Ceza Muhakemesi Hukukunda Tanık Beyanının Güvenilirliği Dr. Öğr. Üyesi Şeyma Cebeci Bingöl  - Kitap
Ceza Muhakemesi Hukukunda

Tanık Beyanının Güvenilirliği

1. Baskı, 
Ekim 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
349
Barkod:
9786256147447
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
490,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Çalışmanın amacı tanığı ilgilendiren tüm hükümlerin tek tek yorumlanması olmadığı için kimi hükümlerle ilgili genel bir çerçeve çizilmekle yetinilecek, daha ziyade beyanın güvenilirliğini ilgilendiren düzenlemelere ya da eksikliklere odaklanılacaktır. Bu değerlendirme sırasında çalışmanın ikinci bölümünde ulaşılan sonuçlardan mümkün mertebe faydalanılacaktır. Burada ulaşılmak istenen hedef tanık beyanına ilişkin geleneksel uygulamayı yerle bir etmeye çalışmak değil, mümkünse, yerine daha iyi bir şey tasarlamak ve bunun yolları üzerinde düşünmektir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Tanık Beyanının Ceza Muhakemesi Hukukumuzdaki Yeri: İspat Sistemi ve Delil Türleri Yönünden Bir Değerlendirme
.
Tanık Beyanının Güvenilirliği ve Adli Psikoloji
.
Tanık Beyanının Güvenilirliği Kapsamında Tanığın Hak ve Yükümlülükleri
.
Tanık Beyanının Güvenilirliği Kapsamında Tanığın Çağrılmasına, Dinlenmesine, Beyanının Tartışılmasına ve Değerlendirilmesine İlişkin Düzenlemeler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
TEŞEKKÜR 
5
İÇİNDEKİLER 
7
KISALTMALAR 
13
GİRİŞ 
15
BİRİNCİ BÖLÜM
TANIK BEYANININ CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUMUZDAKİ YERİ: İSPAT SİSTEMİ VE DELİL TÜRLERİ YÖNÜNDEN BİR DEĞERLENDİRME
I. CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNUN AMACI 
26
II. İSPAT 
28
III. DELİL 
30
A. Delilin Özellikleri 
30
B. Hukuka Uygun Delil 
31
1. Hukuka Aykırı Delillere İlişkin Olarak Mevzuatımızın Benimsediği
Sistem 
31
2. Delil Yasakları 
35
C. Delillerin Sınıflandırılması 
39
IV. CEZA MUHAKEMESİNDE İSPATIN TEMEL İLKELERİ 
41
A. Delillerin Re’sen Araştırılması 
42
B. Delillerin Doğrudan Doğruya İncelenmesi 
43
C. Hâkimin Delilleri Vicdani Kanaatlerine Göre Serbestçe Değerlendirmesi
İlkesi 
48
D. Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi 
52
E. Delillerin Kolektifliği 
55
F. Silahların Eşitliği İlkesi 
56
G. Çelişmeli Yargılama İlkesi 
58
H. Kimsenin Kendisini veya Yakınlarını Suçlayıcı Beyanda Bulunmaya
Zorlanamaması (Nemo Tenetur) İlkesi 
59
İKİNCİ BÖLÜM
TANIK BEYANININ GÜVENİLİRLİĞİ VE ADLİ PSİKOLOJİ
I. TANIK BEYANININ GÜVENİLİRLİĞİNE İLİŞKİN TEMEL ENDİŞELER 
64
II. TANIK BEYANININ GÜVENİLİRLİĞİNİ ADLİ PSİKOLOJİ ÜZERİNDEN
DEĞERLENDİRMEK 
65
A. Tanık Beyanının Güvenilirliğine İlişkin Adli Psikoloji Alanında Yürütülen
Çalışmaların Tarihçesi 
66
B. Tanık Beyanının Güvenilirliğini Etkileyen Nedenler 
68
1. Tanığın Hatalı Olarak Gerçeğe Aykırı Beyanda Bulunması 
68
a. Bellek Süreçlerinden Kaynaklanan Hata 
68
aa. Kayıt Aşamasından Kaynaklanan Hata 
69
bb. Saklama Aşamasından Kaynaklanan Hata 
71
aaa. Zamanın Etkisi 
72
bbb. Olay Sonrası Yanlış Bilgi Etkisi 
73
ccc. Bellek Boşluklarından Kaynaklanan Hata 
78
cc. Geri Çağırma Aşamasından Kaynaklanan Hata 
79
dd. Beyan Aşamasından Kaynaklanan Hata 
82
b. Tanık Beyanını Etkileyen Değişkenler 
85
aa. Tahmini Değişkenler 
85
aaa. Tanığa İlişkin Tahmini Değişkenler 
85
bbb. Olaya İlişkin Tahmini Değişkenler 
87
ccc. Beyana İlişkin Tahmini Değişkenler 
88
ddd. Beyanı Değerlendirenlerin Doğru ve Yanlış Tanık
Beyanını Birbirinden Ayırt Etme Yetenekleri 
89
bb. Sistem Değişkenleri 
89
aaa. Teşhis İşlemiyle Bağlantılı Sistem Değişkenleri 
90
aaaa. Teşhiste Benimsenen Yöntem 
90
bbbb. Teşhis Öncesi Tanığa Verilen Talimatlar 
92
cccc. Teşhisteki Dizilimin İçeriği 
92
dddd. Teşhis İşlemini Yöneten Kişilerin Etkisi 
93
eeee. Teşhis İşleminde Bulunan Tanık Sayısı 
93
bbb. Teşhise İlişkin Olanlar Dışında Diğer Sistem
Değişkenleri 
95
2. Tanığın Kasten Gerçeğe Aykırı Beyanda Bulunması 
95
C. Hukuk Uygulayıcılarının Tanık Beyanını Değerlendirirken Adli
Psikolojiden Faydalanmaları 
103
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TANIK BEYANININ GÜVENİLİRLİĞİ KAPSAMINDA TANIĞIN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
I. TANIĞIN YÜKÜMLÜLÜKLERİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER 
109
A. Çağrıldığı Zaman Hazır Bulunmak 
109
B. Beyanda Bulunmak 
112
C. Yemin Etmek 
113
1. Tanığın Yemin Etme Zorunluluğu 
113
2. Yemin Etme Zorunluluğunun İstisnaları 
115
a. Yemin Verilmesi Yasak Olan Tanıklar 
115
b. Yeminden Çekinme Hakkı Tanınan Kimseler 
117
D. Doğruyu Söylemek 
122
1. Tanığın Doğruyu Söyleme Yükümlülüğü ve Bu Yükümlülüğün
Sınırları 
122
2. Yalan Tanıklık Suçu 
124
3. Yargı Görevi Yapanı, Bilirkişiyi veya Tanığı Etkilemeye Teşebbüs
Suçu 
132
4. Adil Yargılamayı Etkilemeye Teşebbüs 
135
II. TANIĞIN HAKLARINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER 
137
A. Tanıklıktan Çekinme 
138
1. Şüpheli veya Sanığa Yakınlık Sebebiyle Tanıklıktan Çekinme 
138
a. Yakınlık Sebebiyle Tanıklıktan Çekinme Hakkına Sahip Olan
Tanık Grupları 
139
b. Tanığın Çekinme Hakkı Konusunda Bilgilendirilmesi 
144
2. Meslek ve Sürekli Uğraşıları Sebebiyle Tanıklıktan Çekinme 
147
3. Kendisi veya Yakınları Aleyhine Tanıklıktan Çekinme Hakkı 
153
B. Korunma Hakkı 
155
1. Tehlike Altındaki Tanıkların Korunmasına İlişkin Mevzuatımızdaki
Düzenlemeler 
158
2. Gizli Tanık 
162
a. Gizli Tanığa İlişkin Mevzuatımızdaki Düzenlemeler 
162
b. Gizli Tanık Tedbirinin Adil Yargılanma Hakkı Bağlamında
Değerlendirilmesi 
168
c. Gizli Tanık Beyanının Tek Başına Hükme Esas Alınamaması 
172
C. Masraflarını İsteme ve Tazminat Hakkı 
174
D. Haklarını Öğrenme Hakkı 
175
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TANIK BEYANININ GÜVENİLİRLİĞİ KAPSAMINDA TANIĞIN ÇAĞRILMASINA,
DİNLENMESİNE, BEYANININ TARTIŞILMASINA VE DEĞERLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER
I. TANIKLARIN ÇAĞRILMASINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER 
182
II. TANIĞIN DİNLENMESİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER 
185
A. Tanığın Soruşturma Evresinde Dinlenmesi 
185
B. Tanığın Kovuşturma Evresinde Dinlenmesi 
187
1. Tanığın Davaya Bakan Hâkim veya Mahkeme Huzurunda
Dinlenmesi 
187
2. Tanığın Naip Hâkim veya İstinabe Yoluyla Dinlenmesi 
200
C. Tanığın SEGBİS Yoluyla Dinlenmesi 
202
D. Özel Tanık Gruplarının Dinlenmesi 
206
1. Çocuk Tanıkların Dinlenmesi 
207
2. Mağdurun, Şikâyetçinin ve Katılanın Tanık Olarak Dinlenmesi 
210
3. Kırılgan Tanıkların/Mağdurların Dinlenmesinde Gözetilecek
Hususlar 
217
a. Kırılgan Mağdur ve Kırılgan Tanık Kavramları 
220
b. Mağdur Çocukların ve İşlenen Suçun Etkisiyle Psikolojisi
Bozulmuş Mağdurların Dinlenmesi 
222
c. Nitelikli Cinsel İstismar ve Cinsel Saldırı Suçu Mağdurlarının
Dinlenmesi 
234
d. AİHM’in Al–Khawaja Testi Karşısında Kırılgan Tanığın Beyanı 
240
4. Suç Ortağının Tanık Olarak Dinlenmesi 
244
5. Akıl Hastalarının Tanık Olarak Dinlenmesi 
247
6. Sağır ve Dilsizlerin Tanık Olarak Dinlenmeleri 
248
7. Türkçe Bilmeyen Tanıkların Dinlenmesi 
249
8. Hâkimin Tanık Olarak Dinlenmesi 
249
9. Cumhuriyet Savcısının Tanık Olarak Dinlenmesi 
250
10. Kolluğun Tanık Olarak Dinlenmesi 
252
11. Müdafinin ve Katılan Vekilinin Tanık Olarak Dinlenmesi 
253
12. Bilirkişinin Tanık Olarak Dinlenmesi 
255
13. Zabıt Kâtibinin Tanık Olarak Dinlenmesi 
256
14. Cumhurbaşkanının Tanık Olarak Dinlenmesi 
256
15. Milletvekili, Bakan ve Cumhurbaşkanı Yardımcısının Tanık Olarak
Dinlenmesi 
257
E. Teşhis 
257
1. Teşhise Genel Bir Bakış 
258
2. Teşhis İşleminin İcra Edilebilmesi İçin Bulunması Gereken Koşullar 
259
3. Teşhis İşleminin İcrası 
261
a. Teşhis Diziliminde Yer Alacak Kişilerin Belirlenmesi 
261
b. Teşhis Diziliminde Yer Alacak Kişilerin Sayısı 
263
c. Teşhis Eden ve Edilenin Birbirlerini Görmemelerinin Sağlanması 
264
d. Teşhis İşleminin Tekrarlanması 
265
e. Teşhisin Tutanağa Bağlanması 
265
f. Teşhis İşlemi Sırasında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 
267
g. Fotoğraflı Teşhis 
270
III. DELİLLERİN TARTIŞILMASI BAĞLAMINDA TANIĞA SORU SORULMASI 
270
A. Delillerin Tartışılması 
270
B. Tanığa Doğrudan Soru Sorulması 
272
1. Tanığa Doğrudan Soru Sorulması ve Çapraz Sorgu Arasındaki Fark 
272
2. Tanığa Doğrudan Soru Sorulmasına İlişkin CMK’daki Düzenlemeler 
274
3. Sanığın Tanığa Soru Sorma Hakkı ve Tanık Dinlenmesinde Fırsat
Eşitliği Bağlamında Tanığa Doğrudan Soru Sorulması 
281
4. Tanığa Doğrudan Soru Sorulmasının Sınırlandırıldığı Hâller 
289
a. Bazı Belgelerin Duruşmada Okunmasıyla Yetinilebileceğine
İlişkin Düzenleme 
289
b. Devlet Sırrına İlişkin Tanıklık 
291
IV. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ BAĞLAMINDA TANIK BEYANININ
DEĞERLENDİRİLMESİ 
297
A. Delillerin Değerlendirilmesi 
297
B. Tanık Beyanının Değerlendirilmesi 
298
1. Tanığın Beyanının Önceki Beyanıyla Çelişmesi Hâlinde
Değerlendirilmesi 
299
2. Tanığın Beyanının Diğer Delillerle Çelişmesi Hâlinde
Değerlendirilmesi 
300
3. Tanığın Beyanı Değerlendirilirken Bilirkişiden Yararlanılması 
302
SONUÇ 
305
KAYNAKÇA 
311