Köroğlu Destanının Harmandeli Kolu Üzerine Mukayeseli Bir Araştırma

Köroğlu Destanı'nın Harmandeli kolu üzerine hazırlanan bu çalışma, kolun Türkmen, Özbek ve Karakalpak Türklerindeki metin ve bağlam özelliklerini ortaya koymayı hedefleyen mukayeseli bir araştırmadır. Orta Asya sahasında yaşayan Türkmen, Özbek ve Karakalpak Türkleri arasında günümüzde de anlatılmakta olan Harmandeli kolu, olağanüstü bir şekilde dünyaya gelen ve erkek gibi güçlü bir fiziği olan Harmandeli ile Köroğlu arasındaki mücadeleyi konu etmektedir. Köroğlu bu kolda Harmandeli'ni güreşte ve bahşılıkta yenebilmek için Horasan veya Türkmenistan civarından Anadolu'ya sefer düzenler.

Harmandeli kolunun tür özellikleri, tasnifler içindeki yeri, yayılma alanları, kültürel zemini, şekil, üslup, icra, yapı ve tip özellikleri, Türk boyları arasında gösterdiği çeşitlilik ve birliktelik çalışmanın ilgilendiği konular arasındadır. Orta Asya'dan Anadolu'ya uzanan bir coğrafyada geçen olayların üzerine kurulmuş Harmandeli kolu, Hazar ötesi Türk boylarının Batı Türklerine bakış açısını yansıtması açısından da dikkat çekici bir anlatıdır. Türkmenistan'da "Harmandeli", Özbekistan'da "Hiramandali" ve Karakalpaklarda "Kırmandeli" olarak bilinen ve Orta Asya bölgesine has bir kol olan bu anlatı, Köroğlu kollarının oluştuğu bölgeler, yayılma alanları ve tür özellikleri üzerine yeni düşüncelere kapı açmaktadır.