MEDENÎ KANUNUN İLGİLİ HÜKÜMLERİ
§ 1. KONULARA İLİŞKİN MEDENÎ KANUN MADDELERİ
23
KONULAR VE PRATİK ÇALIŞMALAR
A. 22.11.2001 T. 4721 Sayılı Türk Medenî Kanunu
27
B. 11.01.2011 T. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu
28
II. BAZI TEMEL KAVRAM VE İLKELER
28
A. İrade Özerkliği (İrade Serbestisi, Muhtariyeti)
28
III. ALT ALANLAR (KONULAR)
31
A. Başlangıç Hükümleri
31
I. KAVRAMSAL BELİRLEME
36
II. İŞLEVLERİ ÜZERİNDEN HUKUK
38
A. Sosyal Düzeni Sağlama İşlevi
39
a. Davranışı Kontrol Altına Alma
42
b. Toplumsal Gücü Organize Etme, İktidarı Paylaştırma ve Egemen Gücü Meşrulaştırma
44
a. Hukuk Güvenliği ve Güvenin Korunması
45
aa. Hukuk Devleti İlkesi
46
bb. Adil Yargılama İlkesi
48
b. Hukukî Sorunları Çözüme Kavuşturma
49
3. Münferit Bireyin Devlete Karşı Korunması Alanında
50
B. Toplumsal (Sosyal) Gereksinimleri Sağlama/Karşılama İşlevi
50
C. Adaleti Sağlama İşlevi
52
3. Hukuk Adaleti Nasıl Gerçekleştirir?
56
III. HUKUKUN ANLAMLARI
58
A. Objektif Hukuk – Sübjektif Hukuk
58
B. Pozitif Hukuk (Olan Hukuk: De Lege Lata) – İdeal Hukuk (Olması Gereken Hukuk: De Lege Ferenda)
60
C. Ulusal Hukuk – Evrensel Hukuk
62
D. Yazılı (Mevzu) Hukuk – Yazılı Olmayan Hukuk
64
E. Maddî Hukuk – Şeklî Hukuk
65
A. Kavramsal Belirleme
65
B. Ayrıma İlişkin Ölçütler
66
1. Hukukun Sosyolojik Kaynağı
70
2. Hukukun Organik Kaynağı
71
3. Hukukun Şeklî Kaynağı
72
C. Yazısız Kaynak: Örf ve Âdet (Gelenek ve Görenek) Hukuku
74
1. Kavramsal Belirleme
74
3. Sınırları ve Konumu
76
D. İkincil (Talî– Tamamlayıcı) Kaynaklar
78
1. Bilimsel Görüşler (Doktrin, Öğreti, Nazariyat)
78
2. Yargı Kararları (İçtihatlar)
79
VI. HUKUKUN UYGULANMASI (TMK md. 1)
80
b. İrade/Emir/Yasak/İzin/Davranış Yükümü
85
c. Hukukî Sonuç: Yaptırım/Müeyyide
86
a. Emredici Hukuk Kuralı
93
aa. Tamamlayıcı Hukuk Kuralı
95
bb. Yorumlayıcı Hukuk Kuralı
96
c. Tanımlayıcı Hukuk Kuralı
97
C. Hukuk Kuralının Yer ve Zaman Bakımından Uygulanması
98
1. Hukuk Kuralının Yer Bakımından Uygulanması
98
2. Hukuk Kuralının Zaman Bakımından Uygulanması
100
D. Yasal Düzenlemelerin Bütünlüğü (TMK md. 5)
103
§ 4. UYGULAMA ÇALIŞMALARI
107
I. TEKRARLAMA SORULARI
107
A. Çözümlü Alıştırmalar
114
B. Çözümü Okuyucuya Bırakılan Alıştırmalar
120
§ 5. YASAL DÜZENLEMENİN YORUMU
123
A. Kuralın Anlamını Saptayan Makama Göre
125
B. Yorumun Sonucuna Göre
125
III. YORUM YÖNTEMLERİ
127
A. Söze Göre Yorum (Sözel Yorum) (Lafzî Tefsir)
127
D. Objektif Zamana Uygun Yorum
129
F. Öze Göre Yorum (Gaî Tefsir, Teleolojik Yorum)
131
G. Pragmatik Çoğulcu Yorum Yöntemi
132
IV. YORUMUN DAYANDIRILACAĞI ÖĞELER
134
V. YARDIMCI YORUM ARAÇLARI
135
§ 6. UYGULAMA ÇALIŞMALARI
138
I. TEKRARLAMA SORULARI
138
A. Çözümlü Alıştırmalar
140
B. Çözümü Okuyucuya Bırakılan Alıştırmalar
142
I. HÂKİMİN HUKUK KURALI BULMA YETKİSİ
144
A. Kanun (Yasa) Boşlukları
150
1. Yasa İçi Boşluk (Intra Legem Boşluk)
150
2. Yasa Dışı Boşluk (Praeter Legem Boşluk)
153
B. Yasa Boşluklarının Doldurulmasında Biçimsel Mantık Yolu
155
1. Evleviyet Kuralı (Öncelik/Argumentum a fortiori)
155
2. Aksi ile Kanıt (Zıt kavram/Mefhumu muhalif/Argumentum a contrario)
156
3. Örnekseme (Kıyas/Analogia/Argumentum similis)
157
C. Boşluk Olarak Kabul Edilmeyen Durumlar
159
1. Kasıtlı Susma (Bilinçli Boşluk/Nitelikli Susma)
159
2. Sınırlı Sayı ilkesi (Numerus Clausus)
160
3. Yasal Hükümlerin Beğenilmezliği (Yasama Siyaseti Boşluğu)
160
4. Kavram İçtihatçılığı
161
III. HÂKİMİN TAKDİR YETKİSİ
161
B. Yetkiyi Kullanma Koşulları
163
1. Takdir Yetkisini Kullanma Yetkisinin Tanınması
163
2. Takdir Yetkisinin Ölçüsünde Kullanılması
163
3. Takdir Yetkisinin Amacına Uygun Kullanılması
164
IV. HÂKİMİN HUKUK KURALI BULMA VE TAKDİR YETKİLERİNE İLİŞKİN GENEL BİR DEĞERLENDİRME
164
§ 8. UYGULAMA ÇALIŞMALARI
166
I. TEKRARLAMA SORULARI
166
B. Çözümü Okuyucuya Bırakılan Olaylar
174
§ 9. HAK HAVRAMI VE HAK EHLİYETİ
181
B. Özel Hukukta Hakkın Ayırıcı Özelliği: Ödev İlişkisinin Sonucu Olarak Hak
185
D. Hakkın Öznesi: Kişi
186
1. Alan Ölçütü: Kamu Hukuku Hakkı – Özel Hukuk Hakkı
189
2. İleri Sürülebildiği Çevre Ölçütü: Mutlak Hak– Nisbî Hak
191
aa. Kavramsal Belirleme
197
bb. Sıradan ve Kuvvetlendirilmiş Nisbî Hak Ayrımı
200
3. Parayla Ölçülebilirlik Ölçütü: Malvarlığı Hakkı – Kişi Varlığı Hakkı
201
4. Sağladığı Yetkinin İçeriği Ölçütü: Yararlanma Hakkı – Düzenleme Hakkı
202
a. Yararlanma Hakkı (Birincil Hak)
202
b. Düzenleme Hakkı (İkincil Hak)
202
5. El Değiştirebilir Olup Olmama Ölçütü: El Değiştirebilir Haklar – El Değiştiremez Haklar
206
a. El Değiştirebilir Haklar (Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Olmayan Haklar)
206
b. El Değiştiremez Haklar (Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Olan Haklar)
206
6. Bir İlişki, Durum ya da Hakka Bağımlı Olup Olmama Ölçütü: Bağımsız Haklar – Bağımlı Haklar
207
F. Hak Kazandıran Olgular
209
1. Hukuka Uygun Fiiller
209
2. Hukuka Aykırı Fiiller
210
III. HAKKINI KENDİ GÜCÜ İLE KORUMA
214
A. Meşru Müdafaa (Haklı Savunma)
214
B. Zorunluluk Durumu (Iztırar Hâli)
215
C. İleride Doğacak Bir Tehlikeye Karşı Kuvvet Kullanma
215
§ 10. UYGULAMA ÇALIŞMALARI
216
I. TEKRARLAMA SORULARI
216
III. ÇÖZÜMLÜ ALIŞTIRMALAR
219
§ 11. HUKUKÎ İŞLEMLE HAKLARIN KAZANILMASI
222
I. HUKUKÎ İŞLEM KAVRAMI, TÜRLERİ, ÖĞELERİ
222
1. Taraf Sayısına Göre
223
2. Hüküm Doğuracağı Ana Göre
224
3. Kişiye Bağlı Hakların Kullanımıyla İlgili Olup Olmamasına Göre
225
4. Yöneltilmesinin Gerekip Gerekmemesine Göre
225
5. Şarta (Koşula) Bağlı Olup Olmamasına Göre
225
6. Şekle (Biçime) Tâbi Olup Olmamasına Göre
225
7. Malvarlığına Etkisine Göre
226
8. Sebebe Bağlı Olup Olmamasına Göre
227
1. Hukukî İşlemin Kurucu Öğeleri
227
2. Hukukî İşlemin Geçerlik Öğeleri
229
a. Bütün İşlemler İçin Aranan Öğeler
229
b. Kimi İşlemler İçin Aranan Öğeler
230
3. Hukukî İşlemin Tamamlayıcı Öğeleri
232
II. HUKUKÎ İŞLEMLERİN ÖĞELERİNDEKİ EKSİKLİĞİN YAPTIRIMI
233
A. Kurucu Öğe Eksikliğinin Yaptırımı: Yokluk
233
B. Kurucu Öğenin Var Ama Geçersiz Olması
234
1. Kesin Hükümsüzlük (Butlan)
234
b. Kesin Hükümsüzlük Nedenleri
235
bb. İşlemin Konusunun, Kendisinin ya da Elde Edilmek İstenen Amacın Hukuka, Ahlâka, Kamu Düzenine ya da Kişilik Haklarına Aykırı Olması
235
cc. Konusunun Baştan İmkânsız Olması
236
dd. Muvazaalı (Danışıklı) Olması
236
ee. Yasaya/Kanuna Karşı Hile
237
ff. Şekle Aykırı Olması
239
2. İptal Edilebilirlik
239
b. İrade Sakatlığı Hâlleri
240
c. Gabin (Aşırı Yararlanma) Olması
242
3. Bölümsel Hükümsüzlük
242
4. Evlenmenin Geçersizliği (Butlanı)
242
a. Evlenmenin Kesin/Mutlak Nedenlerle Geçersizliği (Butlanı)
243
b. Evlenmenin Göreli/Nisbî Nedenlerle Geçersizliği (Butlanı)
244
5. Ölüme Bağlı Tasarrufların İptali
245
C. Tamamlayıcı Öğe Eksikliğinde Yaptırım: Eksiklik
247
D. Nisbî/Göreli Etkisizlik (Nisbî/Göreli Hükümsüzlük)
248
E. Genel İşlem Koşulları Bakımından Yazılmamış Sayılma
249
§ 12. UYGULAMA ÇALIŞMALARI
251
I. TEKRARLAMA SORULARI
251
B. Çözümü Okuyucuya Bırakılan Olaylar
260
§ 13. İYİNİYET VE İŞLEVLERİ (TMK 3)
262
II. İYİNİYETE KORUMA SAĞLANMASI
263
B. Korumanın Sağlanacağı Kimse ve Zaman
265
III. İYİNİYETİN NİTELİĞİ: İYİNİYET KARİNESİ
266
B. Özel Olarak Düzenlendiği Hâller
267
1. Hak Kazandırma İşlevi
267
2. Hukukî Konumu Koruma İşlevi
272
3. Alacak Hakkı Sağlama İşlevi
273
4. Borçtan ve Sorumluluktan Kurtarma İşlevi
275
5. Sorumluluk Süresini Sınırlandırma İşlevi
275
§ 14. UYGULAMA ÇALIŞMALARI
277
I. TEKRARLAMA SORULARI
277
B. Çözümü Okuyucuya Bırakılan Olaylar
281
§ 15. DÜRÜSTLÜK KURALI VE HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI YASAĞI (TMK 2)
284
IV. HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI YASAĞI (TMK 2/2)
289
B. Sınırı Aşmanın Ölçüsü
290
V. HÂKİMİN TMK md. 2’Yİ UYGULAMASI
295
A. Emprevizyon Teorisi (Öngörülemezlik Kuramı)
296
1. Kavramsal Belirleme
296
2. Uygulanma Koşulları
298
§ 16. UYGULAMA ÇALIŞMALARI
300
I. TEKRARLAMA SORULARI
300
B. Çözümü Okuyucuya Bırakılan Olaylar
305
§ 17. İSBAT/İSPAT YÜKÜ (TMK 6)
310
I. HAKLARIN KORUNMASI
310
II. İSBATLAMA/İSPATLAMA
311
A. Kavramsal Belirlemeler
311
2. Davaya Karşı Savunma Yolları
312
b. İspat Yükünün Dağılımı
316
bb. İspat Yükü Bakımından İstinaî Durumlar
317
a. Gerçek Karineler / Sözde Karineler
318
b. Fiilî Karineler / Kanunî (Yasal) Karineler
319
c. Adî Karineler/ Kesin Karineler
319
§ 18. UYGULAMA ÇALIŞMALARI
322
I. TEKRARLAMA SORULARI
322
B. Çözümü Okuyucuya Bırakılan Olaylar
326
§ 19. RESMİ SİCİL VE SENETLER (TMK 7)
331
I. KAVRAMSAL BELİRLEME
331