MEDENÎ HUKUKTA PRATİK ÇALIŞMA ÇÖZÜMÜNE İLİŞKİN YÖNTEM VE TEMEL
I. PRATİK ÇALIŞMANIN GEREKLİLİĞİ
27
II. PRATİK ÇALIŞMADA TAKİP EDİLECEK YÖNTEM VE İLKELER
29
1. Somut Olayın İncelenmesi
29
2. Soruların İncelenmesi
31
3. Uyuşmazlığın Niteliğinin ve Uygulanacak Hukuk Kuralının
B) ÇÖZÜMÜ BULMA VE CEVAPLAMA SAFHASI
36
1. Hukukî Dayanağın (Hukuk Kuralının) Uygulama Şartlarını
Belirleme (Tanım ve Niteleme / Büyük Önerme)
36
2. Hukuk Kuralının Somut Olaya Uygulanması ve
Gerekçelendirme (Küçük Önerme)
38
1. Somut Olaydaki Bilgilerin Yeterli Olmaması Hâlinde
2. Hukukî Uyuşmazlıkta Talebin Birden Fazla Hukukî Sebebe
Dayanması (Hakların Yarışması)
42
HÂKİMİN TAKDİR YETKİSİ, KANUN HÜKÜMLERİNİN YORUMLANMASI VE BOŞLUK TÜRLERİ
KONUYA İLİŞKİN OLAYDA BİLİNMESİ / TESPİTİ GEREKEN HUSUSLAR
45
KONUYA İLİŞKİN TABLOLAR
46
KONUYA İLİŞKİN ÖRNEK YARGITAY KARARLARI
49
OLAY – 1 (Hâkimin Takdir Yetkisi – Hüküm İçi Boşluk– Boşluk Türleri)
53
KONUYA İLİŞKİN OLAYDA BİLİNMESİ / TESPİTİ GEREKEN HUSUSLAR
57
KONUYA İLİŞKİN TABLOLAR
58
KONUYA İLİŞKİN ÖRNEK YARGITAY KARARLARI
61
OLAY – 2 (Hak Kavramı – Türleri – Sağladığı Yetkiler – Şerhin Etkisi)
65
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
65
OLAY – 3 (Hak Kavramı – Türleri – Sağladığı Yetkiler – Kişilik Hakkının İhlali)
68
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
68
OLAY – 4 (Hak Kavramı – Türleri – Nitelikleri)
71
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
71
OLAY – 5 (Mülkiyet Hakkı – Oturma Hakkı – Kiradan Doğan Alacak Hakkı –
Şerhin Etkisi – Taşınmaz Yükü – Eşyaya Bağlı Borç (Hak))
73
OLAYDAKİ HAK VEYA HUKUKİ İLİŞKİYE İLİŞKİN TESPİTLER
73
OLAY – 6 (Alacak Hakkı – Oturma Hakkı –Mutlak Hak – Nisbî Hak– Önalım
Hakkı – Yenilik Doğuran Hak)
76
OLAYDAKİ HAK VEYA HUKUKİ İLİŞKİYE İLİŞKİN TESPİTLER
76
KONUYA İLİŞKİN OLAYDA BİLİNMESİ / TESPİTİ GEREKEN HUSUSLAR
81
KONUYA İLİŞKİN TABLOLAR
82
KONUYA İLİŞKİN ÖRNEK YARGITAY KARARLARI
83
OLAY – 7 (Hukukî İşlem Türleri – Alacağın Devri – Taşınmaz Satış Vaadi –
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
85
OLAY– 8 (Hukukî İşlem – Hukukî İşleminin Geçerlilik Şartları – Dürüstlük
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
88
OLAY – 9 (Hak Kavramı – Türleri – Mutlak Haklar – Nisbî Haklar – Hukukî
İşlemin Türleri – Borçlandırıcı İşlem – Tasarruf İşlemi)
91
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
92
OLAY – 10 (Hukukî İşlemin Türleri – Bağışlama Sözleşmesi – Satış Sözleşmesi
–Borçlandırıcı İşlem – Şarta ve Vadeye Bağlı İşlem)
96
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
96
KONUYA İLİŞKİN OLAYDA BİLİNMESİ / TESPİTİ GEREKEN HUSUSLAR
101
KONUYA İLİŞKİN TABLOLAR
102
KONUYA İLİŞKİN ÖRNEK YARGITAY KARARLARI
105
OLAY – 11 (Hukukî İşlem Türleri – Taşınırlar Üzerinde Aynî Hak Kazanımında
İyiniyetin Korunması)
110
Olaydaki Hak, Hukuki İlişki ve Aynî Hak Kazanımına İlişkin Tespitler
110
OLAY – 12 (Taşınırlar Üzerinde Aynî Hak Kazanımı – Taşınır Davası –
Kazandırıcı Zamanaşımı – Kişilik Hakkının İhlali)
118
Olaydaki Aynî Hakkın Kazanımına İlişkin Tespitler
119
OLAY – 13 (Taşınırlar Üzerinde Aynî Hak Kazanımında İyiniyetin Korunması –
Olaydaki Aynî Hak Kazanımına İlişkin Tespitler
124
OLAY – 14 (Hukukî İşlemin Geçerlilik Şartları – Hakkın Kötüye Kullanılması –
Olaydaki Aynî Hak Kazanımına İlişkin Tespitler
127
OLAY – 15 (Hak Kavramı ve Türleri – Taşınmaz Üzerinde Aynî Hakkın
Kazanımında İyiniyetin Korunması)
132
Olaydaki Aynî Hakkın Kazanımına İlişkin Tespitler
132
KONUYA İLİŞKİN OLAYDA BİLİNMESİ / TESPİTİ GEREKEN HUSUSLAR
135
KONUYA İLİŞKİN TABLOLAR
136
KONUYA İLİŞKİN ÖRNEK YARGITAY KARARLARI
138
OLAY – 16 (Taşınırların İyiniyetle Kazanımı – Dürüstlük Kuralına Aykırılık –
Culpa in Contrahendo Sorumluluğu)
143
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
143
OLAY – 17 (Dürüstlük Kuralından Kaynaklanan Sorumluluk – Yan
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
146
OLAY – 18 (Dürüstlük Kuralı – Şekle Aykırılık)
149
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
149
KONUYA İLİŞKİN OLAYDA BİLİNMESİ / TESPİTİ GEREKEN HUSUSLAR
153
KONUYA İLİŞKİN TABLOLAR
154
KONUYA İLİŞKİN ÖRNEK YARGITAY KARARLARI
158
OLAY – 19 (Gaiplik Kararı – Gaiplik Kararı Alma Usulü ve Sonuçları)
162
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
162
OLAY – 20 (Ölüm Karinesi – Gaiplik Kararı – Ölüm Karinesi ile Gaiplik
Kararının Şartları ve Sonuçları)
167
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
167
OLAY – 21 (Gaiplik Kararı – Gaiplik Kararının Alınması Usulü – Gaiplik
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
172
OLAY – 22 (Ölüm Karinesi – Ölüm Karinesinin Uygulanması ve Sonuçları)
176
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
176
OLAY – 23 (Karine Kavramı – Gaiplik Kararı – Ölüm Tehlikesi İçinde
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
179
OLAY – 24 (Birlikte Ölüm Karinesi)
184
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
184
KONUYA İLİŞKİN OLAYDA BİLİNMESİ / TESPİTİ GEREKEN HUSUSLAR
187
KONUYA İLİŞKİN TABLOLAR
188
KONUYA İLİŞKİN ÖRNEK YARGITAY KARARLARI
192
OLAY – 25 (Sınırlı Ehliyetsizin Fiil Ehliyeti – Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Hakları
Kullanma Ehliyeti – Haksız Fiil Sorumluluğu)
195
Olaydaki Uyuşmazlığa Konu İşlem ve Fiil ile Fiil Ehliyetine İlişkin
OLAY – 26 (Tam Ehliyetsizin Fiil Ehliyeti – Haksız Fiil Sorumluluğu – Kişiye Sıkı
Sıkıya Bağlı Hakları Kullanma Ehliyeti)
200
Olaydaki Uyuşmazlığa Konu İşlem ve Fiil ile Fiil Ehliyetine İlişkin
OLAY – 27 (Sınırlı Ehliyetsizin Fiil Ehliyeti – Yasal Temsilcinin Yasak İşlemleri –
Kısıtlanma Kararının İlanı ve Etkisi)
203
Olaydaki Uyuşmazlığa Konu İşlem ve Fiil ile Fiil Ehliyetine İlişkin
OLAY – 28 (Kısıtlının Fiil Ehliyeti – Ehliyetsizlik Sebebiyle Geçersiz Olan
Sözleşmenin Geçersizliğinin İleri Sürülmesinin Hakkın Kötüye Kullanımı
Teşkil Etmesi – Geçici Ayırt Etme Gücü Kaybının Haksız Fiil
Sorumluluğuna Etkisi)
207
Olaydaki Uyuşmazlığa Konu İşlem ve Fiil ile Fiil Ehliyetine İlişkin
OLAY – 29 (Ergin Tam Ehliyetsizin Kısıtlanma Kararının İlanı ve Sonuçları –
Ehliyetsizlik Sebebiyle Geçersiz Olan Sözleşmenin Geçersizliğinin İleri
Sürülmesinin Hakkın Kötüye Kullanılması Teşkil Etmesi)
213
Olaydaki Uyuşmazlığa Konu İşlem ve Fiil ile Fiil Ehliyetine İlişkin
OLAY – 30 (Akıl Hastalığı Sebebiyle Kısıtlanmanın Ayırt Etme Gücüne Etkisi –
Pazar ve Benzeri Yerden Alınan Eşyaya İlişkin İyiniyetin Ehliyet
Karşısındaki Durumu – Gaiplik)
217
Olaydaki Uyuşmazlığa Konu İşlem ve Fiil ile Fiil Ehliyetine İlişkin
OLAY– 31 (Kısıtlılık Kararının İlanının İyiniyetli Muhatap Tarafından
Bilinmemesi – İyiniyetin Korunmayacağı Hal – Ehliyetsiz Kişinin Fiil
Ehliyeti – Haksız Fiil Sorumluluğu)
222
Olaydaki Uyuşmazlığa Konu İşlem ve Fiil ile Fiil Ehliyetine İlişkin
OLAY – 32 (Kısıtlılık Kararı İlân Edilmeden Yapılan Hukukî İşlemin Durumu –
Sınırlı Ehliyetsizin Haksız Fiil Sorumluluğu – Sınırlı Ehliyetsizin
Yapamayacağı Yasak İşlemler – Terk Sebebiyle Boşanma)
230
Olaydaki Uyuşmazlığa Konu İşlem ve Fiil ile Fiil Ehliyetine İlişkin
OLAY – 33 (Ehliyetsiz Kişiye Karşı Hakkın Kötüye Kullanılması – Tam
Ehliyetsizin Hukukî İşlemleri)
234
Olaydaki Uyuşmazlığa Konu İşlem ve Fiil ile Fiil Ehliyetine İlişkin
OLAY–34 (Sınırlı Ehliyetsiz – Kısıtlama Kararı – Muvazaa – Yolsuz Tescil –
Taşınmazın İyiniyetle Kazanılması – Vasiyetname – Bağışlama
Sözleşmesi – Kişilik Hakkının İhlali)
241
Olaydaki Uyuşmazlığa Konu İşlem ve Fiil ile Fiil Ehliyetine İlişkin
KONUYA İLİŞKİN OLAYDA BİLİNMESİ / TESPİTİ GEREKEN HUSUSLAR
251
KONUYA İLİŞKİN TABLOLAR
252
KONUYA İLİŞKİN ÖRNEK YARGITAY KARARLARI
254
OLAY – 35 (Kişilik Hakkının İhlali ve Kişiliği Koruyan Davalar)
257
Olayda Başvurulabilecek Hukukî Yollar, Hukukî Yolların Şartları ve Hak
OLAY – 36 (Kişilik Hakkının İhlali ve Kişiliği Koruyucu Davalar)
264
Olayda Başvurulabilecek Hukukî Yollar, Hukukî Yolların Şartları ve Hak
OLAY – 37 (Kişilik Hakkının İhlali ve Kişiliği Koruyucu Davalar – Yerleşim Yeri –
Ayırt Etme Gücünün Geçici Kaybı)
269
Olayda Başvurulabilecek Hukukî Yollar, Hukukî Yolların Şartları ve Hak
OLAY – 38 (Kişilik Hakkı – Organ Nakli)
278
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
278
KİŞİSEL DURUM/KİŞİNİN ADI, YERLEŞİM YERİ VE HISIMLIK
KONUYA İLİŞKİN OLAYDA BİLİNMESİ / TESPİTİ GEREKEN HUSUSLAR
283
KONUYA İLİŞKİN TABLOLAR
284
KONUYA İLİŞKİN ÖRNEK YARGITAY KARARLARI
287
OLAY – 39 (Kişinin Adı)
289
Olayda Başvurulabilecek Hukukî Yollar, Hukukî Yolların Şartları ve Hak
OLAY – 40 (Nüfus Kaydının Düzeltilmesi)
292
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
292
OLAY – 41 (Yerleşim Yeri – Soybağının Reddi)
294
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
294
OLAY – 42 (Yerleşim Yeri)
299
OLAY – 43 (Kan Hısımlığı – Kayın Hısımlığı)
301
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
301
KONUYA İLİŞKİN OLAYDA BİLİNMESİ / TESPİTİ GEREKEN HUSUSLAR
305
KONUYA İLİŞKİN TABLOLAR
306
KONUYA İLİŞKİN ÖRNEK YARGITAY KARARLARI
309
OLAY – 44 (Dernek Üyeliğinden Çıkarma – Karara İtiraz)
313
Olaydaki Uyuşmazlığa Konu İşlem ve Fiil ile Üyelikten Çıkarmaya İlişkin
OLAY – 45 (Ölüme Bağlı Tasarruf ile Vakıf Kurma – Vakıf Kurma Ehliyeti –
Vakfa Özgülenen Malların Değerlendirilmesi)
316
OLAY – 46 (Dernek Üyeliğinden Çıkarma ve Haklı Sebep)
321
Olaydaki Uyuşmazlığa Konu İşlem ve Fiil ile Fiil Ehliyetine İlişkin
OLAY – 47 (Ayırt Etme Gücünün Geçici Olarak Kaybedilmesi – Dernek
Üyeliğinden Çıkarılma – Üyelikten Çıkarılma Kararına İtiraz)
325
Olaydaki Uyuşmazlığa Konu İşlem ve Fiil ile Fiil Ehliyetine İlişkin
OLAY – 48 (Dernek Üyeliğinden Çıkarma – Tüzükte Belirtilen Sebebinin
Gerçekleşmemiş Olması)
329
Olaydaki Uyuşmazlığa Konu İşlem ve Fiil ile Fiil Ehliyetine İlişkin
KONUYA İLİŞKİN OLAYDA BİLİNMESİ / TESPİTİ GEREKEN HUSUSLAR
333
KONUYA İLİŞKİN TABLOLAR
334
KONUYA İLİŞKİN ÖRNEK YARGITAY KARARI
336
OLAY – 49 (Nişanlanma – Evlenmenin Yokluğu – Kadının Bekleme Süresi
Geçmeden Evlenmenin Yapılmasının Etkisi)
338
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
339
OLAY – 50 (Nişanlanma – Evlilikte İrade Sakatlığı – Evlenme Ehliyeti – Yasal
Temsilcinin Evliliği İptal Hakkı ve Sınırları – Boşanma – Boşanmanın
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
345
OLAY – 51 (Nişanın Haksız Sebeple Sona Ermesi – Soybağının Reddi Davası –
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
351
KONUYA İLİŞKİN OLAYDA BİLİNMESİ / TESPİTİ GEREKEN HUSUSLAR
357
KONUYA İLİŞKİN TABLOLAR
358
KONUYA İLİŞKİN ÖRNEK YARGITAY KARARLARI
360
OLAY – 52 (Evlenme Ehliyeti – Anlaşmalı Boşanma – Yasal Temsilcinin
Evlenmenin İptalini Dava Hakkı ve Sınırları – Evlilik Birliğinin Temsili)
364
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
364
OLAY – 53 (Yakın Derecede Hısımlık Sebebiyle Evlenmenin Mutlak Butlanı –
Yasal Temsilcinin Evliliği İptal Hakkı)
368
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
368
OLAY – 54 (Akıl Hastalığının Evlenmeye Engel Olması – Evliliğin İrade
Sakatlığı ile İptali)
372
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
372
OLAY – 55 (Evlenme Engelleri – Soybağı)
376
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
376
KONUYA İLİŞKİN OLAYDA BİLİNMESİ / TESPİTİ GEREKEN HUSUSLAR
379
KONUYA İLİŞKİN TABLOLAR
380
KONUYA İLİŞKİN ÖRNEK YARGITAY KARARLARI
383
OLAY – 56 (Ayırt Etme Gücünün Geçici Kaybının Evliliğe Etkisi – Terk
Sebebiyle Boşanma Davası – Anlaşmalı Boşanma)
388
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
388
OLAY – 57 (Evlenmede İrade Bozukluğu Halleri – Soybağının Reddi – Babalık
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
392
OLAY – 58 (Evlenme Ehliyeti – Anlaşmalı Boşanma – Babalık Karinesi –
Soybağının Reddi – Yasal Temsilcilerin Birlikte Rıza Göstermesi
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
400
KONUYA İLİŞKİN OLAYDA BİLİNMESİ / TESPİTİ GEREKEN HUSUSLAR
407
KONUYA İLİŞKİN TABLOLAR
408
KONUYA İLİŞKİN ÖRNEK YARGITAY KARARLARI
411
OLAY – 59 (Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Tasfiyesi)
415
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
415
OLAY – 60 (Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Tasfiyesi Denkleştirme –
Değer Artış Payı Alacağının Hesabı – Katılma Alacağının Hâkimin Takdiri
ile İndirilmesi – Babalık Karinesinin Başlangıcı – Soybağının Reddi)
422
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
423
OLAY – 61 (Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi)
433
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
434
OLAY – 62 (Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi)
438
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
439
OLAY – 63 (Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi, Değer Artış Payı, Katılma
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
447
KONUYA İLİŞKİN OLAYDA BİLİNMESİ / TESPİTİ GEREKEN HUSUSLAR
457
KONUYA İLİŞKİN TABLOLAR
458
KONUYA İLİŞKİN ÖRNEK YARGITAY KARARLARI
465
OLAY – 64 (Soybağının Reddi –Birlikte Evlat Edinmenin Şartları – Tanıma)
466
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
466
OLAY – 65 (Babalık Davası)
470
OLAY – 66 (Soybağının Kurulması, Babalık Davası, Tanıma, Velayet Hakkı,
Olaydaki Hak veya Hukuki İlişkiye İlişkin Tespitler
475
ÇÖZÜMÜ VERİLMEMİŞ PRATİKLER
OLAY – 1 Hak Kavramı – Hakkın Türleri
481
OLAY – 2 Hukukî İşlem – Vasiyetname – Rehin Hakkı
481
OLAY – 3 Hukukî İşlem – Borçlandırıcı İşlem – Ehliyet
482
OLAY – 4 Taşınırlar Üzerinde Aynî Hak Kazanımında İyiniyetin
Korunması – Taşınır Davası
482
OLAY – 5 Taşınırlar Üzerinde Aynî Hak Kazanımı – Taşınır Davası
483
OLAY – 6 Tapu Siciline Güven İlkesi – Dürüstlük Kuralı
484
OLAY – 7 Ölüm Karinesi – Gaiplik
485
OLAY – 8 Sınırlı Ehliyetsizin Fiil Ehliyeti – Vakfın Kuruluşu
486
OLAY – 9 Sınırlı Ehliyetsizin Fiil Ehliyeti – Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Hakları
Kullanma Ehliyeti – Tam Ehliyetsizin Haksız Fiil Sorumluluğu
487
OLAY – 10 Sınırlı Ehliyetsizin Fiil Ehliyeti – Haksız Fiil Sorumluluğu – Kişilik
OLAY – 11 Tam Ehliyetsizin Fiil Ehliyeti – Taşınırlar Üzerinde Aynî Hak
Kazanımında İyiniyetin Korunması
489
OLAY – 12 Adın Korunması ve Değiştirilmesi – Vekaletsiz İş Görmeden
Doğan Tazminat Talebi
490
OLAY – 13 Kişilik Hakkının İhlali
490
OLAY – 14 Nüfus Kaydının Düzeltilmesi
492
OLAY – 15 Tüzel Kişiler – Dernekler
492
OLAY – 16 Vakıf Kurulması – Vakfın Sona Ermesi Halinde Mal Varlığının
OLAY – 17 Dernek Üyeliğinden Çıkarılma
493
OLAY – 18 Nişanlanma – ve Nişanlılığın Sona Ermesi – Evlenmenin
Hükümsüzlüğü – Boşanma – ve Boşanmanın Sonuçları –
Soybağının Tanıma Yolu ile Kurulması – Soybağının Reddi
494
OLAY – 19 Evlenme – Boşanma – Babalık Karinesi – Soybağının Reddi –
OLAY – 20 Nişanlanma – Boşanma
496
OLAY – 21 Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi – Değer Artış Payı Alacağı –
OLAY – 22 Boşluk – Yorum – Takdir Yetkisi
498
OLAY – 23 Boşluk – Yorum – Takdir Yetkisi
499
OLAY – 24 Yerleşim Yeri
499
OLAY – 26 Evlat Edinme
500
OLAY – 27 Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi
501
OLAY – 28 Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi
503
OLAY – 30 Taşınırlarda İyiniyetin Korunması, Taşınırların Zamanaşımı ile
ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR
507