İCRA VE İFLÂS HUKUKUNDA TASARRUFUN İPTALİ DAVALARI
1.2. Amacı ve Hukuki Niteliği
20
1.3. “Muvazaa” Kavramı ile Tasarrufun İptalinin (İİK m. 277–284) Bağdaşıp Bağdaşmadığı
22
1.3.1. Muvazaanın Tanımı, Çeşitleri, Unsurları ve Hükmü
22
1.3.1.1. Muvazaanın Tanımı
22
1.3.1.2. Muvazaanın Çeşitleri
23
1.3.1.2.1. Mutlak (Adi – Basit) Muvazaa
23
1.3.1.2.2. Nispi (Nitelikli – Mevsuf) Muvazaa
24
1.3.1.3. Muvazaanın Unsurları
24
1.3.1.3.1. Görünürdeki İşlem
24
1.3.1.3.2. Muvazaa Anlaşması
25
1.3.1.3.3. Aldatma Kastı
25
1.3.1.3.4. Gizli İşlem
25
1.3.1.4. Hüküm ve Sonuçları
25
1.3.2. Muvazaa Davaları ile Tasarrufun İptali Davası Arasındaki Benzerlik ve Farklılıklar
27
1.3.3. Doktrinde İleri Sürülen Görüşler
30
1.3.3.1 Muvazaalı İşlemlerin İptal Davasına Konu Olamayacağı Görüşü
30
1.3.3.2. Muvazaalı İşlemlerin İptal Davasına Konu Olabileceği Görüşü
32
1.4. İnançlı İşlemlerin Tasarrufun İptaline Konu Olup Olamayacağı
36
1.5. İptali İstenen Tasarrufi İşlemi Yapan Üçüncü Kişinin, Borçlunun Nam–ı Müstearı Olduğu İddiasının, İİK m. 277–284 Hükümleri ile Bağdaşıp Bağdaşmadığı
40
2.1.1. Borçlu Aleyhine İcra Takibi Yapılmışsa
46
2.1.2. Borçlu Hakkında İflâs Davası Açılmış ise
47
2.2.1. İcra Takibine Dayalı Açılan İptal Davasında Davalılar
48
2.2.1.1. Borçlunun Ölmesi Halinde
49
2.2.1.1.1. Tasarrufun İptali Davası Açılmadan Önce Borçlunun Ölümü
49
2.2.1.1.2. Tasarrufun İptali Davası Açıldıktan Sonra Borçlunun Ölümü
49
2.2.1.1.3. Ölen Borçlunun Mirasçısının Olmaması Halinde
50
2.2.1.2. Üçüncü Kişinin Ölmesi Halinde
50
2.2.2. İflâs İdaresi veya Davayı Sevk Yetkisini Devralan İflâs Alacaklısının Açacağı İptal Davasında Davalılar
51
2.2.3. Kötü Niyetli Dördüncü Kişiye Karşı İptal Davası Açılması
51
2.2.4. Haciz İhbarnamelerine İtiraz Etmediği İçin Borçlu Durumunda Olan Kişinin Davalı Olması
53
2.2.4.1. Değerlendirme
55
3.3. Görevli ve Yetkili Mahkeme
64
3.3.1. Görevli Mahkeme
64
3.3.1.1. Değerlendirme
67
3.3.2. Yetkili Mahkeme
68
3.4.1. Dava Açma Süresi
69
3.4.2. Tasarrufun Gerçekleştiği Zaman Dilimi
70
3.6. Hüküm ve Sonuçları
73
3.6.1. İptal Davasının Kabulü Halinde
73
3.6.1.1. Hacizdeki İptal Davasında Davanın Kabulü
73
3.6.1.2. İflâstaki İptal Davasında Davanın Kabulü
74
3.6.2. İptal Davasının Reddi Halinde
74
3.7. İptal Davalarında Yargılama Giderleri
75
İVAZSIZ TASARRUFLARIN BUTLANI SEBEBİYLE AÇILAN
İPTAL DAVASININ UNSURLARI
1. İPTALE TABİ İVAZSIZ TASARRUFLARIN KAPSAMI
79
1.1. Genel Olarak İvazsız Tasarrufların Butlanı
79
1.2. İİK m. 279 ve İİK m. 280 Hükümlerinin Kapsamına Giren Tasarruflar
82
1.2.1. İİK m. 279 Uyarınca Acizden Dolayı Butlan
82
1.2.1.2. İİK m. 279 Uyarınca İptale Tabi Tasarruflar
86
1.2.1.2.1. Borçlunun Teminat Göstermeyi Evvelce Taahhüt Etmiş Olduğu Haller Ayrık Olmak Üzere, Borçlu Tarafından Mevcut Bir Borcu Güvence Altına Almak Üzere Yapılan Rehinler (İİK m. 279/ b. 1)
86
1.2.1.2.2. Borçlunun Para veya Mutat Ödeme Vasıtalarından Başka Bir Şekilde Yaptığı Ödemeler (İİK m. 279/ b. 2)
86
1.2.1.2.3. Vadesi Gelmemiş Bir Borç İçin Yapılan Ödemeler (İİK m. 279/ b. 3)
87
1.2.1.2.4. Kişisel Hakların Kuvvetlendirilmesi için Tapuya Verilen Şerhler (İİK m. 279/b. 4)
87
1.2.1.3. Üçüncü Kişinin Kurtuluş Beyyinesi
88
1.2.2. İİK m. 280 Uyarınca Zarar Verme Kastından Dolayı İptal
90
1.2.2.1. İİK m. 280/I Uyarınca İptale Tabi Tasarruflar
90
1.2.2.2. Zarar Verme Kastından Dolayı İptal Edilebilmenin Unsurları
91
1.2.2.2.1. Borçlunun Malvarlığı Borçlarını Karşılamaya Yetmemeli
91
1.2.2.2.2. Borçlunun Alacaklılarına Zarar Verme Kastı Bulunmalı
92
1.2.2.2.3. Lehine Tasarruf İşlemi Yapılan Üçüncü Kişi İyi Niyetli Olmamalı
94
1.2.2.2.4. Tasarruf İşleminin Yapıldığı Tarihten İtibaren Beş Yıl İçinde Borçluya Karşı Haciz ya da İflâs Yoluyla Takibe Girişilmiş Olmalı
94
2. İVAZSIZ TASARRUFLARDAN DOLAYI İPTAL DAVASININ UNSURLARI
95
2.1.2. İptal Davasına Sunulabilecek Aciz Vesikaları
97
2.1.2.1. Geçici Aciz Vesikası
97
2.1.2.2. Kesin Aciz Vesikası
98
2.1.3. Aciz Vesikasının İptal Davası Açısından Hukuku Niteliği
99
2.1.3.1. Değerlendirme
101
2.1.4. Aciz Vesikasının İptali
102
2.1.5. Aciz Vesikasının Dosyaya İbrazı
103
2.1.6. Aciz Vesikası İbrazının Aranmadığı Haller
106
2.2. Tasarrufun Yapıldığı Zaman Dilimi
111
2.2.1. Borçlu Hakkında İflâs Açılmamış İse
111
2.2.2. Borçlu Hakkında İflâs Açılmış İse
113
2.3. İcra Takibinin Kesinleşmiş Olması
114
2.4. Alacağın İptal Konusu Tasarruftan Önce Doğmuş Olması
116
2.5. Gerçek Bir Alacağın Bulunması Zorunluluğu
120
2.5.1. Gerçek Bir Alacağın Bulunması Zorunluluğunun Usul Hukuku Bakımından Hukuki Niteliği
124
2.5.2. Gerçek Bir Alacağın Bulunması Şartının Gerçekleşmediğinin İleri Sürülmesi
127
2.5.2.1. Tasarrufun İptali Davası İçinde İleri Sürülmesi
127
2.5.2.2. Ayrı Bir Menfi Tespit Davası Açılarak İleri Sürülmesi
129
2.6. İvazsız Tasarruf Anında Borçlunun Aktifinin Yetersiz Olması Şart mıdır?
131
2.7. İvazsız Tasarrufların Butlanında Sübjektif Şart Var mıdır?
131
İPTAL DAVASINA KONU OLABİLECEK İVAZSIZ TASARRUFLARIN
DOKTRİN VE YARGITAY KARARLARI IŞIĞINDA İNCELENMESİ
2. İVAZSIZ TASARRUFLARIN BUTLANININ GEREKÇESİ VE İŞLEVİ
134
3. İİK m. 278’DEKİ İPTALE TABİ TASARRUFLARIN AYRI AYRI İNCELENMESİ
136
3.1. Bağışlamalar ve İvazsız Tasarruflar
136
3.1.1. Bağışlama Sözleşmesinin Nitelikleri
137
3.1.2. Bağışlama Niteliğinde Olmayan Bazı Hukuki İşlemler
140
3.1.3. Bağışlamanın Çeşitleri
142
3.1.3.1. Bağışlama Vaadi (Bağışlama Sözü Verme)
142
3.1.3.2. Elden Bağışlama
143
3.1.3.3. Şartlı (Koşullu) Bağışlama
144
3.1.3.3.1. Yerine Getirilmesi Bağışlayanın Ölümüne Bağlı Bağışlama
145
3.1.3.3.2. Bağışlayana Dönme Koşullu Bağışlama
146
3.1.3.3.3. Kayıtsız Şartsız Dönme Koşuluyla Yapılan Bağışlama
146
3.1.3.3.4. Yüklemeli Bağışlama
147
3.1.4. Bağışlama Sözleşmelerinde Ehliyet ve Şekil Şartı
148
3.1.4.1. Bağışlamada Ehliyet
149
3.1.4.2. Bağışlamada Şekil
149
3.2. Bağışlama Gibi Kabul Edilip İptale Tabi Kılınan Tasarruflar
152
3.2.1. Karı ve Koca, Usul ve Füru, Sıhren Üçüncü Dereceye Kadar Hısımlar ile Evlat Edinenle Evlatlık Arasında Yapılan İvazlı Tasarruflar (İİK m. 278/III, b. 1)
154
3.2.1.1. İİK m. 278/III, b. 1’deki “neseben veya” ibaresinin Anayasa Mahkemesi Kararı ile İptali
155
3.2.1.1.1. Yerel Mahkemenin Başvuru Kararı
156
3.2.1.1.2. Anayasa Mahkemesi’nin İptal Kararının Gerekçesi
157
3.2.1.1.3. Anayasa Mahkemesi Kararı Işığında İİK m. 278’in Yeniden Düzenlenmesi Sorunu
159
3.2.1.2. Değerlendirme
161
3.2.2. İvazlı Bir Tasarrufun Edimleri Arasında Dengesizlik Bulunması (İİK m. 278/III, b. 2)
164
3.2.2.1. İvazlı Bir Tasarrufun Edimleri Arasında Dengesizlik Bulunması Sebebine İlişkin Yargıtay Uygulamaları
167
3.2.2.2. Karma Bağışlama Kavramı
174
3.2.3. Borçlunun Kendisine yahut Üçüncü Bir Şahıs Menfaatine Kaydı Hayat Şartıyla İrat veya İntifa Hakkı Tesis Ettiği Akitler ile Ölünceye Kadar Bakma Akitleri (İİK m. 278/III, b. 3)
176
3.2.3.1. İİK m. 278/III, b. 3 kapsamında Kaydı Hayat Şartı ile İrat Sözleşmeleri
177
3.2.3.2. İİK m. 278/III, b. 3 Kapsamında Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmeleri
178
3.2.3.3. İİK m. 278/III, b. 3 Kapsamında İntifa Hakkı
179
4. İVAZSIZ OLDUKLARI HALDE İPTAL DAVASINA KONU EDİLEMEYECEK TASARRUFLAR
182
5. İSPAT HUKUKUNA İLİŞKİN HUSUSLAR
185
5.2.1. Eşler ve Yakın Akrabalar Arasındaki İlişki Sebebiyle İptale Tabi Tasarruflar
187
5.2.2. İvazlar Arasında Fahiş Fark Olması Sebebiyle İptale Tabi Tasarruflar
188
5.2.3. Kaydı Hayat Şartıyla İrat, Ölünceye Kadar Bakma ve İntifa Hakkı Tesisine İlişkin Tasarruflar
189
5.3. İvazsız Tasarruflardan Dolayı İptal Davasında Usuli Yükler
189
5.3.2. İddia ve Somutlaştırma Yükü
191
5.3.3. Delil İkame Yükü
193
5.3.4. İspatın Ölçüsü
196