Birinci Bölüm KÜRESELLEŞMEYE GENEL BİR BAKIŞ
I. KÜRESELLEŞME OLGUSU
24
II. KÜRESELLEŞMENİN TARİHİ SERÜVENİ
26
III. KÜRESELLEŞMEYİ ORTAYA ÇIKARAN GELİŞMELER
29
A. Ekonomik Gelişmeler
29
B. İdeolojik Gelişmeler
30
C. Teknolojik Gelişmeler
31
IV. KÜRESELLEŞMENİN ORTAYA ÇIKARDIĞI FIRSAT VE TEHDİTLER
32
V. KÜRESELLEŞMENİN BOYUTLARI VE ULUSAL YAPILAR ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
33
C. Sosyal ve Kültürel Etkileri
39
İkinci Bölüm KÜRESELLEŞME SÜRECİNDE VERGİLEME ALANINDA ORTAYA ÇIKAN YENİ EĞİLİMLER VE SORUNLAR
I. ULUSLARARASI VERGİ REKABETİ
41
A. Haksız (Zararlı) Vergi Rekabeti
43
1. Haksız Vergi Rekabeti Kavramı
43
2. Haksız Vergi Rekabetinin Nedenleri ve Amaçları
45
3. Haksız Vergi Rekabetinin Ayırıcı Özellikleri
46
a. Düşük veya Sıfır Efektif Vergi Oranlı Tercihli Vergi Rejimlerinin Oluşturulması
46
b. Rejim İçerisinde Serbest Vergi “Kantonları” Yaratılmış Olması (Ring-Fencing)
47
c. Sistemde Şeffaflık Bulunmaması
47
d. Etkin Bilgi Değişiminin Olmaması
47
4. Haksız (Zararlı) Vergi Rekabeti Uygulamaları
48
1. Vergi Cennetleri Kavramı
53
2. Vergi Cennetlerinin Nedenleri ve Amaçları
55
c. Vergi Motivasyonu ve Vergi Planlaması
56
d. Vergi Dışı Nedenler
57
3. Vergi Cennetlerinin Ayırıcı Özellikleri
57
a. Hiç Vergi Olmaması veya Sadece Nominal Vergileme Yapılması
57
b. Efektif Bilgi Değişiminin Olmaması
58
c. Şeffaflıktan Yoksunluk ve Vergi Anlaşmaları
58
d. Belirli bir Faaliyette Bulunma Gereğinin Aranmaması
58
e. Ülkenin Kendini Tanıtması
59
f. Bankacılığın Nispi Önemi
59
g. Nakit Kontrollerinin Yokluğu
59
4. Vergi Cenneti Ülkeler ve Sınıflandırılması
60
C. Uluslararası Vergi Rekabetinin Ülkelere Etkisi
61
1. Uluslararası Vergi Rekabetinin Olumsuz Etkileri
61
2. Uluslararası Vergi Rekabetinin Olumlu Etkileri
65
D. Uluslararası Vergi Rekabeti Konusunda Yapılan Çalışmalar
67
1. OECD’nin Çalışmaları ve Küresel Vergi İşbirliği Çabaları
67
2. Avrupa Birliğinin Çalışmaları
76
II. ULUSLARARASI TRANSFER FİYATLAMASI
79
A. Uluslararası Transfer Fiyatlaması Kavramı
79
B. Uluslararası Transfer Fiyatının Amacı ve Vergileme Boyutu
80
1. Vergi Sonrası Global Karın Maksimize Edilmesi
80
2. Dış Ticaret Üzerinden Alınan Vergilerin Düşürülmesi
82
3. İhracat Fiyatının Değiştirilerek Gerçeğinden Fazla Vergi İadesi Alınması
82
4. Stopajdan Matrahının Daraltılması ve Gizlenmesi
82
5. Genel Merkez Giderlerinin Bağlı Şirketlere Kaydırılması Suretiyle Vergi Mükellefiyetinin Azaltılması
83
6. Nakit Kontrolleri ve Kotaların Aşılması
83
C. Uluslararası Transfer Fiyatlamasının Ülkeler Açısından Etkileri
83
1. Vergileme Yetkisinin Sınırlandırılması
83
2. Vergileme Alanı ve Kapasitesinin Azalması
84
3. Ülkelerde Kaynak Oluşumu ve Tahsisinin Etkilenmesi
84
4. Kaynak Çıkışına Yol Açması
85
5. Ödemeler Dengesini Olumsuz Etkilemesi
85
D. Uluslararası Transfer Fiyatlaması Konusunda Yapılan Çalışmalar
86
1. OECD’nin Çalışmaları
86
2. Avrupa Birliğinin Çalışmaları
89
3. Yapılan İkili Anlaşmalar
91
III. ELEKTRONİK TİCARET
92
A. Elektronik Ticaret Kavramı
92
B. Elektronik Ticaretin Gelişimi
93
C. Elektronik Ticaretin Mali Potansiyeli
93
D. Elektronik Ticaretin Vergilendirilmesinde Yaşanan Sorunlar
94
2. Harcama Üzerinden Alınan Vergiler
96
a. Katma Değer Vergisi
96
d. Banka ve Sigorta Muamele Vergisi
99
E. Elektronik Ticarette Verginin Kavranması Konusunda Yapılan Çalışmalar
99
1. OECD’nin Çalışmaları
99
a. Uluslararası Konferanslar
99
b. Vergilemede Beliren Çerçeve Koşullar
101
c. Teknik Danışma Grupları
103
2. Avrupa Birliğinin Çalışmaları
105
a. Genel Yaklaşım İlkeleri
105
b. KDV Konusunda Yapılan Çalışmalar
106
IV. ELEKTRONİK ÖDEME SİSTEMLERİ VE ELEKTRONİK PARA
107
V. ULUSLARARASI SERMAYE HAREKETLERİ VE TÜREV ÜRÜNLER
111
A. Uluslararası Sermaye Hareketleri
111
1. Türev Ürünlerin Önem Kazanması
113
2. Türev Ürünleri Vergilemedeki Güçlükler
114
VI. ÜLKE DIŞI FAALİYETLERİN VE ALIŞ VERİŞİN YOĞUNLAŞMASI
115
A. Ülke Dışı Faaliyetlerin Artması
115
B. Ülke Dışı Alışveriş
116
VII. VERGİ İDARESİNDE KÜRESEL EĞİLİMLER VE SORUNLAR
116
A. Kürselleşmenin Vergi İdaresine Etkileri
116
B. Küreselleşmenin Vergi İdarelerinde Neden Olduğu Sorunlar
118
3. İşlemlerin Mahiyetini Anlamada Güçlükler
119
5. Kazancın Mahiyetini Tespitteki Güçlükler
119
6. Belge ve Kayıt Düzeni Konusundaki Güçlükler
119
C. Vergi İdaresi Alanında Yapılan Çalışmalar
120
1. Vergi İdarelerinin Yeniden Yapılandırılması ile İlgili Küresel Eğilimler
120
2. İletişim Teknolojilerinin Vergi İdaresinde Kullanılması
122
3. Elektronik Vergi Sistemi ve Elektronik Vergi Yönetimi Çalışmaları
125
a. Bilgi Paylaşımı ve Akışı
125
b. Teknik Destek ve Yardım
126
c. Vergi Mevzuatının ve Uygulamaların Yakınlaşması
126
d. Uluslararası Stratejik Çalışma Ortamının Oluşturulması
127
e. Etkinlik ve Verimlilik
127
f. Vergi Denetim ve İncelemesi
129
II. KAYITDIŞI EKONOMİNİN BÜYÜMESİ
146
III. VERGİ SİSTEMLERİNİN GELECEĞİ VE YENİ VERGİ OLASILIKLARI
149
A. Vergi Sistemlerinin Geleceği
150
B. Yeni Vergi Olasılıkları
154
1. Sermaye Hareketlerinin Vergilendirilmesi
154
b. Yabancı Dolaysız Yatırımların Vergilendirilmesi
158
c. Karın Vergilendirilmesinde Aynı Oranın Uygulanması
159
2. Otomatik İşlem Vergisi
160
a. Çevre Vergilerinin Amacı
164
aa. Özendirici İşlev Sağlaması
164
bb. Mali Kaynak Yaratması
164
b. Çevre Vergilerinin Çeşitleri
165
aa. Emisyon/Atık Vergileri
165
bb. Ürün Temelinde Belirlenen Vergiler
165
cc. Kullanım Temelinde Belirlenen Vergiler
165
dd. Vergilendirme Farklılıkları
165
c. Çevre Vergilerinin Uygulanabilirliği
166
d. OECD’nin Çalışmaları ve Vergileme İlkeleri
166
e. Gelişmiş Ülkelerde Uygulanan Yeni Çevre Vergileri
168
aa. Çevrenin Korunmasına Yönelik Tüketim Vergisi
168
cc. Landfill Vergileri
171
Dördüncü Bölüm VERGİLEMEDE KÜRESEL EGİLİMLERİN TÜRKİYE AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
I. VERGİ REKABETİ OLGUSUNUN TÜRKİYE AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
173
A. Türkiye’de Yabancı Sermaye Hareketleri
174
B. Vergi Politikasında Meydana Gelen Değişiklikler
177
II. ULUSLARARASI TRASFER FİYATLAMASI KONUSUNUN TÜRKİYE AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
189
A. Vergi Yasalarında Yapılan Düzenlemeler
189
B. Çifte Vergilemeyi Önleme Anlaşmalarında Transfer Fiyatlaması
193
C. Transfer Fiyatlaması İncelemeleri
195
III. ELEKTRONİK TİCARETTE VERGİNİN KAVRANMASI KONUSUNUN TÜRKİYE AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
196
A. Gelir ve Kurumlar Vergisi
197
B. Katma Değer Vergisi
200
E. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi
203
IV. VERGİLEMEDE KÜRESEL EĞİLİMLERİN TÜRK VERGİ İDARESİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
203
A. Vergi İdaresinin Yeniden Yapılandırılması
204
B. Vergi İdaresinin Bilişim Teknolojisi Sistemlerinden Yararlanması
206
1. E- Devlet Konusunda Yapılan Çalışmalar
207
2. Vergi İdaresinde Bilişim Teknolojisinin Kullanımına Yönelik Geliştirilen Projeler
208
d. Elektronik Beyanname Uygulaması
212
e. Gümrükler Müsteşarlığı Bağlantı Sistemi (GÜMBS)
212
3. Vergi Denetimi Alanında Geliştirilen Projeler
213
c. Karakter Tanıma Projesi (ICR)
214
d. Elektronik Muhasebe Kayıtları Arşiv Sistemi (EMKAS)
215
4. Web Sitesi: www.gelirler.gov.tr
215
C. Vergi İdaresi Alanında Yapılan Diğer Önemli Düzenlemeler
215
1. Belge -Kayıt Düzeni ve Elektronik İmza
217
3. Toplam Kalite Yönetimi Çalışmaları
218