A. Sorumluluk ve Türleri
21
2. Olağan Sebep Sorumluluğu
22
3. Tehlike Sorumluluğu
23
A. İşletenin Araştırılması
26
B. İşletenin Sorumluluğu
27
2. İşletenin Kazadaki Sorumluluğunda Kural Nedir?
28
3. Trafik Kazasından Kimler Sorumludur?
30
4. İşletenin Hareket Halinde Olmayan Aracın Verdiği Zarardan Dolayı Sorumluluk Türü
31
5. İşletenin Kazadan Sonra Yardım Edenlere Karşı Sorumluluğu
32
6. İşletenin, Sürücü ve Aracın Kullanılmasına Yardımcı Kişilerin Kusurlarından Dolayı Sorumluluğu
32
7. İşletenin Sorumluktan Kurtulma veya Sorumluluğun Azaltılması
32
III. TRAFİK SİGORTACISININ SORUMLULUĞU
33
IV. KARAYOLU TAŞIMACILIK MALİ SORUMLULUK SİGORTASI
34
V. TRAFİK KAZALARINDA ZAMANAŞIMI
43
B. Uzamış Ceza Zamanaşımının Etkisi
46
C. Uygulamalı Sorunlar ve Yanıtlar (Yargıtay Kararları Eşliğinde)
48
1. Ceza Davası Sürerken, Zamanaşımı Dolsa da Hukuk Davası Açılabilir mi?
48
2. Ceza Zamanaşımı İşleten Hakkında da Uygulanacak mıdır?
48
3. Maddi Hasar ve Bedeni Yaralanma Nedeniyle Zamanaşımı Süreleri Farklı mıdır?
50
4. Ek Dava Ceza Zamanaşımı Süresi İçinde mi Açılmalıdır?
52
5. Ceza Davasının Açılmaması veya Davanın Ortadan Kaldırılması, Ceza Zamanaşımının Tazminat Davasında Uygulanmasını Engel Oluşturur mu?
54
6. Trafik Kazası Nedeniyle Suç Oluşturan Fiilden Dolayı Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortacısı Aleyhine Açılacak Maddi Tazminat Davasında Uzamış (Ceza) Zamanaşımı mı Uygulanmalıdır?
55
7. Sigorta Tazminatını Ödeyen Sigortacının Zarara Sebebiyet Veren Aleyhinde Açtığı Davada Zamanaşımı, Sigorta Ettirenin Aynı Şahıs Hakkında Açabileceği Davanın Zamanaşımına mı Tabidir?
57
8. Açıkça Zamanaşımı Definde Bulunmadan, Davanın Uzun Süre Sonra Açıldığından Söz Etmek Zamanaşımı İradesini Göstermek Anlamına Gelir mi?
58
9. Haksız Fiillerle İlgili Olarak Kaç Türlü Zamanaşımı Öngörülmüştür? Asıl Dava ile Saklı Tutulan Miktar Yönünden Zamanaşımını Keser mi?
64
10. Zarar Görenin Tüzel Kişi Olması Halinde Zamanaşımı Ne Zaman İşlemeye Başlar?
65
11. Karayolları Taşıma Sigortasında Zamanaşımı Süreleri Ne Kadardır?
67
12. Küçüğün Sebebiyet Verdiği Ölümlü Trafik Kazasında, Küçüğün Babasına Karşı Açılan Tazminat Davasında Ceza Zamanaşımı mı Uygulanmalıdır?
68
13. Suç Oluşturan Fiil Nedeniyle Açılacak Manevi Tazminat Davasında Ceza Zamanaşımı mı Uygulanmalıdır?
69
14. Tam ya da Eksik Teselsülde Zamanaşımının Borçlulardan Birine Karşı Kesilmesinde Diğerine Karşı da Kesilmiş Olur mu?
69
15. Zamanaşımını İleri Sürmeyene Sirayet Eder mi?
71
A. Tazminat İndiriminde Sıra
118
B. Beden Gücü Kaybı Nedeniyle Maddi Tazminatta Zarar Hesabı
119
C. Gerçek Zararın Belirlenmesi
121
D. Pasif Devre Zararının Hesaplanışı
122
E. Destekten Yoksun Kalma Zararının Hesabı
122
A. Hukuk Davalarında İzlenmesi Gereken Yöntem
123
B. Dava Şartlarının İncelenmesi
124
C. Trafik Kazalarında Görevli Mahkeme
127
D. Trafik Kazalarında Yetkili Mahkeme
131
E. Fazlaya İlişkin İstek Kapsamının Saklı Tutulması ve Islah
134
G. Ceza–Hukuk Davası İlişkisi
139
Ğ. Davacının Ölümü ve Taraf Değişikliği
143
H. Tarafların Davayı Takip Etmemeleri
144
I. Hakinin Davayı Aydınlatma Ödevi–Somutlaştırma Yükü
146
VIII. TRAFİK KAZALARINDA KUSUR
150
B. Kazada Hangi Hareketler “Kusurlu” Sayılmaktadır?
151
1. Asli Kusur Sayılan Hareketler
151
2. Hız Kurallarını İhlal Eden Kusurlu Haller
152
3. Usulsüz Sollamadan Dolayı Kusurlu Haller
153
4. Yayaların Kusurlu Hareketleri
153
5. Sürücülerin Diğer Kusurlu Hareketleri
153
6. Sürücülerin Kusursuz Sayıldığı Haller
154
C. Ceza ve Hukuk Davaları Yönüyle Kusur Oranı
154
D. Kusurluğu Belirten Bilirkişi Raporları Bağlayıcı Nitelikte midir?
156
E. Uygulamalı Kusur Belirlemesi (Ceza Yönüyle Kural İhlali) Örnekleri
157
F. Kanun Değişiklikleri–Anayasa Mahkemesi İptal Kararı
160
MADDİ HASARLI TRAFİK KAZALARINDA SORUMLULUK
A. Giriş ve Davada Taraflar
185
C. Maddi Zararın Tespiti
188
1. Araç Tamamen Yok Olmuşsa
188
2. Araç Kısmen Hasarlı ise
189
3. Araç Yoksunluk Tazminatı
190
D. Uygulamalı Yargılama Süreci
191
1. Mahkemenin Göz Önüne Alacağı Hususlar
191
YARALAMALI TRAFİK KAZALARINDA SORUMLULUK
A. Giriş ve Zararın Tespiti
213
3. Çalışma Gücünün Azalması veya Yitirilmesinden Doğan Kayıplar
216
4. Yaralının Manevi Tazminat İstemi
219
ÖLÜMLÜ TRAFİK KAZALARINDA SORUMLULUK
(Destekten Yonsun Kalma Tazminatı Davası)
A. Tanımı–Konusu ve Amacı
267
D. Bazı Kavramların Anlamı
270
E. Yargılamada Araştırılacak Hususlar
272
2. Kusur ve Müterafik Kusur Sorunu
272
3. Ölenin Mesleği, Tahsili v.s.
274
4. Ölenin Geliri, Kazancı, Muhtemel Artma Miktarı
274
7. Yargılamada İspat Sorunu
281
9. Taleple Bağlılık Kuralının Gözetilmesi Gereği
283
10. Müteselsil Ödetme Şekli
283
11. Uygulamadan Örnekler
284
12. Bakiye Ömür Tablosu (PMF: Population Masculine et Feminine) Ölüm Tablosu
286
A. Hangi Nedenle Manevi Tazminata Hükmedilir?
389
B. Kimler Manevi Tazminat İsteyebilir?
390
C. Kusurun Manevi Tazminata Etkisi Nedir?
391
D. Manevi Tazminatın Takdir Ölçütü Nedir?
391
E. Usul Hukuku Yönüyle Manevi Tazminatın Talep Şekli Nasıldır?
393
F. Manevi Tazminatta Faize Hükmedilebilir mi?
395
G. Manevi Tazminat Davası, Ceza Mahkemesi Hükmünün Kesinleşmesine Kadar Beklemeli midir?
395
Ğ. Uygulamalı Örnekler
398
TRAFİK KAZALARINDA RÜCU DAVASI
I. ARAÇ SAHİBİNİN SÜRÜCÜYE RÜCU ETMESİ
433
A. Sürücünün Tam Kusurlu ya da Kısmi Kusurlu Olması
433
B. Bilinmeyen Teknik Kusurun Varlığı
433
C. Uygun Bir İndirim Yapılması
433
D. Rücuda Zarar Verenler Birbirlerine Karşı Kusurları Oranında Sorumludurlar
433
II. SİGORTACININ RÜCU DAVASI AÇMASI
434
A. Sigortacı, Rücuen Tazminat Davasını Kime Karşı Açabilir?
434
B. Sigortacı Ne Zaman ve Hangi Oranda Talep Edebilir?
435
C. Sertifika, Sürücü Belgesi Yerine Geçer mi?
435
III. İŞLETENİN (ARAÇ SAHİBİ) KENDİ SÜRÜCÜSÜ DIŞINDA OLAYDA KUSURLU OLAN DİĞER KİŞİLERE RÜCU ETMESİ
437
IV. SÜRÜCÜ DIŞINDAKİ KUSURLU KİŞİNİN İŞLETENE RÜCU ETMESİ
437
V. İŞLETENLER ARASINDAKİ RÜCU
438
A. İşletenler Kusurlu ise
438
B. İşletenler Kusursuz ise
438
C. İşletenlerin Birisi Kusurlu Diğeri Kusursuz ise
438
D. İşletenin Birinin Aracıyla Zarar Görenin Hatır Taşıması Halinde ise
438
TRAFİK KAZASINDA SİGORTACIYA KARŞI AÇILACAK DAVA
I. İLGİLİ YASA MADDELERİ
461
II. TRAFİK VE KASKO VE DİĞER SİGORTALARA İLİŞKİN PRATİK BİLGİLER
464
A. Sigorta Sözleşmesinin Tanımı
464
B. Sigorta Sözleşmesiyle Ne Teminat Altına Alınmış Olur?
464
C. Özel Sigorta Türleri
464
D. Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası
464
E. Sigortacıların Sıralı Sorumluluğu
465
F. Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası
466
G. Kasko Sigortası Hangi Tür Sigorta Grubundadır?
467
Ğ. ZMSS İMSS ve Kasko Sigortası Farklı mıdır?
467
H. Kasko Sigortasından Kaynaklanan Davalarda Zamanaşımı
467
I. Kaskoda İhbar Yükümlülüğü–Sigorta Haklarının Zayii
468
J. Kasko Sigortacının Hasar ve Tazminatı Sigortalıya Bildirmesi
468
K. Trafik Sigortacısının Sorumluluğunun Sınırları
468
1. Sigorta Miktarı Yönüyle
468
2. Zarar Görenler Yönüyle
468
3. Zararın Niteliği Yönüyle
469
TRAFİK KAZALARINDA ÇEKİŞMELER VE ÇÖZÜMLER
(Yargıtay İçtihatları Eşliğinde)
• Kontrolsüz Kavşakta Çarpışma –Ana Yol Tali Yoldan Kavşağa Girme– Kusurun Kimde Olduğu
537
• Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasından Ölen Sürücünün Tam Kusurlu Olduğu Durumda Desteğinden Yoksun Kalanların Tazminat İsteyip İstemeyeceği
537
• Hatır Taşımasında Zararın Paylaştırılması –Müteselsil Sorumluluk– Kusur Oranına Göre Hesaplama
539
• Hatır Taşımasında Sorumluluk Miktarının Hesaplanması
541
• İşletenliğin 3. Kişide Olması Halinde Araç Malikinin Sorumluluğu
541
• Firmaya Katılan Aracın Neden Olduğu Kazadan Dolayı Sorumluluk
543
• Trafik Kazasında “Farazi” İşletenin Sorumluluğu (Motorlu Araçlarla İlgili Mesleki Faaliyette Bulunanlar)
544
• İşletenin Aracın Kullanılmasına Katılan Yardımcı Kişinin Fiilinden Sorumluluğu
546
• Çalınan veya Gasp Edilen Araçların Neden Olduğu Zarardan Sorumluluk
547
• Sorumluluğa İlişkin Anlaşmaların Geçersizliği –Tazminat Miktarının Yetersiz veya Fahiş Olduğu Açıkça Anlaşılan Anlaşma ve Uzlaşmaların İptali İstemi–
549
• Karayolları Trafik Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortasında Sigortacının Sorumluluğu İçin Sigortaladığı Araç Sürücüsünün Kusurunun Aranmayacağı
551
• Zararın Sigorta Teminatı Dışında Kalması İçin Kazanın Yalnızca Alkolün Etkisiyle Meydana Gelmiş Olmasının Gerekip Gerekmeyeceği
552
• Trafik Kazasına Araçtaki İmalat Hatasının Neden Olması–Yapımcının Sorumluluğu
552
• Sorumluluğu Zarar Yönünden Kısıtlayan İlliyet Bağı
553
• Kasko Sigortacısının Sorumluluğu İçin Primin İlk Taksitinin Ödenmesi Gereği
553
• Yoldaki Derin Çukur Sebebiyle Oluşan Kazada Görevli Yargı Yolu
555
• Sigortacının Temerrüt Tarihine Göre Faiz Başlangıcının Başlayacağı
555
• Kazada Yaralanış Yolcunun Sigorta Tahkim Komisyonuna Başvurusu
556
SORU VE YANITLARIYLA HATIR TAŞIMASINDA SORUMLULUK
Konuya İlişkin Yasal Hükümler
557
1. Hatır Taşıması Nedir? Hatır İlişkisinin Varlığı İçin Hangi Koşullar Gerekir?
557
2. Hatır Taşımasındaki Sorumlulukta Tazminat İndirimi Hangi Gerekçeyle Yapılmaktadır?
559
3. Uygulamada Hatır Taşıması Sayılan Haller Neler Olabilir ya da Olamaz?
559
4. Hatır İndirimi Maddi ve Manevi Tazminattan Yapılmalı mıdır?
560
5. Hatır İndirimi Yargıtay Özel Dairece Ne Oranda Kabul Edilmiştir?
560
7. Hatır İçin Taşımadan Dolayı Zarar Tazminatı ZMSS Kapsamı İçinde midir?
561
8. Hatır İndirimi Hangi Araç Yönüyle İşleteni ya da Sürücüsü Hakkında Yapılır?
563
9. Hatır Taşıması Yanında Müterafik Kusur İndirimi Hangi Halde Yapılmalıdır?
563
10. Hatır Taşıması Ne Suretle İspatlanabilir?
566
11. Hatır Taşımasında Zamanaşımının Dayandığı Yasal Hüküm Hangisidir?
566
12. Hatır İçin Taşıyanla, Karşı Araç İşleteninin Müteselsil Sorumlu Olduğu Durumda Hesaplama Yöntemine İlişkin Yargıtay Kararı
566
13. Hatır Taşımasında Sorumluluk Miktarının Hesaplanması ve Paylaştırılmasına İlişkin Örnek
568
EN SON YARGI KARARLARINDA
BENİMSENMİŞ YERLEŞİK KURALLAR
1. Kazada Alkollü Olmanın Sigorta Teminatına Etkisi
585
2. Destekten Yoksun Kalma Tazminatından Sorumluluk
586
3. Kazanın Teknik Arızadan Meydana Gelmesinde Araştırılacak Olgular
587
4. Destek Tazminatında Varsayımsal Pay Oranlarının Hesabı
588
5. Trafik Kazası Dolayısıyla Faiz ve Temerrüt Faiz İstemi
589
6. Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının Sorumluluğu
590
7. Tazminat Hesaplamasında Hatır Taşıması İndirimi
591
8. Desteğin Kusurunun Destekten Yoksun Kalan Davacıya Yansıtılmayacağı
593
9. Maluliyetin Tespiti ve Oranının Belirlenmesinde İlgili Mevzuat
594
10. Destek Tazminatının Saptanması İçin Öncelikle Gerçek Zararın Belirlenmesi Gereği
596
11. ZMSS Limitle Sorumluluk ve Garameten Ödetme İlkesi
598
12. Maluliyet Tespiti, Yeni Durum Gelişmesi ve Zamanaşımı
600
13. İbranamenin İptali İstemi
601
14. Kazalı Araçtaki Değer Kaybı Hesaplamasına Esas Kriterler
605
15. Eşin Evlenme İhtimali Oranı ve Çocukların Destek Sürenin Belirlenmesi
606
16. Destek Payları Esas Alınarak Davacının Kazanacağı Muhtemel Tazminat Tutarının Hesaplanması
607
17. Tarlada Meydana Gelen Kaza–Karayolu Sayılan Yerler
609
18. Trafik Kazalarında Bazı Kavramların Anlamı
610
I. ATK TRAFİK İHTİSAS DAİRESİNİN “KUSUR”A İLİŞKİN RAPOR ÖRNEĞİ
615
II. TRAFİK KAZALARINA İLİŞKİN CEZA KANUNUNDAKİ HÜKÜMLER VE AÇIKLAMALAR
623
– Açıklama (Yargıtay Kararları Eşliğinde)
623
1. Taksir/Bilinçli Taksir
623
2. Taksirin Unsurları
626
3. Olası Kast/Bilinçli Taksir
631
4. Cezayı Ortadan Kaldıran Şahsi Sebep
632
– Açıklama (Yargıtay Kararları Eşliğinde)
633
3. Taksirli Suçu Birden Fazla Kişinin İşlemesi
636
4. Temel Cezanın Belirlenmesinde Ölçüt
637
5. Sürücü Belgesinin Geri Alınması
638
6. Sürücü Belgesinin Geri Alınmasının Uygulanması
638
– Açıklama (Yargıtay Kararları Eşliğinde)
641
3. Temel Cezanın Belirlenmesi ve Cezanın Artırılması
641
III. TRAFİK KAZALARINDA CEZA KEŞFİ
644
2. Keşif Yerinde Araştırma
644
3. Bazı Kavramların Anlamı
645
4. Tablolar ve Hesaplamalar
645
Yazarın Yayımlanmış Eserleri
653