Tacirler Arasındaki Taşınır Mal Satışı Sözleşmesinin Varlığını İspat Etmek İçin Fatura ve Ticari Defterlerden Yararlanılması

Ticaret yaşamında kullanılan bazı belgeler, Vergi Hukuku açısından olduğu kadar Özel Hukukun Ticaret Hukuku, Borçlar Hukuku alanları ve bu alanlarla ilgili doğacak uyuşmazlıkların ispatındaki rolüyle Medeni Usul Hukuku açısından da önem taşır. Bu belgelerin başında, çalışmamızın konusunu oluşturan fatura gelir.

Fatura, bu farklı hukuk dalları açısından önem taşımakla birlikte, Ticaret Hukuku açısından sadece tacirler için getirilen bir yükümlülük olup, bu yükümlülük de ancak karşı tarafın talebi olursa gündeme gelmektedir. Oysa Vergi Hukuku açısından karşı tarafın herhangi bir talebi söz konusu olmasa da tacir olsun ya da olmasın bazı vergi mükelleflerinin fatura düzenleme zorunluluğu söz konusudur.

Dolayısıyla konuyu incelemeye başlarken öncelikle Vergi Hukukunda fatura düzenleme yükümlülüğü olan vergi mükelleflerinden hangilerinin Ticaret Hukuku anlamında tacir olarak nitelendirilebileceklerini ortaya koymak gerekmektedir.

Bu amaca ulaşabilmek için bir vergi mükellefinin sattığı malla ilgili olarak ne zaman fatura düzenlemesi gerektiğini, çalışma konumuzla bağlantı kurarak taraflar arasında kurulmuş olan satış sözleşmesinin hangi aşamasında vergi mükellefi tacirin fatura düzenlemesi gerektiğini de tespit etmek önem taşımaktadır. Çalışmanın bütünü için önem taşıyan bu tespitler ilk bölümde yapılmıştır.

Çalışma konumuz faturanın satım sözleşmesinin varlığını ispat açısından oynayacağı rolle ilgili olduğundan; belge olarak faturanın ispat gücü, tacirin düzenlediği faturanın tek başına iddiasını ispata yeterli olup olmadığı, başka destekleyici delillere ihtiyaç duyulursa; bu delillerin neler olabileceği ve bu deliller arasında ticari defterlerden faturadaki bilgileri destekleyecek şekilde nasıl yararlanılabileceği ise ikinci ve üçüncü bölümde incelenmektedir.