MADDİ HUKUK: AYIPLA MAL DAVASININ KOŞULLARI
AYIPLI MAL TÜKETİCİ HUKUKUNDA MAL KAVRAMI–AYIPLI MAL KAVRAMI–AYIPLI MAL KATEGORİSİNE DÂHİL OLAN OLGULAR
§ 1. TÜKETİCİ HUKUKUNDA MAL KAVRAMI
37
III. Yenilenmiş Ürünler
39
§ 2. TÜKETİCİ HUKUKUNDA AYIPLI MAL KAVRAMI
41
A. 1999/44/C Sayılı Malların Satışı ve Garantileri Hakkında AB Direktifine Göre
42
B. Avrupa Konseyi’nin 25.07.1985 ve 85/374 Sayılı Yönergesi ve Ayıplı Malın Neden Olduğu Zararlardan Sorumluluk Hakkında Yönetmelik
44
C. Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması’na (Viyana Antlaşması) Göre
44
D. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a Göre
46
G. Yargıtay Kararlarına Göre
49
§3. AYIPLI MAL KATEGORİSİNE DÂHİL OLAN DURUM VE OLGULAR
51
I. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a Göre
51
A. Malın Taraflarca Kararlaştırılan Niteliklere Uygun Olmaması
51
B. Malın Vaat Edilen Niteliklere (Vasıflara) Uygun Olmaması
51
C. Malın Kararlaştırılan Süre İçinde Alıcıya (Tüketiciye) Teslim Edilmemesi
52
D. Malın Montaj Edilmemesi veya Hatalı Montajı
52
F. Aliud Teslim Durumu
55
G. Defolu Malların Durumu
56
II. Emsal Yargıtay Kararlarına Göre Ayıplı Mal Kategorisine Giren Durumlar
57
TÜKETİCİ HUKUKUNDA AYIPLI MAL ÇEŞİTLERİ
§ 4. MALDAN YARARLANMA İMKÂNI BAKIMINDAN AYIPLAR (İÇERİĞİNE GÖRE AYIPLAR )
63
IV. Üretim (Güvenlik) Ayıbı
72
VI. Bilgilendirme Ayıbı
74
§ 5. TESPİT EDİLEBİLİRLİĞİNE GÖRE AYIPLAR
78
§ 6. SEÇİMLİK HAKLARA ETKİSİ BAKIMINDAN AYIPLAR (AYIBIN DERECESİ)
88
A. Önemli Olmayan Ayıp
91
§ 7. AYIBIN BELİRLENMESİNDE HANGİ BİLGİ VE DİKKAT DÜZEYİNİN ESAS ALINACAĞI
94
ALICININ (TÜKETİCİNİN) SATILAN MALI
GÖZDEN GEÇİRME (MUAYENE) KÜLFETİ
§ 8. ALICININ MALI GÖZDEN GEÇİRME (MUAYENE) KÜLFETİ
99
II. Adi Satışlarda (Türk Borçlar Kanunu’na Göre)
100
III. Ticari Satışlarda (TTK’ya Göre)
101
IV. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Kapsamındaki Satışlarda
102
A. Ayıplı Mal Satışının 6502 Sayılı TKHK’nın Yürürlük Tarihi Olan 28.05.2014 Tarihinden Önce Yapılmış Olması
102
B. Ayıplı Mal Satışının 6502 Sayılı TKHK’nın Yürürlük Tarihi Olan 28.05.2014 Tarihinden Sonra Yapılmış Olması
104
ALICININ (TÜKETİCİNİN) MALDAKİ AYIBI SATICIYA İHBAR ETME KÜLFETİ
§ 9. İHBAR (BİLDİRİM) KAVRAMI, İHBARIN AMACI VE HUKUKİ NİTELİĞİ
109
I. İhbar (Bildirim) Kavramı
109
III. İhbarın Hukuki Niteliği
110
§ 10. İHBARIN İÇERİĞİ
113
II. Sürelerin Niteliği
117
III. Açık Ayıpta İhbar Süresi
118
A. Adi Satışlarda (Türk Borçlar Kanunu’na Göre)
119
B. Ticari Satışlarda (TTK’ya Göre)
120
IV. Gizli Ayıpta İhbar Süresi
120
V. Hayvan Satışlarında İhbar Süresi
124
VI. İhbarın Ne zaman Yapılmış Sayılacağı
125
VII. İhbar Süresinin Garanti Süresi ve Zamanaşımı Süresi İle İlişkisi
128
A. Garanti Süresi İle İlişkisi
128
B. Zamanaşımı Süresi İle İlişkisi
129
§ 13. İHBAR KÜLFETİNİN İSTİSNALARI
130
I. Teslim Tarihinden İtibaren Altı Ay İçinde Ortaya Çıkan Ayıplar
130
II. Satıcının Ağır Kusurlu Olduğu Ayıplar
130
III. Satıcının Mesleği Gereği Bilmesi Gereken Ayıplar
132
I. İhbarda İspat Yükü
132
II. İhbarın Hangi Delillerle İspat Edilebileceği
135
A. Yargıtay Kararları
135
§ 15. İHBARIN İTİRAZ MI DEF’İ Mİ OLDUĞU SORUNU
147
III. Yargısal İçtihatlar
148
§ 16. İHBARIN YAPILMAMIŞ OLMASININ HUKUKİ SONUCU
150
§ 17. AYIP İHBARI KÜLFETİ İLE İLGİLİ İLE HUKUKİ DÜZENLEMELER
151
I. Uluslararası Hukukta
151
A. Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması
151
B. Avrupa Birliği (AB) Hukukunda
152
A. Adi Satışlarda (Türk Borçlar Kanunu’na Göre)
153
B. Ticari Satışlarda (TTK’ya Göre)
154
C. Tüketici Satışlarında
154
1. Ayıplı Mal Satışının 6502 Sayılı TKHK’nın Yürürlük Tarihi Olan 28.05.2014 Tarihinden Önce Yapılmış Olması
154
2. 6502 Sayılı TKHK Bakımından İhbar Külfeti Sorunu
156
a. 6502 Sayılı TKHK’nın 10. Maddesi Hükmü
156
b. 6502 Sayılı TKHK 10. Maddesi Hükmünün Gerekçesi
156
4. Yargıtay ve Bölge Adliye Mahkemesi Kararları
159
ALICININ (TÜKETİCİNİN) SEÇİMLİK HAKLARI SEÇİMLİK HAKLARIN: TANIMI, AMACI VE HUKUKİ DÜZENLEMESİ, HUKUKİ NİTELİĞİ, ÖZELLİKLERİ, SINIRLARI, ISLAHLA DEĞİŞTİRİLİP DEĞİŞTİRİLEMEYECEĞİ, ÖZEL OLARAK İNCELENMESİ
§. 18 SEÇİMLİK HAKLARIN TANIMI VE AMACI
189
III. Hukuki Düzenlemesi
191
A. Uluslararası Hukukta
191
1. Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması (Viyana Satım Sözleşmesi)
191
2. Avrupa Birliği (AB) Hukukunda
192
1. Türk Borçlar Kanunu’nda
193
2. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da
193
§19. SEÇİMLİK HAKLARIN HUKUKİ NİTELİĞİ
194
§20. SEÇİMLİK HAKLARIN KULLANILMASININ ÖZELLİKLERİ
196
I. Tek Taraflı Bir İrade Beyanı İle Kullanılması
196
II. Terditli Olarak Kullanılamayacağı– Tek ve Kesin olarak Kullanılması Gerektiği
196
III. Seçimlik Hakkın Ancak Bir Kez Kullanılabileceği
201
A. Kural: Seçimlik Hakkın Bir Kez Kullanılabilmesi
201
B. İstisnalar: Seçimlik Hakların ikinci kez Kullanılabileceği Durumlar
203
2. Malın Garanti Süresi İçinde Tekrar Arızalanması
204
3. Onarım Süresinin Aşılması
204
4. Onarımın Mümkün Olmaması
206
IV. Seçimlik Hakkın Değiştirilemeyeceği
207
V. Seçimlik Hakkın Şarta Bağlanamaması
208
VI. Satıcının Tüketiciyi Belli Bir Seçimlik Hakkı Kullanmaya Zorlayamaması
209
VII. Seçimlik Hakkın Kullanılacağı Süreyle İlgili Anlaşmaların Durumu
209
VIII. Üçüncü Kişi Yararına Sözleşmede Üçüncü Kişinin Seçimlik Hakları Kullanma Yetkisi
210
§21. SEÇİMLİK HAKKIN KULLANILMASININ MADDİ (ÖN) KOŞULU: AYIBIN NİTELİĞİNİN BELİRLENMESİ
211
II. Maldaki Ayıbın Niteliğinin Belirlenmesi
211
§ 22. SEÇİMLİK HAKLARIN İRADE SAKATLIKLARI (HATA, HİLE) İLE İLİŞKİSİ
212
§ 23. SEÇİMLİK HAKLARIN DEĞİŞTİRİLMESİ SORUNU (ISLAHLA DEĞİŞTİRİLİP DEĞİŞTİRİLEMEYECEĞİ)
214
A. Kural: Seçimlik Hakların Islahla Değiştirilemeyeceği
214
B. İstisnalar: Seçimlik Hakkın Değiştirilebileceği Durumlar
222
1. Ayıbın Niteliği Konusunda Tüketicinin Yanıltılmış Olması
222
2. Onarımın Sonuçsuz Kalması
223
3. Ayıplı Malın Yok Olması (Telef Olması–Pertotal İşlemine Tâbi Tutulması)
223
§ 24. SEÇİMLİK HAKLARIN ÖZEL OLARAK İNCELENMESİ– SEÇİMLİK HAKLARIN KULLANILMASI VE HUKUKİ SONUÇLARI
226
I. Sözleşmeden Dönme– Dönmenin Hukuki Sonuçları
226
B. Dönmenin Hukuki Sonuçları
227
1. Satıcının Yükümlülükleri
227
a. Satım Bedelinin Alıcıya İade Edilmesi
227
b. Satış Bedeline Faiz İşletilmesi
231
bb. Tüketici Satışlarında
231
c. Seçimlik Hakkın Kullanılması Giderleri
232
cb. Seçimlik Hakkın Kullanıldığı Dava Sürecinde Vergi Borçlarının Ödenmesi
233
cc. Periyodik Araç Bakım Giderlerinin Zarar Kapsamında Değerlendirilemeyeceği
234
cd. Kredi Faizinin ve Sigorta Ücretinin Menfi Zarar Kapsamında Talep Edilemeyeceği
235
ce. Sözleşmeden Dönme Hâlinde Tamir Masraflarının Talep Edilebileceği
236
d. Tüketicinin Ayıplı Mal (Taşınır–Taşınmaz) İçin Yaptığı Masraflar
236
3. Alıcının (Tüketicinin) Yükümlülükleri
237
a. Ayıplı Malın İadesi
237
B. Kullanım Bedeli Sorunu
240
3. Yargısal İçtihatlar
241
b. Tüketici Satışlarında
243
C. Dönme Hakkını Sınırlayan Durumlar
249
2.Satılanın Yok Olması
249
3. Satılan Malın 3. Kişiye Devredilmesi
250
4. Satılan Malın Değiştirilmesi
250
II. Ayıplı Malın Ayıpsız Misli İle Değiştirilmesi
251
A. Değişim Hakkının Hukuki Niteliği
251
B. Yasal Düzenlemeler
252
1. Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması
252
2. Avrupa Birliği Hukukunda
253
3. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda
254
4. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da
254
C. Ayıplı Malın Ayıpsız Misli ile Değiştirilmesi Talebinin Koşulları
255
1. Değişim Hakkının Kapsamı
255
2. Değişim Talebinin Satıcı İçin İmkânsız Olmaması Veya Orantısız Güçlük Doğurmaması
258
a. İmkânsızlık Durumu
258
b. Orantısızlık Durumu
258
ba. Ayıpsız Malın Değeri–Orantısızlık
259
3. Değişim Talep Hakkı Tek ve Kesin Bir Talep Şeklinde İleri Sürülmelidir
263
4. Değişim Talep Hakkı Kullanıldıktan Sonra Bundan dönülemeyeceği
264
5. Değişim Talebiyle İlgili Olarak Tüketiciden Masraf Alınamayacağı
265
6. Değişim Talebiyle İlgili Olarak Tüketiciden Kullanım Bedelinin Alınamayacağı
265
7. Değişim Nedeniyle Tüketiciden Fiyat Farkı Talep Edilemeyeceği
267
8. Tüketicinin Kusurundan Kaynaklanan Değer Kaybı Bedelinin Tüketiciden Tahsili Gerektiği
267
9. Değişim Talebinin Yerine Getirilme Süresi
269
10. Malın (aracın) Onarım Sonucu Orijinal Hâlini Kaybetmesi Hâlinde Değişim Hakkının Doğacağı
270
11. Ayıpsız Misli İle Değişim Talebinden Sorumlu Olanlar
277
D. Ayıpsız Misli ile Değişime İlişkin Mahkeme Kararının Kapsamı
277
1. Ayıpsız Misli İfadesinden Amacın Aynı Model 0 Km Araç Olması
277
2. “Aracın Yenisi İle Değiştirilmesi” İbaresinin Kanuna Uygun Olup Olmadığı
279
a. Yargıtay Uygulaması
280
b. Öğretideki Görüşler
281
4. Aynı Model Yeni (Sıfır) Aracın mevcut Olmaması
282
a. Aynı Model Aracın Mevcut Olmamasının Değişim Kararına Engel Sayılmayacağı
282
b. Aynı Model Aracın Mevcut Olmaması İhtimaline Göre Terditli Hüküm Kurulamayacağı
286
c. İİK m.24 Hükmünün taşınmazlar Bakımından Uygulanıp Uygulanmayacağı
288
5. Ayıplı Malın (Aracın) Satıcıya İade (Teslim) Edilmesi Yükümlülüğünün Kararda Yazılması Gerektiği
288
6. Değişim Kararında Ayıplı Aracın Takyidatlardan Arındırılmış Şeklinde Satıcıya İadesi (Teslimi) Yönünde Hüküm Kurulması Gerektiği
290
7. Alıcının (Tüketicinin) Sebep Olduğu Hasar Bedelinin Ödenmesi Şartıyla Değişim Kararı Verilmesi Gerektiği
292
III. Ayıp Oranında Bedel İndirimi
292
B. Bedel İndirimi Talep Hakkının Genel Koşulları
293
C. Bedel İndirimi Talep Hakkının Kullanılmasına İlişkin Özel Durumlar
293
1. Bedel İndirimi Hakkının Kullanılmasından Sonra Dönme Hakkının Kullanılıp Kullanılamayacağı Sorunu
293
2. Bedel İndirimine Hakkaniyet İlkesi Gereği Re’sen Karar Verilebileceği
295
3. Sözleşmeden Dönme Davasının Devamı Sırasında Davacının Ayıplı Malı (Aracı) 3.Kişiye Devretmesi Hâlinde Davaya Bedel İndirimi Davası Olarak Devam Edilmesi Gerektiği
301
4. Bedel İndirimi Hesabının Yapılma Şekli (Yöntemi)
302
5. Ayıp Bedelinin Satış Bedeline Çok Yakın Olması Nedeniyle Bedel İndirimi Talebinde Bulunulamaması
305
6. Bedel İndirim ile Birlikte TBK’ya Göre Tazminat İstenebilmesi
306
7.Bedel İndirimi ile Ayıplı İmalat Bedelinin Birlikte İstenip İstenemeyeceği Sorunu
306
8. Alıcının (Tüketicinin) Ayıplı Malı Kullanmaya Devam Etmesinin Değişim Hakkına Etkisi
307
8. Bedel İndirimi Talebine Engel Olan Durumlar
309
B. Ücretsiz Onarım Hakkının Kullanılmasına İlişkin Yasal Düzenlemeler
310
1. Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması
310
3.Türk Borçlar Kanunu’ndaki Düzenleme
311
4. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’daki Düzenleme
313
C. Ücretsiz Onarımın Koşulları
313
1. Satılan Malın Alıcıya (Tüketiciye) Teslim Edilmiş Olması
313
2. Satılan Malın Ayıplı Olması
314
3. Alıcının (Tüketicinin) Gözden Geçirme ve Ayıbı İhbar Külfeti
315
5. Alıcının (Tüketicinin) Onarım Talebinde Bulunması– Onarım İşlemine Tüketicinin Onayının Bulunması
315
b. Onarım İşlemine Tüketicinin Onayı
315
6. Ayıbın Onarılmasının Objektif Olarak Mümkün Olması ve Onarımın Orantısızlık Oluşturmaması
316
7. Onarımın Aşırı Bir Masraf Gerektirmemesi
320
8. Onarımın Ücretsiz Olması
320
a. Yetkili Serviste Onarım
322
b. Yetkili Servis Dışında (Özel Serviste) Onarım
322
b. Garanti Süresi Ve Ücretsiz Onarım Hakkının Garanti Süresi İle İlişkisi
328
bb. Ücretsiz Onarım Hakkının Garanti Süresi İle İlişkisi
330
c. Malın Onarılarak Alıcıya (Tüketiciye) Teslimi İçin Gerekli İşlemin Yapıldığının İspat Yükünün Satıcıya (Davalıya) Ait Olduğu
332
d. Onarımdan Sorumlu Olan Kişiler
332
e. Onarımla Ayıbın Giderilmiş Olması
333
f. Onarımın (Tamirin) Sonuçsuz Kalması
335
11. Onarım Bedeli İle Değer Kaybı Tazminatı ilişkisi
337
AYIPLI MALDAN DOLAYI TÜKETİCİNİN AÇABİLECEĞİ
MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT DAVALARI
§ 25. MADDİ TAZMİNAT DAVALARI
343
II. Seçimlik Haklarla İlgili Masraflar
345
III. Doğrudan Zararlar
346
B. Sözleşme Nedeniyle Yapılan Masraflar
349
C. Aynı Malın Yeniden Satın Alınmasında Fiyat Farkı
349
D. Bedensel Zararların Tazmini
349
E. Malvarlığı Zararları
350
V. Yargıtay Uygulaması, İçtihatlar ve BAM Kararları
351
A. Yargıtay Uygulaması
351
B. İçtihatlar Ve BAM Kararları
352
C. Mahrumiyet Tazminatı (Kiralama Bedeli) Sorunu
360
D. Bağımsız Bölüm Satın Alan Alıcının (Tüketicinin) Ortak Yerlerdeki Ayıplı ve Eksik İmalatlar İçin Maddi Tazminat Talep Hakkı
365
§ 26. MANEVİ TAZMİNAT DAVALARI
366
II. Ayıplı Mal Davasında Manevi Tazminatın Koşulları
369
A. Malın Ayıplı Olması
369
B. Davacının (tüketicinin) Kişilik Haklarına Yönelik Bir Zararın Varlığı
369
2. Bedensel Zararlardan Dolayı Kişilik Haklarının İhlali
372
b. Güvenli Olmayan Ürünün Kullanılmasından Kaynaklanan Bedensel Zararlar
372
c. Üçüncü Kişilerin (Tüketicinin Ailesi ve Yakınları) Manevi Tazminat Talep Hakları
373
ca. Üçüncü Kişilerin Yansıma Zararı Yoluyla Tazminat Talebi
373
cb. Ayıplı Ürün Nedeniyle Üçüncü Kişilerin Tazminat Talebi
374
cbc. Yargısal İçtihat
376
III. Manevi Tazminatın Takdiri
391
IV. Ayıplı Maldan Kaynaklanan Manevi Tazminat Davalarına İlişkin Yargısal Kararlar (Yargıtay ve BAM Kararları)
395
AYIPLI MAL DAVASINDA FAİZ
§ 27. SÖZLEŞMEDEN DÖNME– BEDEL İADESİ DAVASINDA
415
I. Satış Bedeline Faiz İşletilmesi
415
B. Tüketici Satışlarında
416
1.Malın Kullanılıyor (Aracın çalışıyor) Olması Halinde:
416
2. Malın Kullanılamıyor (Aracın Çalışmıyor) Olması Hâlinde
422
3. Malın Tüketiciye Teslim Edilmemiş Olması Hâlinde
425
a. Borçluya (Satıcıya) İhtarname çekilmesi
425
aa. İhtarnamede Seçimlik Hakkın Belirtilmesi
425
ab. İhtarnamede Seçimlik Hakkın Belirtilmemesi
425
b. Borçluya (Satıcıya) İhtarname Çekilmemesi
426
a. Temerrüt Faizi– Yasal Faiz
427
c. Mevduata Uygulanan En Yüksek Faiz Oranı
433
d. Yabancı Para Borçlarında Faiz
434
§ 28. BEDELDEN İNDİRİM, ONARIM BEDELİ VE DİĞER TAZMİNAT DAVALARINDA
436
I. Kural: Temerrüt Tarihinden İtibaren Faiz İşletilmesi
436
II. Avans Faizinin Talep Edilebileceği
438
§29. AYIPLI MALIN (ÜRÜNÜN) NEDEN OLDUĞU ZARARLARDAN KAYNAKLANAN MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT DAVALARINDA
439
§30. FAİZ–ISLAH İLİŞKİSİ
446
I. Dava Dilekçesinde Faizin İstenmemiş Olması
446
II. Kısmi Davada Kısmen Islahta Artırılan Kısım İçin Faiz Talep Edilmemiş Olması
447
III. Kısmi Davada Kısmen Islahla Müddeabihin Artırılması–Davadan Önce Temerrüdün Gerçekleşmemiş Olması
447
IV. Davadan Önce Temerrüdün Gerçekleşmesi
449
V. Islah İle Faiz Başlangıç Tarihinin Değiştirilememesi
450
VI. Islah ile Faiz Türünün Değiştirilmesi Sorunu
450
VII. Belirsiz Alacak Davasında Artırılan Kısım İçin Faizin Başlangıcı
452
§31. FAİZ KONUSUNDA HÜKÜM KURMANIN ÖZELLİKLERİ
453
II. Faiz Talebinin Bulunulmaması
455
III. İnfazda Tereddüt Yaratacak Şekilde Hüküm Kurulmaması Gerektiği
455
AYIPLI MALDAN SORUMLULUK VE SORUMLU KİŞİLER
§ 32. AYIPLI MALDAN SORUMLULUĞUN HUKUKİ NİTELİĞİ
459
I. Sorumluluğun Hukuki Niteliği
459
II. Ayıplı Mal Davasında Sorumlu Kişilerin Tespiti
460
III. Sorumluluk Tabloları
461
§ 33. AYIPLI MALDAN SORUMLU OLAN KİŞİLER
465
B. Satıcının Sorumluluğu
466
1. Seçimlik Haklara Dayanan Davalarda
466
2. Satıcının Ağır Kusurlu Olmasının Hukuki Sonuçları
469
3. Tazminat Davalarında
469
4. Servisin Kusurlu (Ayıplı) Hizmetinden Satıcının Sorumlu Olmadığı
470
II. Üretici (İmalatçı)
471
B. Üreticinin Sorumluluğu
472
1. Üreticinin Ayıplı Maldan Kaynaklanan Sorumluluğu
472
2. Üreticinin Hatalı Üründen Kaynaklanan Tazminat Sorumluluğu
476
3. Üreticinin Zorunlu Garantiden Kaynaklanan Sorumluluğu
478
B. İthalatçının Sorumluluğu
481
1. İthalatçının Ayıplı Maldan Kaynaklanan Sorumluluğu
481
2. İthalatçının Hatalı Üründen Kaynaklanan Tazminat Sorumluluğu
483
3. İthalatçının Zorunlu Garantiden Kaynaklanan Sorumluluğu
483
4. İthalatçının Ticari Faaliyetinin Sona Ermesi Hâlinde Sorumluluk
486
IV. Aracı Hizmet Sağlayıcının Durumu
486
V. Bağlı Kredi Nedeniyle Bankanın Sorumluluğu
491
A. Bağlı Kredi Sözleşmesi
491
B. Konut Finansmanı Bağlamındaki Bağlı Kredi Sözleşmesi
495
C. Kredi Verenin (Bankanın) Sorumluluğunun Kapsamı
495
1. Bağlı Kredi Sözleşmesinde
495
2. Konut Finansmanı Bağlamındaki Bağlı Kredi Sözleşmesinde
496
D. Kredi Verenin (Bankanın) Sorumluluğun Zamansal Sınırı
502
V. Yetkili Servisin Sorumluluğu
505
A. Yetkili Servis Sözleşmesinin Niteliği, Tarafları ve Tüketicinin Konumu
505
B. Yetkili Servisin Seçimlik Haklardan Sorumlu Olmadığı
509
C. Yetkili Servis Dışında (Özel Serviste) Onarım Yapılmasının Seçimlik Haklara Etkisi
514
1. Yargısal İçtihatlar
514
D. Yetkili Servisin Onarımdan ve Ayıplı Hizmetinden Kaynaklanan Sorumluluğu
519
AYIPLI MAL DAVASI İLE TAZMİNAT DAVALARINDA ZAMANAŞIMI
§34. SEÇİMLİK HAKLARDA ZAMANAŞIMI SÜRELERİ VE ÖZELLİK GÖSTEREN KONULAR
531
I. Sürelerin Hukuki Niteliği
531
II. Zamanaşımı Sürelerinin Değiştirilip Değiştirilemeyeceği
532
III. Tüketici Lehine Olan Zamanaşımı Sürelerinin Uygulanması
533
IV. Zamanaşımı Süresinin İşlemeye Başlayacağı Tarih
533
V. Zamanaşımı Sürelerinin Hesaplanması
535
VI. Zamanaşımının Durması
535
VII. Zamanaşımının Kesilmesi
536
A. Maldaki Ayıbın İkrar Edilmesi
536
B. Tüketici Hakem Heyetine Başvurulması
536
VIII. Zamanaşımı Def’inin İleri Sürülmesi
537
A. Cevap Dilekçesinde İleri Sürülmesi
537
B. Zamanaşımı def’inin Islahla İleri Sürülmesi
538
C. Müteselsil Borçluların Durumu
538
IX. Mahkemenin Zamanaşımı Def’i Konusunda Bir Karar Verme Yükümlülüğü
540
§35. SEÇİMLİK HAKLARIN ZAMANAŞIMI SÜRESİ İÇİNDE KULLANILMAMASININ SONUÇLARI
541
I. Davanın Reddine Karar Verilmesi
541
II. Seçimlik Hakkın Def’i Yoluyla (Ayıp Def’i) İleri Sürülmesi
541
§ 36. SEÇİMLİK HAKLARLA İLGİLİ ZAMANAŞIMI SÜRELERİ
542
I. İki Yıllık Zamanaşımı
542
II. Beş Yıllık Zamanaşımı
543
III. Gizli Ayıp İle Ayıbın Ağır Kusur veya Hile İle Gizlenmesinde Zamanaşımı
544
A. Gizli Ayıpta Zamanaşımı Süresi
544
B. Ayıbın Ağır Kusur veya Hile İle Gizlenmesinde Zamanaşımı
544
1. Yasal Düzenlemeler
544
2. Hükümlerin Değerlendirilmesi
545
ba. On Yıllık Zamanaşımı Süresinin Uygulanmasını Öngören İçtihatlar
550
bb. Zamanaşımı Süresinin Uygulanmayacağını Öngören İçtihatlar ve Kararlar
551
IV. İkinci El Satışlarda Zamanaşımı
553
V. Eksik İş Bedeli (Tazminatı) Davasında Zamanaşımı
554
VI. Ayıp Bildiriminin (İhbarının) Zamanaşımı Süresi İçerisinde Yapılması Gerektiği
559
VII. Bağlı Krediyle Satın Alınan Ayıplı Konut Nedeniyle Kredi Veren Bankanın Sorumluluğun Bir Yıllık Hak Düşürücü Süre ile Sınırlı Olması
559
§ 37. AYIPLI MALDAN KAYNAKLANAN MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT DAVALARINDA ZAMANAŞIMI SÜRESİ
562
I. Mülga 4077 Sayılı Kanun Döneminde
562
II. 6502 Sayılı TKHK Bakımından
563
§38. YARGITAY KARARLARINDA AYIPLI MAL DAVASINDA ZAMANAŞIMI SÜRESİNİN İŞLEMEYECEĞİ BELİRTİLEN DURUMLAR
564
I. Servislerin Üretimden Kaynaklanan ve Onarımla giderilemeyecek Arızayı Tüketiciden Gizlemesi
564
II. Servisin Tüketiciyi Sonuç Alınamayan Tamirlerle Oyalaması
565
III. Ayıbın Hile İle Tüketiciden Gizlenmiş Olması
566
§ 39. GARANTİ BELGESİ VE GARANTİ SÜRESİ– GARANTİ SÜRESİNİN ZAMANAŞIMINA ETKİSİ
566
III. Zorunlu Garanti Belgesi ve Süresi
567
IV. İhtiyari Garanti Belgesi ve Süresi
569
V. Garanti Süresinin Zamanaşımı Süresine Etkisi
569
§ 40. GÜVENLİ OLMAYAN (HATALI) ÜRÜNÜN SEBEP OLDUĞU TAZMİNAT DAVASINDA ZAMANAŞIMI SÜRELERİ
571
II. Zamanaşımı Süreleri
571
MEDENİ USUL HUKUKU: AYIPLI MAL DAVASINDA USUL HÜKÜMLERİ, İSPAT VE DELİLLER, HÜKMÜN OLUŞTURULMASI VE İNFAZI
AYIPLI MAL DAVASINDA GÖREVLİ MAHKEME
§ 41. GÖREVLİ MAHKEMENİN BELİRLENMESİNDE TEMEL KAVRAMLAR, TÜKETİCİ MAHKEMESİ, TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ
575
I. Görevli Mahkemenin Belirlenmesinde Temel Kavramlar
575
A. Tüketici Uyuşmazlığı
575
2. Tüketici İşlemleri
577
dbb. Ticaret Şirketleri
589
dbg. Köy Tüzel Kişiliği
596
dbj. Meslek Odaları ve Kuruluşları
597
dbk. Apartman Site Yöneticiliğinin Konumu
597
dbl. Devlet ve Diğer Kamu Tüzel Kişileri
598
e. Tüketici Kavramı ve Bunun Kapsamı ile İlgili İçtihatlar
598
II. Tüketici Mahkemeleri
602
III. Tüketici Hakem Heyetleri
603
B. Parasal Sınırlara Tâbi Olmayan Bazı Uyuşmazlık ve İşler
604
1. İtirazın İptali Davaları:
604
2. Menfi Tespit Talepleri Bakımından
606
3. Uyarlama Talepleri Bakımından
607
4. Muarazanın Men’i ve İleriye Yönelik Talepler Bakımından
607
5. Manevi Tazminat Talepleri Bakımından
607
IV. Görevle İlgili Yargıtay İçtihatları ve BAM Kararları
608
AYIPLI MAL DAVASINDA ZORUNLU ARABULUCULUK
§ 42. TÜKETİCİ UYUŞMAZLIKLARINDA ZORUNLU ARABULUCULUK
653
II. Zorunlu Arabuluculuk Kapsamındaki Davalar ve İstisnaları
655
A. Zorunlu Arabuluculuk Kapsamındaki Davalar
655
C. Ayıplı Mal Davasında Durum
658
AYIPLI MALDAN KAYNAKLANAN TALEPLERİN KISMİ DAVA VE BELİRSİZ ALACAK DAVASI ŞEKLİNDE İLERİ SÜRÜLMESİ– BU DAVALAR BAĞLAMINDA TÜKETİCİ MAHKEMESİ İLE TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ ARASINDA GÖREV İLİŞKİSİ
§ 43. AYIPLI MALDAN KAYNAKLANAN TALEPLERİN KISMÎ DAVA VE BELİRSİZ ALACAK DAVASI ŞEKLİNDE İLERİ SÜRÜLMESİ
661
D. Ayıplı Maldan Kaynaklanan Taleplerin Kısmî Dava Olarak İleri Sürülmesi
665
II. BELİRSİZ ALACAK DAVASI
667
A. Belirsiz Alacak Davası
667
3. Belirsiz Alacak Davası Koşullarının Bulunmaması
672
3. Talep Sonucunun Artırılması veya Artırılmaması
680
a. Talep sonucunun Artırılması
680
b. Talep sonucunun Artırılmaması
680
4. Ayıplı Mal Satışından Kaynaklanan Taleplerin Belirsiz Alacak Davası Şeklinde İleri Sürülmesi
683
§ 44. KISMÎ DAVA VE BELİRSİZ ALACAK DAVASI BAĞLAMINDA TÜKETİCİ MAHKEMESİ İLE TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ ARASINDA GÖREV İLİŞKİSİ
685
II. Yargısal Kararlar– Uygulama
685
III. Son Durum ve Görüşümüz
697
AYIPLI MAL DAVASINDA YETKİLİ MAHKEME
§ 46. TÜKETİCİ MAHKEMESİ AÇISINDAN YETKİ KURALLARI
700
II. Tüketici Açısından
701
III. Satıcı Açısından
706
§ 47. YETKİYE İLİŞKİN ÖZELLİK GÖSTEREN DURUM VE UYGULAMALAR
706
I. Yetki Anlaşması Yapma Yasağı
706
III. Mahkemece Yetkinin Res'en Gözetilemeyeceği
708
§ 48. YETKİ İLK İTİRAZININ İLERİ SÜRÜLMESİ
711
I. Cevap Dilekçesinde İleri Sürülme Zorunluluğu
711
II. Yetki İtirazının Süresinde Yapılması Zorunluluğu
713
III. Yetkili Mahkemenin Tek ve Doğru Olarak Gösterilmesi
714
IV. Yetkiye İlişkin Yargıtay Kararları
715
§ 49. AYIPLI MAL DAVASINDA TARAF SIFATI (HUSUMET) VE TARAFLAR
743
I. Genel Olarak Taraf Sıfatı (Husumet)
743
C. Davalı/Satıcı, Üretici, ithalatçı, Kredi Veren
750
III. Ayıplı Mal Davasında Taraf Değişikliği
752
A. Taraf Değişikliği Türleri ve Hukuki Sonuçları
752
B. Dava Konusu Malın Üçüncü Kişiye Devri
758
1. Davadan Önce Devir
758
2. Dava Açıldıktan Sonra Devir
759
IV. Husumet Ehliyetine İlişkin Emsal Kararlar
770
§ 50. AYIPLI MAL DAVASINDA İSPAT VE İSPAT YÜKÜ
807
I. İSPAT VE İSPAT YÜKÜ KAVRAMLARI
807
B. İspat Yükü Kavramı
807
II. Ayıplı Mal Davasında İspat Yükü ve İspat Derecesi
808
A. Ayıplı Mal Davasında İspat Yükü
808
1. Malın Teslim Tarihinden İtibaren 6 Ay İçinde Ortaya Çıkan Ayıplarda
808
2. Altı Aydan Sonra Ortaya Çıkan Ayıplarda
814
3. Ayıp İhbarının Yapıldığının İspat Yükü
815
B. Ayıplı Mal Davasında İspat Derecesi
817
C. Ayıp Kapsamına Giren Diğer Durumlarda İspat Yükü ve Satıcının Kurtuluş Karineleri
818
3. Ayıplı Mal İbaresinin–Etiketinin Bulunmayışı
819
4. Ürünün Teknik Mevzuata Aykırı Olarak Piyasaya Sürülmesi
819
5. Reklam ve İlanlarda Vaat Edilen Özelliklerin Bulunmayışı
820
6. Sözleşmenin Kurulduğu Tarihte Tüketicinin Ayıptan Haberdar Olması
820
7. Ayıplı Mal Davasında İspat Yükü Bakımından Üretici ile İthalatçının Durumu
821
§51. AYIPLI MAL DAVASINDA DELİLLER VE DELİLLERİN GÖSTERİLMESİ
822
I. Ayıplı Mal Davasında Deliller
822
II. Delil Gösterme Kavramı
823
III. Delil Gösterme Yükü
824
IV. Delil Gösterme Usulü
825
A. Dava ve Cevap Dilekçelerinde Delil Gösterilmesi
825
B. Dava ve Cevap Dilekçelerinde Delil Gösterilmemiş Olması
827
A. Delil Avansı Kavramı
827
B. Delil Avansı ile Delil Avansı Arasındaki Farklar
828
C. Delil Avansına Yönelik Kesin Sürenin Koşulları
829
1. Delil Avansı İçin Kesin Sürenin Ön Koşulları
829
2. Delil Avansına İlişkin Kesin Sürenin İçkin Koşulları
831
D. Delil Avansı Yatırmamanın Sonuçları
838
§ 52. AYIPLI MAL DAVASINDA İSPAT, İSPAT YÜKÜ VE DELİLLERLE İLGİLİ YARGITAY İÇTİHATLARI VE BAM KARARLARI
842
AYIPLI MAL DAVASINDA YARGILAMA GİDERLERİ
§53. YARGILAMA GİDERLERİNDEN SORUMLULUK
993
II. Ayıplı Mal Davasında Durum
994
1. Tüketicinin Harçtan Muafiyeti
994
2. Tüketicinin Arabuluculuk Ücretinden Muafiyeti
996
3. Seçimlik Haklarda Vekâlet Ücreti Sorunu
999
4. Tüketici Hakem Heyeti Kararının İptalinde Vekâlet Ücreti
1003
III. Yargılama Giderlerinin Kapsamı
1003
IV. Fer’i Müdahale Gideri
1004
V. Esastan Sonuçlanmayan Davalarda Yargılama Giderinin Belirlenmesi
1004
VI. Avansın Harcanmayan Kısmının İadesi
1010
VII. Yargılama Giderlerine İlişkin Emsal İçtihatlar ve BAM Kararları
1010
I. BOYA AYIBI İLE İLGİLİ ÖRNEK BİLİRKİŞİ RAPORU
1045
II. BOYA AYIBI İLE İLGİLİ EMSAL KARARLAR
1061
III. AYIPLI OTOMOBİL (ARAÇ) SATIMI İLE İLGİLİ EMSAL KARARLAR
1087