TÜRK HUKUKU VE KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA MİRASÇILARIN SORUMLULUĞU VE TEREKE BORCU KAVRAMI
I. MİRASÇILARIN SORUMLULUĞUNA GENEL BAKIŞ VE KANUNİ DÜZENLEMELER
29
A. Türk–İsviçre Hukuku
29
II. MİRASÇILARIN SORUMLULUĞU KAPSAMINDAKİ BORÇLARIN SINIFLANDIRILMASI VE TEREKE BORÇLARININ İNCELENMESİ
35
A. Borçların Sınıflandırılması
35
1. Türk–İsviçre Hukuku Bakımından
35
a. Genel Olarak Miras Ortaklığında Tereke Borçlarının Sınıflandırılması
35
b. Devam Eden Miras Ortaklığında (Fortgesetzten Erbengemeinschaft) Borçların Sınıflandırılması
42
2. Alman Hukuku Bakımından
47
B. Tereke Borçlarının İncelenmesi
49
1. Mirasbırakanın Borçları
49
a. Sözleşmelerden Kaynaklanan Borçlar
49
aa. İş görme Borcu Doğuran Sözleşmeler Bakımından
51
aaa. Vekâlet Sözleşmesi
51
aaaa. Ölümün Genel Olarak Vekâlet Sözleşmesine Etkisi ve Mirasçıların Vekâlet Sözleşmesinden Doğan Borçlardan Sorumluluğu
51
bbbb. Değerlendirmeler
55
ccc. Hizmet Sözleşmesi
60
bb. Kullandırma ve Yararlandırma Borcu Doğuran Sözleşmeler Bakımından
61
aaa. Ölümün Genel Olarak Kullandırma ve Yararlandırma Borcu Doğuran Sözleşmelere Etkisi
61
bbb. Mirasçıların Kira Sözleşmesinden Doğan Borçlardan Sorumluluğu
64
cc. Bağışlama Sözleşmesi Bakımından
67
b. Mirasbırakanın Mirasçılara Olan Borcu
72
c. Mal Rejiminin Tasfiyesi Sonucunda Sağ Kalan Eşe Ödenecek Katılma Alacağı Borcu
73
d. Haksız Fiilden ve Sebepsiz Zenginleşmeden Doğan Borçlar ve Nafaka Borcu
77
e. Kamu Hukuku Kaynaklı Borçlar
79
2. Mirasın İntikalinden Kaynaklanan Borçlar
83
b. Mirasın Geçişi Bağlamında Koruma Önlemlerinden Kaynaklanan Masraflar
84
aa. Terekedeki Malların Mühürlenmesi ve Tereke Değerlerinin Deftere Kaydedilmesinden Kaynaklanan Masraflar
84
bb. Terekenin Resmen Yönetilmesi Durumunda Meydana Gelen Masraflar
85
cc. Vasiyetnamelere İlişkin Önlemler Nedeniyle Meydana Gelen Masraflar
86
c. Terekenin Yönetimi Bağlamında Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisi ve Miras Ortaklığı Temsilcisi Atanması Nedeniyle Meydana Gelen Masraflar
87
aa. Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisinin Atanması Durumunda Meydana Gelen Masraflar
87
bb. Miras Ortaklığı Temsilcisi Atanması Durumunda Meydana Gelen Masraflar
88
d. Türk Medeni Kanunu Kapsamında Tereke Borcu Olarak Kabul Edilen Ergin Altsoyun Denkleştirmeye Dayalı Tazminat Alacağından Kaynaklanan Borç
91
e. Mirasın Geçişi Bağlamında Terekenin Resmi Defterinin Tutulması ve Terekenin Resmi Tasfiyesinden Kaynaklanan Masraflar
95
f. Türk Medeni Kanunu Kapsamında Terekeden Karşılanması Öngörülen Borçlar ve Bu Borçlardan Mirasçıların Kişisel ve/veya Müteselsil Sorumluluğunun Olup Olmadığı Sorunu
98
aa. Mirasbırakan ile Birlikte Yaşayan ve Onun Tarafından Bakılan Kimselerin Üç Aylık Geçim Giderlerinden Kaynaklanan Masraflar
98
bb. Ceninin Muhtaç Anasının Geçim Giderlerinden Kaynaklanan Masraflar
102
cc. Eğitim ve Öğretimini Tamamlamamış Olan veya Sakatlığı Bulunan Çocuklara Yapılacak Ödemeden Kaynaklanan Masraflar
104
KARŞILAŞTIRMALI OLARAK TEREKE BORÇLARINDAN SORUMLULUĞUNUN SINIRLANDIRILMASI/KALDIRILMASI VE ÖZELLİK ARZ EDEN SORUMLULUK HALLERİ
I. TÜRK–İSVİÇRE HUKUKUNDA MİRASÇILARIN TEREKE BORÇLARINDAN SORUMLULUĞUNUN SINIRLANDIRILDIĞI VEYA KALDIRILDIĞI HALLER
117
A. Rehinle Güvence Altına Alınan Bir Tereke Borcundan Mirasçıların Sorumluluğu
117
2. Tereke Alacaklısının Rızasını Arayan İç Üstlenme Görüşü
119
3. Tereke Alacaklısının Rızasını Aramayan Dış Üstlenme Görüşü
124
B. Ölüme Bağlı Tasarrufla Kurulan Vakfın Sorumluluğu
125
1. Ölüme Bağlı Tasarrufla Kurulan Vakfın Tereke Borçlarından Sorumluluğunun Şartları
125
2. Tereke Borçlarından Sorumluluğun Ölüme Bağlı Tasarrufla Kurulan Vakfa Etkileri
128
C. Terekenin Resmi Defterinin Tutulması Halinde Mirasçıların Sorumluluğu
129
1. Tereke Borçları Açısından Terekenin Resmi Defterinin Tutulması ve Genel Olarak Resmi Deftere Kaydedilen Tereke Borçlarından Sorumluluk
129
2. Resmi Deftere Kaydedilmeyen Tereke Borçlarından Sorumluluk
132
a. Kural olarak Sorumsuzluk
132
b. İstisnai Olarak Sınırlı Sorumluluk ve Sorumluluğun Şartları
134
aa. Alacaklının Alacağın Kaydedilmemesinde Kusurlu Olmaması veya Alacaklının Alacağı Bildirmesine Rağmen Deftere Kaydedilmemesi
135
bb. Mirası Resmi Deftere Göre Kabul Eden Mirasçıların Terekeden Zenginleşmiş Olması
136
3. Resmi Defter Tutulması Durumunda Mirasçıların Mirasbırakanın Kefaletten Doğan Borçlarından Sorumluluğu
137
4. Resmi Defter Tutulması ile İlgili Özellik Arz Eden Haller
140
D. Mirasın Resmi Tasfiyesi Halinde Mirasçıların Sorumluluğu
142
1. Mirasın Resmi Tasfiyesinin Talep Edilmesi ve Tasfiyenin Gerçekleştirilmesi
142
a. Tasfiyenin Talep Edilmesi
142
b. Tasfiyenin Gerçekleştirilmesi
145
2. Mirasın Resmi Tasfiyesinin Tereke Borçlarından Sorumluluğa Etkisi
147
II. TÜRK–İSVİÇRE HUKUKUNDA MİRASIN İNTİKAL ETMEDİĞİ DURUMDA TEREKE BORÇLARINDAN SORUMLULUK
148
B. Mirasın İflas Yoluyla Tasfiyesi Halinde Tereke Borçlarından Sorumluluk
149
C. Mirası Reddeden Mirasçının Sorumluluğu
150
1. Mirasın Reddinin Mirasçıların Kişisel ve Müteselsil Sorumluluğuna Etkisi
150
2. Mirasın Reddi Halinde Reddeden Mirasçının Tereke Borçlarından Özel Sorumluluk Hali
153
a. Sorumluluğun Genel Esasları
153
b. Sorumluluğun Unsurları
155
aa. Ödemeden Aciz Bir Mirasbırakandan Elde Edilen Denkleştirmeye Tabi Bir Kazandırmanın Varlığı
155
bb. Mirası Reddeden ve Mirasbırakandan Denkleştirmeye Tabi Bir Kazandırma Elde Eden Mirasçının Varlığı
157
cc. Tereke Alacaklısının Alacağının Karşılanmaması ve Dava Takip Yetkisi Sorunu
161
c. Sorumluluğun Sınırı
164
d. Sorumluluğun Hüküm ve Sonuçları
165
D. Mirastan Feragat Eden Mirasçının Sorumluluğu
168
1. Mirastan Feragatin Mirasçıların Kişisel ve Müteselsil Sorumluluğuna Etkisi
168
2. Mirastan Feragat Eden Mirasçının Tereke Borçlarından Özel Sorumluluk Hali
169
III. TÜRK– İSVİÇRE HUKUKUNDA ÖZELLİK ARZ EDEN SORUMLULUK HALLERİ
171
A. Devletin Yasal Mirasçı ve Atanmış Mirasçı Olarak Sorumluluğu
171
B. Miras Sözleşmesiyle Atanan ve Mirasbırakanın Sağlığında Malvarlığını Devralan Atanmış Mirasçının Sorumluluğu
174
IV. ALMAN HUKUKUNDA TEREKE BORÇLARINDAN SORUMLULUĞUN SINIRLANDIRILMASI/ KALDIRILMASI
178
A. Mirasçının Kişisel Sorumluluğu ve Sorumluluğun Sınırlandırılması
178
2. Mirasçının Kişisel Sorumluluğunun Bireysel Tereke Alacaklılarına Karşı Sınırlandırılması
179
a. Tereke Alacaklılarına Çağrı Usulü
179
b. Alman Hukukundaki Tereke Alacaklılarına Çağrı Usulü ile Türk–İsviçre Hukukundaki Resmi Defter Tutmanın Sonuçlarının Mirasçıların Sorumluluğuna Etkisi Bağlamında Kıyaslanması
180
3. Mirasçının Kişisel Sorumluluğunun Bütün Tereke Alacaklılarına Karşı Sınırlandırılması
182
a. Tereke Yönetimi Usulü (Nachlassverwaltung) ve Terekenin İflas Usulüyle Tasfiyesi (Nachlassinsolvenzverfahren)
182
b. Alman Hukukundaki Tereke Yönetimi Usulü (Nachlassverwaltung) ve Terekenin İflas Usulüyle Tasfiyesi (Nachlassinsolvenzverfahren) ile Türk İsviçre Hukukundaki Resmi Tasfiyenin Mirasçıların Sorumluluğuna Etkisi Bağlamında Kıyaslanması
184
4. Tereke Alacaklılarına Karşı Kişisel Sorumluluğun Sınırlandırılabilir Olma Özelliğinin Kaybedilmesi
186
B. Birden Fazla Mirasçının Bulunduğu Miras Ortaklığında Mirasçıların Kişisel ve Müteselsil Sorumluluğu ve Sorumluluğun Sınırlandırılması
189
1. Birden Fazla Mirasçının Varlığı Durumunda Mirasçıların Sorumluluğu
189
2. Birden Fazla Mirasçının Varlığı Durumunda Mirasçıların Sorumluluğunun Sınırlandırılması
189
a. Mirasın Paylaşılmasından Önceki Durum
189
b. Mirasın Paylaşılmasından Sonraki Durum
191
MİRASÇILARIN TEREKE BORÇLARINDAN BİRLİKTE SORUMLULUĞUNUN HÜKÜM VE SONUÇLARI
I. TÜRK–İSVİÇRE HUKUKUNDA MİRASÇILARIN MÜTESELSİL SORUMLULUĞUNUN HÜKÜM VE SONUÇLARI
197
B. Mirasın Paylaşılmasından Sonraki Müteselsil Sorumluluk
199
1. Mirasçıların Beş Yıllık Müteselsil Sorumluluğunun Başlamasının Şartı Olarak: Mirasın Paylaşılması ve Paylaşma Türleri Açısından Sürenin Değerlendirilmesi
199
a. Mirasın Paylaşılması Kavramı
199
b. Kapsam Bakımından Miras Paylaşma Türlerine Göre Beş Yıllık Sürenin Başlaması
204
aa. Mirasın Tam Paylaşılması Bakımından
204
bb. Mirasın Kısmi Paylaşılması Bakımından
206
aaa. Mirasın Objektif Kısmi Paylaşılması
206
bbb. Mirasın Sübjektif Kısmi ve Karma Kısmi Paylaşılması
207
c. Gerçekleştirme Şekli Bakımından Miras Paylaşma Türlerine Göre Beş Yıllık Sürenin Başlaması
210
2. Mirasçıların Müteselsil Sorumluluğuna İlişkin Beş Yıllık Sürenin Hukuki Niteliği
212
3. Mirasçıların Müteselsil Sorumluluğuna İlişkin Beş Yıllık Sürenin Sona Ermesinden Önceki Hukuki Durum
216
a. Tereke Alacaklıları ve Tereke Borçlusu Mirasçılar Arasındaki Dış İlişki
216
b. Tereke Borçlusu Mirasçılar Arasındaki İç İlişki
219
aa. Tereke Borcunu Ödeyen Mirasçının Rücu Hakkı
219
bb. Rücu Hakkından Kaynaklanan Sorunlar
223
aaa. İç İlişkide Üstlenmediği Tereke Borcunu Ödeyen Mirasçının Rücu Talebinin Borcu Üstlenen Mirasçı Tarafından Yerine Getirilmemesi
223
bbb. Mirasçıların Rücu Hakkının Güvence Altına Alınıp Alınamayacağı Sorunu
224
ccc. Tereke Borcunu Üstlenen Mirasçının Rücu Talebini Reddedip Reddedemeyeceği Sorunu
225
4. Mirasçıların Müteselsil Sorumluluğunun Sona Ermesi
227
a. Borçlar Hukukunda Borcu Sona Erdiren Sebepler Bakımından Müteselsil Sorumluluğun Sona Ermesi
227
aa. Tereke Alacaklısının Tatminiyle Borcun Sona Ermesi
227
bb. Tereke Alacaklısı Tatmin Edilmeksizin Borcun Sona Ermesi
231
b. Miras Hukukundan Kaynaklanan Sebepler Bakımından Müteselsil Sorumluluğun Sona Ermesi
237
aa. Mirasçılar Arasında Tereke Borçlarının Ferdileştirilmesi İçin Yapılan Sözleşmeler Bakımından İnceleme
237
bb. İpotekli Taşınmazın Özgülenmesinin Müteselsil Sorumluluğa Etkisi Bakımından İnceleme
239
II. MİRASÇILARIN MÜTESELSİL SORUMLULUĞUNUN SONA ERMESİNDEN SONRAKİ BİRLİKTE SORUMLULUĞU
240
III. TEREKE BORÇLARININ DAVA VE TAKİBİ
243
A. Mirasbırakanın Borçları için Ölümden Önce Açılan Dava ve Takipler
243
B. Tereke Borçları İçin Ölümden Sonra Açılan Dava ve Takipler
245