Hekimin Tıbbi Malpraktisten Doğan Cezai Sorumluluğu Hüseyin Rüzgar Akcan  - Kitap

Hekimin Tıbbi Malpraktisten Doğan Cezai Sorumluluğu

1. Baskı, 
Eylül 2024
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
310
Barkod:
9789750294723
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
490,00
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Sağlık uygulamalarının hukuk dünyasındaki yansımasında tıbbi müdahalenin temellendirilmesi bulunmaktadır. Bu nedenle çalışma kapsamında aslen adım adım tıbbi müdahale öncesi gereklilikler, tıbbi müdahalenin uygulanması ve sonrasında gelişebilecek hukuki sonuçları kronolojik bir biçimde ele alınmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda ilkin, tıbbi müdahalenin hukuki dayanakları ve hukuka uygunluk şartları ele alınarak hasta tedavisi öncesinde hizmet sunumunun yasal dayanakları açıklanmıştır.
Bunu takiben hekim tarafından gerçekleştirilecek aydınlatma yükümlülüğünün kapsamı ve uygulamada karşılaşabilecek özel haller dikkatinde önem arz eden özellikleri açıklanmıştır. Aydınlatmanın diğer tarafı olarak ise rıza ehliyeti üzerinde durularak, hasta rızası ve istisnalarının neler olduğu belirtilmiştir. Bu noktada aydınlatılmış ve rıza verilmiş bir tıbbi müdahale neticesinde ortaya çıkabilecek bir tıbbi malpraktis iddiasında ileri sürülebilecek tıbbi hataların neler olduğu ve uygulamada sıkça rastlanan tıbbi hataların kapsamı incelenmiştir.
İşbu çerçevede bir tıbbi malpraktis iddiasının ispatı için günümüzde gereklilik haline gelen bilirkişi raporları detaylıca irdelenmiştir. Öyle ki Yargıtay tarafından verilen bozma kararlarının gerekçeleri ve uygulamada karşılaşılan sorunlar dikkate alındığında, bilirkişi raporlarının kapsamının nasıl olması gerektiği ve hukuki tartışmanın aydınlatılması maksadıyla bilirkişilere hangi tıbbi belgelerin gönderilmesi ve hangi soruların sorulması gerektiği hususunda bir boşluk bulunduğu gözlenmektedir. Bu maksatla çalışma içerisinde uygulamadaki bu soruna çözüm önerileri getirilmeye çalışılmıştır.
Son olarak ise 7406 Sayılı Kanunla, sağlık meslek mensuplarının soruşturma ve kovuşturma usulüne getirilen yeniliklerin neler olduğu ve Mesleki Sorumluluk Kurulu'nun yasal çerçevesi açıklanarak, hekimler tarafından tıbbi malpraktis çerçevesinde işlenebilecek bazı suç tiplerinin incelemesine yer verilmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Tıbbi Müdahalenin Hukuken Temellendirilmesi
.
Aydınlatılmış Onamın Kapsamı ve Özellikleri
.
Tıbbi Malpraktis Dosyalarında Bilirkişi Raporunun Kapsamı
.
7406 Sayılı Kanun Çerçevesinde Soruşturma ve Kovuşturma Usulü
.
Mesleki Sorumluluk Kurulu
.
Tıbbı Malpraktis Kaynaklı Suç Tipleri
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Teşekkür 
5
Kısaltmalar 
15
Giriş 
17
Birinci Bölüm
TEMEL KAVRAMLAR VE SORUMLULUK TÜRLERİ
I. MALPRAKTİS ÇERÇEVESİNDE SAĞLIK HUKUKU KAVRAMLARI 
21
A. Anamnez 
21
B. Aydınlatılmış Onam 
21
C. Endikasyon 
22
D. Komplikasyon 
23
E. Konsültasyon 
24
F. Tıbbi Malpraktis 
26
G. Teşhis ve Tedavi 
26
H. Tıbbi Standart 
27
II. KOMPLİKASYON VE TIBBİ MALPRAKTİS AYRIMI 
30
III. HEKİMİN SORUMLULUK TÜRLERİ 
33
A. Hekimin Hukuki Sorumluluğu 
33
B. Hekimlerin Cezai Sorumluluğu 
34
C. Hekimin İdari Sorumluluğu 
34
D. Hekimlerin Mesleki Disiplin Sorumluluğu 
35
İkinci Bölüm
TIBBİ MÜDAHALENİN HUKUKSAL DAYANAKLARI VE TIBBİ MÜDAHALENİN HUKUKA UYGUNLUK ŞARTLARI
I. TIBBİ MÜDAHALE TANIMI 
37
II. TIBBİ MÜDAHALENİN CEZA HUKUKU BAKIMINDAN HUKUKSAL DAYANAĞINA İLİŞKİN GÖRÜŞLER 
40
A. Tipikliğin Bulunmaması 
40
B. Maddi Unsurun Gerçekleşmemesi 
41
C. Manevi Unsurun Gerçekleşmemesi 
42
D. Hukuka Uygunluk Halinin Mevcudiyeti 
43
1. Kanun Hükmünün İcrası 
43
2. Hakkın Kullanılması 
45
3. İlgilinin Rızası 
47
4. Zorunluluk Hali 
49
5. Karma Görüşler 
51
6. Görüşümüz 
52
III. TIBBİ MÜDAHALENİN HUKUKA UYGUNLUK ŞARTLARI 
53
A. Hekimlik Sıfatına Sahip Olunması 
53
1. Türk Hukukunda Hekimlik Sıfatının Kazanılması 
53
a. Tıp Fakültesi Diplomasına Sahip Olmak 
54
b. Türk Tabipler Birliğine Kayıtlı Olmak 
54
c. Hekimlik Mesleğinin İcrasına Geçici ya da Sürekli Engel Hali Bulunmamak 
55
2. Yetkili Hekim Bakımından Önem Arz Eden Haller 
55
a. Hekim Olmayan Kişilerin Tıbbi Müdahalede Bulunması 
55
b. Yabancı Hekimlerin Tıbbi Müdahalede Bulunması 
58
c. Üstlenme Kusuru 
60
d. İntörn Hekimlerin Tıbbi Müdahalede Bulunması 
62
e. Ekip Halinde Tıbbi Müdahalede Bulunulması 
63
B. Hastanın Aydınlatılmış Rızası 
68
C. Hukuken Kabul Edilmiş Bir Amaca Yönelik Olması 
68
1. Teşhis 
69
2. Tedavi 
70
3. Hastalıktan Korunmak 
70
4. Nüfus Planlaması 
70
5. Ceza Muhakemesi ve Mahkeme Kararının Yerine Getirilmesi Amacıyla 
70
D. Tıbbi Gereklilik 
71
1. Endikasyon Şartı 
71
2. Tıbbi Endikasyon Gerektirmeyen Tıbbi Müdahaleler 
73
E. Mesleki Kurallara Uygun Müdahale Edilmesi 
77
Üçüncü Bölüm
AYDINLATILMIŞ ONAM VE RIZA
I. AYDINLATILMIŞ ONAM 
79
A. Aydınlatılmış Onamın Özellikleri 
79
1. Aydınlatılmış Onamın Amacı 
79
2. Aydınlatılmış Onamın Kapsamı 
80
3. Aydınlatma Yükümlüsü 
86
4. Aydınlatılmış Onamı Alınacak Kişi 
88
5. Aydınlatılmış Onamın Şekli ve Yöntemi 
90
6. Aydınlatılmış Onamın Zamanı 
93
B. Aydınlatma Türleri 
94
1. Güvenlik (Tedavi) Aydınlatması 
94
2. Karar/Otonomi Aydınlatması 
96
a. Teşhis Aydınlatması 
96
b. Süreç Aydınlatması 
97
c. Risk Aydınlatması 
98
3. Ekonomik Külfet ve Zorunluluklar Hakkında Aydınlatma 
99
C. Aydınlatma Yükümlülüğünün İstisnaları 
100
1. Hastanın Aydınlatma Hakkında Vazgeçmesi 
100
2. Tıbbi Zorunluluk Halleri 
100
3. Hastanın Bilgi Sahibi Olması ve Hastanın Önceden Aydınlatılmış Olması 
102
4. Aydınlatmanın Olumsuz Etkisinin Bulunması 
104
5. Rıza Aranmayan Tıbbi Müdahalelerin Varlığı 
107
D. Özel Durumlar 
108
1. Küçüklerde Aydınlatılmış Onam 
108
2. Kısıtlılarda Aydınlatılmış Onam 
111
E. Aydınlatmanın Geri Alınması veya Değiştirilmesi 
112
II. RIZA 
113
A. Rıza Kavramı ve Hukuki Niteliği 
113
B. Rıza Ehliyeti ve Rızayı Açıklayacak Kişi 
114
1. Küçüklerin Durumu 
115
2. Kısıtlıların Durumu 
118
C. Rızanın Kapsamı 
118
D. Rızanın Zamanı 
120
E. Rızanın Şekli 
120
F. Kanuni Temsilcinin Tıbbi Müdahaleye Rıza Göstermemesi 
121
G. Varsayılan Rıza 
122
H. Rızanın Hukuka ve Ahlaka Uygun Olması ve Sakatlanmaması 
124
I. Rızanın Aranmadığı Durumlar 
125
1. Hastanın Üstün Nitelikteki Özel Yararı ve Acil Haller 
126
2. Üstün Kamu Yararının Varlığı 
127
3. Ceza Hukukundan Kaynaklanan Müdahaleler 
130
4. Tutukevi ve İnfaz Kurumlarındaki Müdahaleler ve Açlık Grevi Hali 
132
Dördüncü Bölüm
TIBBİ HATA VE TIBBİ KUSUR TESPİTİ
I. TIBBİ HATA 
137
A. Tıbbi Hata Türleri 
137
1. Teşhis Hataları 
138
2. Tedavi Hataları 
140
a. Tıbbi Müdahalenin Yapılmaması 
140
b. Yanlış Tıbbi Müdahale Yönteminin Seçilmesi 
141
c. Hasta Vücudunda Yabancı Madde Unutulması 
141
d. Hastanın veya Uzvun Karıştırılması 
143
e. Konsültasyon Alınmaması 
145
f. Tıbbi Araç ve Aletlerin Kullanımından Kaynaklı Hatalar 
145
g. İlaç Hatası 
146
3. Aydınlatılmış Onam Hataları 
146
4. Organizasyon Hataları 
146
5. Komplikasyon Yönetimi Hataları 
149
6. Tedavi Sonrası Bakım Yükümlülüklerinin İhlali 
150
B. Tıbbi Hata Bildirim Sistemi ve Sisteme Bildirilen Tıbbi Hataların Oranı 
150
II. MALPRAKTİS KAYNAKLI CEZA DAVALARINDA İSPAT 
152
A. İspat Kavramı 
152
B. İspatın Konusu ve Nispiliği 
153
C. İspat Yükü 
154
D. İspat Çeşitleri 
156
III. BİLİRKİŞİLİK 
156
A. Bilirkişilik ve Nitelikleri 
157
1. Bilirkişilik Nedir 
157
2. Bilirkişinin Yükümlülükleri 
158
3. Bilirkişinin Hak ve Yetkileri 
159
4. Bilirkişi Raporunun Hukuku Niteliği 
162
5. Uzman ve Bilirkişiliğin Kıyaslanması 
164
B. Bilirkişiye Gönderilmesi Gereken Belgeler ve Sorular 
165
1. Kayıt Tutma Yükümlülüğü 
165
2. Bilirkişi İncelemesine Gönderilen Dosyada Bulunması Gereken Tıbbi Kayıtlar 
168
a. Tıbbi Kayıt Formları ve Belgeleri 
168
b. Tıbbi Raporlar 
173
c. Adli Tıp Kurumu ve e–Nabız Sisteminin Bilirkişi Raporlarında Kullanımı 
177
3. Bilirkişiye Gönderilen Dosya Kapsamında Mahkeme Tarafından Sorulması Gereken Sorular 
180
C. Bilirkişi Raporunun Oluşumu ve Sonuçları 
184
1. Bilirkişi Raporu Kapsamında Dikkat Edilmesi Gereken Usul Kuralları 
184
2. Bilirkişilerin Değerlendirme Metodunun Sistemleştirilmesi 
187
D. Otopsi 
189
E. Bilirkişilik Kurumları 
194
1. Adli Tıp Kurumu 
195
2. Yüksek Sağlık Şûrası 
196
3. Yükseköğretim Kurumları 
197
4. Tabip Odaları Onur Kurulları 
198
5. Özel Hukuk Tüzel Kişi Bilirkişi Kurumları 
199
Beşinci Bölüm
SORUŞTURMA İZNİ SÜRECİ
I. CEZA MUHAKEMESİ ŞARTI VE İZİN 
203
II. 7406 SAYILI KANUN DEĞİŞİKLİĞİ KAPSAMINDAKİ SORUŞTURMA İZNİ SÜRECİ 
203
A. Kanuni Değişiklik Sonrası Kanun Kimleri Kapsamaktadır 
204
B. Hangi Eylem ve İşlemler Soruşturma İznine Tabidir 
207
C. Düzenlemenin Soruşturma ve Kovuşturmalara Etkisi 
208
1. Haklarında Kesinleşmiş Soruşturma İzni Kararı Bulunanlar 
208
2. Haklarında Kesinleşmiş Soruşturma İzni Verilmeme veya İşleme Koymama Kararı Bulunanlar 
208
3. Haklarındaki Soruşturma İzni Süreci Devam Edenler 
208
4. Özel Sağlık Kurum ve Kuruluşları ile Vakıf Üniversitelerinde Görev Yapanlar 
209
D. Mesleki Sorumluluk Kurulu’nun Yapısı ve Görevleri 
210
E. Ceza Davaları ve Rücu Davaları Arasındaki İlişki 
215
III. 2547 SAYILI KANUN KAPSAMINDAKİ SORUŞTURMA İZNİ SÜRECİ 
220
Altıncı Bölüm
HEKİMLER TARAFINDAN İŞLENEBİLEN BAZI SUÇ TİPLERİ
I. TAKSİR KAVRAMI VE TAKSİRDEN DOĞAN CEZAİ SORUMLULUK 
221
A. Giriş 
221
B. Taksir Kavramı 
222
C. Taksirin Türleri 
223
1. Basit Taksir 
223
2. Bilinçli Taksir 
224
D. Bilinçli Taksir – Olası Kast Ayrımı 
224
E. Taksirden Doğan Sorumluluğun Unsurları 
225
1. Tipik Suçun Taksirle İşlenebilir Olması 
225
2. Hareketin İradi Olması 
226
3. Neticenin İradi Olmaması 
226
4. Neticenin Öngörülebilir Olması 
226
5. Nedensellik Bağının Bulunması 
227
6. Dikkat ve Özen Yükümlülüğünün İhlal Edilmesi 
227
II. TAKSİRLE ÖLDÜRME SUÇU 
228
A. Giriş 
228
B. Suçla Korunan Hukuki Değer 
228
C. Suçun Faili 
229
D. Suçun Mağduru 
229
E. Suçun Maddi Unsurları 
230
1. Hareket 
230
2. Netice 
231
3. Nedensellik Bağı 
232
F. Hukuka Aykırılık Unsuru 
236
G. Suçun Manevi Unsuru 
237
H. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 
239
1. Teşebbüs 
239
2. İştirak 
239
3. İçtima 
240
I. Yaptırım 
241
İ. Dava Zamanaşımı 
244
J. Ceza Zamanaşımı 
245
K. Yargılama 
246
III. Taksirle Yaralama Suçu 
246
A. Giriş 
246
B. Suçla Korunan Hukuki Değer 
247
C. Suçun Faili 
247
D. Suçun Mağduru 
247
E. Suçun Maddi Unsurları 
247
1. Hareket 
247
2. Netice 
248
3. Nedensellik Bağı 
249
F. Suçun Nitelikli Halleri 
250
1. İkinci Fıkra Kapsamındaki Nitelikli Haller 
250
a. Duyu veya Organlarından Birinin İşlevinin Sürekli Zayıflamasına Neden Olma 
250
b. Mağdurun Vücudunda Kemik Kırılmasına Neden Olma 
252
c. Mağdurun Konuşmasında Sürekli Zorluğa Neden Olma 
252
d. Mağdurun Yüzünde Sabit İze Neden Olma 
253
e. Mağdurun Yaşamını Tehlikeye Sokan Bir Duruma Neden Olma 
254
f. Gebe Bir Kadının Çocuğunun Vaktinden Önce Doğmasına Neden Olma 
255
2. Üçüncü Fıkra Kapsamındaki Nitelikli Haller 
256
a. İyileşme Olanağı Bulunmayan Bir Hastalığa veya Bitkisel Hayata Neden Olma 
256
b. Mağdurun Duyularından veya Organlarından Birinin İşlevini Yitirilmesine Neden Olma 
256
c. Mağdurun Konuşma ya da Çocuk Yapma Yeteneklerinin Kaybolmasına Neden Olma 
257
d. Mağdurun Yüzünün Sürekli Değişikliğine Neden Olma 
258
e. Gebe Bir Kadının Çocuğunun Düşmesine Neden Olma 
259
3. Fiilin Birden Fazla Kişinin Yaralanmasına Sebep Olması 
260
G. Hukuka Aykırılık Unsuru 
261
H. Suçun Manevi Unsuru 
261
I. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 
261
1. Teşebbüs 
261
2. İştirak 
262
3. İçtima 
262
İ. Yaptırım 
262
J. Dava Zamanaşımı 
263
K. Ceza Zamanaşımı 
263
L. Yargılama 
263
IV. GÖREVİ KÖTÜYE KULLANMA SUÇU 
264
A. Giriş 
264
B. Suçla Korunan Hukuki Değer 
264
C. Suçun Faili 
265
D. Suçun Mağduru 
268
E. Suçun Maddi Unsurları 
268
1. Hareket 
268
a. İcrai Hareketle İşlenen Görevi Kötüye Kullanma 
268
aa. Kamu Görevlisinin Gerçekleştirdiği Fiilin Göreviyle İlgili Olması 
269
bb. Görevin Gereklerine Aykırı Hareket Etmek 
270
b. İhmali Hareketle İşlenen Görevi Kötüye Kullanma 
271
aa. Kamu Görevlisinden Yapması Beklenilen Fiilin Göreviyle İlgili Olması 
272
bb. Görevin Gereklerini Yerine Getirmekte İhmal ve Gecikme 
272
2. Netice 
275
a. Kişilerin Mağduriyetine Neden Olmak 
275
b. Kamunun Zararına Neden Olmak 
276
c. Kişilere Haksız Menfaat Sağlamak 
277
3. Nedensellik Bağı 
278
F. Hukuka Aykırılık Unsuru ve Kusurluluğu Etkileyen Haller 
278
1. Kanunun Hükmü ve Amirin Emrini İfa 
279
2. Meşru Savunma 
280
3. Zorunluluk Hali 
280
4. İlgilinin Rızası 
281
5. Cebir ve Şiddet, Korkutma ve Tehdit 
282
6. Hata 
282
H. Suçun Manevi Unsuru 
283
I. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 
284
1. İştirak 
284
2. İçtima 
284
3. Teşebbüs 
285
İ. Yaptırım 
286
J. Dava Zamanaşımı 
286
K. Ceza Zamanaşımı 
286
L. Yargılama 
287
Sonuç 
289
Kaynakça 
295
Kavram Dizini 
307