DAVA EHLİYETİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER
I. DAVA EHLİYETİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELERİN ÖNEMİ
23
A. Dava Ehliyetinin Kabul Edilmesinin Sebebi
23
1. Değişik Türde Adalet Anlayışları ile Dava Ehliyetinin İlişkisi
23
2. Paternalizm ve Dava Ehliyetinin İlişkisi
25
B. Dava Ehliyeti ve Adil Yargılanma Hakkı
27
2. Dava Ehliyeti ve Hukuki Dinlenilme Hakkının İlişkisi
34
C. Dava Ehliyetine İlişkin Düzenlemelerin Amaçları
37
1. Tarafların Korunması
38
2. Gerçeğin Bulunmasına Aracılık Etme
39
3. Yargılamanın Basit, Çabuk ve Ucuz Şekilde Sonuçlanmasına Yardımcı Olma
40
4. Hukuki Barışın Korunması
41
II. DAVA EHLİYETİ KAVRAMI
41
III. DAVA EHLİYETİNİN MEDENİ HUKUK İLE İLİŞKİSİ
48
A. Genel Olarak Fiil Ehliyeti
48
2. Ayırt Etme Gücüne Sahip Olmak
52
C. Fiil Ehliyetinin Medeni Usûl Hukukundaki Bir Görünümü Olarak Dava Ehliyeti
53
IV. DAVA EHLİYETİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ VE KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTAKİ YERİ
56
A. Dava Ehliyetinin Tarihsel Gelişimi
56
1. Roma Hukukundaki Gelişimi
56
2. Türk–İslam Hukukundaki Gelişimi
61
B. Karşılaştırmalı Hukuktaki Yeri
64
3. Avusturya Hukukunda
82
V. DAVA EHLİYETİNİN DİĞER USÛLİ KAVRAMLAR İLE KARŞILAŞTIRILMASI
86
C. Dava Açma ve Davayı Takip Etme Ehliyeti
94
VI. DAVA EHLİYETİNİN ÖZELLİK GÖSTERDİĞİ BAZI DURUMLAR
98
B. Geçici Hukuki Koruma Tedbirlerinde
103
D. Tahkim Yargılamasında
109
E. İcra ve İflas Hukukunda
112
VII. DİĞER YARGI KOLLARINDA DAVA EHLİYETİ
116
A. İdari Yargılama Hukukunda Dava Ehliyeti
116
B. Vergi Yargılamasında Dava Ehliyeti
123
C. Ceza Yargılamasında Ceza Ehliyeti ve Şikâyet Etme Hakkı Bulunanlar
125
D. Anayasa Mahkemesine Başvuru Ehliyeti
128
E. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Başvuru Yapma Ehliyeti
133
GERÇEK VE TÜZEL KİŞİLERİN DAVA EHLİYETİ VE
I. GERÇEK KİŞİLERİN DAVA EHLİYETİ
139
A. Tam Ehliyetli Kişilerin Dava Ehliyeti
139
B. Tam Ehliyetsizlerin Dava Ehliyeti
148
2. Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklarda Temsil Sorunu
152
a. Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Hakların Sınıflandırılması
152
aa. Mutlak Olarak Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklar
155
ab. Nisbi Olarak Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklar
157
b. Tam Ehliyetsizlerin Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklara Sahip Olma Bakımından Boşluk Bulunup Bulunmadığı Sorunu
158
c. Tam Ehliyetsizlerin Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklarının Kullanımına İlişkin Yargılamada Kanuni Temsilci Aracılığı ile Yargılamaya Katılmaları Sorunu
159
ca. Ayırt Etme Gücü Olmayan Kimselerin Çıkarını Esas Alan Görüş
160
cb. Türk Medeni Kanunu’nun 16. Maddesi’nin II. Fıkrası’nın Yorumundan Hareket Eden Görüş
162
d. Yargılamada Kanuni Temsilci Aracılığı ile Kullanılabilecek Bazı Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Hakların Değerlendirilmesi
164
dc. Adın Değiştirilmesi
167
dd. işisel Durum Sicilinin Düzeltilmesi
171
de. Kişilik Hakkına Saldırı Nedeniyle Koruyucu Nitelikte Dava Açma Hakkı
172
df. Soybağının Reddi Davası
175
dj. Evlenmenin Mutlak Butlanı
186
dk. Nişanın Bozulması Sebebiyle Manevi Tazminat
188
C. Sınırlı Ehliyetsizlerin Dava Ehliyeti
189
2. Sınırlı Ehliyetsizlerin Dava Ehliyetine Sahip Oldukları Haller
199
a. Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklarla İlgili Davalarda
199
b. Bir Meslek veya Sanatın Gerektirdiği İşlemlerle İlgili Davalarda
205
c. Tasarruf Hakkı Kendilerine Bırakılan Mallarla İlgili Davalarda
207
d. Vesayet Hukukuna Özgü Haller
208
e. Gecikmesinde Sakınca Bulunan Haller
210
D. Sınırlı Ehliyetlilerin Dava Ehliyeti
213
II. GERÇEK KİŞİLERİN DAVADA TEMSİLİ VE KANUNİ TEMSİLCİNİN YARGILAMADAKİ DURUMU
215
2. Veli Tarafından Dava Açılması
217
3. Veli Tarafından Temsil Edilmesi Gereken Ehliyetsiz Kişinin Dava Açması
225
4. Velisi Tarafından Temsil Edilen Ehliyetsiz Kişiye Dava Açılması
225
2. Vasi Tarafından Dava Açılması
232
3. Vasi ile Temsil Edilen Ehliyetsiz Kişinin Dava Açması
234
4. Vasi Tarafından Temsil Edilen Ehliyetsiz Kişiye Dava Açılması
234
3. Yönetim Kayyımlığı
243
2. Yönetim Danışmanlığı
251
E. Kanuni Temsilcinin Yargılamadaki Durumu
253
IV. TÜZEL KİŞİLERİN DAVA EHLİYETİ
256
A. Özel Hukuk Tüzel Kişilerinin Dava Ehliyeti
256
1. Derneklerin Dava Ehliyeti
256
2. Vakıfların Dava Ehliyeti
258
3. Ticaret Şirketlerinin Dava Ehliyeti
260
a. Kollektif Şirketin Dava Ehliyeti
260
b. Komandit Şirketin Dava Ehliyeti
263
c. Anonim Şirketin Dava Ehliyeti
264
d. Limited Şirketin Dava Ehliyeti
268
e. Kooperatiflerin Dava Ehliyeti
269
f. Ticaret Şirketlerine Kayyım Atanmasının Özel Olarak Değerlendirilmesi
270
4. Sendikaların Dava Ehliyeti
278
B. Kamu Tüzel Kişilerinin Dava Ehliyeti
280
V. KİŞİLİĞİ OLMAYANLARIN DAVA EHLİYETLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
285
D. Kat Malikleri Kurulu
293
DAVA EHLİYETİNİN İNCELENMESİ
I. İLK DERECE YARGILAMASINDA DAVA EHLİYETİNİN İNCELENMESİ
297
A. Dava Ehliyetinin Usûli İşlem Şartı Olması
297
1. Usûli İşlem Kavramı
297
2. Dava Ehliyetinin Usûli İşlem Şartı Olarak Değerlendirilmesi
301
B. Özellik Gösteren Bazı Usûli İşlemler Bakımından Dava Ehliyetinin İncelenmesi
303
1. Yemin ve Dava Ehliyeti
303
2. İsticvap ve Dava Ehliyeti
313
3. Mahkeme İçi İkrar ve Dava Ehliyeti
315
4. Davayı Kabul ve Dava Ehliyeti
318
5. Davadan Feragat ve Dava Ehliyeti
320
6. Sulh ve Dava Ehliyeti
323
7. Usûl Sözleşmeleri ve Dava Ehliyeti
325
C. Bir Dava Şartı Olarak Dava Ehliyeti
328
1. Dava Şartı Kavramı
328
2. Dava Ehliyetinin Bir Dava Şartı Olarak Düzenlenmesi
332
3. Dava Ehliyetinin Dava Şartı Olarak Gösterdiği Özellikler
333
a. Yargılamanın Başlaması İçin Gerekli Bir Şart Olmaması
333
b. Dava Ehliyetine İlişkin Olarak Başvurulan Mahkemenin Karar Verecek Olması
336
c. Davalının Usûle İlişkin Yürütülen Yargılamada Dava Ehliyetine İlişkin Beyanda Bulunması
337
d. Re’sen Araştırma İlkesinin Geçerli Olması
338
4. Yargılama İçerisinde Dava Ehliyetinin İncelenme Zamanı
339
5. Dava Ehliyetinin Dava Şartlarının İçinde İncelenme Sırası
344
D. Dava Ehliyetinin Çifte Etkili Bir Vakıa Olması
346
E. Dava Ehliyeti Eksikliğinin Tespiti
353
1. Re’sen Araştırma İlkesinin Geçerli Olması
353
a. Genel Olarak Re’sen Araştırma İlkesi
353
b. Dava Şartlarının Tespitinde Uygulanacak Temel İlke
356
bb. İsviçre Hukukunda
362
2. Dava Ehliyetinin Tespitinde İspat Yükü
369
a. Genel Olarak İspat Yükü Kavramı
369
b. Fiil Ehliyetinin Belirsizliği Durumunda İspat Yükü
372
ba. Ayırt Etme Gücünün Yokluğu Karinesi
372
bb. Ayırt Etme Gücünün Varlığı Karinesi
372
c. Dava Ehliyetinin Belirsizliği Durumunda İspat Yükü
373
cb. İsviçre Hukukunda
376
3. Dava Ehliyetinin Varlığının ya da Yokluğunun Tespitinin Bekletici Sorun Yapılması
379
F. Dava Ehliyeti Eksikliğinin Giderilmesi
388
1. Dava Ehliyetinin Yargılama Esnasında Kaybı
388
2. Tarafın Dava Ehliyetini Sonradan Kazanması
391
3. Kanuni Temsilcinin Yargılamaya Dahil Olması
393
a. Kanuni Temsilci Atanması Sebebiyle Yargılamanın Ertelenmesi
393
b. Kanuni Temsilcinin İcazet Vermesi
396
4. Tarafın ya da Kanuni Temsilcinin Verdiği İcazette Dürüstlük Kuralı
403
G. İlk Derece Mahkemesinin Dava Ehliyeti Eksikliği Durumunda Vereceği Kararlar
405
1. Davanın Usûlden Reddi
405
2. Davanın Açılmamış Sayılması
407
H. Yargılama Giderleri
414
II. KANUN YOLLARINDA DAVA EHLİYETİNİN İNCELENMESİ
416
A. İstinaf ve Temyizde Dava Ehliyetinin İncelenmesi
416
1. Dava Ehliyeti Eksikliği Sebebiyle Verilen Karara Karşı Kanun Yoluna Başvurulabilecek Kararlar
416
2. İstinaf ve Temyiz Kanun Yoluna Başvuru Sebebi Olarak Dava Ehliyeti Eksikliği
418
3. Dava Ehliyetine Sahip Olmadığı İleri Sürülen Kişinin Kanun Yoluna Başvurabilecek Olması
422
4. Dava Ehliyeti Olmayan Kimselerin İstinaf Yoluna Başvurma ve Temyiz Yoluna Başvurma Hakkından Feragat Etmesi
423
5. Dava Ehliyetinin Ele Alınması
424
6. Dava Ehliyeti Eksikliğinin Tespiti ve Aleyhe Değiştirme Yasağı
428
7. İnceleme Sonucu Verilecek Karar
435
B. Yargılamanın İadesinde Dava Ehliyeti
447