 271 (b))
354
2. İhlale Katkıda Bulunma (Contributory Infringement) Yoluyla Dolaylı
Patent İhlali (ABD Patent Kanunu m. 271 (c))
359
VI. İNGİLİZ HUKUKUNA GÖRE DOĞRUDAN VE DOLAYLI PATENT TECAVÜZÜ
VE 3D BASKI ALANINA YANSIMALARI
362
A. DOĞRUDAN PATENT TECAVÜZÜ (İNGİLİZ PATENT KANUNU, m. 60/1–a)
362
B. DOLAYLI PATENT TECAVÜZÜ (İNGİLİZ PATENT KANUNU, m. 60/2)
365
C. ÜÇ BOYUTLU BASKI ALANINA ÖZGÜ DURUMLARDA DEĞERLENDİRME
368
1. CAD Dosyasının Oluşturulması
368
2. CAD Dosyasının Yüklenmesi, Paylaşılması ve Host Edilmesi
369
3. Patentli Ürünün Baskısının Yapılması ve Dağıtılması
370
ÜÇ BOYUTLU BASKI TEKNOLOJİLERİNİN TASARIM VE
MARKA HUKUKU BAKIMINDAN ETKİLERİ
I. GENEL OLARAK MARKA VE TASARIM HUKUKU
371
C. MARKA–TASARIM HUKUKU İLİŞKİSİ
378
II. ÜÇ BOYUTLU BASKI TEKNOLOJİLERİNİN TASARIM HUKUKUNA ETKİLERİ
382
A. TASARIM KORUMASININ KONUSU BAKIMINDAN
382
B. TASARIMIN KORUMA ŞARTLARI BAKIMINDAN
386
C. KAMUYA SUNULMUŞ SAYILMA
389
D. ÜÇ BOYUTLU BASKI TEKNOLOJİSİ ALANINDA BİLGİLENMİŞ KULLANICI
392
E. İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ VE TASARIM HAKLARI: NADIA PLESNER KARARI
394
F. ONARIM İSTİSNASI VE YEDEK PARÇA KULLANIMI
397
G. TASARIM HAKKININ İHLAL EDİLMESİ
403
1. CAD Dosyalarının İhlale Yol Açma Durumu
404
2. Ürünün Üç Boyutlu Yazıcıdan Oluşturulması Durumu
406
3. Özel ve Ticari Olmayan Amaçlarla Kullanım İstisnası
407
4. Üç Boyutlu Baskı Hizmeti Veren Aracı Kurumlar ve Paylaşım
Platformlarının Durumu
409
5. Tescilsiz Tasarımlar Açısından Değerlendirme
412
III. ÜÇ BOYUTLU BASKI TEKNOLOJİLERİNİN MARKA HUKUKUNA ETKİLERİ
413
A. ÜÇ BOYUTLU ŞEKİLLERİN MARKA OLARAK TESCİL EDİLMESİ
413
1. AB ve Türk Hukukunda Üç Boyutlu Şekillerin Marka Olarak Tescil
2. ABD ve Çin Hukukunda Üç Boyutlu Şekillerin Marka Olarak Tescil
3. Üç Boyutlu Şekil Markalarına İlişkin Türk ve AB Hukuku'nda
Verilmiş Önemli Kararlara Bakış
427
a. Nestle KitKat Kararı
427
d. Gucci At Gemi Kararı
433
e. Londra Taksi–Land Rover ve Muratbey Kararları
435
f. Yargıtay'ın Ferrero Rocher ve Seretide Kararları
437
B. ÜÇ BOYUTLU BASKI TEKNOLOJİLERİ YOLUYLA ÇIKMASI OLASI MARKA
2. CAD Dosyaları Bakımından İhlalin Değerlendirilmesi
439
b. Tanınmış Markalar Açısından
440
3. Ürünün Üç Boyutlu Yazıcıdan Oluşturulması Durumu
442
4. Üç Boyutlu Baskı Hizmeti Veren Aracı Kurumlar ve Paylaşım
Platformlarının Durumu
443
5. Üç Boyutlu Baskı Ekosisteminde 'Karıştırılma İhtimali (Likelıhood Of
Confusıon)' Kavramının Değerlendirilmesi
446
IV. KISA DEĞERLENDİRME
452