TANIK BEYANININ CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUMUZDAKİ YERİ: İSPAT SİSTEMİ VE DELİL TÜRLERİ YÖNÜNDEN BİR DEĞERLENDİRME
I. CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNUN AMACI
26
A. Delilin Özellikleri
30
1. Hukuka Aykırı Delillere İlişkin Olarak Mevzuatımızın Benimsediği
C. Delillerin Sınıflandırılması
39
IV. CEZA MUHAKEMESİNDE İSPATIN TEMEL İLKELERİ
41
A. Delillerin Re’sen Araştırılması
42
B. Delillerin Doğrudan Doğruya İncelenmesi
43
C. Hâkimin Delilleri Vicdani Kanaatlerine Göre Serbestçe Değerlendirmesi
D. Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi
52
E. Delillerin Kolektifliği
55
F. Silahların Eşitliği İlkesi
56
G. Çelişmeli Yargılama İlkesi
58
H. Kimsenin Kendisini veya Yakınlarını Suçlayıcı Beyanda Bulunmaya
Zorlanamaması (Nemo Tenetur) İlkesi
59
TANIK BEYANININ GÜVENİLİRLİĞİ VE ADLİ PSİKOLOJİ
I. TANIK BEYANININ GÜVENİLİRLİĞİNE İLİŞKİN TEMEL ENDİŞELER
64
II. TANIK BEYANININ GÜVENİLİRLİĞİNİ ADLİ PSİKOLOJİ ÜZERİNDEN
A. Tanık Beyanının Güvenilirliğine İlişkin Adli Psikoloji Alanında Yürütülen
Çalışmaların Tarihçesi
66
B. Tanık Beyanının Güvenilirliğini Etkileyen Nedenler
68
1. Tanığın Hatalı Olarak Gerçeğe Aykırı Beyanda Bulunması
68
a. Bellek Süreçlerinden Kaynaklanan Hata
68
aa. Kayıt Aşamasından Kaynaklanan Hata
69
bb. Saklama Aşamasından Kaynaklanan Hata
71
bbb. Olay Sonrası Yanlış Bilgi Etkisi
73
ccc. Bellek Boşluklarından Kaynaklanan Hata
78
cc. Geri Çağırma Aşamasından Kaynaklanan Hata
79
dd. Beyan Aşamasından Kaynaklanan Hata
82
b. Tanık Beyanını Etkileyen Değişkenler
85
aa. Tahmini Değişkenler
85
aaa. Tanığa İlişkin Tahmini Değişkenler
85
bbb. Olaya İlişkin Tahmini Değişkenler
87
ccc. Beyana İlişkin Tahmini Değişkenler
88
ddd. Beyanı Değerlendirenlerin Doğru ve Yanlış Tanık
Beyanını Birbirinden Ayırt Etme Yetenekleri
89
bb. Sistem Değişkenleri
89
aaa. Teşhis İşlemiyle Bağlantılı Sistem Değişkenleri
90
aaaa. Teşhiste Benimsenen Yöntem
90
bbbb. Teşhis Öncesi Tanığa Verilen Talimatlar
92
cccc. Teşhisteki Dizilimin İçeriği
92
dddd. Teşhis İşlemini Yöneten Kişilerin Etkisi
93
eeee. Teşhis İşleminde Bulunan Tanık Sayısı
93
bbb. Teşhise İlişkin Olanlar Dışında Diğer Sistem
2. Tanığın Kasten Gerçeğe Aykırı Beyanda Bulunması
95
C. Hukuk Uygulayıcılarının Tanık Beyanını Değerlendirirken Adli
Psikolojiden Faydalanmaları
103
TANIK BEYANININ GÜVENİLİRLİĞİ KAPSAMINDA TANIĞIN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
I. TANIĞIN YÜKÜMLÜLÜKLERİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER
109
A. Çağrıldığı Zaman Hazır Bulunmak
109
1. Tanığın Yemin Etme Zorunluluğu
113
2. Yemin Etme Zorunluluğunun İstisnaları
115
a. Yemin Verilmesi Yasak Olan Tanıklar
115
b. Yeminden Çekinme Hakkı Tanınan Kimseler
117
1. Tanığın Doğruyu Söyleme Yükümlülüğü ve Bu Yükümlülüğün
2. Yalan Tanıklık Suçu
124
3. Yargı Görevi Yapanı, Bilirkişiyi veya Tanığı Etkilemeye Teşebbüs
4. Adil Yargılamayı Etkilemeye Teşebbüs
135
II. TANIĞIN HAKLARINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER
137
A. Tanıklıktan Çekinme
138
1. Şüpheli veya Sanığa Yakınlık Sebebiyle Tanıklıktan Çekinme
138
a. Yakınlık Sebebiyle Tanıklıktan Çekinme Hakkına Sahip Olan
b. Tanığın Çekinme Hakkı Konusunda Bilgilendirilmesi
144
2. Meslek ve Sürekli Uğraşıları Sebebiyle Tanıklıktan Çekinme
147
3. Kendisi veya Yakınları Aleyhine Tanıklıktan Çekinme Hakkı
153
1. Tehlike Altındaki Tanıkların Korunmasına İlişkin Mevzuatımızdaki
a. Gizli Tanığa İlişkin Mevzuatımızdaki Düzenlemeler
162
b. Gizli Tanık Tedbirinin Adil Yargılanma Hakkı Bağlamında
c. Gizli Tanık Beyanının Tek Başına Hükme Esas Alınamaması
172
C. Masraflarını İsteme ve Tazminat Hakkı
174
D. Haklarını Öğrenme Hakkı
175
TANIK BEYANININ GÜVENİLİRLİĞİ KAPSAMINDA TANIĞIN ÇAĞRILMASINA,
DİNLENMESİNE, BEYANININ TARTIŞILMASINA VE DEĞERLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER
I. TANIKLARIN ÇAĞRILMASINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER
182
II. TANIĞIN DİNLENMESİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER
185
A. Tanığın Soruşturma Evresinde Dinlenmesi
185
B. Tanığın Kovuşturma Evresinde Dinlenmesi
187
1. Tanığın Davaya Bakan Hâkim veya Mahkeme Huzurunda
2. Tanığın Naip Hâkim veya İstinabe Yoluyla Dinlenmesi
200
C. Tanığın SEGBİS Yoluyla Dinlenmesi
202
D. Özel Tanık Gruplarının Dinlenmesi
206
1. Çocuk Tanıkların Dinlenmesi
207
2. Mağdurun, Şikâyetçinin ve Katılanın Tanık Olarak Dinlenmesi
210
3. Kırılgan Tanıkların/Mağdurların Dinlenmesinde Gözetilecek
a. Kırılgan Mağdur ve Kırılgan Tanık Kavramları
220
b. Mağdur Çocukların ve İşlenen Suçun Etkisiyle Psikolojisi
Bozulmuş Mağdurların Dinlenmesi
222
c. Nitelikli Cinsel İstismar ve Cinsel Saldırı Suçu Mağdurlarının
d. AİHM’in Al–Khawaja Testi Karşısında Kırılgan Tanığın Beyanı
240
4. Suç Ortağının Tanık Olarak Dinlenmesi
244
5. Akıl Hastalarının Tanık Olarak Dinlenmesi
247
6. Sağır ve Dilsizlerin Tanık Olarak Dinlenmeleri
248
7. Türkçe Bilmeyen Tanıkların Dinlenmesi
249
8. Hâkimin Tanık Olarak Dinlenmesi
249
9. Cumhuriyet Savcısının Tanık Olarak Dinlenmesi
250
10. Kolluğun Tanık Olarak Dinlenmesi
252
11. Müdafinin ve Katılan Vekilinin Tanık Olarak Dinlenmesi
253
12. Bilirkişinin Tanık Olarak Dinlenmesi
255
13. Zabıt Kâtibinin Tanık Olarak Dinlenmesi
256
14. Cumhurbaşkanının Tanık Olarak Dinlenmesi
256
15. Milletvekili, Bakan ve Cumhurbaşkanı Yardımcısının Tanık Olarak
1. Teşhise Genel Bir Bakış
258
2. Teşhis İşleminin İcra Edilebilmesi İçin Bulunması Gereken Koşullar
259
3. Teşhis İşleminin İcrası
261
a. Teşhis Diziliminde Yer Alacak Kişilerin Belirlenmesi
261
b. Teşhis Diziliminde Yer Alacak Kişilerin Sayısı
263
c. Teşhis Eden ve Edilenin Birbirlerini Görmemelerinin Sağlanması
264
d. Teşhis İşleminin Tekrarlanması
265
e. Teşhisin Tutanağa Bağlanması
265
f. Teşhis İşlemi Sırasında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
267
III. DELİLLERİN TARTIŞILMASI BAĞLAMINDA TANIĞA SORU SORULMASI
270
A. Delillerin Tartışılması
270
B. Tanığa Doğrudan Soru Sorulması
272
1. Tanığa Doğrudan Soru Sorulması ve Çapraz Sorgu Arasındaki Fark
272
2. Tanığa Doğrudan Soru Sorulmasına İlişkin CMK’daki Düzenlemeler
274
3. Sanığın Tanığa Soru Sorma Hakkı ve Tanık Dinlenmesinde Fırsat
Eşitliği Bağlamında Tanığa Doğrudan Soru Sorulması
281
4. Tanığa Doğrudan Soru Sorulmasının Sınırlandırıldığı Hâller
289
a. Bazı Belgelerin Duruşmada Okunmasıyla Yetinilebileceğine
b. Devlet Sırrına İlişkin Tanıklık
291
IV. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ BAĞLAMINDA TANIK BEYANININ
A. Delillerin Değerlendirilmesi
297
B. Tanık Beyanının Değerlendirilmesi
298
1. Tanığın Beyanının Önceki Beyanıyla Çelişmesi Hâlinde
2. Tanığın Beyanının Diğer Delillerle Çelişmesi Hâlinde
3. Tanığın Beyanı Değerlendirilirken Bilirkişiden Yararlanılması
302