1.1. SEYAHAT ÖZGÜRLÜĞÜ
17
1.1.1. Uluslararası Belgelerde Seyahat Özgürlüğü
17
1.1.2. Seyahat Özgürlüğünün Mutlak Bir İnsan Hakkına Dönüşmesi
18
1.1.3. Seyahat Özgürlüğünün Kısıtlanması/Engellenmesi ve Egemenlik Gücü Dengesi
20
1.2. GENEL OLARAK GÖÇ KAVRAMI
22
1.3. GÖÇÜN BAŞLICA NEDENLERİ
25
YABANCILARIN SINIR KAPILARINDA KONTROLÜ
2.1. SINIR KONTROLÜNÜN AMACI
29
2.2. MİNİMUM VE KAPSAMLI KONTROL
30
2.2.1. Minimum Kontrol
31
2.2.2. Kapsamlı Kontrol
31
2.3. BİRİNCİ BASAMAK SINIR KONTROLÜ
32
2.4. İKİNCİ BASAMAK SINIR KONTROLÜ
33
2.4.1.2. Havalimanı Transit Vizesi
37
2.4.1.3. Diğer Vize Türleri
38
2.4.1.4. İkamet veya Çalışma İzinlerinin Vize Yerine Kabulü ile Zorunlu Pasaport Süresi
38
2.4.2. Vize Verilmeyecek Yabancılar ve Vize Muafiyeti
40
2.4.2.1. Talep Edilen Vize Süresinden Daha Uzun Pasaport Süresi Olmayanlar
45
2.4.2.2. Türkiye’ye Girişleri Yasaklılar
45
2.4.2.2.1. Kamu Düzeni veya Kamu Güvenliği Açısından Sakıncalı Görülenler
49
2.4.2.2.2. Kamu Sağlığına Tehdit Olarak Nitelendirilen Hastalıklardan Birini Taşıyanlar
51
2.4.2.2.3. Suçluların Geri Verilmesine Esas Olan Suç veya Suçlardan Sanık Olanlar ya da Hükümlü Bulunanlar
52
2.4.2.2.4. Kalacağı Süreyi Kapsayan Geçerli Sağlık Sigortası Bulunmayanlar
54
2.4.2.2.5. Türkiye’ye Giriş, Türkiye’den Geçiş veya Türkiye’de Kalış Amacını Haklı Nedenlere Dayandıramayanlar
55
2.4.2.2.6. Kalacağı Sürede, Yeterli ve Düzenli Maddi İmkâna Sahip Olmayanlar
55
2.4.2.2.7. Borç ve Cezalarını Ödemeyi Kabul Etmeyenler
56
2.5. BİRİNCİ VE İKİNCİ BASAMAK SINIR KONTROLLERİNDE ULUSLARARASI KORUMA TALEBİNDE BULUNANLARA SAĞLANAN GÜVENCE
57
2.6. BİRİNCİ VE İKİNCİ BASAMAK KONTROLLERİNİN SONUÇLARI
58
2.6.1. Taşıyıcıların Yükümlülükleri
59
2.6.1.1. İdari Para Cezası Uygulaması
60
2.6.2. Kabul Edilemeyen Yolcularla İlgili Diğer Hususlar
61
KALICI YAŞAMA İLK ADIM: İKAMET İZNİ
3.1. İKAMET, İKAMETGÂH VE İKAMET İZNİ KAVRAMLARI
63
3.2. İKAMET İZNİNİN GÖÇ HAREKETLERİ ÜZERİNDEKİ MUHTEMEL ETKİLERİ
63
3.3. İKAMET İZNİNDEN MUAFİYET
64
3.4. İKAMET İZNİNDE VİZE MODELİ: YURT DIŞINDAN İKAMET İZNİ BAŞVURUSU
69
3.5. İSTİSNA KAPSAMINDA YURT İÇİNDEN İKAMET İZNİ BAŞVURUSU
70
3.6. İKAMET İZNİ BAŞVURULARINA İLİŞKİN TEMEL HUSUSLAR
70
3.6.1. İkamet İzni Başvurularının Değerlendirmesi
79
3.6.2. İkamet İzinlerine İlişkin Diğer Hususlar ve İkamet İzni Belgesi
81
3.7. AMACA UYGUN İKAMET İZNİ DÖNEMİNE GEÇİŞ: İKAMET İZNİ ÇEŞİTLERİ
81
3.7.1. Kısa Dönem İkamet İzni
82
3.7.1.1. Kısa Dönem İkamet İzni Verilmesine Esas Olan Gerekçeler
83
3.7.1.2. Kısa Dönem İkamet İzninde Aranan Şartlar
88
3.7.1.3. Kısa Dönem İkamet İzninin Reddi, İptali veya Uzatılmaması
88
3.7.2. Aile İkamet İzni
89
3.7.2.1. Aile İkamet İzninin Verilmesi ve Süresi
89
3.7.2.2. Birden Fazla Eşle Evliliklerde Aile İkamet İzni
90
3.7.2.3. Boşanma ve Ölüm Hallerinde Aile İkamet İzni
91
3.7.2.4. Aile İkamet İzni ve Destekleyici
91
3.7.2.5. Aile İkamet İzninin Reddi, İptali veya Uzatılmaması
93
3.7.2.6. Aile İkamet İzninde Anlaşmalı Evlilik Önlemi
93
3.7.3. Öğrenci İkamet İzni
95
3.7.3.1. Öğrenci İkamet İzni İçin Aranan Şartlar
96
3.7.3.2. Öğrenci İkamet İzninde Süre
97
3.7.3.3. Öğrenci Yakınlarının İkamet İzni Talepleri
97
3.7.3.4. Öğrencilerin Çalışma Hakkı
98
3.7.3.5. Öğrenci İkamet İzni Talebinin Reddi, İptali veya Uzatılmaması
99
3.7.4. Yerleşik Yabancılığa Geçiş: Uzun Önem İkamet İzni
99
3.7.4.1. Uzun Dönem İkamet İzninin Kapsamı ve Aranan Şartlar
99
3.7.4.2. Uzun Dönem İkamet İzninin Sağladığı Haklar
101
3.7.4.3. Uzun Dönem İkamet İzninin İptali
103
3.7.4.4. İptal Edilen Uzun Dönem İkamet İzninin Tekrar Verilmesi
103
3.7.5. İnsani İkamet İzni
104
3.7.5.1. İnsani İkamet İzni Kapsamında Olan Yabancılar
104
3.7.5.2. İnsani İkamet İzninin Özellikleri ve İznin İptali
107
3.7.6. Mağdura Koşulsuz Destek: İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzni
107
3.7.6.1. İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzninin Süresi ve Uzatılması
108
3.7.6.2. İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzninin İptali
108
3.7.6.3. İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzninde Öne Çıkan Hususlar
109
4.1. VATANSIZLIK VE VATANSIZ KİŞİ
111
4.2. VATANSIZLIĞIN TESPİTİ
112
4.3. VATANSIZ KİŞİ KİMLİK BELGESİ
113
4.4. VATANSIZ KİŞİLERİN HAKLARI
114
ÜLKEDE İSTENİLMEME: SINIR DIŞI ETME KARARI
5.1. GENEL OLARAK SINIR DIŞI KAVRAMI
117
5.2. SINIR DIŞI ETME KARARI
119
5.2.1. Sınır Dışı Etme Kararı İçin Değerlendirme ve Yetkili Makam
121
5.2.2. Sınır Dışı Etme Kararının Tebliği
122
5.2.3. Sınır Dışı Etme Kararına Karşı İtiraz Hakkı ve Sonuçları
123
5.2.4. Sınır Dışı Etme Kararına Konu Olacak Yabancılar
125
5.2.5. Sınır Dışı Etme Kararına Karşı Yüksek Güvence
132
5.2.6. Sınır Dışı Etme İşleminde Kolaylaştırılmış Usul: Türkiye’yi Terke Davet
135
5.2.6.1. Terke Davet Edilmeyecek Yabancılar
136
5.2.6.2. Terke Davet Yönteminin Uygulanmasında Temel İlkeler
137
5.2.6.3. Sınır Dışı Etme İşleminde Gönüllülük Desteği
138
5.2.7. Sınır Dışı İşleminde İdari Gözetim
138
5.2.7.1. İdari Gözetim Kararının Unsurları
140
5.2.8. Sınır Dışı Etme Kararının Yerine Getirilmesi
142
5.2.8.1. Sınır Dışı Giderleri Bütçesi
144
SINIR DIŞI ETME SÜRECİNDE ZORUNLU İKAMET TEDBİRİ:
GERİ GÖNDERME MERKEZLERİNDE BARINDIRMA
6.1. GENEL OLARAK GERİ GÖNDERME MERKEZLERİ
145
6.1.1. Merkezlerin Kuruluşu
146
6.1.2. Merkezlerin İşleyişinde Yönetsel İlkeler
146
6.1.3. Merkezlerin İşletilmesi
147
6.1.4. Merkezlerin Yönetimi ve Merkez Müdürünün Görevleri
148
6.1.5. Merkezlerin Güvenliği
150
6.1.6. Merkezlerde Verilecek Hizmetler ve Merkez Giderleri
150
6.1.7. Merkezlerin Denetimi
151
6.1.8. Merkezlerin Yönetilmesinde İşbirliği
152
EVRENSEL DEĞER: ULUSLARARASI KORUMA
7.1. ULUSLARARASI KORUMA KAVRAMI
153
7.2. ULUSLARARASI KORUMA BAŞVURUSU
154
7.2.1. Başvurunun Temel Esasları ve Zorunlu Adımlar
154
7.2.1.1. Bizzat Başvuru
156
7.2.1.2. Başvuruda Özel İhtiyaç Sahiplerinin Gözetilmesi
156
7.2.1.3. Başvuruda İdari Gözetimin Gerekliliğini Belirleme
157
7.2.1.4. Ayrıntılı Beyan İsteme
160
7.2.1.5. Mülakat Tarihi Belirleme
161
7.2.1.6. Sağlık Kontrolü
161
7.2.1.7. Bilgilendirme ve Tercümanlık
161
7.2.1.8. Başvurunun Kabul Edilemezliğinin Kesinleştirilmesi
161
7.2.1.9. Uluslararası Korumanın Dışında Tutulma
164
7.2.1.10. Kayıt Belgesi Verilmesi
167
7.3. BAŞVURU SAHİBİNİN KENDİNİ İFADE ETME, İDARENİN GERÇEĞİ BULMA FAALİYETİ: MÜLAKAT
167
7.3.1. Genel Olarak Mülakat Kavramı
167
7.3.2. YUKK’da Mülakat
168
7.3.2.1. Mülakat İşlemine İlişkin Teknik Bilgiler
169
7.3.2.2. Mülakatın Tamamlanması ve Karar
170
7.3.3. Uluslararası Koruma Talebinin Karara Bağlanması
170
7.3.3.1. Uluslararası Koruma Talebiyle İlgili Süreçte Alınan Kararlara İtiraz ve Yargı Yolu
171
7.3.4. Uluslararası Koruma Başvuru Sahibi Kimlik Belgesi
172
7.3.5. Başvuru Sahiplerine Tanınan Haklar Kataloğu
173
7.3.5.1. Yoksulluk ve İhtiyaç Saptaması
177
7.3.6. Başvuru Sahiplerinin Yükümlülükleri
177
7.4. ULUSLARARASI KORUMAYA GEÇİŞ: MÜLTECİ, ŞARTLI MÜLTECİ, İKİNCİL KORUMA STATÜLERİ
179
7.4.1. Mülteci Statüsü
179
7.4.2. Şartlı Mülteci
180
7.4.3. Mülteci ve Şartlı Mülteci Tanımlarının Çözümlemesi
181
7.4.4. 1951 Sözleşmesinin Omurgası: Beş Temel Gerekçe ve Cevabı Aranan Sorular
182
7.4.5. İkincil Koruma
184
7.4.6. Uluslararası Koruma Statüsü Sahibi Kimlik Belgesi
185
7.4.7. Mülteci, Şartlı Mülteci ve İkincil Koruma Statüsü Sahiplerinin Hakları
185
7.4.8. Statü Sahiplerinin Yükümlülükleri
186
7.4.9. Yitirilen Hakların Tekrar Elde Edilmesi ve Uluslararası Koruma Statüsünün Sona Ermesi ve İptali
187
KİTLESEL GÖÇÜN KORUMA ŞEMSİYESİ: GEÇİCİ KORUMA
8.1. GENEL OLARAK GEÇİCİ KORUMA
189
8.2. GEÇİCİ KORUMA SAĞLANACAK YABANCILAR
191
8.2.1 Geçici Koruma Kapsamı Dışında Tutulacaklar
192
8.3. GEÇİCİ KORUMA KARARININ ALINMASI
194
8.4. GEÇİCİ KORUMA KARARIYLA ÜLKEYE KABUL
194
8.4.1. Sınır Kapısı ve Sınır Geçiş Yeri Uygulaması
194
8.4.2. Sınır Geçişlerinde Belge İbrazı
195
8.4.3. Güvenlik Riski Taşıyanlar
195
8.4.4. Kişilerin Üzerlerinde ve Eşyalarında Arama
196
8.4.5. Silahtan Arındırma ve Sivillerden Ayrı Tutma
196
8.5. SEVK MERKEZİ İŞLEMLERİ
196
8.7. GEÇİCİ KORUNANLARA SAĞLANAN HİZMETLER
197
8.7.1. Geçici Koruma Kimlik Belgesi
197
8.7.2. Geçici Barınma Merkezlerine Sevk
198
8.7.3. Sağlık Hizmeti
198
8.7.4. Eğitim Hizmeti
199
8.7.6. Sosyal Yardım ve Hizmetler
200
8.8. GEÇİCİ KORUMA ALTINDA OLAN YABANCILARIN SORUMLULUKLARI
201
8.9. GEÇİCİ BARINMA MERKEZLERİ
201
8.10. GEÇİCİ KORUNANLARIN GÖNÜLLÜ OLARAK TÜRKİYE’DEN AYRILMALARI
202
8.11. GEÇİCİ KORUMANIN SONA ERMESİ
203
8.11.1. Geçici Koruma Kararının Kaldırılması
203
8.11.2. Geçici Korumanın Bireysel Olarak Sona Ermesi veya İptali
203
8.11.3. Geçici Korumanın Sona Ermesinin Sonuçları
204
8.12. İLAN EDİLEN GEÇİCİ KORUMA TEDBİRLERİNİN SINIRLANDIRILMASI VEYA DURDURULMASI
204
8.13. DIŞİŞLERİ BAKANLIĞININ DESTEK VE KÜLFET PAYLAŞIM ÇAĞRISI
205
8.14. SURİYE’DEN GELENLERE ÖZGÜ GEÇİŞ HÜKÜMLERİ
205
GÖÇMEN–TOPLUM KAYNAŞMASI: UYUM FAALİYETLERİ
9.2. YUKK VE UYUM FAALİYETLERİ
209
9.2.1. Uyum Faaliyetlerinde Ortak Akıl
211
9.2.2. Uyum Faaliyetlerinde Temel Konular
211
İDARİ PARA CEZALARI İLE DİĞER BİREYSEL İDARİ YAPTIRIMLAR
10.1. İDARİ PARA CEZASI ÖNGÖRMEYEN BİREYSEL YAPTIRIMLAR
213
10.2. İDARİ PARA CEZALARI
219
10.2.1. İdari Para Cezalarının Uygulanmasındaki Usuller
221
10.3. İDARİ YAPTIRIMLARIN DÜZENSİZ GÖÇLE MÜCADELEDEKİ İŞLEVİ
221
GÖÇ YÖNETİMİNDE KURUMSALLAŞMA:
GÖÇ İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ VE GÖÇ POLİTİKALARI KURULU
11.1. GÖÇ İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN KURULUŞ, GÖREV VE YETKİLERİ
223
11.1.1. Görev, Yetki ve Personel
225
11.2. GÖÇ POLİTİKALARI KURULU (GPK)
226
11.2.1. Kurulun Yapısı
226
11.2.2. Kurulun Çalışma Usulü
226
11.2.3. Kurulun Görevleri
227
11.3. GÖÇ İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ MERKEZ TEŞKİLÂTI
228
11.3.1. Hizmet Birimleri
229
11.3.1.1. Yabancılar Dairesi Başkanlığı
229
11.3.1.2. Uluslararası Koruma Dairesi Başkanlığı
230
11.3.1.3. İnsan Ticareti Mağdurlarını Koruma Dairesi Başkanlığı
231
11.3.1.4. Göç Politika ve Projeleri Dairesi Başkanlığı
232
11.3.1.5. Uyum ve İletişim Dairesi Başkanlığı
234
11.3.1.6. Bilgi Teknolojileri Dairesi Başkanlığı
235
11.3.1.7. Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı
235
11.3.1.8. Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı
237
11.3.1.9. Hukuk Müşavirliği
237
11.3.1.10. İnsan Kaynakları Dairesi Başkanlığı
238
11.3.1.11. Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı
238
11.3.1.12. Eğitim Dairesi Başkanlığı
239
11.3.2. Sürekli Kurul ve Komisyonlar ile Geçici Komisyonlar
240
11.3.2.1. Göç Danışma Kurulu
240
11.3.2.2. Uluslararası Koruma Değerlendirme Komisyonu
241
11.3.2.3. Düzensiz Göçle Mücadele Koordinasyon Kurulu
241
11.3.1.4. Geçici Komisyonlar
242
11.4. GÖÇ İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TAŞRA TEŞKİLATI
(GENEL MÜDÜRLÜK DIŞINDAKİ İL VE İLÇE YAPILANMASI)
243
11.4.1. İl Göç İdaresi Müdürlüklerinin Görevleri
243
11.4.1.2. İl Göç İdaresi Müdürlerinin Görevleri
246
11.4.2. İlçe Göç İdaresi Müdürlüklerinin Görevleri
246
11.4.2.1. İlçe Göç İdaresi Müdürlerinin Görev, Yetki ve Sorumlulukları
248
11.4.3. İl ve İlçe Göç İdaresi Müdürlüğü Personeli
248
11.4.3.1. İl Göç Uzmanı ve Uzman Yardımcıları ile Diğer Personelin Görev ve Sorumlulukları
248
11.4.4. İl ve İlçe Müdürlükleriyle İlgili Diğer Hususlar
249
11.5. GÖÇ İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YURT DIŞI TEŞKİLÂTI
249
11.5.1. Göç Müşavirleri
250
11.5.2. Göç Ataşeleri
250