Siparişlerim

Ana Sayfa

Sosyal Bilimler Kitapları

Siyaset Bilimi

Türkiye ve Almanya'da Yaşanan Yerel Yönetimler Reformunun Karşılaştırılması

Yeni Bir Model Önerisi – Yeni Büyükşehir Belediyesi Modeline Alternatif Öneri

Doç. Dr. Uğur Sadioğlu

1. Baskı,

Haziran 2018

Kitabın Detayları

Dili:

Türkçe

Ebat:

16x24

Sayfa Sayısı:

557

Barkod / ISBN:

9789750248672

Kapak Türü:

Karton Kapaklı

Yayınevi:

Seçkin Yayıncılık

Kitabın Fiyatı:

595,00₺

İndirimli (%91):

55,00₺

24 saat içerisinde temin edilir.

Kitabın Açıklaması

2012 tarih ve 6360 sayılı Kanun ile Yeni Büyükşehir Belediyesi Modeli ortaya çıkmış ve genel olarak yerel yönetimler reformunu gölgede bırakmıştır. Bu model, büyükşehir sisteminin daha çok etkinlik ilkesi amacına ulaşmak üzere şekillenmesini getirmiştir.

Reform sürecinde yerel topluluğun belediye karar alma sürecine doğrudan etkili bir şekilde katılmasını sağlayan, belediye yönetim organlarını denetlemesine imkan veren ve belediye organları arasında denge ve denetleme süreçlerini güçlendiren düzenlemeler olmamıştır.

Bu Kitap, Alman yerel yönetimlerindeki yakın dönemdeki model değişikliklerini ve reform konularını inceleyerek, Türk yerel yönetimlerindeki yönetsel reform sürecini tamamlayıcı unsurları içeren "yeni bir model önerisi" getirmektedir.

Kitap kapsamında yerel yönetimler için geliştirilen ve sunulan "Yeni Model Önerisi", Türkiye'nin büyükşehirleşme sürecinde karşılaştığı zorlayıcı etmenlerden olan etkinlik-katılım ikilemine, yerel yönetimlerin organları arasında yatay olarak var olan denge ve denetleme sorununa, yeni Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde merkezi yönetim ile yerel yönetimler arasında dikey olarak ihtiyaç duyulacak denge ve denetleme kurumuna ve yerel yönetimlerin genel olarak demokrasinin derinleşmesi için sahip olduğu rolün hayata geçmesine katkı sunma amacı taşımaktadır.

Kitabın Konu Başlıkları

Avrupa'da ve Almanya'da Çağdaş Yerel Yönetimlerin Gelişimi

Türkiye'de Çağdaş Yerel Yönetimlerin Gelişimi

Yerel Yönetimler ve Yönetsel Reform

Yönetsel Reformun Yerel Yönetim Modellerine Etkileri

Almanya'da Yönetsel Reform ve Yerel Yönetimler

Almanya'da Yerel Yönetim Modelleri

Almanya'da Kent Yönetişimi ve Katılımcı Demokrasi

Türkiye'de Yerel Yönetimler Reformu ve Belediye Yönetimi

Türkiye'de Yaşanan Yerel Yönetimler Reformunun İl Belediyeleri Üzerindeki Etkileri: Ampirik Bir Değerlendirme

Genel Olarak Almanya'da ve Türkiye'de Yönetim Sisteminin ve Yerel Yönetimlerin Karşılaştırılması

Almanya'daki Yerel Yönetimler Reformundan Türkiye İçin Çıkarılan Dersler

Belediye Yönetimi İçin Yeni Bir Model Önerisi

Kitapla İlgili Kategoriler

Sosyal Bilimler Kitapları>Siyaset Bilimi

Ekonomi, İşletme Kitapları>Kamu Yönetimi>Yerel Yönetimler

Hukuk Kitapları>İdare Hukuku>Yerel Yönetimler Hukuku

Yorumlar

Kitabın İçindekileri

Teşekkür

Önsöz

Özet

Tablolar Listesi

Şekiller Listesi

Kısaltmalar Listesi

Giriş

1. Bölüm

YEREL YÖNETİMLERİN

GELİŞİMİ VE GELENEĞİ

1.1. KENT, KENTLEŞME EVRELERİ VE YÖNETİM

1.1.1. Batı Avrupa’da Kent Yönetimleri

1.1.2. Almanya’da Kent Yönetimleri ve Modern Devlete Giden Süreç

1.1.3. Osmanlı İmparatorluğu’nda Klasik Kent Yönetimi

1.2. ÇAĞDAŞ YEREL YÖNETİMLER

1.2.1. Batı Avrupa’da ve Almanya’da Çağdaş Yerel Yönetimler Geleneğinin Gelişimi

1.2.2. Almanya’da Çağdaş Yerel Yönetim Modellerinin Tarihsel Gelişimi

1.3. OSMANLI İMPARATORLUĞU’NDA ÇAĞDAŞ YEREL YÖNETİMLERİN GELİŞİMİ

1.3.1. Osmanlı İmparatorluğu’nda İlk Çağdaş Yerel Yönetim Örnekleri

1.3.1.1. Tanzimat Döneminde Vilayet Sistemi ve Yerel Yönetimler

1.3.1.2. Osmanlı’da İlk Yerel Yönetim Tecrübeleri: Yerel Meclisler

1.3.1.3. Vilayet Sisteminin Kurulması ve Yerel Yönetimler

1.3.2. Osmanlı İmparatorluğu’nda Modern Belediye Örgütü’nün Kurulması

101

1.3.2.1. Osmanlı’da Kurulan İlk Belediye Örgütü: İstanbul Şehremaneti

103

1.3.2.2. Altıncı Daire–i Belediye Örneği

104

1.3.2.3. İkinci İstanbul Şehremaneti Deneyimi

105

1.3.2.4. Vilayetlerde Belediyelerin Kurulması

107

1.3.3. İkinci Meşrutiyet Dönemi: İlk Belediye Seçimleri

112

1.4. TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NDE BELEDİYE YÖNETİMİ

114

1.4.1.1923–1930 Dönemi

115

1.4.2.1930–1944 Dönemi

116

1.4.3.1945–1960 Dönemi

117

1.4.4.1960–1980 Dönemi

117

1.4.5. 1980 – 2004 Dönemi

119

1.4.6. 2005 Yılı ve Sonrasındaki Dönem

123

2. Bölüm

YEREL YÖNETİMLER REFORMU VE

REFORMUN YEREL YÖNETİM MODELLERİNE ETKİLERİ

2.1. GENEL OLARAK KAMU YÖNETİMİ VE REFORM

128

2.1.1. Yeni Kamu İşletmeciliği, Özelleştirme Politikaları ve Yönetsel Reform

131

2.1.1.1. Avrupa’da Kamu Yönetimi Gelenekleri ve Yönetsel Reform

140

2.1.1.2. Almanya’nın Kendine Özgü Durumu

146

2.1.2. Yönetişim, Ağ Yönetimi ve Kamu Liderliği

149

2.1.3. Yönetsel Reformun Olumsuz Sonuçları Üzerine Düşünceler ve Yeni Kamu Hizmeti Paradigması

157

2.2. YEREL YÖNETİMLER VE YÖNETSEL REFORM

163

2.2.1. Yerel Yönetimlerde Reformu Gerektiren Perspektifler

165

2.2.2. Reform Sürecinde Yeni Desantralizasyon Süreci

167

2.2.3. Yerel Yönetimden “Yerel Yönetişime” Geçiş

171

2.2.3.1. Yerel Yönetişimi Besleyen Faktörler

172

2.2.4. Yeni Kamu İşletmeciliği ve Yerel Yönetişim Yaklaşımlarının Birlikte Değerlendirilmesi

176

2.2.5. Avrupa Yerel Yönetimlerinde Reform Eğilimleri

179

2.3. YÖNETSEL REFORMUN YEREL YÖNETİM MODELLERİNE ETKİLERİ

182

2.3.1. Yerel Yönetim Modelleri

185

2.3.1.1. Güçlü Başkanlık Modeli

189

2.3.1.2. Kollektif Liderlik Modeli

189

2.3.1.3. Komite ile Liderlik Modeli

190

2.3.1.4. Meclis Yöneticisi Modeli

190

2.3.2. Yönetsel Reformun Birinci Çıktısı: Doğrudan Seçilmiş Başkan Modeli

191

2.3.2.1. Güçlü Başkan Modeli’ne Geçiş Deneyimleri

195

2.3.2.2. Güçlü Başkan Modelinin Olumlu ve Olumsuz Yönleri

198

2.3.3. Alternatif Bir Yaklaşım: Yeni Kamu Hizmeti (YKH) ve Liderlik

199

2.3.3.1. Değerlere Dayalı Liderlik

200

2.3.3.2. Paylaşılan Liderlik

200

2.3.4. Yönetsel Reformun İkinci Çıktısı: Katılımcı Yerel Doğrudan Demokrasi Araçları

202

3. Bölüm

ALMANYA’DA YEREL YÖNETİMLER REFORMU

3.1. ALMANYA’NIN GENEL SİYASAL, YÖNETSEL, SOSYAL VE EKONOMİK DURUMU

205

3.2. MODERN ALMAN DEVLETİNİN GELİŞİMİ VE YÖNETSEL FEDERALİZM

208

3.2.1. Almanya’da Modern Devletin İnşası

208

3.2.2. Alman Devlet Geleneği ve Kamu Yönetimi Anlayışı Hakkındaki Teorik Arka Plan

210

3.2.3. Federal Almanya Cumhuriyeti’nin Kurulması

215

3.2.4. Almanya’da Yönetim Sisteminin Bugünkü Görünümü

217

3.2.5. Almanya Anayasası’na Göre Federal Yönetim ve Eyalet Yönetimleri (Lӓnder)

219

3.2.5.1. Federal Yönetim

220

3.2.5.2. Eyalet Yönetimleri (Lӓnder)

223

3.3. ALMANYA’DA YEREL YÖNETİMLER

226

3.3.1. Alman Yerel Yönetimlerinin Genel Özellikleri

228

3.3.2. Yerel Yönetimlerin İdari ve Mali Özerkliği

230

3.3.3. Almanya’da Yerel Yönetim Türleri

232

3.3.3.1. İlçe Yönetimi (Kreis)

233

3.3.3.2. Belediyeler (Gemeinden ve Stӓdte)

233

3.3.5. Kamu Mali Yönetimi ve Yerel Yönetimler

236

3.3.6. Kamu Personel Yönetimi ve Yerel Yönetimler

240

3.4. ALMANYA’DA YÖNETSEL REFORM VE YEREL YÖNETİMLER

242

3.4.1. 1950–1990 Yılları Arasında Almanya’da Yönetsel Reform ve Yerel Yönetimler

243

3.4.2. 1990’lı Yıllar ve Sonrasında Almanya’da Yerel Yönetimler Reformu

247

3.4.2.1. Almanya’da Özelleştirme Politikaları ve Yerel Yönetimler

250

3.4.3. Yeni Kamu İşletmeciliği, Alman Yerel Yönetimleri ve Neues Steuerungsmodell

252

3.4.3.1. NSM’nin Ortaya Çıkışı

254

3.4.3.2. NSM’nin İçeriği

256

3.4.3.3. NSM’nin Uygulamadaki Durumu ve Sonuçlarının Değerlendirilmesi

258

3.5. ALMANYA’DA YEREL YÖNETİM MODELLERİ

263

3.5.1. Geleneksel Alman Yerel Yönetim Modelleri

265

3.5.1.1. Güney Almanya Meclis–Güçlü Başkan Modeli

268

3.5.1.2. Kuzey Almanya Meclis–Kent Yöneticisi Modeli (Ratsverfassung)

271

3.5.1.3. Belediye Meclisi–Magistrat Modeli (Magistratsverfassung)

273

3.5.2. Almanya’da Güçlü Başkanlık Modeline Geçiş

274

3.5.2.1. Almanya’da Güçlü Başkanlık Modeli’nin Farklılıkları

276

3.5.2.2. NRW Eyaletinde Doğrudan Seçilmiş Başkan Modeli’ne Geçiş

279

3.5.3. Güçlü Belediye Başkanı ve Belediye Meclisi İlişkileri

282

3.5.3.1. Belediye Başkanını “Görevden Düşürme” (Recall) Mekanizması

283

3.6. ALMANYA’DA KENT YÖNETİŞİMİ VE KATILIMCI DEMOKRASİ

285

3.6.1. Kent Yönetimleri ve Yurttaş Katılımı

288

3.6.2. Yerel Referandumlar

291

3.7. YÖNETSEL REFORM SÜRECİ SONRASINDA NORDRHEIN–WESTFALEN (NRW) EYALETİ’NDE KENTSEL ALAN BELEDİYELERİ’NİN (KREISFREIE STADTE) DURUMU: AMPİRİK BİR DEĞERLENDİRME

293

3.7.1. Araştırmanın Yöntemi

296

3.7.1.1. Araştırmanın Sınırlılıkları

297

3.7.1.2. Araştırmanın Soru Alanları

297

3.7.2. Araştırmanın Bulguları

298

3.7.2.1. Genel Değerlendirmeler – Gözlemler

298

3.7.2.2. Araştırma Soruları Temelinde Ulaşılan Sonuçlar

306

3.7.2.2.1. YKİ, NSM, Yeni Yönetim Modeli, Yönetişim ve Katılım Araçları

307

3.7.2.2.2. Güçlü ve Doğrudan Seçilmiş Başkan Modeli Reformu’nun Nedenleri, Beklentiler ve Sonuçlar

310

3.7.2.2.3.“Güçlü Belediye Başkanı”nın Gücünün Kontrol Edilmesi

313

3.7.2.2.4. Belediye Başkanı – Meclis İlişkisi

314

3.7.2.2.5. Belediyelerin Özerkliği

315

3.7.2.2.6. Görevler – Sorumluluklar ve Kaynaklar – Örgütsel Olanaklar Arasındaki Denge

316

3.7.2.2.7. Katılım – Etkinlik Dengesi

317

3.7.2.2.8. Yolsuzluklar

318

3.7.2.2.9.“İdeal Yerel Yönetim Modeli” Tanımı Geliştirme

319

4. Bölüm

TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİMLER

REFORMU VE BELEDİYE YÖNETİMİ

4.1. TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİMLER REFORMU

323

4.1.1. Yerel Yönetimlere İlişkin Türk Anayasa Geleneği ve İlkeler

324

4.1.2. İkibinli Yıllar Öncesinde Yerel Yönetimlerin Görüntüsü

327

4.1.3. İkibinli Yıllarda Gerçekleştirilen Yerel Yönetimler Reformu

331

4.1.3.1. İl Özel İdaresi Kanunu (5302)

335

4.1.3.2. Belediye Kanunu (5393)

338

4.1.3.3. Büyükşehir Belediyesi Kanunları (3030, 5216 ve 6360)

341

4.2. TÜRKİYE’DE BELEDİYE YÖNETİMİ

344

4.2.1. Belediye Kanunu’na Göre Belediye Yönetimi

345

4.2.1.1. Belediye Meclisi

345

4.2.1.2. Belediye Encümeni

351

4.2.1.3. Belediye Başkanı

353

4.2.2. Türk Belediye Yönetimi Modelinden Kaynaklanan Sorunlar

359

4.3. ORGANLARARASI İLİŞKİLER TEMELİNDE BELEDİYE YÖNETİMİNİN İNCELENMESİ

363

4.3.1. Türkiye’de Güçlü Başkanlık Modeli: Fırsatlar ve Tehditler

365

4.3.2. İşlevselleştirilen Ama Güçlendirilmeyen Belediye Meclisleri

372

4.4. YÖNETSEL REFORM VE TÜRK BELEDİYELERİ

375

4.4.1. Yeni Kamu İşletmeciliği ve Belediyeler

378

4.4.2. Yönetişim, Katılımcı Demokrasi ve Belediyeler

380

4.5. TÜRKİYE’DE YAŞANAN YEREL YÖNETİMLER REFORMUNUN İL BELEDİYELERİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ: AMPİRİK BİR DEĞERLENDİRME

386

4.5.1. Araştırmanın Yöntemi

387

4.5.1.1. Araştırmanın Sınırlılıkları

390

4.5.1.2. Araştırmanın Amacı

391

4.5.1.3. Araştırmanın Soru Alanları

392

4.5.1.4. Araştırmanın Hipotezleri

394

4.5.2. Araştırmanın Bulguları

395

4.5.2.1. Genel Değerlendirmeler – Gözlemler

395

4.5.2.3. Araştırma Soruları Temelinde Ulaşılan Bulgular ve Çıkarılan Sonuçlar

423

4.5.2.3.1. Reform, Yeni Kamu İşletmeciliği (YKİ), Özelleştirmeler, İyi Yönetişim Uygulamaları ve Katılım Araçları

423

4.5.2.3.2. Güçlü ve Doğrudan Seçilmiş Başkan Modeli’nin Sebep Olduğu Sorunlar, İyileştirme İçin Öneriler ve Mevcut Durum

429

4.5.2.3.3. Belediye Meclisi ve Belediye Başkanı Arasındaki Güç İlişkileri: “Güçlü Belediye Başkanı”nın Gücünün Kontrol Edilmesi

434

4.5.2.3.4. Belediye Meclislerinin Durumu: “Temsilde Adalet” ve “Yönetimde İstikrar”

440

4.5.2.3.5. Belediyelerin İdari–Mali Özerkliği ve Merkezi Yönetim ile İlişkiler

445

4.5.2.3.6. Görevler–Sorumluluklar ve Kaynaklar–Örgütsel Olanaklar Arasındaki Denge

449

4.5.2.3.7. Yeni Yönetim Araçlarının Uygulamadaki Durumu: “Stratejik Plan, Performans Programı ve Faaliyet Raporu”

455

4.5.2.3.8. Yerelleşme Sürecinin Değerlendirilmesi

457

4.5.2.3.9. Performans (Ekonomiklik, Verimlilik, Etkinlik) – Katılım Dengesi

459

4.5.2.3.10.“Yolsuzluk” Sorununun Belediyeler Açısından Değerlendirilmesi

462

4.5.2.3.11.“İdeal Yerel Yönetim Modeli” İçin Öneriler

464

4.5.3. Araştırma Hipotezlerinin Testi ve Sonuçların Türkiye İçin Genel Değerlendirilmesi

466

4.5.3.1. Birinci Hipotezin Testi: Reformun Eksiklikleri

466

4.5.3.2. İkinci Hipotezin Testi: Yeni Kamu İşletmeciliği, Yönetişim ve Katılımcı Yönetim

467

4.5.3.3. Üçüncü Hipotezin Testi: Güçlü Belediye Başkanı Modeli

468

4.5.3.4. Dördüncü Hipotezin Testi: Belediye Meclisi ile Belediye Başkanı Arasındaki Güç İlişkileri

470

4.5.3.5. Beşinci Hipotezin Testi: Belediye Meclislerinin Durumu

472

4.5.3.6. Altıncı Hipotezin Testi: Belediyelerin İdari ve Mali Özerkliği

473

4.5.3.7. Yedinci Hipotezin Testi: Belediyelerin Görevleri–Sorumlulukları ve Kaynakları

474

4.5.3.8. Sekizinci Hipotezin Testi: Yeni Yönetim Araçlarının Uygulamadaki Durumu

475

4.5.3.9. Dokuzuncu Hipotezin Testi: Yerelleşme Süreci

476

4.5.3.10. Onuncu Hipotezin Testi: Performans (Ekonomiklik, Verimlilik, Etkinlik) – Katılım Dengesi

476

4.5.3.11. Onbirinci Hipotezin Testi: “Yolsuzluk” Tartışmaları

477

4.5.3.12. Onikinci Hipotezin Testi: “İdeal Yerel Yönetim Modeli”

477

5. Bölüm

ALMANYA’DA VE TÜRKİYE’DE YAŞANAN

YEREL YÖNETİMLER REFORMUNUN SONUÇLARININ KARŞILAŞTIRILMASI VE BELEDİYE YÖNETİMİ İÇİN

BİR MODEL ÖNERİSİ

5.1. GENEL OLARAK ALMANYA’DA VE TÜRKİYE’DE YÖNETİM SİSTEMİNİN VE YEREL YÖNETİMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI

480

5.2. YÖNETSEL REFORM SONRASI ALMAN YEREL YÖNETİMLERİNİN GENEL DEĞERLENDİRMESİ

488

5.3. ALMANYA’DAKİ YEREL YÖNETİMLER REFORMUNDAN TÜRKİYE İÇİN ÇIKARILAN DERSLER

496

5.3.1. Düzenleyici – Koordine Edici Kurumun Rolü

496

5.3.2. Reformun Yönünün Etkisi

497

5.3.3. Reformun Farklı Ayaklarının Dikkate Alınması ve Değerlendirilmesi

498

5.3.4. Girdi Odaklı ve Katılıma Yönelik Reform Araçları

500

5.3.5. Geleneksel Yapının Göz Önünde Tutulması

500

5.4. BELEDİYELER İÇİN ÖNERİLEN YENİ YÖNETİM MODELİ

502

Sonuç

507

EKLER

Ek 1: Federal Almanya Cumhuriyeti Nordrhein–Westfalen Eyaleti’nde (Land) Yürütülen Alan Araştırması’na Katılanların Listesi

515

Ek 2: Federal Almanya Cumhuriyeti Nordrhein–Westfalen Eyaleti’nde (Land) Yürütülen Alan Araştırması’nda Yöneticiler İçin Kullanılan Soru Formu (Almanca)

518

Ek 3: Federal Almanya Cumhuriyeti Nordrhein–Westfalen Eyaleti’nde (Land) Yürütülen Alan Araştırması’nda Yöneticiler İçin Kullanılan Soru Formu (İngilizce)

520

Ek 4: Federal Almanya Cumhuriyeti Nordrhein–Westfalen Eyaleti’nde (Land) Yürütülen Alan Araştırması’nda Siyasetçiler İçin Kullanılan Soru Formu (İngilizce)

521

Ek 5: Türkiye’de İl Belediyelerinde Yürütülen Alan Araştırması’na Katılanların Listesi

523

Ek 6: Türkiye’de İl Belediyelerinde Yürütülen Alan Araştırması’nda Yöneticiler İçin Kullanılan Soru Formu

527

Ek 7: Türkiye’de İl Belediyelerinde Yürütülen Alan Araştırması’nda Siyasetçiler İçin Kullanılan Soru Formu

529

Kaynakça

531

Kavramlar Dizini

531

Özgeçmiş