Çalışan Buluşları Hukuku Doç. Dr. Cahit Suluk - Kitap

Çalışan Buluşları Hukuku

2. Baskı, 
Eylül 2020
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
472
Barkod:
9789750262234
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Yayınevi:
Seçkin Yayıncılık
Fiyatı:
680,00₺
24 saat içerisinde temin edilir.
Kitabın Açıklaması
Patent koruması sermayeyi (işletmeleri) yeniliğe teşvik eder. Çalışan buluşları mevzuatı da çalışanları buluş yapmaya özendirir. Böylece patent hukukunun genel amaçlarından olan buluşa teşvik çalışanlar bakımından da gerçekleşmiş olur.
Yürürlükteki mevzuatımıza göre işverenin, çalışan buluşçuya maaşına ilave bedel ödemesi yasal bir yükümlülüktür. Yasa koyucu buluşçuya ödenecek bedeli, makul bedel şeklinde nitelemiştir.
Ülkemizde Sınai Mülkiyet Kanunu'nun (SMK) 2017 yılında yürürlüğe girmesinden önce konuya ilişkin düzenlemeler neredeyse hiç mertebesinde hayata geçirilebilmiştir. Sadece bazı büyük ölçekli işletmeler, geliştirdikleri birtakım uygulamalarla buluşçu çalışanlarına sembolik miktarda ve lütuf kabilinden bedel ödemiştir. Bir buluş ekosistemi oluşmadığı için bu uygulamaya buluşçular büyük ölçüde kayıtsız kalmıştır.
Ülkemizde hukuki düzenlemelerin üzerinden bir asır geçmesine rağmen çalışan buluşlarıyla ilgili bir tecrübenin varlığından söz edilemez. 1995 yılında yürürlüğe giren mülga Patent KHK ile konu detaylı bir şekilde düzenlenmiştir. Fakat bu alanla ilgili Yönetmeliğin (ÇBY) yirmi iki yıl boyunca çıkarılamayışı sistemin işleyişini baltalamıştır. SMK'nın yürürlüğünü takiben dokuz ay gibi kısa bir sürede ÇBY'nin yürürlüğe konulmasıyla hukuki alt yapı tamamlanmıştır. Hatta Türk Patent, Çalışan Buluşları ve Yükseköğretim Kurumları Buluşlarına ilişkin iki ayrı kılavuzla mevzuatın daha iyi anlaşılmasını destekleyici dokümanları da 30.6.2020 tarihinde yayımlamıştır. Bundan böyle sistemin işleyeceği öngörülebilir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Patent ve Faydalı Model
.
Çalışan Buluşları
.
Hizmet Buluşları
.
Serbest Buluşlar
.
Makul Bedel
.
Kamu Çalışanlarının Buluşları
.
Yükseköğretim Kurumlarında Geliştirilen Buluşlar
.
Kamu Destekli Projelerde Geliştirilen Buluşlar
.
Uyuşmazlıkların Halli ve Zorunlu Tahkim
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
Önsöz 
V
Yazarın Önsözü 
VII
Employee’s Inventions Law 
IX
Kısaltmalar 
XXI
Giriş 
1
Birinci Bölüm
GENEL BİLGİ
I. DÜZENLEMEYİ GEREKTİREN NEDENLER 
7
II. KAVRAMLAR 
17
A. Buluş 
17
B. Buluşçu 
21
1. Genel Olarak 
21
2. Ortak Buluşçu 
22
C. Buluştan Doğan Hak ve Hak Sahipliği 
26
1. Buluştan Doğan Hak 
26
2. Buluştan Doğan Hakkın Nitelikleri 
28
3. Buluştan Doğan Hakkın Sahibi 
32
a) Gerçek Hak Sahipliği İlkesi 
32
b) Çalışanın Geliştirdiği Buluştan Doğan Hak 
34
c) Patent Hakkının Gaspı 
36
D. Patent ve Faydalı Model 
44
E. Çalışan 
46
1. Terminoloji 
46
2. Çalışan Sayılmanın Unsurları 
48
a) Özel Hukuk Sözleşmesi ve Benzeri Hukuki İlişki 
48
b) Başkasının Hizmetinde Olmak / Kişisel (Hukuki) Bağımlılık 
51
c) İşverenin Gösterdiği İş 
54
3. Çalışana İlişkin SMK Hükümlerinin Uygulanacağı Kişiler 
56
a) Genel Bilgi 
56
b) Öğrenciler 
58
c) Stajyerler 
59
d) Kamu Çalışanları 
60
e) Yükseköğretim Kurumlarında Geliştirilen Buluşlar 
60
F. Çalışan Buluşu 
60
G. İşveren 
63
1. Kavram 
63
2. Alt İşveren (Taşeron) 
63
3. İşveren Vekili 
65
H. İşyeri ve İşletme 
66
İkinci Bölüm
HUKUKİ DÜZENLEMELER
I. DÜNYADAKİ DÜZENLEMELER 
69
A. Genel Olarak 
69
B. Uluslararası Anlaşmalar 
71
C. Avrupa Birliği Hukuku 
73
D. Bazı Ulusal Hukuklar 
75
1. Almanya 
76
2. İsviçre 
81
3. İsveç 
83
4. Fransa 
85
5. Birleşik Krallık 
89
6. Amerika Birleşik Devletleri 
92
7. Japonya 
95
II. TÜRKİYE’DEKİ DÜZENLEMELER 
97
A. Önceki Mevzuatımız 
97
1. Genel Olarak 
97
2. 818 Sayılı Türk Borçlar Kanunu 
99
3. 551 Sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında KHK 
102
B. Mer’i Mevzuatımız 
104
1. Genel Olarak 
104
2. Telif Hukuku 
106
3. Tasarım Hukuku 
109
4. Yeni Bitki Çeşidi Hukuku 
112
5. Entegre Devre Topografyası Hukuku 
114
6. Patent Hukuku 
115
C. Mevzuatın Zaman Bakımından Uygulanması 
118
1. 10 Ocak 2017 Tarihinden Önce Tescil Edilen Buluşlar 
119
3. 29 Eylül 2017 Tarihinden Sonraki Buluşlar 
121
4. Müktesep Hakların Korunması 
121
D. Mevzuatın Yer Bakımından Uygulanması 
123
Üçüncü Bölüm
SÖZLEŞMELER
I. GENEL OLARAK 
127
II. SÖZLEŞMELERE İLİŞKİN HÜKÜMLERİN MAHİYETİ 
129
A. Nispi Emredici Nitelik 
129
1. Genel Bilgi 
129
2. Zaman Bakımından Sınırlama 
132
3. Bedeli ve Ödeme Şeklini Topluca Belirleme Yasağı 
135
B. Hakkaniyete Aykırılık 
136
C. Emredicilik ve Hakkaniyete Aykırılığın Yaptırımı; Sözleşmenin Geçersizliği 
138
III. SÖZLEŞMENİN DEĞİŞEN ŞARTLARA UYARLANMASI 
139
IV. MUHTEMEL SÖZLEŞME TÜRLERİ 
141
A. Bedel Sözleşmesi 
141
B. Buluş Geliştirme Sözleşmesi 
142
C. Buluş Ortaklığı Sözleşmesi 
143
D. Serbest Buluşlara İlişkin Sözleşmeler 
143
E. Diğer Sözleşmeler 
144
Dördüncü Bölüm
HİZMET BULUŞLARI
I. GENEL OLARAK 
145
A. Kavram 
145
B. Unsurları 
148
1. Buluşun, Çalışan veya Çalışana İlişkin Hükümlerin Uygulandığı Kişiler Tarafından Geliştirilmesi 
148
2. Buluşun İş (Hizmet) İlişkisi Sırasında Geliştirilmesi 
148
a) Genel Olarak 
148
b) Geliştirilen Bir Buluşun İş İlişkisi Sırasında Sayılmasını Etkilemeyen Hususlar 
153
3. Buluşun, Çalışanın İş Görme Borcundan Kaynaklanması veya Büyük Ölçüde İşletmenin Deneyim ve Çalışmalarına Dayanması 
156
a) Genel Olarak 
156
b) İş Görme Borcuna Dayalı Geliştirilen (Görevsel) Buluşlar 
157
c) Büyük Ölçüde İşletmenin Deneyim ve Çalışmalarına Dayalı Geliştirilen Buluşlar 
161
II. ÇALIŞANIN BULUŞ BİLDİRİMİ 
165
A. Genel Olarak 
165
B. Buluş Bildirimi 
166
1. Buluş Bildiriminin Zamanı ve Şekli 
166
2. Buluş Bildiriminin Yapılması 
169
3. Bildirimden Muaf Tutulan Buluşlar 
171
4. Buluş Bildiriminin Hukuki Niteliği 
172
5. Buluş Bildiriminin İçeriği 
172
6. İşverenin Düzeltme Talebi 
174
7. İşverenin Tebellüğ Tarihini Bildirmesi 
175
C. Buluş Bildiriminin Hukuki Sonuçları 
176
1. Genel Olarak 
176
2. Buluş Bildiriminin Hiç Yapılmaması, Hukuken Geçersiz, Geç veya Eksik Bildirim Yapılması 
177
III. İŞVERENİN HAK TALEBİ 
180
A. Hak Talebinin Yapılması ve Hukuki Sonuçları 
180
1. Tam Hak Talebi 
180
a) Tam Hak Talebinin Yapılması 
180
b) Tam Hak Talebinin Hukuki Sonuçları 
182
2. Kısmi Hak Talebi 
189
a) Kısmi Hak Talebinin Yapılması 
189
b) Kısmi Hak Talebinin Hukuki Sonuçları 
189
B. Hak Talebi Yapılmamasının Hukuki Sonuçları 
192
IV. HAK TALEBİ KARŞILIĞINDA İŞVERENİN ÖDEYECEĞİ BEDEL 
193
V. İŞVERENİN PATENT BAŞVURUSU YAPMASI 
193
A. İşverenin Türkiye’de Patent Başvurusu Yapma Hak ve Yükümlülüğü 
193
B. İşverenin Yabancı Ülkelerde Patent Başvurusu Yapma Hakkı 
196
C. İşverenin Başvuru Sürecine İlişkin Bilgi Verme Yükümlülüğü 
197
D. Buluşçunun Adının Belirtilmesi 
197
VI. ÇALIŞANIN ÖNALIM (ŞUFA) HAKKI 
200
VII. İŞVERENİN BULUŞTAN DOĞAN HAKLARDAN VAZGEÇMESİ 
201
VIII. ÇALIŞANIN BİLGİ ALMA HAKKI 
202
IX. ÇALIŞANIN REKABET YASAĞI 
203
X. SIR SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
208
A. Genel Olarak 
208
B. Çalışanın Sır Saklama Yükümlülüğü 
210
C. İşverenin Sır Saklama Yükümlülüğü 
213
D. Üçüncü Kişilerin Sır Saklama Yükümlülüğü 
214
E. Sır Saklama Yükümlülüğüne Aykırılığın Hukuki ve Cezai Yaptırımı 
215
Beşinci Bölüm
SERBEST BULUŞLAR
I. GENEL BİLGİ 
219
A. Kavram 
219
B. Serbest Doğan Buluşlar 
220
C. Sonradan Serbest Kalan Buluşlar 
221
II. SERBEST BULUŞ BİLDİRİMİ 
223
III. İŞVERENİN BULUŞ BİLDİRİMİNE İTİRAZI 
225
IV. ÇALIŞANIN TEKLİFTE BULUNMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
227
A. Genel Olarak 
227
B. Teklifte Bulunma Yükümlülüğünün Şartları 
229
C. Teklifin Hukuki Niteliği ve Sonuçları 
231
V. İŞVERENİN ÖNCELİK HAKKI 
232
Altıncı Bölüm
BEDEL
I. TERMİNOLOJİ 
237
II. BEDELİN HUKUKİ NİTELİĞİ 
243
III. BEDEL HAKKININ DOĞUMU 
244
A. Tam Makul Bedel Hakkı 
244
B. Kısmi Makul Bedel Hakkı 
248
IV. BEDELİN HESAPLANMASI 
249
A. Genel Olarak 
249
B. Buluşun Ekonomik Değeri 
252
1. Genel Bilgi 
252
2. Buluş Değerini Hesaplama Yöntemleri 
256
a) Temel İlkeler 
256
b) İşletme Tarafından Kullanılan Buluşlar 
260
aa) Kıyas (Lisans Örneksemesi) Yöntemi 
260
bb) Fayda Yöntemi 
263
cc) Tahmin Yöntemi 
263
c) İşletme Tarafından Kullanılmayan Buluşlar 
264
aa) Lisans Sözleşmesi 
264
bb) Devir / Satış Sözleşmesi 
264
cc) Takas Sözleşmesi 
265
C. Çalışanın Katkısı 
265
1. Genel Olarak 
265
2. Buluş Grupları 
268
3. Buluşun Geliştirilmesinde İşletmenin Katkısının Ayrıştırılması 
270
V. BEDELİN BELİRLENMESİ VE MUHTEMEL BEDEL MİKTARI 
271
A. Genel Olarak 
271
B. Taraflarca Belirlenmesi 
275
C. Tahkim Usulü ile Belirlenmesi 
278
D. Muhtemel Bedel Miktarı 
278
VI. BEDELİN ÖDENMESİ 
282
A. Ödemenin Yapılması 
282
B. Başvurunun Sonuçsuz Kalmasının veya Patentin Hükümsüz Kılınmasının Bedele Etkisi 
284
C. Patentin Yıllık Ücretlerinin Yatırılmamasının veya Haktan Vazgeçmenin Bedele Etkisi 
285
D. Buluşun veya Patentin Ekonomik Önemini Yitirmesinin Bedele Etkisi 
286
E. Bedelin Süresi ve İşten Ayrılmanın Bedele Etkisi 
287
F. İşletme/İşyeri ve İş İlişkisinin Devrinin Bedele Etkisi 
288
G. İşverenin Buluşu/Patenti Devretmesinin veya İflas Etmesinin Bedele Etkisi 
290
H. Bedel Alacağının Zamanaşımına Uğraması 
290
VII. TEŞVİK ÖDÜLÜ 
291
A. Hukuki Düzenleme 
291
B. Şartları 
292
C. Miktarı ve Ödenmesi 
293
Yedinci Bölüm
KAMU ÇALIŞANLARININ BULUŞLARI
I. TERMİNOLOJİ 
297
II. HUKUKİ REJİM 
298
A. Genel Olarak 
298
B. Diğer Kanuni Düzenlemeler 
300
C. Taraflar Arasındaki Sözleşme Hükümleri 
301
III. BEDEL 
302
Sekizinci Bölüm
YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARINDA GELİŞTİRİLEN BULUŞLAR
I. GENEL BİLGİ 
307
A. Yükseköğretim Kurumu Kavramı 
307
B. Yükseköğretim Kurumu Buluşları Kavramı 
308
1. Genel Olarak 
308
2. Yükseköğretim Kurumunda Yapılan Bilimsel Çalışmalar veya Araştırmalar Sonucunda Geliştirilen Buluşlar 
312
3. Yükseköğretim Kurumunda Edinilen Deneyim ve Çalışmalara Dayalı Geliştirilen Buluşlar 
313
4. Yükseköğretim Kurumunun Araç ve Gereçlerinin Kullanımı Sonucu Geliştirilen Buluşlar 
315
C. Alman–Türk Hukukunda Kabul Edilen Sistem 
315
1. Mehaz Alman Hukuku 
315
2. Mülga PatKHK 
318
3. Mer’i Hukukumuz 
319
a) Genel Olarak 
319
b) Hukuki Rejim 
322
c) Bir Sözleşme Kapsamında Öğretim Elemanı, Stajyer ve Öğrencilerin Geliştirdikleri Buluşlar 
322
II. BİLDİRİM SİSTEMİ VE HAK TALEBİ 
327
A. Bildirim Sistemi 
327
B. Hak Talebi ve Hukuki Sonuçları 
331
III. YÜKSEKÖĞRETİM KURUMUNUN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 
333
IV. BULUŞUN TİCARİLEŞTİRİLMESİ 
337
V. GELİR PAYLAŞIMI 
340
VI. SIR SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
343
VII. UYUŞMAZLIKLARIN HALLİ 
343
Dokuzuncu Bölüm
KAMU DESTEKLİ PROJELERDE GELİŞTİRİLEN BULUŞLAR
I. GENEL BİLGİ 
345
II. HUKUKİ REJİM 
347
A. Genel Olarak 
347
B. Müşteri Kurum 
349
C. Kamu Destekli Projelerde Üçlü İlişki 
349
III. BİLDİRİM SİSTEMİ 
350
IV. HAK SAHİPLİĞİ TALEBİ 
351
V. PATENT BAŞVURUSU YAPMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ VE ADIN BELİRTİLMESİ HAKKI 
352
VI. SIR SAKLAMA VE BULUŞUN KULLANIMINA İLİŞKİN BİLGİ VERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 
353
VII. DESTEĞİ VERENİN LİSANS HAKLARI 
354
A. Desteği Verenin Kanuni Lisans Hakkı 
354
B. Desteği Verenin, Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşları Lehine Lisans Talebi 
355
C. Desteği Verenin Üçüncü Kişiler Lehine Lisans Talebi 
356
VIII. GELİR PAYLAŞIMI 
356
IX. KAMU DESTEKLİ PROJELERDE GELİŞTİRİLEN BULUŞLARA İLİŞKİN ÖZEL DÜZENLEMELER 
357
A. TÜBİTAK Destekli Projelerinde Geliştirilen Buluşlar 
357
B. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde (Teknokentlerde / Teknoparklarda) Geliştirilen Buluşlar 
360
C. Araştırma–Geliştirme ve Tasarım Merkezlerinde Geliştirilen Buluşlar 
361
D. Araştırma Altyapılarında Geliştirilen Buluşlar 
362
Onuncu Bölüm
UYUŞMAZLIKLARIN HALLİ VE ZORUNLU TAHKİM USULÜ
I. GENEL BİLGİ 
365
II. ARABULUCULUK 
367
III. ZORUNLU TAHKİM 
368
A. Genel Olarak 
368
B. Türk Hukukunda Zorunlu Tahkime Tabi Uyuşmazlıklar 
373
C. Alman–Türk Patent Mevzuatında Zorunlu Tahkime İlişkin Hükümler 
374
1. Alman Patent Mevzuatındaki Düzenlemeler 
374
2. Patent Mevzuatımızdaki Düzenlemeler 
376
a) Genel Olarak 
376
b) Zorunlu Tahkime Tabi Uyuşmazlıklar 
380
aa) Bedel Tarifesine İlişkin Uyuşmazlıklar 
380
bb) Diğer Uyuşmazlıklar 
381
c) Zorunlu Tahkime Tabi Olmayan Uyuşmazlıklar 
382
aa) Serbest Buluşun İşverene Teklifinde Bedel 
382
bb) Yükseköğretim Kurumlarında Geliştirilen Buluşlara İlişkin Uyuşmazlıklar 
382
cc) Kamu Destekli Projelerde Geliştirilen Buluşlara İlişkin Uyuşmazlıklar 
383
Onbirinci Bölüm
SİSTEMİN ANALİZİ, ELEŞTİRİSİ VE YENİ SİSTEM ÖNERİSİ
I. SİSTEMİN ANALİZİ 
385
II. SİSTEMİN ELEŞTİRİSİ 
388
A. Genel Olarak 
388
1. Mevzuatın Dili 
388
2. Mevzuatın Kurgusu 
389
3. Amacın Gerçekleşmesi 
394
B. Çalışan Buluşları 
396
1. Bildirim Sistemi 
396
2. Bedel 
398
C. Kamu Çalışanlarının Buluşları 
401
D. Yükseköğretim Kurumlarında Geliştirilen Buluşlar 
402
E. Kamu Destekli Projelerde Geliştirilen Buluşlar 
403
F. Uyuşmazlıkların Halli 
404
III. YENİ SİSTEM ÖNERİSİ 
405
A. Çalışan Buluşları 
405
B. Yükseköğretim Kurumlarında Geliştirilen Buluşlar 
408
C. Kamu Destekli Projelerde Geliştirilen Buluşlar 
409
D. Uyuşmazlıkların Halli 
409
Sonuç 
411
İlgili Mevzuat
1. 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu – SMK (Çalışan Buluşlarıyla İlgili Hükümleri – m. 113–122) 
417
2. Çalışan Buluşlarına, Yükseköğretim Kurumlarında Gerçekleştirilen Buluşlara ve Kamu Destekli Projelerde Ortaya Çıkan Buluşlara Dair Yönetmelik (ÇBY) 
423
Ek – Mevzuat Karşılaştırma Tablosu 
439
Kaynakça 
441
HakkımızdaUluslararası Yayınevi Belgesi2023 Kaynakça Dokümanı Kişisel Verilerin Korunması ÜyelikSiparişlerimİade Politikasıİletişim
 
Ana Sayfa
Kategori
Sipariş
Sepetim
Profil