Sosyal Güvenlik Hukukunda Yaşlı Bakımı Dr. Nazlı Sağlam  - Kitap

Sosyal Güvenlik Hukukunda Yaşlı Bakımı

1. Baskı, 
Eylül 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
530
Barkod:
9789750294761
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
750,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Ülkemizin içinde bulunduğu demografik dönüşüm nedeniyle, yaşlanan nüfusun karşı karşıya kalabileceği sosyal risklere karşı etkin bir şekilde korunması gerekmektedir. Nüfusun yaşlanması ve yaşlıların yaşam biçimindeki değişiklikler nedeniyle yaşlıların bakım ihtiyacı artmaktadır. Uzun yıllar boyunca yaşlıların bakım ihtiyacı, ailelerin ve sosyal kurumların sorumluluğunda görülse de son yıllarda devletler daha fazla sorumluluk üstlenmek zorunda kalmaktadır. Bakıma muhtaçlığın Türkiye'de yaşa bağlı olarak artması nedeniyle yaşanan demografik dönüşümün etkisi, ülkemizde de ciddi bir biçimde hissedilmektedir. Ülkemizde şimdiye dek bakıma muhtaç yaşlı ve engellilerin bakımı aileleri tarafından üstlenilmiş, aile, sosyal sorumluluktan kolektif kaçışın nedeni haline dönüşmüştür. Ne var ki ailenin sorunu olarak görülen bakıma muhtaçlık, toplumun çözmesi gereken bir problemdir. Yaşlı bakımıyla ilgili ülkemizde benimsenen primsiz rejimde var olan sosyal yardım ve hizmetlerin, yaşlıların bakıma muhtaçlık riskine karşı koruma sağlamaması, aile içerisinde bakılamayan yaşlıların sorununu derinleştirmektedir. Mevcut yardım ve hizmetler "ekonomik açıdan yoksul" yaşlıların barınması ve hayatını devam ettirebilmesine yöneliktir. Bakıma muhtaç tüm yaşlıların bakım ihtiyacını gidermeye yönelik değildir. Bakıma yönelik sağlanan sosyal yardım ve hizmetler miktar, yardımların yapılma şekli ve yardımlara hak kazanma şartları noktasında yetersizdir.
Bu kapsamda çalışmanın temel amacı; primsiz rejimin yanı sıra, bakıma muhtaçlığa karşı sosyal sigorta, yani bakım sigortası aracılığıyla etkin bir koruma modeli oluşturmaktır.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Yaşlılığın Göz Ardı Edilen Bir Sosyal Riski: Bakıma Muhtaçlık
.
Federal Almanya Cumhuriyeti'nde Yaşlı Bakımı
.
Türk Sosyal Güvenlik Hukukunda Yaşlı Bakımı
.
Türkiye için Yaşlı Bakımında Yeni Bir Yaklaşım: Bakım Sigortası Çatısı Altında Yaşlı Bakım Modeli
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Takdim 
5
Önsöz 
9
Tablolar 
25
Kısaltmalar Dizini 
27
Giriş
I. GENEL OLARAK 
31
II. KONUNUN ÖNEMİ VE SINIRLANMASI 
32
A. Konunun Taşıdığı Önem 
32
B. Konunun Sınırlanması 
36
III. ÇALIŞMANIN AMACI VE İZLENEN YÖNTEM 
37
A. Çalışmanın İzlediği Amaç 
37
B. Çalışmanın İzlediği Yöntem 
37
IV. KONUNUN SUNULMASI 
38
Birinci Bölüm
KAVRAMSAL ÇERÇEVE
§1. SOSYAL GÜVENLİK HAKKI KAVRAMI 
41
I. Genel Olarak 
41
II. Sosyal Güvenlik Hakkı Kavramının Tanımı 
42
A. Dar Anlamıyla Sosyal Güvenlik Hakkı Kavramı 
43
B. Geniş Anlamıyla Sosyal Güvenlik Hakkı Kavramı 
45
C. Sosyal Güvenlik Hakkı Kavramının Tanımının Çalışma Konumuz Açısından Önemi 
46
III. Yöntemleri 
47
A. Geleneksel Koruma Yöntemleri 
48
B. Özgün Koruma Yöntemleri 
49
§2. YAŞLILIK VE YAŞLANMA KAVRAMLARI 
50
I. Tarihsel Süreç İçerisinde Yaşlılığa Bakış 
50
II. Yaşlılığın Tanımlanması 
53
III. Yaşlılığın Başlangıcına Yönelik Tartışmalar 
54
IV. Yaşlanma 
54
A. Yaşlanmanın Tanımı 
55
B. Yaşlanma Türleri 
56
1. Biyolojik Yaşlanma 
57
2. Kronolojik Yaşlanma 
58
3. Psikolojik Yaşlanma 
59
4. Toplumsal Yaşlanma 
61
5. Sosyal Yaşlanma 
61
6. Ekonomik Yaşlanma 
62
§3. SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU BAKIMINDAN YAŞLILIK KAVRAMI 
62
I. Sosyal Risk Kavramı 
63
A. Genel Olarak 
63
B. Sosyal Risklerin Sınıflandırılması 
64
II. Sosyal Risk Açısından “Yaşlılık” 
66
§4. YAŞLILIĞIN GÖZ ARDI EDİLEN BİR SOSYAL RİSKİ: BAKIMA MUHTAÇLIK 
68
I. Genel Olarak 
68
II. Bakıma Muhtaçlık Kavramı 
70
A. Kavramın Tanımlanmasında Yararlanılan Terimler: Bağımlılık, Bakım ve “Gündelik Yaşam Aktiviteleri” 
70
B. Tanım 
73
C. Bakıma Muhtaçlık ve Engellilik İlişkisi 
74
§5. YAŞLI BAKIMINDA TEMEL TARTIŞMA ALANLARI 
76
I. Yaşlı Bakımında Sorumlunun Belirlenmesi: Aile–Toplum İkilemi 
77
A. Genel Olarak 
77
B. Enformel Bakım, Aile Bakımı, Gayri Resmi Bakım, Profesyonel Olmayan Bakım Kavramlarında Tercih: “Aile Bakımı” 
78
C. Formel– Resmi Bakım 
80
II. Yaşlı Bakımının Gerçekleştirileceği Alan 
81
A. Kurum Bakımı 
81
B. Evde Bakım 
82
1. Genel Olarak 
82
2. Yerinde Yaşlanma İlkesi Çerçevesinde Evde Bakımın Yükselişi 
82
C. Toplum Temelli Bütünleşmiş Bakım 
84
İkinci Bölüm
ULUSLARARASI BOYUTUYLA YAŞLI BAKIMI:
FARKLI SOSYAL GÜVENLİK MODELLERİNİN İNCELENMESİ
§6. ULUSLARARASI BELGELERDE YAŞLI BAKIMI 
85
I. Genel Olarak 
85
II. Birleşmiş Milletler Belgeleri 
86
A. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi 
86
B. Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi 
88
1. Genel Olarak 
88
2. Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesi’nin Yaşlıların Ekonomik Sosyal ve Kültürel Haklarına İlişkin 6 No.lu Genel Yorumu 
89
III. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Belgeleri 
92
A. Philadelphia Bildirgesi 
93
B. Sosyal Güvenliğin Asgari Normlarına İlişkin 102 Sayılı Sözleşme 
94
C. Uluslararası Çalışma Örgütü Sosyal Koruma Tabanları Hakkında 202 Sayılı Tavsiyesi 
95
IV. Avrupa Konseyi Belgeleri 
96
A. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 
97
B. Avrupa Sosyal Şartı ve Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı 
97
V. Yaşlı Bakımına İlişkin Uluslararası Belgelerin Bağlayıcılığı 
100
A. Genel Olarak 
100
B. Türk Hukukunda Uluslararası Antlaşmaların Hiyerarşik Konumu 
103
1. Anayasa Madde 90’ın Anlamı 
104
2. “Temel Hak ve Özgürlüklere İlişkin Sözleşmeler” Deyiminin Kapsamı 
107
C. Uluslararası Belgelerin Kendiliğinden İcra Kabiliyeti Olup Olmadığı Sorunu 
110
D. Değerlendirme 
112
§ 7. YAŞLI BAKIMINDA FARKLI SOSYAL GÜVENLİK MODELLERİ 
116
I. Ülkelerin Seçimi 
118
II. Farklı Sosyal Güvenlik Modellerinin İncelenmesi 
120
A. Asya Kıtası Ülkeleri 
120
1. Japonya 
120
a. Genel Olarak Japonya’nın Demografik Yapısına Bakış 
121
b. Japonya’da Yaşlı Bakımının Tarihsel Gelişimi 
122
c. Formel Bakım ve Sağlanan Yardımlar 
123
aa. Japon Bakım Sigortası Sisteminin Genel Özellikleri ve Finansmanı 
123
bb. Japonya’da Bakıma Muhtaçlık Kavramı ve Tespiti 
125
cc. Bakım Sigortasının Kapsamı 
126
dd. Bakım Sigortasından Sağlanan Yardımlar 
127
aaa. Genel Olarak 
127
bbb. Evde Bakım ve Sağlanan Hizmetler 
128
ccc. Kurum Bakımı ve Toplum Temelli Bütünleşmiş Bakım Sistemi 
129
d. Aile Bakımı ve Desteklenmesi 
130
aa. Dolaylı Sosyal Destek 
130
bb. Aile Bakım İzni ve Çalışma Saatlerinin Sınırlandırılması 
131
2. Güney Kore 
135
a. Genel Olarak Güney Kore’nin Demografik Yapısına Bakış 
135
b. Güney Kore’de Yaşlı Bakımının Tarihsel Gelişimi 
135
c. Formel–Resmi Bakım ve Sağlanan Hizmetler 
137
aa. Güney Kore Bakım Sigortası Sisteminin Genel Özellikleri ve Finansmanı 
137
bb. Güney Kore’de Bakıma Muhtaçlık Kavramı ve Tespiti 
139
cc. Bakım Sigortasının Kapsamı 
140
dd. Bakım Sigortasından Sağlanan Yardımlar 
141
aaa. Evde Bakım Hizmetleri 
142
bbb. Kurum Bakımı, Özel Durumlarda Bakım Ödenekleri ve Toplum Temelli Bütünleşmiş Bakım 
143
d. Aile Bakımı ve Desteklenmesi 
146
aa. Genel Olarak 
146
bb. Aile Bakım Yardımcılarına Sağlanan Nakdi Destek: İşçi mi Aile Üyesi mi? 
146
cc. Aile Bakım İzni 
148
B. Avrupa Kıtası Ülkeleri 
149
1. İsveç 
149
a. İsveç Refah Devleti Hukuk Sistemine Genel Bir Bakış 
150
b. İsveç Demografik Yapısına Genel Bir Bakış 
151
c. İsveç’te Yaşlı Bakımının Tarihsel Gelişimi 
152
d. Formel–Resmi Bakım ve Sağlanan Hizmetler 
155
aa. İsveç Yaşlı Bakım Sisteminin Genel Özellikleri ve Finansmanı 
155
bb. İsveç’te Bakıma Muhtaçlık Kavramı ve Tespiti 
156
cc. Sağlanan Yardımlar 
159
e. İsveç’te Aile Bakımı ve Desteklenmesi 
161
f. İsveç Yaşlı Bakım Sistemine Hâkim Olan Genellik İlkesine Yönelik Bir Tehdit: Evde Bakımın Piyasalaştırılması 
164
2. İtalya 
167
a. Genel Olarak İtalya’nın Demografik Yapısına Bakış 
168
b. İtalya’da Yaşlı Bakımının Tarihsel Gelişimi 
168
c. Formel–Resmi Bakım ve Sağlanan Yardımlar 
170
aa. İtalyan Yaşlı Bakım Sisteminin Genel Özellikleri ve Finansmanı 
170
bb. İtalya’da Bakıma Muhtaçlık Kavramı ve Tespiti 
172
cc. Sağlanan Yardımlar 
175
aaa. Evde Bakım Hizmetleri 
175
bbb. Kurum Bakımı 
178
aaaa. Gündüz Bakım Merkezleri (Yarı–Yatılı Kurum Bakımı) ve Sağlanan Yardımlar 
178
bbbb. Yatılı Bakım Kurumları ve Sağlanan Yardımlar 
179
d. Aile Bakımı ve Kendine Özgü Yeni Bir Bakım Türü: Badanti–Aile Asistanı 
180
aa. Genel Olarak 
180
bb. Aile Bakıcıları için Öngörülen Destekler 
181
aaa. Bakım İzni 
181
bbb. Bakıcı Nakdi Yardımı 
183
ccc. Aile Bakıcılarını Desteklemeye Yönelik Sosyal Hizmetler ve Badanti– (Aile Asistanları) 
184
C. Amerika Kıtası Ülkeleri 
185
1. Kanada 
186
a. Genel Olarak Kanada’nın Demografik Yapısına Bakış 
186
b. Kanada’da Yaşlı Bakımının Tarihsel Gelişimi 
187
c. Formel–Resmi Bakım ve Sağlanan Yardımlar 
190
aa. Kanada Yaşlı Bakım Sisteminin Genel Özellikleri ve Finansmanı 
190
bb. Kanada’da Bakıma Muhtaçlık Kavramı ve Tespiti 
192
cc. Sağlanan Yardımlar 
193
aaa. Yatılı Bakım Hizmetleri 
194
bbb. Ev ve Toplum Temelli Bakım Hizmetleri 
196
aaaa. Genel Olarak 
196
bbbb. Sağlanan Yardımlar 
199
d. Aile Bakımı ve Desteklenmesi 
201
2. Şili 
206
a. Genel Olarak Şili’nin Demografik Yapısına Bakış 
207
b. Şili Yaşlı Bakım Sisteminin Tarihsel Gelişimi 
208
aa. Şili’nin Siyasal ve Kurumsal Gelişimi 
208
bb. Şili’de Yaşlı Bakımının Tarihsel Gelişimi 
209
c. Formel–Resmi Bakım ve Sağlanan Yardımlar 
210
aa. Şili Yaşlı Bakım Sisteminin Genel Özellikleri ve Finansmanı 
210
bb. Şili’de Bakıma Muhtaçlık Kavramı ve Tespiti 
212
cc. Sağlanan Yardımlar 
213
aaa. Kurum Bakımı 
214
aaaa. Bakım Kurumları (ELEAM) ve Sağlanan Hizmetler 
214
bbbb. Toplu Konutlar ve Sağlanan Hizmetler 
215
cccc. Gündüz Merkezleri ve Sağlanan Hizmetler 
216
bbb. Evde Bakım Hizmetleri 
217
aaaa. Genel Olarak 
217
bbbb. Evde Bakımda Sağlık Hizmetleri 
218
cccc. Şili “Cuida” 
219
d. Aile Bakımı ve Desteklenmesi 
220
Üçüncü Bölüm
FEDERAL ALMANYA CUMHURİYETİ’NDE YAŞLI BAKIMI
§8. FEDERAL ALMANYA CUMHURİYETİ’NİN DEMOGRAFİK YAPISI VE YAŞLI BAKIMININ TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİ 
223
§9. SOSYAL BAKIM SİGORTASI KANUNU (SGB XI) VE BAKIM 
227
I. Alman Sosyal Bakım Sigortasının Genel Hükümleri 
227
A. Zorunluluk İlkesi 
227
B. Bakım Sigortası Hastalık Sigortasını Takip Eder İlkesi 
229
C. Bakım Sigortasının İdaresi 
229
D. Bakım Sigortasının Amacı 
229
E. Cinsiyet, Kültürel ve Dini İnanç Farklılıkların Gözetilmesi 
230
F. Kendi Kaderini Tayin Etme (Selbstbestimmung) 
231
G. Evde Bakım ve Aile Bakımının Önceliği 
233
H. Kısmi Sigorta İlkesi (Teilkasko–Versicherung) 
234
İ. Önleyici Yaklaşım 
235
J. Kişisel Sorumluluk (Eigenverantwortung) 
236
K. Bilgilendirme ve Tavsiye Verme (Aufklärung und Auskunft) 
237
II. Bakım Sigortasının Kişiler Açısından Uygulanma Alanı 
238
A. Sosyal Bakım Sigortası 
239
1. Sosyal Bakım Sigortalıları 
239
2. Aile Sigortalısı Olarak Sosyal Bakım Sigortasından Yararlananlar (Familienversicherung) 
242
B. Zorunlu Özel Bakım Sigortası 
244
C. Bağımsız Çalışanlar ve Memurların Bakım Sigortası Sisteminde Sigortalılığı 
245
III. Bakım Sigortasından Sağlanan Yardımlardan Yararlanabilme Koşulları 
246
A. Başvuru 
247
B. Belirli Bir Sigortalılık Süresinin Doldurulması 
248
C. Yardımlardan Yararlanmada Kötü niyetli Olmama 
249
D. Yurt Dışında İkamet Etmeme 
250
E. SGB XI’e göre Bakıma Muhtaç Olma 
253
1. Bakıma Muhtaçlık Kavramı 
254
a. Eski Tanım (2016 Yılının Sonuna Kadar Geçerli Olan) 
254
b. Güncel Tanım (1 Ocak 2017’den İtibaren Geçerli Olan) 
256
2. Bakım Seviyeleri (Pflegegrad) 
259
a. Eski Sınıflandırma (2016 Yılının Sonuna Kadar) 
260
b. Güncel Sınıflandırma (1 Ocak 2017’den İtibaren) 
263
3. Değerlendirme Usulü 
272
a. Sosyal Bakım Sigortası Sistemi 
272
b. Zorunlu Özel Sigorta 
274
IV. Sosyal Bakım Sigortasının İdari Yönetimi 
275
A. Genel Olarak 
275
B. Bakım Sigortasında Paydaşlar 
275
1. Toplum Sorumluluğu İlkesi Çerçevesinde 
275
2. Sosyal Bakım Sigortasını Uygulamakla Görevli Organ: Bakım Sigortası Fonu (Pflegekassen) 
276
a. Genel Olarak 
276
b. Bakım Sigortası Fonunun Görevleri 
277
3. Denetim Organları 
278
4. Danışma Organları 
278
5. Bakım Kurumları (Pflegeeinrichtungen) 
279
V. Bakım Sigortasının Finansmanı 
281
A. Genel Olarak 
281
B. Prim Oranı 
282
C. Prime Esas Kazancın Belirlenmesi 
284
D. Primlerin Ödenmesi 
285
1. Sosyal Bakım Sigortası Kapsamındaki Sigortalılar 
285
2. Zorunlu Özel Sigortalı ve İsteğe Bağlı Sigortalı Olanlar 
288
E. Sigorta Primlerinden Muafiyet 
289
VI. Sosyal Bakım Sigortasından Sağlanan Yardımlar 
290
A. Genel Olarak 
290
B. SGB XI’de Sağlanan Yardımlara Hâkim Olan İlkeler 
293
C. Evde Bakımda Sağlanan Yardımlar (Ambulante Leistungen) 
294
1. Genel Olarak 
294
2. Ayni Yardımlar (SGB XI §36–Sachleistungen) 
295
a. Genel Olarak 
295
b. Yardımların İçeriği 
297
3. Nakdi Yardım: Bakım Parası (SGB XI §37–Pflegegeld) 
299
4. Nakdi ve Ayni Yardımların Kombinasyonu (SGB XI §38–Kombinationsleistung) 
301
5. Müşterek Yaşam Konutu Ödeneği (SGB XI § 38a–Wohngruppenzuschlag) 
303
6. İkame Bakım Hizmeti Yardımı (SGB XI §39– Verhinderungspflege–Ersatzpflege) 
304
7. Bakım için Yardımcı Araçlar ve Ev Ortamının İyileştirilmesi Önlemlerine Yönelik Yardımlar (SGB XI §40–Pflegehilfsmittel und wohnumfeldverbessernde Maßnahmen) 
309
8. Bakım Seviyesi I’de Yer Alan Sigortalılara Sağlanan Yardımlar (SGB XI §28a) 
312
D. Yatılı Bakımda Sağlanan Yardımlar 
313
1. Kısmi Yatılı Bakım (Teilstationäre Pflege) 
313
a. Gündüz ve Gece Bakımı (SGB XI §41–Tages– und Nachtpflege) 
313
b. Kısa Süreli Bakım (SGB XI §42–Kurzzeitpflege) 
315
2. Tam Yatılı Bakım (SGB XI §43–Vollstätionare Pflege– Pflegeheim) 
317
§10. PRİMSİZ REJİMDE BAKIM (SOZİALHİLFE–SGB XII) 
319
I. Genel Olarak 
319
II. Sağlanan Yardımlar 
321
§11. ALMAN YAŞLI BAKIM SİSTEMİNDE AİLE BAKIMI 
322
I. Genel Olarak 
323
A. Aile Bakımının Tanımı 
323
B. Aile Bakıcısının Tanımı (SGB XI §19– Pflegeperson) 
324
C. Evde Bakım ve Aile Bakımının Önceliği İlkesinin (SGB XI §3) Hukuki Anlamı ve Bağlayıcılığı 
328
D. Evde Bakımda Aile Bakımının Tamamlanması ve Desteklenmesi (SGB XI §4 (2)) 
329
E. Aile Bakıcılarının Teşviki (SGB XI §8 (2)) 
329
II. SGB XI’da Aile Bakıcılarına Sağlanan Yardımlar 
330
A. Bakım Parası (SGB XI §37) 
330
1. Genel Olarak 
330
2. Uygun Bakım Hizmetinin Verilip Verilmediği Tartışması 
331
3. Bakım Parasının Miktarı ve Etkinliğine Yönelik Eleştiriler 
333
4. Bakım Parasının Kapsamı ve Diğer Bakım Yardımları ile Arasındaki İlişki 
335
5. Bakım Parası Yardımının Azaltılması 
337
B. Nakdi ve Ayni Yardımların Kombinasyonu 
337
C. İkame Bakım Hizmeti Yardımı 
339
D. Bakım için Yardımcı Araçlar ve Ev Ortamının İyileştirilmesi Önlemlerine Yönelik Yardımlar 
339
E. Gündüz ve Gece Bakımı 
340
F. Kısa Süreli Bakım 
340
G. Bakım Kursları (SGB XI §45) 
341
H. Bakım Danışmanlığı (SGB XI §7a) 
342
İ. Bakım Destek Merkezleri (SGB XI §7c – Pflegestützpunkte) 
343
J. Ek Yardım–Bakım Yükünü Hafifletme Yardımı (SGB XI §45b–Entlastungsbetrag) 
344
III. SGB XI Dışındaki Düzenlemelerde Aile Bakımı 
346
A. Aile Bakımı ve Çalışma Hayatı Uyumlaştırılmasına Yönelik Düzenlemeler 
347
1. Bakım İzni Yasası (Pflegezeitgesetz–PflegeZG) 
347
a. Kısa Süreli Bakım İzni 
348
aa. Kısa Süreli Bakım İzni Kavramı ve Yararlanmanın Şartları 
348
bb. Bakım Destek Parası 
350
b. Bakım İzni (Uzun Süreli Bakım İzni) 
351
c. Yaşam Sonu Bakımı İzni 
354
d. İş Güvencesi 
355
2. Aile Bakım İzni Yasası (Familenpflegezeitgesetz–FPfZG) 
356
a. Aile Bakım İzni Kavramı ve Yararlanmanın Şartları 
356
b. FPfZG §3 Uyarınca Faizsiz Kredi Desteği 
359
B. Aile Bakıcılarının Sosyal Güvencesi 
359
1. Genel Olarak 
360
2. Aile Bakıcısının Sosyal Güvenlik Hukuku Yardımlarından Yararlanabilmesinin Şartları 
360
3. Emeklilik Sigortası (SGB VI) 
363
a. Emeklilik Sigortası Kapsamındaki Aile Bakıcıları 
363
b. Primlerin Ödenmesi 
364
4. Kaza Sigortası (SGB VII) 
366
a. Kaza Sigortası Kapsamındaki Aile Bakıcıları 
367
b. Primlerin Ödenmesi 
368
5. Hastalık ve Bakım Sigortası (SGB V–SGB XI) 
368
a. Genel Olarak 
369
c. Bakım İzni Alan Aile Bakıcılarının Hastalık Sigortası ve Bakım Sigortasındaki Sosyal Güvenceleri (SGB XI §44a) 
370
6. İşsizlik Sigortası (Arbeitsförderungsgesetz, AFG– SGB III) 
372
7. Vatandaşlık Geliri Yasası (SGB II– Bürgergeld/Grundsicherung für Arbeitsuchende) 
374
C. Aile Bakıcılarına Yönelik Vergi Avantajları 
376
Dördüncü Bölüm
TÜRK SOSYAL GÜVENLİK HUKUKUNDA YAŞLI BAKIMI VE
TÜRKİYE İÇİN YAŞLI BAKIMINDA YENİ BİR YAKLAŞIM:
BAKIM SİGORTASI HAKKI ÇATISI ALTINDA
YAŞLI BAKIM MODELİ
§12. TÜRKİYE’DE YAŞLI BAKIMI 
379
I. Türkiye’de Yaşlı Bakımının Tarihsel Gelişimi 
379
A. Osmanlı Devleti Dönemi 
379
B. Cumhuriyet Dönemi 
382
II. Türkiye’de Yaşlılara Yönelik Mevcut Sosyal Yardım ve Hizmetler 
383
A. Sosyal Yardımlar 
383
1. 2022 Sayılı Kanun Kapsamında Sağlanan Nakdi Yardım 
384
a. Hak Kazanma Koşulları 
385
b. Bağlanma Usulü ve Ödenmesi 
388
2. 2828 Sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu Kapsamında Verilen Harçlıklar 
388
3. 2828 Sayılı Kanun Kapsamında Muhtaç Yaşlıların Bakımını Üstlenen Yakınlarına Verilen Bakım Aylığı (Evde Bakım Yardımı) 
389
B. Sosyal Hizmetler 
391
1. 2828 Sayılı SHK Kapsamında Sunulan Sosyal Hizmetler 
392
a. Bakım Hizmeti 
392
aa. Kurum Bakımı 
392
aaa. Yatılı Bakım Hizmetleri 
392
aaaa. Genel Olarak 
392
bbbb. Yatılı Bakım Hizmetlerinden Yararlanma Şartları 
394
cccc. Yatılı Bakım Hizmetlerinde Sağlanan Yardımlar 
395
dddd. Yatılı Bakım Hizmetlerinin Ücretlendirilmesi 
396
bbb. Gündüz Bakım Hizmeti (Gündüzlü Bakım) 
397
aaaa. Genel Olarak 
397
bbbb. Gündüz Bakım Hizmetinden Yararlanmanın Şartları 
398
cccc. Gündüz Bakım Hizmetinde Sağlanan Yardımlar 
399
dddd. Gündüz Bakım Hizmetinin Ücretlendirilmesi 
399
bb. Evde Bakım 
400
aaa. Yaşlı Hizmet Merkezlerince Sağlanan Evde Bakım Hizmeti 
400
bbb. Sağlık Bakanlığınca Sunulan Evde Sağlık Hizmeti 
401
2. Yerel Yönetimlerin Yaşlılara Yönelik Sosyal Hizmetleri (Toplum Temelli Bütünleşmiş Bakım–Toplumsal Bakım) 
403
a. Genel Olarak 
403
b. Büyükşehir Belediyesi Kanunu Kapsamında Sunulan Sosyal Hizmetler 
404
3. Darülaceze Nizamnamesi Kapsamında Sunulan Sosyal Hizmetler 
405
§13. YAŞLI BAKIMINDA MODEL ÖNERİSİ: BAKIM SİGORTASI HAKKI TEMELİNDE YAŞLI BAKIMI 
406
I. Yaşlı Bakımında Primsiz Rejimin Önemi 
407
II. Yaşlı Bakımında Bakıma Muhtaçlık Riskinin Bir Sigorta Türü Olarak Kabul Edilmesinin Gerekliliği 
409
A. Türkiye’nin Ekonomik Koşulları 
409
B. Türkiye’nin Demografik Yapısı 
411
C. Türkiye’de Değişen Aile Yapısına Bakış 
414
D. Yaşlı Bakımında Sosyal Yardım ve Hizmetlerin Yetersizliği 
415
1. Mevcut Bakım Hizmetlerinin Yaşlılıkta Bakıma Muhtaçlığa Yönelik Olmaması 
416
a. Yatılı Bakım Hizmetlerinin Değerlendirilmesi 
416
b. Gündüz Bakım Hizmetlerinin Değerlendirilmesi 
418
c. Evde Bakım Hizmetlerinin Değerlendirilmesi 
418
2. Mevcut Bakım Hizmetlerinin Ücretlendirilmesinin İsabetsizliği 
420
3. Mevcut Sosyal Yardımların Yaşlı Bakımını Sağlamadaki Yetersizliği 
422
E. Yaşlılık Sigortasının Yaşlılıkta Bakıma Muhtaçlık Riskine Karşı Yeterli Koruma Sağlayamaması 
423
III. Bakım Sigortası Modeli 
425
A. Genel Hükümler 
425
1. Zorunluluk İlkesi 
425
2. Bakım Sigortasının İdaresi 
427
a. Genel Olarak 
427
b. Bakım Hizmetlerinin Hizmet Alım Aracılığı ile Sunulması 
429
c. Bakım Hizmetlerinin Belediyeler Aracılığı Yerine Getirilmesi Uygulamasından Kaçınılması Gerekliliği Üzerine 
430
3. Bakım Sigortasının Amacı 
432
4. Evde Bakım ve Aile Bakımının Önceliği 
432
5. Kısmi Sigorta İlkesi 
434
6. Önleyici Yaklaşım 
434
7. Kişisel Sorumluluk 
436
B. Bakım Sigortasının Kişiler Açısından Uygulanma Alanı 
436
1. Sosyal Bakım Sigortasında 
437
a. Sigortalı Sayılanlar 
437
aa. Genel Olarak 
437
bb. Sigortalı Sayılanların Yaş Sınırlaması 
438
cc. 5510 Sayılı Kanun m.4 Kapsamındaki Sigortalıların Bakım Sigortalılığı 
438
dd. Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanların (Çiftçiler) Bakım Sigortalılığı 
439
ee. Yaşlılık Sigortası Kapsamında Emeklilik Aylığı Alanların Bakım Sigortalılığı 
440
b. “Aile Sigortalısı” Olarak Bakım Sigortasından Yararlanabilecekler 
441
2. İsteğe Bağlı Sigorta Kapsamındakilerin Bakım Sigortalılığı 
442
3. Tamamlayıcı Bakım Sigortasında 
443
C. Bakım Sigortası Yardımlarından Yararlanma Koşulları 
444
1. Bakıma Muhtaçlık Yaşına Ulaşmış Olmak 
444
2. Sigortalılık Şartlarını Sağlamış Olmak 
445
a. Sigortalılık Süresi 
446
b. Prim Ödeme Gün Sayısı 
446
3. Bakıma Muhtaç Olma 
446
4. Başvuru 
448
5. Yardımlardan Yararlanmada Kolaylaştırılmış (İstisnai) Durumlar 
449
D. Bakım Sigortasının Finansmanı 
449
E. Bakım Sigortasından Sağlanacak Yardımlar 
451
1. Evde Bakım 
451
a. Ayni Yardımlar 
452
aa. Genel Olarak 
452
bb. Yardımların İçeriği 
453
b. Nakdi Yardım: Bakım Parasının İstisnai Hallerde Sağlanması Gerekliliği Üzerine Bir Değerlendirme 
453
aaa. Bakım Sigortasından Ancak Sigortalıya Yardım Sağlanabilmesine Karşın Uygulamada Aile Bakıcılarına Verilen Bir Yardıma Dönüşme veya Ek–Gelir Olarak Görülme Riskini Taşıması 
453
bbb. Bakım Parasının Bakım İhtiyacı için Kullanıldığının Tespitinin Güçlüğü ve Düşük Kalitede Bakım Tartışmaları 
454
ccc. Bakım Parasının Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliğinin Artmasına Neden Olması 
456
aaaa. Genel Olarak 
456
bbbb. Literatürde Kadınların Bakımdaki Rolüne Yaklaşım: Sandviç Bakıcılar/Sandviç Kuşak 
456
ddd. Bakım Parasının Ayni Yardımların Azami Finansman Miktarından Daha Düşük Olarak Belirlenmesinin Gerekliliği ve Bakım Parasının Etkinliğini Azaltması 
458
bb. Bakım Parasının İstisnai Hallerde Sağlanacak Bir Yardım Olarak Belirlenmesi 
459
c. Bakım için Yardımcı Araçlar ve Ev Ortamının İyileştirilmesine Yönelik Yardımlar 
460
d. Bakıma Muhtaçlığı Önlemeye veya Azaltmaya Yönelik Yıllık Sağlık Kontrolü 
461
e. Bakım Seviyesine göre Sadece “Önleyici” Bakım Hizmetleri Alması Uygun Görülenlere Sunulacak Yardımlar 
461
2. Kurum Bakımı 
462
a. Kısmi Yatılı Bakım 
462
b. Tam Yatılı Bakım 
464
§14. AİLE BAKIMI VE DESTEKLENMESİ 
465
I. Aile Bakımı ve Aile Bakıcısının Tanımı 
465
A. Aile Bakımı Kavramı 
465
B. Aile Bakıcısının Tanımı 
467
II. Bakım Sigortasında Sağlanacak Yardımlarla Aile Bakımının Desteklenmesi 
468
A. Bakım Kursları 
468
B. Bakım Danışmanlığı 
469
III. Bakım Sigortası Dışındaki Düzenlemelerde Aile Bakımı ve Desteklenmesi 
469
A. Aile Bakımı ve Çalışma Hayatının Uyumlaştırılmasına Yönelik Düzenlemeler 
469
1. Genel Olarak 
469
2. Bakım İzni 
470
a. Genel Olarak 
470
b. Kısa Süreli Bakım İzni 
471
c. Uzun Süreli Bakım İzni 
473
d. Yaşam Sonu Bakımı İzni 
475
3. Bakım Destek Ödeneği (Faizsiz Kredi Desteği) 
475
4. İş Güvencesi 
476
5. İşyeri Değişikliğine Karşı Koruma 
478
B. Aile Bakıcılarının Sosyal Güvenlik Hukukunda Korunması 
479
1. Genel Olarak 
479
2. Aile Bakıcılarının Sosyal Güvenlik Hukuku Yardımlarından Yararlanabilmelerinin Şartları 
480
3. Aile Bakıcılarının Yaşlılık Sigortasından Yararlanması 
480
4. Aile Bakıcılarının İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortasından Yararlanması 
481
5. Aile Bakıcılarının Genel Sağlık Sigortası ve Bakım Sigortasından Yararlanması 
482
Sonuç 
483
Kaynakça 
497
Kavram Dizini 
527