IUS CIVILE VE DOĞAL HUKUKÇU OLARAK CICERO
I. STOA FELSEFESİNİN KÖKLERİ
21
A. İlk Dönem Stoa Felsefesi
22
1. Stoa’ya Göre Varlığın Özü: Ateş
24
2. Stoa’ya Göre Tanrının, Doğanın ve İnsanın Özü: Logos
25
3. Stoa’ya Göre Bilim: Meyve Bahçesi
27
4. Stoa’ya Göre Devlet: Evrensel Egemenlik
29
B. Orta Dönem Stoa Felsefesi
33
C. Son Dönem Stoa Felsefesi
39
II. CICERO’NUN STOA FELSEFESİ
40
A. Cicero’nun Erdem Üzerine Stoacı Analizleri
42
1. Bilgelik (Sapientia)
42
3. Cesaret (Fortitudo)
47
4. İtidal (Temperantia)
48
B. Cicero’nun Hukuk Üzerine Stoacı Tespitleri
49
III. CICERO’DA IUS NATURALE DÜŞÜNCESİ
50
A. Dar Anlamıyla Ius Naturale
50
1. Ius Naturale – Tanrısal Adalet Farkı
51
2. Ius Naturale – Volksgeist’tan Doğan Adalet Farkı
53
B. Evrensel bir sistem olarak Ius Naturale
56
D. Aequibilis (Eşitlik)
61
a. Tutela Mulierum (Zorunlu Erkek Vesayeti)
67
E. Aequitas (Hakkaniyet)
72
1. Secare Partis (Alacaklıların Borçluyu Parçalama Hakkı)
74
2. Addictus (Alacaklının Borçluyu Hizmetçisi Yapma Hakkı)
76
G. Yasaların Geriye Yürümezliği – Kazanılmış Hak Anlayışı
79
IV. CICERO’DAN SONRA IUS NATURALE
81
A. Seneca’ya göre Ius Naturale
81
B. Marcus Aurelius’a Göre Ius Naturale
82
C. Gaius’a Göre Ius Naturale
83
D. Ulpianus’a Göre Ius Naturale
85
E. Augustinus’a Göre Ius Naturale
86
F. Aquinalı Thomas’a Göre Ius Naturale
87
V. CICERO’DA HUMANITAS DÜŞÜNCESİ
89
A. İlkçağ Felsefesinde Humanitas Anlayışı
89
B. Stoa Felsefesinde İnsanın Konumu
91
C. Cicero’nun Humanitas Anlayışı
92
2. Serimleyici Retorik
95
a. Klasik Retorik Öğeler
97
b. Reductio ad Absurdum (Saçmalığa Varım)
100
c. Analogia (Benzeştirme)
101
e. Cicero’nun Adli Retoriğinin Genel Değerlendirmesi
102
VI. CICERO’DAN SONRA HUMANITAS
102
ANAYASAL YAPI VE CUMHURİYETÇİ OLARAK CICERO
I. ROMA’DA CUMHURİYET FİKRİ
105
C. Politeia (πολιτεία)
109
II. ROMA’NIN CUMHURİYET DÖNEMİNDEKİ ANAYASAL YAPISI
110
A. Monarşi Yerine Halk Egemenliği (M.Ö. 509)
110
B. Leges Duodecim Tabularum: Yasaların Alenileşmesi (M.Ö. 451–449)
113
C. Plebs Sınıfına Temsil Yetkisi Verilmesi (M.Ö. 445)
115
D. Lex Licinia Sextia: Magistratus’lukların Kurulması (M.Ö. 367)
116
E. Lex Hortensia: Halkoylamalarının Bağlayıcı Hale Gelmesi (M.Ö. 287)
117
F. Leges Corneliae: Cumhuriyet İçin Diktatörlük (M.Ö. 81–80)
119
G. Leges Iuliae: Cumhuriyete Karşı Diktatörlük (M.Ö. 44)
124
H. Lex Titia: Cumhuriyet Umutlarının Tamamen Sönmesi (M.Ö. 43)
129
III. CICERO’NUN CUMHURİYET SAVUNUSU
131
B. Karma Yapılı Devlet Anlayışı
134
C. Küresel Roma Devleti
135
D. Roma'nın Erdemli Vatandaş İdeali
137
E. Cicero’nun Anayasal Tasarıları
139
b. Aristokratik Unsur
142
2. Hukukun Üstünlüğü (Hukuk Devleti)
146
3. Erdemli Devlet Adamlığı
150
IV. CICERO’NUN CUMHURİYET İÇİN VERDİĞİ FİİLİ MÜCADELE
154
A. Sulla’nın Diktatörlüğüne Karşı Cicero
155
B. Catilina’nın Darbe Girişimine Karşı Cicero
157
C. Cloudius Pulcher’in Otoriter İdaresine Karşı Cicero
160
D. Caesar’ın Diktatörlüğüne Karşı Cicero
162
E. Marcus Antonius’un Diktatörlüğüne Karşı Cicero
165
ROMA’DA SINIF MÜCADELESİ VE EQUITES SÖZCÜSÜ OLARAK CICERO
I. ROMA’DA SINIFLAR KADEMELENMESİ
169
2. Diğer Patricii Aileler
171
3. Genel Değerlendirme
171
a. Krallık Döneminde Equites (M.Ö. 753–509)
172
b. Cumhuriyetin İlk Döneminde Equites (M.Ö. 509–264)
173
c. Orta Cumhuriyet Döneminde Equites (M.Ö. 264–133)
174
d. Cumhuriyetin Son Döneminde Equites (M.Ö. 133–27)
175
e. İmparatorluk Döneminde Equites (M.Ö. 27 – M.S. 476)
176
2. Alt ve Orta Düzey Plebs Sınıfı
177
D. Socii (Müttefikler)
178
E. Eyalet Halkı (Provinciales)
180
F. Konuklar (Hospitia)
181
H. Marjinalize Edilmiş Gruplar (Köleler, Gladyatörler, Azatlılar)
182
II. SINIFLAR ARASI ÇATIŞMADA CICERO’NUN KONUMU
184
A. Equites Zümresi Sayesinde İyi Bir Öğrenim Görmesi
185
B. Equites Zümresi Sayesinde Başarılı Avukat Olması
186
C. Equites Zümresi Sayesinde Başarılı Bürokrat Olması
188
D. Equites Zümresi Sayesinde Siyasette Başarılı Olması
189
III. ROMA’DA SINIFLAR ARASI ÇATIŞMALAR VE CİCERO’NUN TAVRI
193
A. Özgür İnsanlar – Köleler Çatışması
194
1. Sicilya Köle İsyanları
194
B. Romalılar – Socii (Müttefikler) Çatışması
196
C. Patricii (Kurucu Babaların Soyu) – Plebs (Tâbiler) Çatışması
197
1. Sosyal Sınıf Olarak Senatus
201
2. Nobilitas (Aileden Bürokratlar) – Novo Homus (Türediler)
3. Optimates (Seçkinler) – Populares (Halkçılar) Çatışması
203
a. Spurius Cassius Vecellinus
204
c. Marcus Manlius Capitolinus
205
d. Gracchus Kardeşler
206
(1) Tiberius Gracchus
206
h. Marcus Antonius’un Söylevi
221