Tablolar ve Şekiller Listesi
17
ENERJİ VE EKONOMİSİNE GİRİŞ
1.2 ENERJİ VE TEMEL BİLİMLER
29
1.2.2 Enerji ve Biyoloji
30
1.2.4 Enerji ve Mühendislik
31
1.4 ENERJİNİN KORUNUMU
32
1.5 ENERJİNİN BİÇİMLERİ
33
1.5.1 Potansiyel Enerji
33
1.6 ENERJİ KAYNAKLARI VE SINIFLANDIRILMASI
35
1.6.1 Birincil ve İkincil Enerji Kaynakları
36
1.6.2 Konvansiyonel ve Konvansiyonel Olmayan Enerji
36
1.6.3 Yenilenebilir ve Yenilenemeyen Enerji
36
1.6.4 Ticari ve Ticari Olmayan Enerji
37
1.7 ENERJİ KULLANIMI YERLERİ
37
1.8 ENERJİ AKIMI VE BİRİMLERİ
38
1.9 ENERJİNİN TARİHÇESİ
41
1.10 ENERJİ POLİTİKASI TANIMI
45
1.10.1 Enerji Politikasının Özellikleri
47
1.10.2 Politika Türleri
50
1.10.3 Reaktif ve Proaktif Politika
51
ENERJİ PİYASALARININ ÖZELLİKLERİ
55
2.2 KÖMÜR ÜRETİMİ, TÜKETİMİ VE TİCARETİ
59
2.2.3 Kömür Ticareti ve Taşımacılığı
62
2.2.4 Kömür Rezervleri
63
2.3 KÖMÜR PİYASALARI VE REKABETÇİ PİYASA MODELİ
66
2.3.1 Bir Rekabetçi Piyasa Modeli Örneği: Kömür Arz ve Talebi
68
2.3.2 Kömür Piyasasında Talep Esnekliği
74
2.3.3 Arz Esnekliği: Rekabetçi Kömür Piyasalarında Vergi ya da Sübvansiyon Uygulaması
77
3.2 HAM PETROLÜN ÖZELLİKLERİ
82
3.3 YOĞUN REKABET ORTAMINDA PETROL ŞİRKETLERİ
82
3.3.1 Standart Oil’in Tekelleşmesi ve Dağılması
83
3.3.2 Petrol Endüstrisinin Küresel Piyasalara Yayılması
84
3.4 HAM PETROL FİYATININ OLUŞUMU
85
3.5 PETROL ÜRETİMİ VE TÜKETİMİ
88
3.6 REZERV VE KAYNAKLAR
92
3.7 PETROL İHRAÇ EDEN ÜLKELER ÖRGÜTÜ (OPEC)
98
3.7.1 Oligopol Piyasa ve HHI
98
3.7.2 OPEC: Kartel ve Oyun Teorisi
99
3.7.3 OPEC: Birden Fazla Ülkeye Sahip Kartel
104
3.7.4 OPEC’in Talep ve Marjinal Gelir Eğrisi
111
3.7.5 OPEC: Piyasa Paylaşan Lider Ülke
114
3.7.6 OPEC: Düşük Maliyetli ve Hakim Ülke Liderliği
117
3.7.6.1 Düşük Maliyetli Fiyat Lideri Modeli
118
3.7.6.2 Egemen veya Dominant Ülkenin Liderliği
121
3.7.7 OPEC: Limit fiyatlama
124
4.2 DOĞAL GAZ ÜRETİMİ VE TÜKETİMİ
129
4.2.2 Üretimi ve Tüketimi
131
4.2.3 Doğal Gaz Ticareti
134
4.3 AVRUPA GAZ PİYASASI VE OYUN TEORİSİ
138
4.3.1 Cournet Duopolü
139
4.3.2 Düopolün Rekabetçi Piyasayla Karşılaştırılması
142
4.3.2.1 Rekabetçi ve Düopol Piyasası ile Tekel karşılaştırması
144
4.3.2.2 Avrupa Gaz Piyasası için Stackelberg Modeli
144
4.4 ASYA PASİFİK DOĞAL GAZ PİYASALARI: GİRDİ PİYASASINDA LNG MONOPSONU, ÇIKTI PİYASASINDA REKABETÇİ
146
4.5 DOĞAL GAZ PİYASASI VE İŞLEM EKONOMİSİ
149
4.6 DOĞAL GAZIN FİYATLAMA KURALLARI
150
4.6.1 Parmak kuralı (Yaklaşık Hesaplama)
151
4.6.2 Parite ve Net Sürüm Fiyatlaması
152
4.6.3 Doğal Gazın Anlık (Spot) Fiyatları
152
5.2 ELEKTRİK PİYASASININ MODELLEMESİ
158
5.2.3 Azalan Maliyet Endüstrilerinde Tekel
161
5.3 DOĞAL TEKELDE HÜKÜMET POLİTİKALARI
165
5.3.1 Karlılık Oranı Regülasyonu (Rate of Return Regulation)
165
5.3.2 Tavan Fiyat Düzenlemesi
169
5.5 ELEKTRİK SİSTEMİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
170
5.5.1 Alternatif Elektrik Üretim Seçenekleri
173
5.5.2 Üretim Kapasite Rezervi
175
YENİLENEBİLİR ENERJİ PİYASALARI
6.2.2 Nükleer Enerji Piyasaları
184
6.2.3 Nükleer Santrallerin Ekonomisi
186
6.3 HİDROELEKTRİK PİYASALARI
188
6.3.2 Hidro Santralin Temel Denklemleri
189
6.3.3 Küresel Hidro Güç Kullanımı
191
6.3.4 Küçük Hidroelektrik Santralleri
193
6.4.2 Rüzgâr Gücü Kapasitesi ve Üretimi
196
6.5.2 Güneş Pilleri ve Güneş Piyasaları
201
6.6.2 Doğrudan Kullanımın Ekonomisi
208
6.6.3 Elektrik Üretimi ve Doğrudan Kullanımın Gelecekteki Kullanımı
209
6.6.4 Jeotermal Elektrik Üretim Projesi Gelişimi
210
6.7 BİYOKÜTLE VE BİYOYAKITLAR
211
6.7.2 Standartları ve Özellikleri
213
6.7.3 Biyoyakıtların Üretimi
214
6.7.3.1 Biyobenzin Yakıtı ve Karışımları
215
6.7.3.2 Etanolün Bölgesel Üretimi ve Kullanımı
216
6.7.3.2.1 Brezilya'da Etanol Yakıtı
216
6.7.3.2.2 Amerika Birleşik Devletleri'nde Biyobenzin Yakıtı
216
6.7.3.3 Biyodizel Üretimi
217
6.7.4 Termal İşlemler
218
6.7.5 Biyolojik İşlemler
220
6.7.5.1 Anaerobik sindirim
220
6.7.6 Biyoyakıtların Ekonomisi
221
6.8.3 Gelgit Akıntıları
225
6.8.4 Gelgit Sürüklenmesi
226
6.8.5 Açık Deniz Enerji Kaynaklarının Görünümü
229
6.8.5.1 Açık Denizlerde Petrol ve Doğal Gaz
232
6.8.5.2 Açık Denizlerde Elektrik
233
6.8.5.3 Açık denizlerde Petrol ve Doğal Gaz Maliyetleri
238
6.9 YAKIT PİLİ VE HİDROJEN ENERJİSİ
244
6.9.2 Yakıt Pilinin Çalışma Prensibi
246
7.2 ENERJİ SERMAYE İLİŞKİSİ
251
7.3 ENERJİ TALEBİNİN MİKRO EKONOMİK TEMELİ
252
7.3.1 Tüketici Enerji Talep Eğrisinin Elde Edilişi: Fayda Maksimizasyonu
252
7.3.2 Gelirdeki Artışa Tüketicinin Tepkisi
256
7.3.3 Piyasa Talep Eğrisinin Elde Edilmesi
257
7.4 ÜRETİCİNİN ENERJİ GİRDİSİYLE MALİYET MİNİMİZASYONU
259
8.2 ESNEKLİK DEĞERLERİNDEN ENERJİ TALEBİ
265
8.3 ENERJİ YOĞUNLUĞUNDAN ENERJİ TALEBİ
267
8.4 ENERJİ TALEBİ FAKTÖR ANALİZİ
270
8.5 ENERJİ YOĞUNLUĞUNDA DEĞİŞİM
275
8.6 ENERJİ TALEP ANALİZİNDE EKONOMETRİK YAKLAŞIM
277
8.6.1 Zaman Serisi Modelleri
277
8.7 YAPISAL VE İNDİRGENMİŞ MODELLER
278
8.8 AYRIŞTIRILMIŞ DÜZEYDE ENERJİ TALEBİ
279
SEKTÖREL ENERJİ TALEBİ ANALİZİ
9.1 ULAŞIM YAKIT TALEBİ MODELİ
283
9.1.1 Araç Sahipliği Modellemesiyle Enerji Talep Analizi
284
9.1.2 Ulaşım Enerji Talep Modelinin Nihai Kullanıcı Analizi
286
9.1.3 Ulaşım Sektöründe Enerji Tüketim Değişkenin Ayrıştırılması
290
9.2 KONUT VE TİCARET SEKTÖRÜNDE ENERJİ TALEBİ
291
9.2.1 Konutlarda Enerji Talebinin Ekonometrik Analizi
292
9.2.2 Konut ve Ticari Sektörlerde Enerji Talebinin Ayrıştırılması
293
9.3 ENDÜSTRİYEL ENERJİ TALEBİ
293
9.3.1 Enerji Talebi ve Yoğunluklarına Ayrışması
294
YAYGIN OLARAK KULLANILAN ENERJİ TALEP MODELLERİ
10.3 NEMS TALEP MODÜLÜ
302
10.4 WEM TALEP MODELLEMESİ
303
GİRDİ–ÇIKTI TALEP ANALİZİ
11.1 KAVRAMSAL ÇERÇEVE
305
11.2 GİRDİ–ÇIKTI TABLOSU
306
11.3 STANDART GİRDİ–ÇIKTI TABLOSU
309
11.4 ENERJİ TALEBİNDE GİRDİ–ÇIKTI ANALİZİ
313
11.5 GİRDİ–ÇIKTI MODELİ İLE ENERJİ SEKTÖRÜN BAĞINLAŞMA ETKİLERİ
319
11.5.1 Doğrudan İleri ve Geri Bağlantı Etkileri
319
11.5.2 Toplam İleri ve Geri Bağlantı Etkileri
320
12.2 ENERJİ TALEP YÖNETİMİ
329
12.4 ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE ENERJİ TASARRUFU
333
12.5 ENERJİ TASARRUFU POTANSİYELİ
335
12.5.1 Binalarda ve Isıtma ve Soğutma Sistemlerinde Enerji Tasarrufu
335
12.5.2 Aydınlatma Sistemlerinde ve Elektrikli Cihazlarda Enerji Tasarrufu
336
12.5.3 Ev Aletlerinde Enerji Verimliliği
336
12.5.4 Ulaşımda Enerji Verimliliği
338
12.5.5 Sanayide Enerji Verimliliği
338
12.6 ENERJİ VERİMLİLİĞİ EKONOMİSİ VE POLİTİKALARI
339
12.7 ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE EKONOMİ VERİMLİLİĞİ
341
12.8 ENERJİ VERİMLİLİĞİNİN FAYDA–MALİYET ANALİZİ
343
YATIRIM PROJELERİNİN EKONOMİK ANALİZİ
13.1 PROJELERİN EKONOMİK ANALİZİ
347
13.2 EKONOMİK ANALİZ YÖNTEMLERİ
348
13.2.1 Basit Karlık Oranı (BKO)
350
13.2.2 Geri ödeme süresi
351
13.2.3 Net Bugünkü Değer Yöntemi (NBD)
352
13.2.4 Net Bugünkü Değer Oranı Yöntemi
356
13.2.5 İç karlıklık Oranı Yöntemi (İKO)
356
13.2.6 NBD ile İKO’nun Karşılaştırılması
358
13.3 ENERJİ PROJELERİNİN ÖZELLİKLERİ
358
13.4 ENERJİ PROJELERDE BELİRSİZLİK VE RİSK
359
FOSİL YAKITLARIN ARZI EKONOMİSİ
14.2 ARAŞTIRMA, KEŞİF VE ARAMA FAALİYETLERİ
366
14.3 PETROL ARAMADA JEOFİZİK YÖNTEMLER
367
14.3.1 Yüzey Coğrafi Çalışmalar
367
14.3.2 Gravite Yöntemi
368
14.3.3. Sismik Yöntem
368
14.4 SİSMİK VERİLERİN TOPLANMASI
369
14.6 TÜRKİYE’DE ARAMA FAALİYETLERİ
371
14.7 ARAMA FAALİYETLERİ EKONOMİSİ
376
14.9 ARAMA PROJELERİNDE GETİRİLER VE RİSKLER
379
14.10 KAYNAK SINIFLAMASI
386
14.11 HAM PETROL, DOĞAL GAZ VE KÖMÜRÜN SINIFLANDIRILMASI
388
14.12.1 Petrol Üretimi
389
14.12.2 Yüksek Petrol Fiyatlarının Petrol İhraç Eden Ülkeler Üzerine Etkileri
392
14.12.2.1 Beklenmedik (Windfall) Kazançlar
392
14.12.4 Kömür Üretimi
396
YENİLENEMEYEN KAYNAKLAR EKONOMİSİ
15.1 TÜKETİM ZAMANININ ŞİMDİ VEYA GELECEK BOYUTU
399
15.2 TÜKENEBİLİR KAYNAKLARIN ÇIKARIMININ BASİT MODELİ
401
15.2.1 Kaynakların Tüketilmesinde Tekel Etkisi
402
ENERJİDE GELECEK SÖZLEŞME PİYASALARI VE
16.2 GELECEK SÖZLEŞME TÜRLERİ
409
16.3 GELECEK PİYASALARINI KULLANANLAR VE AMAÇLARI
411
16.5 ENERJİDE GELECEK SÖZLEŞMELERİ
412
16.6 ENERJİ GELECEK SÖZLEŞMELERİ İLE RİSKTEN KAÇINMA
415
PETROL RAFİNERİ VE PETROL TAŞIMACILIĞI EKONOMİSİ
17.1 PETROL RAFİNERİSİ
421
17.2 PETROLÜN ÜRETİM MALİYETLERİ
423
17.3 RAFİNERİ KARLARINI MAKSİMİZE EDEN DOĞRUSAL PROGRAMLAMA MODELİ
425
17.4 DÜNYA PETROL VE TRANSİT DAR GEÇİT NOKTALARI
429
17.4.1 Petrol Tankeri Boyutları
431
17.4.3 Malakka Boğazı
434
17.4.4 Süveyş Kanalı/ Sumed Boru Hattı
436
17.4.5 Bab–el Mandeb Geçişi
439
17.4.6 Türk Boğazları
440
17.4.8 Danimarka Boğazları
444