İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Etkili Başvuru Hakkı Dr. Mustafa Sezgin Tanrıkulu  - Kitap

İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Etkili Başvuru Hakkı

1. Baskı, 
Ocak 2012
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
288
Barkod:
9789750217845
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Baskısı tükenmiştir.
Kitabın Açıklaması
Bir hak veya özgürlüğe bir hukuk düzeni içinde yer verip vermemek siyasi bir sorundur. Hukuk düzeni içinde tanınmış bir hak veya özgürlüğü belirli bir olayda dar veya geniş yorumlamak ve uygulamak ise hukuki bir sorundur. Kuşkusuz bu iki alan her zaman kolaylıkla birbirinden ayrılmaz. İnsan hakları ihlallerinin yoğunlaştığı ve mağduriyet duygusunun yükseldiği dönemlerde, bu iki alan daha fazla içice geçmektedir. Belirli bir anda bir hakkın tanınması talebi ile aslında varolan bir hakkın hukuk yoluyla korunması talebi birbirine karışmaktadır. Hukuk düzeninde tanınmış hak ve özgürlükleri koruma mekanizmalarının etkisizleştiği dönemlerde, koruma talebinden çok tanıma talebinin yükseldiği gözlemlenebilir.
Bu kitabın temel sorunsalı, hukuk düzeninde tanınmış hak ve özgürlüklerin etkili bir şekilde korunmalarıdır. Bir başka deyişle hak ve özgürlükler, hangi araçlarla kağıt üzerinde kalmaktan kurtarılıp hayata geçirilebilir? İşte bu kitapta, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi gibi uluslararası yargı organlarının, Avrupa Konseyi'ne üye devletlerde hak ve özgürlüklerin ulusal düzeyde etkili bir şekilde korunması için getirdiği kriterler, ayrıntılı olarak işleniyor. Ayrıca Mahkeme'nin kararları doğrultusunda iç hukukta kurulan ve kurulma aşamasında olan kurumlara yer veriliyor. Kitap, hak ve özgürlükleri etkili bir şekilde korumakla yükümlü yasa koyucu ve hukuk uygulayıcıları için, çok değerli bir kaynak haline geliyor.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Hukuk Devleti
.
İnsan Hakları
.
Hakların Hukuk Yoluyla Korunması
.
Etkili Hukuk Yolları
.
Oluşturulan Örnek Hukuk Yolları
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Sunuş 
5
Kısaltmalar 
11
Giriş
A. AMAÇ 
13
B. YÖNTEM 
14
C. KAPSAM 
14
D. PLAN 
15
Birinci Bölüm HUKUK DEVLETİ
A. GENEL OLARAK 
17
B. KAVRAMSAL ÇERÇEVE 
19
C. HUKUK DEVLETİ VE DEMOKRASİ 
22
D. HUKUK DEVLETİ VE İNSAN HAKLARI 
25
E. TARİHSEL GELİŞİM 
28
1. Batı’daki Tarihsel Gelişim 
28
a. Mülk Devlet 
28
b. Polis Devleti 
29
c. Hazine Teorisi 
30
d. Hukuk Devleti 
31
2. Türkiye’de Hukuk Devletinin Gelişimi 
35
F. HUKUK DEVLETİNİN GEREKLERİ 
40
1. 1982 Anayasasının Genel Karakteri Karşısında Hukuk Devleti 
41
2. Hukuk Devletinin Temel Gerekleri 
43
a. Temel Hak ve Özgürlüklerin Güvence Altına Alınması 
43
aa. Temel Hak ve Özgürlüklerin Kamu Otoritesi’ne Karşı Güvence Altına Alınması 
44
bb. Temel Hak ve Özgürlüklerin Kişi ve Gruplara Karşı Güvence Altına Alınması 
48
b. Yönetimin Yargısal Denetimi 
52
c. Yasama İşlemlerinin Yargısal Denetimi 
55
d. Yargı Bağımsızlığı ve Yargıçlık Güvencesi 
61
3. Kanuni İdare (Yasal Yönetim) İlkesi 
65
a. Kanuna Saygı İlkesi 
67
b. İdarenin Kuruluş ve Teşkilatlanmasında Asli Yetkinin Yasama Organına Ait Olması 
67
c. Kanuni Dayanak İlkesi 
68
d. Devlet Faaliyetlerinin Belirliliği İlkesi 
70
e. Kanunların Geriye Yürümezliği ve Alenilik İlkesi 
71
f. Kazanılmış Haklara Saygı İlkesi 
73
g. Kanuni Hâkim Güvencesi, Suç ve Cezaların Kanuniliği 
74
h. Doğal Yargıç İlkesi 
77
ı. İdarenin Mali Sorumluluğu 
77
i. Erklerin Ayırımı 
78
j. Hukukun Evrensel İlkelerine Saygı 
79
G. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜ VE ETKİLİ BAŞVURU HAKKININ HUKUK DEVLETİ BAKIMINDAN TAŞIDIĞI ANLAM VE İŞLEV 
81
İkinci Bölüm ETKİLİ BAŞVURU HAKKI
A. GENEL OLARAK 
89
B. ETKİLİ BAŞVURU HAKKININ KAYNAKLARI 
89
1. Evrensel Nitelikteki Belgeler 
89
a. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi 
89
b. Birlemiş Milletler Medeni ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesi 
90
2. Bölgesel Nitelikli Belgeler 
91
a. İnsan Hakları Amerika Sözleşmesi 
91
b. Afrika İnsan Hakları ve Halkların Hakları Sözleşmesi 
91
c. İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi 
92
C. ETKİLİ BAŞVURU HAKKINI KORUYAN ORGANLAR 
93
1. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesi 
93
2. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Savunucuları Özel Temsilcisi 
94
3. Hâkim ve Avukatların Bağımsızlığı Hakkındaki Birleşmiş Milletler Özel Raportörü 
95
4. 1503 Prosedürü 
95
5. Amerikan İnsan Hakları Komisyonu 
96
6. Afrika İnsan Hakları ve Halkların Hakları Komisyonu 
97
7. İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi 
98
D. İNSAN HAKLARI AVRUPA SÖZLEŞMESİ’NDE ETKİLİ BAŞVURU HAKKI 
98
1. İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’nin 13. Maddesi 
98
a. 13. Maddenin Kökeni 
99
b. 13. Maddenin Amacı 
100
c. Sözleşme’nin Hazırlık Çalışmalarında 13. Madde 
105
d. 13. Maddenin Varlık Nedeni 
106
e. 13. Madde, Devletin Pozitif Yükümlülüğü ve Sözleşme’nin Yatay Etkisi 
108
f. Sözleşme’nin Bir Başka Maddesinin İhlali Sorunu 
112
g. 13. Maddenin Özerk Bir Hak Olup Olmadığı Sorunu 
113
h. Sözleşme’nin İç Hukuka Dahil Edilmesi Sorunu 
117
ı. Sınırları 
122
2. Uygulanabilirlik Kriteri 
125
a. Savunulabilirlik 
125
b. Resmi Görevlilerin Eylemi 
137
3. Etkililik Unsurları 
139
a. Kurumsal Etkililik 
139
aa. Ulusal Makam 
139
bb. Yeterli Bağımsızlık 
142
cc. Yetkiler ve Usul Güvenceleri 
144
b. Esas / Öz Bakımından Etkililik 
147
c. Çare Bulmaya Yönelik / Remidial Etkililik 
157
d. Maddi Etkililik 
164
e. Hukuk Yollarının Toplamına Dayanan Etkililik 
165
f. Başvurudan Sonra Oluşturulan İç Hukuk Yollarının Etkililiği 
167
aa. Zarar Tespit Komisyonlarının Etkililiği 
170
bb. Taşınmaz Mal Komisyonunun Etkililiği 
173
4. 13. Maddenin Maddi Haklarla Olan İlişkisi 
176
a. Sözleşme’nin 2. ve 3. Maddeleri ile İlişkisi 
176
aa. Etkili Bir Resmi Soruşturma Yapma Yükümlülüğü 
177
bb. Soruşturmanın Olaya Katılan Kişi ve Kurumlardan Bağımsız Olarak Gerçekleştirilmesi Yükümlülüğü 
178
cc. Soruşturmanın Sorumluların Tespiti ve Cezalandırılmasına Yönelik Yapılması Yükümlülüğü 
178
dd. Soruşturmanın Hızlı ve Makul Bir Aciliyet İçerisinde Gerçekleştirilmesi Yükümlülüğü 
179
ee. Soruşturmanın Kamuoyunun İncelenmesine ve Mağdur Tarafın Katılımına Açık Olması Yükümlülüğü 
179
ff. Klasik Bakış Açısı 
179
gg. Klasik Bakış Açısının İstisnaları 
180
b. Sözleşme’nin 8. Maddesi ile İlişkisi 
193
c. Sözleşme’nin 9. Maddesinin İlişkisi 
200
d. Sözleşme’nin 11. Maddesi ile İlişkisi 
201
e. Sözleşme’ye Ek 1 No.lu Protokol’ün 1. Maddesi ile İlişkisi 
203
5. 13. Maddenin Usuli Haklarla Olan İlişkisi 
204
a. Sözleşme’nin 5/4 Maddesi ile İlişkisi 
204
b. Sözleşme’nin 35. Maddesi ile İlişkisi 
206
c. Sözleşme’nin 6. Maddesi ile İlişkisi 
208
Üçüncü Bölüm SÖZLEŞME’NİN 13. MADDESİ VE TÜRKİYE
A. İÇ HUKUK YOLLARININ TÜKETİLMESİ SORUNU BAKIMINDAN TÜRKİYE 
219
B. ETKİLİ HUKUK YOLLARI BAKIMINDAN TÜRKİYE 
226
C. İHAM KARARLARININ ETKİLİ İÇ HUKUK YOLLARI BAKIMINDAN MEVZUATIMIZA DÖNÜŞTÜRÜCÜ ETKİLERİ 
231
1. Mevzuatımızda Oluşturulan İç Hukuk Yolları 
232
a. İl ve İlçe İnsan Hakları Kurulları 
232
b. Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri İzleme Kurulları 
239
c. İnfaz Hâkimliği 
242
d. Zarar Tespit Komisyonları 
243
2. Mevzuatımızda Oluşturulması Öngörülen İç Hukuk Yolları 
247
a. Türkiye İnsan Hakları Kurumu 
247
b. Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Kurulu 
252
c. Kamu Denetçiliği (Ombudsman) 
258
d. Anayasa Şikâyeti 
262
D. AVRUPA KONSEYİ PARLAMENTERLER MECLİSİ VE BAKANLAR KOMİTESİ’NİN KARARLARINDA İÇ HUKUK YOLLARININ ETKİNLİĞİNE İLİŞKİN ÖNERİLERİ 
268
1. Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi 
268
2. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi 
269
Sonuç 
271
Bibliyografya 
275
Dizin 
283