Dış Ticarete Konu Vergiler ve Diğer Mali Yükümlülükler

Verginin yasallığı ilkesi uyarınca vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler kanunla konulmakta, değiştirilmekte ve kaldırılmaktadır. Anayasa'nın 73. maddesinde belirtilen bu ilke dış ticarette uygulanan mali yükümlülükler için de geçerlidir. Ancak ilkenin dış ticarette, dahilde alınan mali yükümlülüklere göre, farklı şekillerde uygulandığı görülmektedir. Ayrıca, dış ticarette yasallık ilkesine ek mali yükümlülükler bakımından istisna getirilmiştir. Anayasa'nın 167. maddesinin 2. fıkrasıyla getirilen bu istisna Anayasa'nın hazırlık aşamasında yer almamıştır. Milli Güvenlik Konseyi tarafından maddeye ikinci fıkra olarak son aşamada ilave edilmiştir. Bu şekilde Türk vergi sisteminde daha öncesinde bulunmayan yeni bir mali yükümlülük türü ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla, bahse konu mali yükümlülüğün yürürlüğe konulma sebebinin ve diğer mali yükümlülüklerden farkının açıklanması gerekmektedir. Belirtilen durumlar çerçevesinde, verginin yasallığı ilkesinin dış ticarette uygulanma şeklinin analiz edilmesi önem arz etmektedir.

Bu bağlamda eserde; dış ticarete konu vergiler ve diğer mali yükümlülükler Anayasa'nın 73 ve 167. maddeleri temelinde sınıflandırılmış, yasallık ilkesi karşısındaki durumları ve uygulamadaki yansımaları irdelenmiş, belirlenen sorunların veya uyumsuzlukların giderilmesi bakımından öneriler sunulmuştur.