Borçlar Hukuku Genel Hükümler Ders Notları
1. Baskı,
Nisan 2018
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
13x19
Sayfa Sayısı:
264
Baskısı tükenmiştir.
Kitabın Açıklaması
Borçlar Hukuku Genel Hükümler Ders Notu kitabımız hukuk fakültelerinde yardımcı kaynak, hukuk eğitimi verilen diğer fakültelerde ve meslek yüksekokullarında temel kaynak olarak kullanılmak üzere hazırlamış olduğumuz bir kitaptır.
Kitabımızda hukuk fakültesinin en geniş kapsamlı derslerinden biri olan Borçlar Hukukuna ait kavramlar kolaylaştırılarak anlatılmaya çalışılmış, şemalar ve çokça Yargıtay kararıyla konular daha anlaşılır hale getirilmeye çalışılmıştır.
Dört ana bölümden oluşan kitabımızın birinci bölümünde Borçlar Hukuku temel kavramları, ikinci bölümünde borç ilişkisinin ortaya çıkışı, üçüncü bölümünde kanundan doğan borç ilişkileri ve son olarak dördüncü bölümde ise borçların ifası ve özel durumlar titizlikle incelenmiştir. Konu bitimlerinde karşılaşacağınız test sorularıyla konular pekiştirilmeye çalışılmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
Borçlar Hukuku Temel Kavramlar
Borç İlişkisinin Doğumu
Kanundan Doğan Borç İlişkileri
Borçların İfası ve Özel Durumlar
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz
5
Birinci Bölüm
BORÇLAR HUKUKU
TEMEL KAVRAMLAR
I) BORÇ VE BORÇ İLİŞKİSİ KAVRAMI
19
A) Borç İlişkisi
19
1) Borç İlişkisinin Unsurları
20
a) Alacaklı
21
b) Borçlu
21
c) Edim
21
aa) Edimin Nitelikleri ve Çeşitleri
23
2) Borç İlişkisinin İçerdiği Yükümlülükler
26
3) Borç İlişkisinin İçerdiği Haklar
29
II) HAK KAVRAMI VE ALACAK HAKKI
31
A) Hak Kavramı
31
B) Hakların Sınıflandırılması
32
1) Malvarlığı Hakları–Kişilik Hakları
32
2) Devredilebilen Haklar–Devredilemeyen Haklar
33
3) Mutlak Haklar–Nisbi Haklar
34
4) Yenilik Doğuran Haklar–Def’i Hakları–Yönetim Hakları
35
a) Yenilik Doğuran Haklar
35
aa) İçeriklerine Göre Yenilik Doğurucu Haklar
36
bb) Yenilik Doğuran Hakların Kullanımı
37
cc) Yenilik Doğuran Hakkın Özellikleri
37
b) Def’i Hakları
38
c) Yönetim Hakları
40
III) BORÇ VE SORUMLULUK
41
A) Borç
41
B) Sorumluluk
41
1) Sorumluluğa Hâkim Olan İlkeler
42
a) Bireysel Sorumluluk İlkesi
42
b) Ayni Sorumluluk İlkesi
42
c) Tam Sorumluluk İlkesi
42
d) Kıymet İtibariyle Sorumluluk İlkesi
42
2) Sorumluluk Türleri
43
a) Şahıs ile Sorumluluk
43
b) Malvarlığı ile Sorumluluk
43
aa) Sınırsız Malvarlığı Sorumluluğu (Tam Sorumluluk)
43
bb) Sınırlı Mal varlığı Sorumluluğu
43
IV) EKSİK BORÇLAR
45
A) Kavram
45
B) Eksik Borcun Çeşitleri
45
1) Kumar ve Bahisten Doğan Borçlar
45
2) Evlenme Simsarlığından Doğan Ücret Borçları
46
3) Ahlaki Ödevlerden Doğan Borçlar
47
4) Zamanaşımına Uğramış Borçlar
48
5) Evlenmekten Cayma Tazminatı veya Ceza Şartı
48
V) PARÇA–CİNS BORÇLARI
49
A) Parça Borcu
49
B) Cins Borcu
50
Konuya İlişkin Sorular
51
İkinci Bölüm
BORÇ İLİŞKİSİNİN DOĞUMU
I) HUKUKİ İŞLEMLER
60
A) Hukuki İşlemlerin Çeşitleri
61
1) Tek Taraflı ve Çok Taraflı Hukuki İşlemler
61
2) Borçlandırıcı İşlemler–Harcama (Tasarruf) İşlemleri
63
3) Sağlararası Hukuki İşlemler–Ölüme Bağlı Hukuki İşlemler
64
B) Hukuki İşlemin Kurucu Unsurları
64
1) İrade Açıklaması
64
a) İrade Açıklaması Çeşitleri
65
aa) Dolaylı İrade – Doğrudan İrade Açıklaması
65
bb) Varması Gereken – Varması Gerekmeyen İrade Açıklaması
66
cc) Açık (sarih) İrade Açıklaması – Örtülü (zımni) İrade Açıklaması
66
b) İrade Açıklamasının Yorumu
66
aa) İrade Teorisi
67
bb) Beyan Teorisi
68
cc) Güven Teorisi
69
2) Hukuki Sonuç
69
C) Hukuki İşlemlerin Hukuki Fiillerden Ayrılması
70
1) Hukuki Olaylar
70
2) Hukuki Fiiller
71
a) Hukuka Aykırı Fiiller
71
b) Hukuka Uygun Fiiller
71
aa) İrade Açıklamaları
71
bb) Tasavvur ve Bilgi Açıklaması
73
cc) Duygu Açıklamaları
73
II) KAZANDIRMA VE SEBEP KAVRAMLARI
73
A) Kazandırma Çeşitleri
74
1) Tasarruf İşlemi ile Yapılan Kazandırmalar
74
2) Borçlandırıcı İşlemle Yapılan Kazandırmalar
74
3) Maddi Fiiller ile Yapılan Kazandırmalar
75
B) Kazandırmanın (Kazandırıcı İşlemin) Sebebi
75
1) İfa Sebebi
76
2) Alacak Sebebi
76
3) Bağışlama Sebebi
76
4) Teminat Sebebi
76
5) Karma Sebepler
76
C) Kazandırıcı İşlemin Sebebe Bağlılığı Sorunu
77
1) Genel Olarak
77
2) Sebebe Bağlı İşlem ve Soyut İşlem
78
D) Soyut Borç Tanıması
80
III) SÖZLEŞMEDEN DOĞAN BORÇLAR
82
A) Genel Olarak
82
B) Sözleşme Türleri
83
1) Borç Sözleşmeleri – Tasarruf Sözleşmeleri – Statü Sözleşmeleri
83
2) Bağımsız Sözleşmeler – Bağlı Sözleşmeler
83
3) Hukuk Alanlarına Göre Sözleşmeler
84
4) Borç Sözleşmeleri ve Türleri
84
a) İsimli Sözleşmeler – İsimsiz Sözleşmeler
84
aa) Karma Sözleşmeler
85
bb) Kendine Özgü Sözleşmeler
85
cc) Bileşik Sözleşmeler
86
b) Tek Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmeler – İki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmeler – Çok Taraflı Sözleşmeler
86
c) Çerçeve Sözleşmeler – Üçüncü Kişi Yararına Sözleşmeler – Katılmalı Sözleşmeler
87
d) Rızai Sözleşmeler – Reel sözleşmeler
88
e) Genel İşlem Koşullarını İçeren Sözleşmeler
88
aa) Genel Olarak
88
bb) Genel İşlem Koşullarının Denetimi
90
IV) SÖZLEŞMENİN KURULMASI
92
A) Sözleşmenin Tarafları
92
B) İrade Beyanlarının Birbirine Uygunluğu
93
1) Uygunluk Kapsamı
94
a) Sözleşmenin Esaslı Noktaları
94
b) Sözleşmenin Yan Noktaları
95
C) İrade Açıklamalarının Karşılıklı Olması
96
1) Öneri
96
a) Genel Olarak
96
b) Öneri ve Öneriye Davet
97
c) Önerinin Hüküm ve Sonuçları
97
aa) Süreli Öneri
97
bb) Süresiz Öneri
98
2) Kabul
98
3) Öneri ve Kabulün Geri Alınması
100
4) Ölüm veya Ehliyetsizliğin Etkisi
101
5) Sözleşmenin Kurulma, Hüküm ve Sonuçlarını Doğurma Anı
101
a) Sözleşmenin Kurulma Anı
101
b) Sözleşmenin Hüküm ve Sonuçlarını Doğurma Anı
101
V) SÖZLEŞMELERDE ŞEKİL
102
A) Şeklin Fayda ve Zararları
102
1) Faydaları
102
2) Zararları
103
B) Şeklin Türleri
103
1) Amaçlarına Göre Şekil
103
a) Geçerlilik Koşulu Olarak Şekil
103
aa) Kanuni Şekil
104
bb) İradi Şekil
104
b) İspat Koşulu Olarak Şekil
104
2) Yapılış Tarzına Göre Şekil
105
a) Adi Yazılı Şekil
105
aa) Metin
106
bb) İmza
106
b) Nitelikli Yazılı Şekil
107
c) Resmi Şekil
108
d) Resmi Sicillere Tescil
108
e) Sözlü Şekil
109
C) Kanuni Şekle Bağlı Sözleşmelerin Değiştirilmesi
109
VI) SÖZLEŞMELERİN İÇERİĞİ
110
A) Sözleşme Özgürlüğü ve Sınırları
110
1) İrade Özerkliği
110
2) Sözleşme Özgürlüğü ve Sözleşme Yapma Mecburiyeti
111
a) Sözleşme Özgürlüğü
111
b) Sözleşme Yapma Mecburiyeti
111
aa) Kanundan Doğan Sözleşme Yapma Mecburiyeti
112
bb) Hukuki İşlemden Doğan Sözleşme Yapma Mecburiyeti (Sözleşme Yapma Vaadi)
113
3) Düzenleme Özgürlüğünün Sınırı
114
a) Sözleşmelerin İçeriğinin Hukuka Aykırı Olması
114
aa) Sözleşmelerde Görülen Hukuka Aykırılıklar
114
b) Sözleşmenin İçeriğinin Ahlaka Aykırı Olması
115
aa) Sözleşmelerde Görülen Ahlaka Aykırılıklar
115
c) Sözleşmenin İçeriğinin İmkânsız Olması
116
aa) İmkânsızlığın Unsurları
117
VII) İRADE İLE BEYAN ARASINDA İSTENEREK MEYDANA GETİRİLEN UYUMSUZLUK
118
A) Latife Beyanı
118
B) Zihni Kayıt
119
C) Muvazaa (Danışıklı İşlem)
119
1) Muvazaanın Unsurları
120
a) Görünürdeki İşlem (Muvazaalı İşlem)
120
b) Muvazaa Anlaşması
120
c) Gizli İşlem
120
2) Muvazaa Çeşitleri ve Muvazaanın Yaptırımı
121
a) Mutlak Muvazaa–Nisbi Muvazaa
121
b) Görünürdeki İşlemin Akıbeti
121
c) Gizli İşlemin Akıbeti
122
d) Bedelde Muvazaanın (Kısmi Muvazaa) Akıbeti
122
3) Muvazaanın İspatı
123
VIII) İRADE BOZUKLUĞU HALLERİ
125
A) Yanılma
125
1) Genel Olarak
125
2) Yanılmanın Esaslı Sayılacağı Durumlar
126
a) Sözleşmenin Niteliğinde Yanılma
126
b) Sözleşmenin Konusunda Yanılma
126
c) Kişide Yanılma
126
d) Miktarda Yanılma
127
e) Saikte Yanılma
127
f) İletmede Yanılma
127
3) Yanılmanın Hükümleri
128
B) Aldatma
129
1) Aldatmanın Unsurları
129
a) Aldatma Fiili
129
b) Aldatma Kastı
129
c) İlliyet Bağı
130
2) Üçüncü Kişilerin Aldatması
130
3) Zararın Tazmini
130
4) Aldatmanın Hükümleri
131
C) Korkutma
132
1) Unsurları
132
2) Üçüncü Kişilerin Korkutması
133
3) Zararın Tazmini
134
4) Korkutmanın Hükümleri
134
IX) AŞIRI YARARLANMA (GABİN)
136
A) Genel Olarak
136
B) Unsurları
137
1) Subjektif Unsur (Sömürü Sebepleri)
137
2) Objektif Unsur
137
C) Hükümleri
138
X) TEMSİL
141
A) Tanım
141
B) Temsilin Çeşitleri
141
1) Yasal Temsil– İradi Temsil
141
2) Dolaylı Temsil– Doğrudan Temsil
142
C) Temsil Yetkisi
143
1) Genel Olarak
143
2) Temsil Yetkisinde Bazı Özel Durumlar
144
3) Temsil Yetkisinin Sona Ermesi
145
4) Temsil Yetkisinin Sona Ermesinin Sonuçları
146
D) Yetkisiz Temsil
147
Konuya İlişkin Sorular
150
Üçüncü Bölüm
KANUNDAN DOĞAN BORÇ İLİŞKİLERİ
I) HAKSIZ FİİLDEN DOĞAN BORÇ İLİŞKİLERİ
157
A) Sorumluluk Hukukuna İlişkin Bilgiler
157
1) Hukuki Sorumluluğun Türleri
157
a) Kusur Sorumluluğu
158
b) Kusursuz Sorumluluk
158
aa) Kusursuz Sorumluluğu Gerektiren Fikirler
158
bb) Kusursuz Sorumluluğun Türleri
159
c) Hukuka Uygun Müdahaleden Doğan Sorumluluk (Fedakârlığın Denkleştirilmesi İlkesi)
160
2) Sorumluluk Hukukunun Amaçları
161
a) Zararı Denkleştirme
161
b) Zararı Önleme
161
c) Tazminat Talebinde İhlal Edilen Hakkın Takibi
161
II) KUSUR SORUMLULUĞU
162
A) Haksız Fiilin Unsurları
162
1) Fiil
162
2) Zarar
163
a) Zararın Çeşitli Görünümleri
163
aa) Maddi Zarar– Manevi Zarar
163
bb) Fiili Zarar, Mahrum Kalınan Kar, Hükmi Zarar
163
cc) Doğrudan Zarar–Dolaylı Zarar–Yansıma Zarar
164
dd) Mevcut Zarar– Müstakbel Zarar– Muhtemel Zarar
164
3) İlliyet Bağı
165
a) Birden Çok Sebep ve İlliyet Bağı
165
aa) Birden Çok Sebebin Aynı Anda Bulunması
166
bb) Birden Çok Sebepten Yalnızca Birinin Zararı Doğurması
167
4) Kusur
168
a) Tanımı
169
b) Kusurun Önemi
169
5) Hukuka Aykırılık
170
a) Hukuka Aykırılığın Unsurları
170
aa) Olumlu Unsur
170
bb) Olumsuz Unsur
170
b) Hukuka Aykırılık Oluşturan Haller
171
c) Hukuka Uygunluk Sebepleri
171
aa) Kanunun Verdiği Yetkinin Kullanılması
171
bb) Özel Hukuktan Doğan Bir Hakkın Kullanılması
172
cc) Zarar Görenin Rızası
172
dd) Vekâletsiz İş Görme
173
ee) Haklı Savunma
173
ff) Zorunluluk Hali
174
gg) Kişinin Hakkını Kendi Gücüyle Koruması
175
III) KUSURSUZ SORUMLULUK HALLERİ
175
A) Hakkaniyet Sorumluluğu
176
1) Ayırt Etme Gücü Bulunmayan Kişilerin Verdiği Zarardan Sorumluluk
176
B) Özen Sorumluluğu (Olağan Sebep Sorumluluğu)
177
1) Adam Çalıştıranın Sorumluluğu
178
a) Adam Çalıştıranın Kusursuz Sorumluluğunun Şartları
178
aa) Çalıştıran İle Çalıştırdığı Kişi Arasında Bir Hizmet İlişkisi (Bağımlılık) Bulunmalıdır
178
bb) Çalışanın Fiili Haksız Fiil Niteliği Taşımalıdır
179
cc) Haksız Eylem İşin Görülmesi Sırasında ve Hizmet Dolayısıyla İşlenmelidir
179
dd) Üçüncü Kişiye Verilen Zarar İle Eylem Arasında İlliyet Bağı Olmalıdır
179
b) Kurtuluş Beyyinesi
179
aa) Zararın Meydana Gelmemesi İçin Tüm Dikkat ve Özeni Gösterdiğini, Durumun Gerektirdiği Bütün Önlemleri Aldığını Kanıtlaması Durumunda Sorumluluktan Kurtulur
180
bb) Çalıştıran Durumun Gerektirdiği Bütün Dikkat ve Özeni Göstermiş Olsaydı Bile Zararın Doğmasına Engel Olamayacağını İspatlaması Halinde Sorumluluktan Kurtulur
180
c) Rücu Hakkı
180
2) Hayvan Bulunduranın Sorumluluğu
181
a) Sorumluluğun Şartları
181
aa) Başkasına Zarar Veren Hayvanı Bulunduran Kişi Olmalıdır
181
bb) Hayvan Bulunduran Kurtuluş Kanıtı Getirmemiş Olmalıdır
181
cc) Zarar Hayvanın Fiilinden Doğmuş Olmalıdır
181
b) Tazmin Zorunluluğu ve Rücu Hakkı
182
c) Alıkoyma Hakkı
182
3) Yapı Malikinin Sorumluluğu
183
a) Şartları
183
aa) Bir Bina veya Yapı Eseri Olmalıdır
183
bb) Sorumlu İle Yapı Eseri Arasında Mülkiyet İlişkisi Bulunmalıdır
184
cc) Bina veya Diğer Yapı Eserinin Yapımında Bozukluk veya Bakımında Eksiklik Olmalıdır
184
dd) Meydana Gelen Zarar ile Binanın Yapımında Bozukluk veya Bakım Eksikliği Arasında Uygun İlliyet Bağının Olması Gerekir
184
b) Rücu Hakkı
184
4) Taşınmaz Malikinin Sorumluluğu
185
a) Şartları
185
aa) Malik, Taşınmazın Sahibi Olmaktan Doğan Haklarını Kullanırken Ahlakın ve Hukukun Çizdiği Sınırları Aşmış Olmalıdır
185
bb) Hakkın Sınırı Aşan Kullanım Sonucu Zarara Uğrayan veya Uğrama Tehlikesi İçinde Olan Komşu, Taşınmaza Malik veya Zilyet Olmalıdır
186
5) Ev Başkanının Sorumluluğu
186
a) Şartları
186
aa) Zarar Ev Başkanının Sorumluluğundaki Biri Tarafından Verilmiş Olmalıdır
186
bb) Hukuka Aykırılığı Ortadan Kaldıran Bir Neden Olmamalıdır
187
cc) Ev Başkanı Kurtuluş Beyyinesi Getirememiş Olmalıdır
187
b) Rücu
187
C) Tehlike Sorumluluğu
187
1) Karayolları Trafik Kanununa Göre İşletenlerin Sorumluluğu
187
a) Şartları
188
aa) Bir Motorlu Araç Bulunmalıdır
188
bb) Motorlu Araç İşletilmelidir
188
cc) Motorlu Aracın İşleteni Bulunmalıdır
189
dd) Araç İşletilmesi Nedeni İle Bir Zarar Doğmalıdır
190
ee) Zarar ile Fiil Arasında Uygun İlliyet Bağı Bulunmalıdır
191
ff) Kurtuluş Beyyinesi Getirememiş Olmalıdır
191
b) Zamanaşımı
191
IV) ZARARIN VE TAZMİNATIN HESAPLANMASI
192
A) Maddi Zararın Hesaplanması
192
1) Zararın Hesaplanmasında Denkleştirme
193
2) Şeye (Malvarlığına) İlişkin Zararın Hesaplanması
193
a) Objektif (Soyut) Hesaplama Yöntemi
193
b) Subjektif (Somut) Hesaplama Yöntemi
193
3) Kişiye İlişkin Zararların Hesaplanması
194
a) Bedensel Zararın Hesaplanması
194
b) Ölümden Doğan Zararın Hesaplanması
194
aa) Destekten Yoksun Kalma Tazminatı
195
bb) Destekten Yoksun Kalma Tazminatının Şartları
196
B) Maddi Tazminatın Belirlenmesi ve Hesaplanması
199
1) Maddi Zarar
199
a) Maddi Zararın Belirlenmesinde Dikkate Alınacak Unsurlar
200
aa) Uğranılan Zarar
200
bb) Kusurun Ağırlığı
200
2) Manevi Zarar
203
3) Birden Fazla Kişinin Aynı Zarardan Sorumluluğu
206
4) Zamanaşımı Süreleri
207
V) SEBEPSİZ ZENGİNLEŞMEDEN DOĞAN BORÇLAR
207
A) Tanım
207
B) Sebepsiz Zenginleşmenin Şartları
207
1) Zenginleşme
207
2) Fakirleşme
208
3) İlliyet Bağı
209
4) Haklı Bir Sebebin Bulunmaması
209
a) Haklı Sebep Olmaksızın Meydana Gelen Kazandırmalar
209
C) Sebepsiz Zenginleşme Davasının Açılamayacağı Haller
210
D) Sebepsiz Zenginleşme Davası ve Kapsamı
211
1) Davanın Niteliği ve Konusu
211
2) Davanın Kapsamı
212
3) Sebepsiz Zenginleşme Davasının Tali Niteliği
213
E) Sebepsiz Zenginleşmede Zamanaşımı
215
Dördüncü Bölüm
BORÇLARIN İFASI VE ÖZEL DURUMLAR
I) BORÇLARIN İFASI
217
A) İfa Yeri
217
B) İfa Zamanı
219
C) İfanın Konusu
221
D) Kısmi İfa
222
E) Borcu İfa Edecek Taraflar
223
F) İfanın İspatı
225
G) TBK’ da Yer Alan Sürelere İlişkin İfadeler
226
H) Erken İfa
227
I) İfada Sıra ve Ödemezlik Def’i
228
İ) Borç İlişkisinin İfa Edilmemesi
229
1) Borcun Gereği Gibi İfa Edilmemesi (Kötü İfa)
230
2) Borcun Hiç İfa Edilmemesi
231
a) Sonraki Kusurlu İmkânsızlık
231
b) Temerrüt
233
aa) Borçlu Temerrüdü
233
bb) Alacaklı Temerrüdü
238
II) PARA BORÇLARINDA FAİZ
239
A) Genel Olarak
239
B) Faiz Türleri
240
1) Anapara Faizi
240
2) Temerrüt Faizi
241
III) BORÇ İLİŞKİLERİNDE TARAFLARIN DEĞİŞMESİ
242
A) Alacağın Devri
242
B) Borcun Üstlenilmesi
246
IV) BORCU SONA ERDİREN SEBEPLER
247
A) Genel Olarak
247
1) İbra
248
2) Yenileme
249
3) Alacaklı ve Borçlu Sıfatının Birleşmesi
250
4) Takas
251
5) Zamanaşımı
252
6) Sonraki Kusursuz İmkânsızlık
253
Konuya İlişkin Sorular
255
Kaynakça
263
Baskısı tükenmiştir.
Bu kitaplar da ilginizi çekebilir
Borçlar Hukuku Genel Hükümler Pratik Çalışmaları
Melek Bilgin Yüce
Borçlar Hukuku Genel Hükümler
Murat Doğan, Gökhan Şahan, İsmail Atamulu
Borçlar Hukuku Genel Hükümler
Haluk Nami Nomer
Borçlar Hukuku - Genel Hükümler (THD)
Oğuz Sadık Aydos
Hakkımızda
|
Uluslararası Yayınevi Belgesi|
2023 Kaynakça Dokümanı|
Kişisel Verilerin Korunması |
Üyelik|
Siparişlerim|
İade Politikası|
İletişim