GENEL OLARAK FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI UYUŞMAZLIKLARI, TAHKİM İLE DÜNYA FİKRİ MÜLKİYET ÖRGÜTÜ (WIPO) VE WIPO TAHKİM VE ARABULUCULUK MERKEZİ YAPISI
1. FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI VE HUKUKİ UYUŞMAZLIKLAR
25
1.1. Fikri Mülkiyet Hakları Tanımı ve Özellikleri, Tarihçesi ve Türleri
25
1.1.1. Fikri Mülkiyet Hakları Tanımı ve Özellikleri
25
1.1.2. Fikri Mülkiyet Haklarının Tarihçesi
27
1.1.3. Fikri Mülkiyet Hakları Türleri
29
1.1.3.1. Telif Hakları
30
1.1.3.1.1. Bağlantılı Haklar Kavramı
31
1.1.3.2. Sınai Mülkiyet Hakları
32
1.2. Fikri Mülkiyet Haklarından Kaynaklanan Hukuki Uyuşmazlıklar
33
1.2.2. Fikri Mülkiyet Haklarından Doğan Uyuşmazlıkların Tasnifi
33
1.2.1.1. Sözleşme Kaynaklı Uyuşmazlıklar
33
1.2.2.2. Sözleşme Dışı Vakıalar
34
1.3. Fikri Mülkiyet Haklarına İlişkin Uyuşmazlıklarda Tahkim ve Tahkimin Uygulanabilirliği
34
1.3.2. Tahkimin Genel Prensipleri
36
1.3.2.1. Karşılıklı Olma
36
1.3.3.1. Ad Hoc Tahkim
38
1.3.3.2. Kurumsal Tahkim (Institutional Arbitration)
40
1.3.4. Fikri Mülkiyet Hakları Kaynaklı Uyuşmazlıklarda Uluslararası Tahkimin Avantajları
41
1.3.4.1. Tahkim Yargılaması Süresi
42
1.3.4.2. Tahkim Yargılaması Ücret ve Masrafları
43
1.3.4.3. Tahkim Yargılamasında Gizlilik
43
1.3.4.4. Tahkim Yargılamasında Tarafların Süreçte Etkinliği
44
1.3.4.5. Tahkim Yargılamasının Uzman Hakemlerle Yürütülmesi
44
1.3.4.6. Tahkim Sonucu Verilen Hakem Kararlarının Bağlayıcılığı
44
1.3.5. Fikri Mülkiyet Hakları Kaynaklı Uyuşmazlıklarda Uluslararası Tahkimin Dezavantajları
45
1.3.6. Fikri Mülkiyet Uyuşmazlıklarında Tahkime Elverişlilik
47
1.3.6.1. Tahkime Objektif Elverişlilik (Objective Arbitrability)
49
1.3.6.2. Tahkime Sübjektif Elverişlilik (Subjective Arbitrability)
49
2. DÜNYA FİKRİ MÜLKİYET ÖRGÜTÜ (WIPO)
49
2.1. Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü’nün (WIPO) Kuruluşu ve Amacı
49
2.1.1. Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) Kuruluşu
49
2.1.2. Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) Amacı
50
2.2. Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü’nün (WIPO) Tarihçesi
53
2.3. Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) Organları
57
2.3.1. WIPO Genel Kurulu (General Assembly)
57
2.3.2. WIPO Koordinasyon Kurulu (Coordination Committee)
58
2.3.3. WIPO Konferans (Conference)
58
2.3.4. WIPO Uluslararası Bürosu
59
2.4. WIPO ve Türkiye Bağlantısı
59
3. WIPO TAHKİM VE ARABULUCULUK MERKEZİ YAPISI
61
3.1. WIPO Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi’nin Kuruluşu
61
3.2. WIPO Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi’nin Tarihçesi
61
3.3. WIPO Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi’nin Görevi
61
3.4. WIPO Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi’nin Çalışma Yapısı
62
3.5. WIPO Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi Organları
63
3.5.1. Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi
63
3.5.2. Tahkim ve Arabuluculuk Konseyi
66
3.5.3. Tahkim Danışma Komisyonu
66
4. DÜNYADA BULUNAN DİĞER TAHKİM KURULUŞLARI VE TAHKİM KURALLARI
66
DÜNYA FİKRİ MÜLKİYET ÖRGÜTÜ (WIPO) TAHKİM SÜRECİNİN ÖZELLİKLERİ VE İŞLEYİŞİ
2. WIPO TAHKİM VE ARABULUCULUK MERKEZİ TAHKİM KURALLARI
69
2.1. WIPO Tahkim ve Arabuluculuk Merkezi Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları Model Klozları (Model Clauses)
70
3. WIPO TAHKİM VE ARABULUCULUK MERKEZİ’NİN SEÇİMİ
72
4. WIPO TAHKİM VE ARABULUCULUK MERKEZİ UYARINCA TAHKİM
72
4.1. TAHKİME BAŞVURU VE YARGILAMANIN BAŞLAMA ANI
72
4.1.1. WIPO Tahkim ve Arabuluculuk Merkezine Başvuru
72
4.1.2. WIPO Tahkim ve Arabuluculuk Merkezince Davanın Başlatılması
72
5. HAKEMLERİN SEÇİMİ VE HAKEM KURULUNUN OLUŞMASI
73
5.1.1. Taraflarca Belirlenmiş Usul Uyarınca Tayin Usulü
73
5.1.1.2. Tek Hakem Tayini Usulü (Sole Arbitrator)
74
5.1.1.3. Üç Kişilik Hakem Kurulu Tayini Usulü
77
5.1.1.4. Davacı ve Davalı Tarafların İkiden Fazla Olması Durumunda Üç Kişilik Hakem Kurulu Tayini Usulü
79
5.2. Yeni Hakem Seçimi
79
5.3. Hakemlerin Seçilememesi Hali
80
5.4. Hakemlerle İlgili Hukuki Durumlar
82
5.4.1. Hakemlerin Görevi Kabulü
82
5.4.2. Hakemlerin Tarafsızlığı ve Bağımsızlığı (Impartiality and Independence)
82
5.4.3. Hakemlerin Vatandaşlığı
83
5.4.4. Hakemlerin Reddi
84
5.4.5. Hakemler Kurulunun Yetkisine İtirazlar
85
5.4.6. Hakemlerin Kendi Yetkileri Hakkında Karar Vermeleri (Competence–competence Rule)
85
5.4.7. Hakem Kurulunun Üye Sayısının Azalması (Truncated Tribunal)
87
5.4.8. Hakemlik Sıfatını Sona Erdiren Sebepler
87
5.4.9. Hakem Mahkemesinin Görevleri
88
5.5. Hakemlerin Alabilecekleri Geçici Hukuki Tedbir Kararları (Temporary Legal Protection Decision) ve Bu Kararların İşlevi
88
5.5.1 Hakem Kurulu Tarafından Verilen Geçici Hukuki Koruma Tedbirlerine İcrailik Etkisi Tanınması
92
5.5.2 Hakem Kurulu Tarafından Verilen Geçici Hukuki Koruma Tedbirlerinin Mahkemeler Yolu ile İcra Edilmesi
92
6. ACİL YARDIM İŞLEMLERİ
93
9. WIPO TAHKİM YARGILAMASI SÜRECİ
97
9.1. Tahkim Yargılamasının Yürütülmesi
97
9.2. Tahkim Yargılamasının Başlaması
99
9.2.1. Tahkim Talebi (Request for Arbitration)
99
9.2.2. Tahkim Talebine Cevap (Answer to the Request)
100
9.5. Merkezce Dava Dosyasının Hakemlere Tevdii
103
9.6. Dava Dilekçesi (Statement of Claim)
104
9.7. Cevap Dilekçesi (Statement of Defence)
104
9.8. Tarafların Beyanda Bulunması ve Islah Müessesesi
104
9.9. Tarafların Kendilerini Temsili
105
9.10. Hazırlık Toplantısı
105
9.11. Yargılamaya Tarafların Katılmaması
106
9.12.5. Kararlaştırılan Açıklama ve Modeller
109
9.13. Duruşmalar (Hearings)
109
10. WIPO TAHKİMİNE UYGULANACAK HUKUK
110
10.1. Tahkime Elverişli Hukuki Uyuşmazlığın Varlığı
110
10.2. Tahkim Anlaşması ve Yargılamasında Uygulanacak Hukuk
110
10.2.1. Tahkim Anlaşmasına Uygulanacak Hukuk
110
10.2.2. Usule Uygulanacak Hukuk
111
10.2.3. Esasa Uygulanacak Hukuk
112
11. WIPO ARABULUCULUK VE TAHKİM MERKEZİNİN YARGILAMAYA MÜDAHALE YETKİSİ
113
TAHKİM YARGILAMASININ SONA ERMESİ, SON HÜKÜMLER VE DİĞER ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM METODLARI
1. TAHKİM YARGILAMASININ SONA ERMESİ
115
1.1. Hakem veya Hakemler Kurulu Kararı (Final Award)
115
1.1.1. Karar Yeter Sayısı
115
1.1.2. Kararın Şekli ve İçeriği
116
1.1.3. Hakem Kararlarının Verilme Süresi
117
1.1.4. Ek Karar (Additional Award) ve Kararın Düzetilmesi
117
1.1.5. Hakem Kararına Karşı Başvuru Yolu
118
1.1.6. Kararlaştırılan Para Türü ve Faizi
119
12.2. Hakem Kararları Dışında Kalan Başkaca Sebepler
119
1.2.1. Tarafların Sulh Olması
119
1.2.2. Tahkim Yargılamasının Devam Etmesi Gereksiz veya İmkânsız Bir Hale Gelirse
120
1.2.3. Tarafların Gerekli Ücret ve Masrafları Yatırmaması
120
1.2.4. Tarafların Yargılamaya Katılmaması
122
1.2.5. Tarafların Ehliyetlerini Kaybetmesi
122
1.2.6. Davanın Geri Çekilmesi
122
1.3. Tahkimde Hakem Kararının Hüküm İfade Ettiği An ve Kararın Etkisi
123
2. WIPO TAHKİMİNDE GİZLİLİK
123
2.1. Yargılama Esnasında Yapılan Açıklamaların Gizliliği
125
2.2. Tahkim Sürecinin Varlığına İlişkin Gizlilik
125
2.3. Hakem Kararlarının Gizliliği
126
2.4. Gizlilik İlkesinin İstisnaları
126
3. WIPO TAHKİMİNDE ÜCRET VE MASRAFLAR
128
3.1.1. WIPO Tahkim ve Arabuluculuk Merkezine Ödenecek Ücretler
128
3.1.1.1. Kayıt Ücreti
128
3.1.2. Hakem Ücretleri
130
3.2.2. Tahkim Masrafları
132
4. DÜNYA FİKRİ MÜLKİYET ÖRGÜTÜ’NÜN, WIPO TAHKİM VE ARABULUCULUK MERKEZİNİN VE HAKEMLERİN SORUMLULUĞU
132
4.1. Sorumluluğun Hariç Tutulması
133
4.2. Hakaretten Feragat
133
5. HAKEM KARARLARININ BAĞLAYICILIĞI VE İPTALİ
133
5.1. Hakem Kararlarının Bağlayıcılığı
133
5.2. Hakem Kararlarının İptali
134
6. YABANCI HAKEM KARARLARININ TANIMA VE TENFİZİ
137
7. WIPO HIZLANDIRILMIŞ TAHKİM (EXPEDITED ARBITRATION)
146
7.2. WIPO Hızlandırılmış Tahkim ile WIPO Tahkimi Karşılaştırması
148
8. WIPO ICANN (INTERNET CORPORATION FOR ASSIGNED NAMES AND NUMBERS) TAHKİMİ
152
9. WIPO ARABULUCULUK SÜRECİ (MEDIATION)
158
10. WIPO ARABULUCULUK – TAHKİM MÜESSESESİ (MED–ARB)
160
11. WIPO UZMAN KARARI (EXPERT DETERMINATION)
163
EK: WIPO ARBITRATION RULES
171