İNŞAAT SEKTÖRÜ İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER
1.1. İNŞAAT, İMALAT KAVRAMLARI VE ÇEŞİTLERİ
31
1.1.2. İnşaat Çeşitleri
32
1.1.4. Üretim Çeşitleri
33
1.2. MÜTEAHHİT, TAŞERON, HAKEDİŞ
34
1.2.3. Hakediş (İstihkak)
36
1.3. İNŞAAT FAALİYETİNDE BULUNAN İŞLETMELER
37
1.3.1. Şahıs (Kişi) İşletmeleri
37
1.3.2. Türk Ticaret Kanununa Tabi Şirketler
38
1.3.2.1. Kollektif Şirket
38
1.3.2.2. Komandit Şirket
38
1.3.2.3. Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirket
39
1.3.2.4. Anonim Şirket
39
1.3.2.5. Limited Şirket
40
1.3.3. Adi Ortaklık (Adi Şirket)
40
1.4. İNŞAAT FAALİYETLERİNİN (İŞLERİNİN) AYRIMI
41
1.4.1. Özel (Yap–Sat) İnşaat Faaliyeti
41
1.4.2. Taahhüt Şeklinde İnşaat Faaliyeti
42
1.4.2.1. Yıllara Yaygın (Sari) Olmayan (Aylara Yaygın Olan) İnşaat Taahhüt ve Onarım Faaliyeti
43
1.4.2.2. Yıllara Yaygın (Sari) İnşaat Taahhüt ve Onarım Faaliyeti
43
1.4.3. Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) İnşaat Faaliyeti
44
1.4.3.1. Yap–İşlet–Devret Modeli
44
1.4.3.2. Yap–İşlet Modeli
44
1.4.3.3. Yap–Kirala–Devret Modeli
44
1.4.3.4. İşletme Hakkı Devri Modeli
45
1.5. İNŞAAT FAALİYETİNDE İŞİN BAŞLAMASI VE BİTİŞİ
45
1.5.1. Özel (Yap–Sat) İnşaat Faaliyetinde İşin Başlaması ve Bitimi
45
1.5.2. İnşaat Taahhüt ve Onarım İşlerinde İşin Başlama Tarihi
46
1.5.3. İnşaat Taahhüt ve Onarım İşlerinde İşin Bitimi
46
1.5.3.1. Geçici ve Kesin Kabul Usulüne Tabi İşlerde İşin Bitimi
46
1.5.3.2. Geçici ve Kesin Kabul Usulüne Tabi Olmayan İşlerde İşin Bitimi
50
1.5.3.3. Taşeronlara Yaptırılan İşlerde İşin Bitimi
50
1.5.3.4. Ölüm Halinde İşin Bitimi
51
1.5.3.5. İflas Halinde İşin Bitimi
52
1.5.3.6. Fesih ve Tasfiye Halinde İşin Bitimi
53
1.5.3.7. Devir Durumunda İşin Bitimi
54
1.5.3.8. Kısıtlılık (Ağır Hastalık, Mahkumiyet) Halinde İşin Bitimi
55
1.6. TAAHHÜT ŞEKLİNDE İNŞAAT FAALİYETİNDE İŞE BAŞLAMA SÜRECİ
56
1.6.3. Geçici ve Kesin Teminat
57
1.6.4. İhale Tekliflerinin Değerlendirilmesi
58
1.6.5. İnşaat Taahhüt İşlerinde Sözleşme Türleri
59
1.6.6. İnşaat Taahhüt Sözleşmesinin Yapılması
60
1.6.7. Yapım İşleri İhale Rasyoları
61
YILLARA YAYGIN İNŞAAT FAALİYETLERİNDE VERGİLENDİRME
2.1. YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM FAALİYETİNDEN ELDE EDİLEN KAZANÇLARDA VERGİLENDİRME
65
2.1.1. Özel Vergilendirme Sistemi
65
2.1.2. Özel Vergilendirme Sisteminin Koşulları
65
2.1.3. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Faaliyetinde Vergiyi Doğuran Olay
67
2.1.4. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Faaliyetinden Elde Edilen Kazançların Beyanı
69
2.1.5. Geçici Kabulden Sonra Ortaya Çıkan Giderler ve Gelirlerin (Hakedişlerin) Vergilendirilmesi
70
2.1.6. Gemi Yapımının Özel Vergilendirme Sistemi (42. Madde) Kapsamında Değerlendirilmesi
70
2.2. YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM FAALİYETİNDE GEÇİCİ VERGİ
71
2.2.1. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Faaliyetinde Geçici Vergi ve Beyanı
71
2.2.2. Geçici Kabulden Sonra Alınan Hakedişlerde Geçici Vergi
71
2.2.3. Sonradan Yıllara Yaygın Hale Gelen İnşaat İşlerinde Geçici Vergi
72
2.2.4. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım İşi İle Birlikte Başka İşlerin Bulunması Durumunda Geçici Vergi
74
2.2.5. Aylara Yaygın İnşaat ve Onarım İşlerinde (GVK 42. Madde Kapsamına Girmeyen) Geçici Vergi
76
2.2.6. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Faaliyetinin Zararla Sonuçlanması ve Diğer İşler İçin Hesaplanan Geçici Vergiden Mahsubu
77
2.2.7. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım İşi Dışındaki İşlere (Diğer İşler) Ait Geçici Verginin Mahsubu ve Geçici Vergi İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi
78
2.3. KUR FARKLARINDAN VE FAİZLERDEN ELDE EDİLEN GELİRLERİN VERGİLENDİRİLMESİ
81
2.4. YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM FAALİYETİNDE VERGİ (KESİNTİSİ) STOPAJI
83
2.4.1. Nakden, Hesaben, Avans Olarak Yapılan Hakediş Ödemelerinde Vergi Kesintisi
83
2.4.2. Sonradan Yıllara Yaygın Hale Gelen İnşaat ve Onarım İşlerinde Vergi Kesintisi
84
2.4.3. Dövizli İşlemlerde Vergi Kesintisi ve Kur Farkları
86
2.4.4. İnşaat İşletmeleri Tarafından Taşeronlara Yapılan Ödemelerde Vergi Kesintisi
86
2.4.5. Geçici Kabulden Sonra Alınan Hakedişlerde Vergi Kesintisi
87
2.4.6. Konsorsiyumlarda Vergi Kesintisi
87
2.4.7. Fiyat Farkı Alımımda Vergi Kesintisi
87
2.4.8. Maliyet + Kar Yöntemi İle İnşaat Taahhüt İşi Yapılmasında Vergi Kesintisi
87
2.4.9. Mükellef Olmayan Kişilere Yapılan Yıllara Yaygın İnşaat İşlerinde Vergi Kesintisi
88
2.4.10. Ayni Olarak Ödenen Hakedişlerde Vergi Kesintisi
89
2.4.11. Yıllara Yaygın Olan Gemi Yapımında Vergi Kesintisi
90
2.4.12. Vergi Kesintisinde Sorumluluk
90
2.4.13. Vergi Kesintilerinin Mahsubu ve İadesi
91
2.4.14. Eksik Bildirilen Asgari İşçilik Stopaj İlişkisi
92
2.4.15. Vergi Kesintisi Mahsup ve İade İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi
93
2.5. YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM FAALİYETİNDE DAMGA VERGİSİ
96
2.5.1. Damga Vergisinde Vergiyi Doğuran Olay
96
2.5.2. Alınan Hakediş ve Avanslarda Damga Vergisi
96
2.5.3. Taşeronlara Ödenen Hakediş ve Avanslarda Damga Vergisi
98
2.5.4. Sözleşmelerde Damga Vergisi
98
2.5.5. Dövizli Sözleşmelerde Damga Vergisi
99
2.5.6. Düzenlendiğinde Belli Bedel İçermeyen Sözleşmelerde Damga Vergisi
99
2.5.7. Taşeronlarla Yapılan Sözleşmelerde Damga Vergisi
101
2.5.8. 222 Sayılı Yasa Kapsamında Yapılan sözleşmelerde Damga Vergisi İstisnası
103
2.5.9. Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga Vergisi İstisnası
103
2.5.10. Damga Vergisinin Muhasebeleştirilmesi
105
2.6. YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM FAALİYETİNDE KATMA DEĞER VERGİSİ
106
2.6.1. Katma Değer Vergisini Doğuran Olay
106
2.6.2. İnşaat Taahhüt ve Onarım İşlerinde Katma Değer Vergisi Oranı
107
2.6.3. Yabancı Paralı İşlemlerde Katma Değer Vergisi
108
2.6.4. Kur Farklarında Katma Değer Vergisi
108
2.6.5. Avanslarda Katma Değer Vergisi
109
2.6.6. Serbest Bölgedeki Firmalara Hazır Beton Teslimlerinde KDV
110
2.6.7. Katma Değer Vergisi İstisnası
110
2.6.7.1. Limanlar ve Hava Meydanlarının İnşası, Yenilenmesi ve Genişletilmesine İlişkin İstisna
110
2.6.7.2. Serbest Bölgelerde Yapılan İnşaat Taahhüt İşleri
112
2.6.7.3. Konut Yapı Kooperatiflerine Yapılan İnşaat Taahhütleri İstisnası.
113
2.6.7.4. İmalat Sanayii Yatırım Teşvik Belgeli İnşaat İşlerinde KDV İstisnası
114
2.6.8. Katma Değer Vergisi Tevkifatı
115
2.6.8.1. Yaptırdığı İnşaat İşleri Nedeniyle Katma Değer Vergisi Tevkifatı Yapacak Olanlar ve Tevkifat Oranı
115
2.6.8.2. Tevkifata Tabi Yapım İşleri
117
2.6.8.3. Tevkifata Tabi Olmayan Yapım İşleri
120
2.6.8.4. Tevkifatlı Hizmet Faturası Düzeltme ve İade İşlemi
120
2.6.8.5. Fiyat– Kur Farkı Faturalarında KDV Tevkifatı
121
2.6.8.6. Demir Çelik Ürünleri Alımlarında KDV Tevkifatı
128
2.6.9. İndirimli Oran ve Tevkifata Tabi Teslimler/İfalar Nedeniyle Katma Değer Vergisi İadesi
130
2.6.9.1. İndirimli Oranlı Hizmet ifası Nedeniyle Katma Değer Vergisi İadesi
130
2.6.9.2. Tevkifata Tabi Teslimler Nedeniyle Katma Değer Vergisi İadesi
131
2.6.9.3. İstisna Kapsamındaki İmalat Sanayii Yatırım Teşvik Belgeli İnşaat İşleri Hizmet İfaları Katma Değer Vergisi İadesi
134
2.6.10. Katma Değer Vergisine Tabi İşlemlerinin Beyanı
135
2.6.10.1. Tevkifata Tabi Katma Değer Vergisinin Beyanı
135
2.6.10.2 İmalat Sanayii Yatırım Teşvik Belgeli İnşaat İşleri KDV İstisnası Beyanı
139
2.6.11. Katma Değer Vergisi İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi
139
2.7. YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM FAALİYETİNDE VERGİ İNCELEMELERİ AÇISINDAN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
144
2.7.1. Kamu veya Özel Sektör Kurum ve Kuruluşlarına Yapılan İnşaatların Maliyetinin Yüksek Gösterilmesi
144
2.7.2. Arizi Gelirlerin Gizlenmesi
145
2.7.3. Değerleme Hatalarından Kaynaklanan Farklar
145
2.7.4. Müşterek Giderlerin Dağıtımının Yanlış Yapılması
145
2.7.5. Ortaklar Cari Hesaplarına ve Kasa Bakiyesinin Adatlandırılarak Faiz Yürütülmemesi
145
YAP–SAT (ÖZEL) İNŞAAT FAALİYETLERİNDE VERGİLENDİRME
3.1. YAP–SAT (ÖZEL) İNŞAAT FAALİYETİNDEN ELDE EDİLEN KAZANÇLARDA VERGİLENDİRME
147
3.1.1. Yap–Sat (Özel) İnşaat Faaliyetinde Vergilendirme Sistemi
147
3.1.2. Yap–Sat (Özel) İnşaat Faaliyetinde Vergiyi Doğuran Olay
147
3.1.3. İnşaat Devam Ederken Yapılan Satışlarda Vergiyi Doğuran Olay
148
3.1.4. Müteahhidin Kendi İhtiyaçları İçin İşletmeden Çekmiş Olduğu Konut ve İşyerlerinde Vergilendirme
149
3.1.5. Yap–Sat (Özel) İnşaat Faaliyetinde Vergilendirme Dönemi ve Beyan
150
3.2. YAP–SAT (ÖZEL) İNŞAAT FAALİYETİNDE GEÇİCİ VERGİ
150
3.2.1. Geçici Verginin Hesaplanması
150
3.2.2. Geçici Verginin Beyanı ve Ödenmesi
152
3.2.3. Geçici Verginin Mahsubu
153
3.2.4. Geçici Verginin Muhasebeleştirilmesi
153
3.3. YAP–SAT (ÖZEL) İNŞAAT FAALİYETİNDE KATMA DEĞER VERGİSİ
156
3.3.1. Yapı Ruhsatı 01.04.2022 Tarihinden Önce Alınmış Konut Teslimlerinde KDV
156
3.3.2. Yapı Ruhsatı 01.04.2022 Tarihinden Sonra Alınmış Konut Teslimlerinde KDV
158
3.3.3. İşyeri Teslimlerinde KDV
158
3.3.4. Kentsel Dönüşüm Kapsamındaki Teslimlerde KDV
158
3.3.5. KDV için Konutlarda Net Alan Hesabı
159
3.3.6. İnşaat Bitmeden Yapılan Satışlarda KDV
160
3.3.7. Yabancı Para (Döviz) ile Yapılan Satışlarda KDV
161
3.3.8. Kur Farklarında KDV
162
3.3.9. Arsa (Kat) Karşılığı İnşaat İşlerinde KDV
162
3.3.10. Hasılat Paylaşımı Esasına Göre Yapılan İnşaat İşlerinde KDV
163
3.3.11. Devre Mülk, Dubleks ve Bahçeli Konut Teslimlerinde KDV
163
3.3.12. Eşyalı Konut Teslimlerinde KDV
166
3.3.13. Prefabrik Konut Teslimlerinde KDV
167
3.3.14. Natamam (Tamamlanmamış) Konut Teslimlerinde KDV
167
3.3.15. Ruhsatı ve Fiili Kullanımı Farklı Olan Gayrimenkul Teslimlerinde KDV
167
3.3.16. Müteahhidin İşletmeden Çekmiş Olduğu Konut ve İşyerlerinde KDV
168
3.3.17. Yapı Denetim Hizmetlerinde KDV Tevkifatı
169
3.3.18. Hazır Beton Teslimlerinde KDV Tevkifatı
174
3.3.19. Demir–Çelik Ürünlerinin Tesliminde KDV Tevkifatı
175
3.3.20. Bağış Amaçlı İnşaat Yapımında KDV
177
3.3.21. Kısmi Katma Değer Vergisi İndirimi
179
3.3.22. Konut ve İş Yeri Teslimlerinde KDV İstisnası
180
3.3.23. İndirimli Orana Tabi Teslimler Nedeniyle Katma Değer Vergisi İadesi
183
3.3.24. Katma Değer Vergisi İşlemlerinin Beyanı ve Muhasebeleştirilmesi
188
3.4. DİĞER VERGİ VE HARÇLAR
191
3.4.1. Yapı (İnşaat) Ruhsatı
191
3.4.2. İmar İle İlgili Harçlar
191
3.4.3. Bina İnşaat Harcı
192
3.4.5. Kentsel Dönüşümde Vergi Resim ve Harç İstisnası
195
3.4.7. Harçların Muhasebeleştirilmesi
196
3.5. KENDİ ARSASI ÜZERİNDE İNŞAAT YAPANLARIN VERGİLENDİRMESİ
199
3.5.1. Kendi Arsası Üzerinde Bir Defaya Mahsus Konut ve İşyeri Yapanlarda Vergi Mükellefiyeti
199
3.5.2. Kendi Arsası Üzerinde Bir Defaya Mahsus Ticari Yapı Şeklinde İnşaat Yapanlarda Vergi Mükellefiyeti
202
3.5.3. Kendi Arsası Üzerinde Bir Defaya Mahsus İnşaat Yapanların, İnşaatlarda Çalıştırdıkları İşçilerin Vergilendirilmesi
203
3.5.4. Kendi Arsası Üzerinde Bir Defaya Mahsus Konut ve İşyeri Yapanların Yaptıkları Satışlarda Değer Artış Kazancı– Ticari Kazanç Ayrımı
204
3.5.5. Kendi Arsası Üzerinde Bir Defaya Mahsus Konut ve İşyeri Yapanların Satışlarında KDV
205
3.6. ÖZEL İNŞAAT İŞLERİNDE DİĞER VERGİSEL İŞLEMLER
206
3.6.2. Eksik Bildirilen Asgari İşçiliğin Stopaj Karşısındaki Durumu
207
3.6.3. Bağış Amaçlı İnşaat Yapımı
207
3.7. ÖZEL İNŞAAT İŞLETMELERİNDE VERGİ İNCELEMELERİ AÇISINDAN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR.
210
3.7.1. Satılan Daire ve İşyerleri Bedellerinin Düşük Gösterilmesi
210
3.7.2. Kazancın Gizlenmesi veya Döneminin Kaydırılması
210
3.7.3. İşletmeden Çekiş Bedellerinin Yanlış Hesaplanması
210
3.7.4. Kat Karşılığı İnşaatlarda Arsa Bedelinin Yanlış Saptanması
210
3.7.5. Mükellefiyetin Gizlenmesi ve Defter Tutmama
210
3.7.6. Maliyetlerin Yüksek Gösterilmesi
211
3.7.7. Değerleme Hatalarından Kaynaklanan Farklar
211
İNŞAAT MUHASEBESİ VE MALİYET SİSTEMLERİ
4.1. İNŞAAT MUHASEBESİ VE ÖZELLİKLERİ
213
4.1.1. İnşaat Muhasebesi
213
4.1.2. İnşaat Muhasebesinin Özellikleri
213
4.2. İNŞAAT İŞLETMELERİNDE MALİYET SİSTEMİ VE AMAÇLARI
214
4.2.1. Maliyet Sistemi
214
4.2.2. İnşaat İşletmelerinde Maliyet Sisteminin Oluşturulması
219
4.2.3. Maliyet Sisteminin Amaçları
220
4.3. İNŞAAT İŞLETMELERİNDE KÂRI BELİRLEME (TESPİT) YÖNTEMLERİ
221
4.3.1. İşin Kısmen Bitim Yöntemi (Kısmen Tamamlama Yöntemi)
221
4.3.2. İşin Tam Bitim Yöntemi
224
4.4. İNŞAAT İŞLETMELERİNDE DEFTER DÜZENİ
225
4.4.1. Vergi Kanunları Yönünden Tutulacak Defterler
225
4.4.1.1. İşletme Hesabı Esasına Göre Tutulacak Defterler
226
4.4.1.2. Bilanço Esasına Göre Tutulacak Defterler
226
4.4.2. İnşaat İşletmeleri Tarafından Tutulması Gereken Diğer Defterler
227
4.4.2.1. Yapım İşleri Genel Şartnamesine Göre Tutulması Gereken Defterler
227
4.4.2.2. Yapı İşlerinde İş Güvenliği Tüzüğüne Göre Tutulması Gereken Defter
236
4.4.3. İşletme Defteri Uygulama Örneği
237
4.4.3.1. Yıllara Yaygın İnşaat Faaliyetinde Bulunan İşletmelerde, İşletme Defteri Uygulama Örneği
237
4.4.3.2. Özel (Yap–Sat) İnşaat Faaliyetinde Bulunan İşletmelerde, İşletme Defteri Uygulama Örneği
241
YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM FAALİYETİNDE
5.1. YILLARA YAYGIN İNŞAAT FAALİYETİNDE İŞE BAŞLAMA İŞLEMLERİ
249
5.1.1. Geçici ve Kesin Teminat İşlemleri
249
5.1.2. İnşaat Sözleşmesi Yapılması
252
5.1.3. İnşaat Şantiyesi Elektrik Su Depozitosu, Şantiye Giderleri
255
5.2. YILLARA YAYGIN İNŞAAT FAALİYETİNDE MALİYET UNSURLARI
258
5.2.1. Maliyet Kavramı ve Unsurları
258
5.2.2. Yıllara Yaygın İnşaat Taahhüt Faaliyetinde Maliyet Hesapları ve İşleyişi
258
5.2.2.1. 7/A Seçeneği
259
5.2.2.2. 7/B Seçeneği
279
5.2.3. Hizmet Üretim Maliyeti Unsuru Olarak İlk Madde Malzeme Giderleri
286
5.2.3.1. İlk Madde ve Malzemenin Giderlerinin Niteliği ve Sınıflandırılması
286
5.2.3.2. İlk Madde ve Malzeme Alımı ve Alış Maliyeti
286
5.2.3.3. Hizmet (İnşaat) Üretiminde Kullanılan İlk Madde ve Malzeme Maliyetinin Hesaplanması
289
5.2.3.4. İlk Madde ve Malzeme Giderlerinin İnşaat Üretim Maliyetine Yüklenmesi
300
5.2.3.5. İlk Madde ve Malzeme İadeleri
309
5.2.3.6. Hizmet (İnşaat) Üretiminde Kullanılmayan İlk Madde ve Malzemelerin Satışı
313
5.2.3.7. İlk Madde ve Malzemelerle İlgili Özellik Arz Eden Durumlar
316
5.2.3.7.1. İlk Madde ve Malzemelerin Zayi Olması ve Çalınması
316
5.2.3.7.2. İlk Madde ve Malzemeler İçin Sigorta Tazminatı Alınması
317
5.2.3.7.3. İlk Madde ve Malzemelerde Fire
318
5.2.3.7.4. İlk Madde ve Malzeme Noksanlıkları veya Fazlalıkları
319
5.2.4. Hizmet Üretim Maliyeti Unsuru Olarak İşçilik Giderleri
322
5.2.4.1. İşçilik Giderlerinin Niteliği ve Sınıflandırılması
322
5.2.4.2. İşçilik Giderlerinin Saptanması ve Hizmet (İnşaat) Üretim Maliyetine Yüklenmesi
324
5.2.4.3. İşçilik Giderleri ile İlgili Özellik Arz eden Durumlar
330
5.2.4.3.1. Çalışılmayan Dönemdeki İşçilikler
330
5.2.4.3.2. Ödenmeyen SGK Primlerinin Gider Kaydı
332
5.2.4.3.3. İnşaat Taahhüt İşleri Asgari İşçilik Farkının Muhasebeleştirilmesi
334
5.2.4.3.4. Taşeronlarca Ödenmeyen Prim Borçlarının Ödenmesi ve Gider Niteliği
335
5.2.5. Hizmet Üretim Maliyeti Unsuru Olarak Taşeron Giderleri
337
5.2.5.1. Taşeron Giderlerinin Niteliği
337
5.2.5.2. Taşeronlara Avans Verilmesi ve Avans Mahsubu
341
5.2.6. Hizmet Üretim Maliyeti Unsuru Olarak Diğer Direkt Giderler
346
5.2.7. Hizmet Üretim Maliyeti Unsuru Olarak Endirekt Giderler
349
5.2.7.1. Endirekt Nitelikteki Giderler
349
5.2.7.2. Endirekt Giderlerin İnşaat Üretim Maliyetine Yüklenmesi ve İnşaatlara Dağıtımı
355
5.3. YILLARA YAYGIN İNŞAAT TAAHHÜT FAALİYETİNDE ORTAK (MÜŞTEREK) GİDERLER VE ORTAK AMORTİSMANLAR
359
5.3.1. Ortak (Müşterek) Giderlerin Niteliği
359
5.3.2. Ortak (Müşterek) Amortismanların Niteliği
363
5.3.3. Ortak (Müşterek) Giderlerin Dağıtımı
363
5.3.3.1. İnşaatlar Arasında Dağıtım
364
5.3.3.2. İnşaatlarla Birlikte Faiz, Repo ve Diğer Gelirlerin bulunmasında Dağıtım
365
5.3.3.3. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım İşi İle Birlikte Başka İşlerin Yapılmasında Dağıtım
367
5.3.3.4. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım İşi İle Birlikte Kat Karşılığı İnşaat İşinin Yapılmasında Dağıtım
369
5.3.3.5. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım İşi İle Birlikte İşletme İhtiyacı İçin Yapılan İnşaat Olması Durumunda Dağıtım
370
5.3.3.6. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım İşi İle Aylara Yaygı İnşaat ve Onarım İşi Olması Durumunda Dağıtım
371
5.3.4. Ortak (Müşterek) Amortismanların Dağıtımı
372
5.3.4.1. İnşaatlar Arasında Dağıtım
374
5.3.4.2. İnşaatlarla Birlikte Başka İşler Arasında Dağıtım
374
5.3.4.3. Çalışılmayan Dönemlerdeki Ortak Amortismanların Dağıtımı
375
5.3.5. Kanunen Kabul Edilmeyen Giderlerin Dağıtımı
377
5.3.6. Dağıtımı Yapılan Ortak (Müşterek) Giderlerin Muhasebeleştirilmesi
380
5.3.7. Dağıtımı Yapılan Ortak Amortismanların Muhasebeleştirilmesi
386
5.3.8. Dağıtımı Yapılan Kanunen Kabul Edilmeyen Giderlerin Muhasebeleştirilmesi
388
5.4. İNŞAAT (HİZMET) ÜRETİM MALİYETİNİN HESAPLANMASI
390
5.4.1. Dönemin Toplam Hizmet Üretim Maliyetinin Hesaplanması
390
5.4.2. Tamamlanan ve Tamamlanmayan İnşaat (Hizmet) Maliyetlerinin Hesaplanması
391
5.5. TAMAMLANAN İNŞAAT TAAHHÜTLERİNİN TESLİMİ
395
5.5.1. Tamamlanan İnşaat Taahhütlerinin Teslimi
395
5.5.2. İnşaat Teslimlerinden Sonra Ortaya Çıkan Gider ve Gelirler
396
5.6. YILLARA YAYGIN İNŞAAT FAALİYETİNDE HAKEDİŞLER.
397
5.6.2. Fiyat Farkı Alımı
404
5.6.3. Yapancı Para (Döviz) Olarak Hakediş Alımı
405
5.6.4. Hakediş Avansı Alımı ve Mahsubu
418
5.6.5. Hakediş Avansının Yabancı Para olarak Alımı ve Mahsubu
420
5.6.6. İnşaatın Tamamlanması Nedeniyle Hakediş Hesabının Devri
422
5.7. YILLARA YAYGIN İNŞAAT FAALİYETİNDE BULUNAN İŞLETMELERDE DİĞER GELİRLER
423
5.7.1. Faiz ve Kira Gelirleri
423
5.7.2. Maddi Duran Varlık Satış Gelirleri
424
5.7.3. Alınan Tazminat Gelirleri
425
5.7.4. Tamamlanan İnşaatlardan Kalan Malzemelerin Satışından Elde Edilen Gelirler
425
5.8. YILLARA YAYGIN İNŞAAT İŞLERİNDE MERKEZ ŞUBE İLİŞKİSİ
426
5.9. YILLARA YAYGIN İNŞAAT FAALİYETİNDE DÖNEM SONU İŞLEMLERİ VE KAR–ZARAR TESPİTİ
427
5.10. YILLARA YAYGIN İNŞAAT FAALİYETİNDE BULUNAN İŞLETMELERİNİN KENDİ İHTİYAÇLARI İÇİN BİNA İNŞA ETMELERİ
443
5.11. AYNI TAKVİM YILINDA BAŞLAYIP TAMAMLANAN (YILLARA YAYGIN OLMAYAN) İNŞAAT VE ONARIM İŞLERİ
444
5.12. İŞİN BAŞLAMASINDA YILLARA YAYGIN OLMAYAN ANCAK SONRADAN YILLARA YAYGIN HALE GELEN İNŞAAT VE ONARIM İŞLERİ
453
ÖZEL (YAP–SAT) İNŞAAT FAALİYETİNDE
6.1. ÖZEL (YAP–SAT) İNŞAAT FAALİYETİNDE MALİYET UNSURLARI
459
6.1.1. Özel (Yap–Sat) İnşaat Faaliyetinde Maliyet Hesapları ve İşleyişi
459
6.1.1.1. 7/A Seçeneği
459
6.1.1.2. 7/B Seçeneği
472
6.1.2. Mamul (İnşaat) Üretim Maliyeti Unsuru olarak İlk Madde ve Malzeme Giderleri
481
6.1.2.1. İlk Madde ve Malzeme Alışları
481
6.1.2.2. İlk Madde ve Malzeme Olarak Arsa
482
6.1.2.3. Üretimde Kullanılan İlk Madde ve Malzemelerin İnşaat Maliyetine Yüklenmesi
485
6.1.2.4. İlk Madde ve Malzeme İadeleri
489
6.1.3. Mamul (İnşaat) Üretim Maliyeti Unsuru Olarak İşçilik Giderleri
491
6.1.3.1. İşçilik Giderlerinin Niteliği
491
6.1.3.2. İşçilik Giderlerinin Saptanması ve İnşaat Üretim (Mamul) Maliyetine Yüklenmesi
491
6.1.3.3. İşçilik Giderleri ile İlgili Özellik Arz Eden Durumlar
495
6.1.3.3.1. Boş Zaman İşçiliği
495
6.1.3.3.2. Ödenmemiş SGK Primlerinin Gider Kaydı
497
6.1.3.3.3. Asgari İşçilik Farkının Gider Kaydı
498
6.1.3.3.4. Taşeronlarca Ödenmeyen Prim Borçlarının Ödenmesi
499
6.1.4. Mamul (İnşaat) Üretim Maliyeti Unsuru olarak Taşeron Giderleri
499
6.1.5. Mamul (İnşaat) Üretim Maliyeti Unsuru olarak Genel Üretim Giderleri
503
6.1.5.1. Genel Üretim Gideri ve Türleri
503
6.1.5.2. Genel Üretim Giderlerinin İnşaat Üretim Maliyetine Yüklenmesi
509
6.1.5.3. Genel Üretim Giderlerin İnşaatlara Dağıtımı
513
6.2. İNŞAAT (MAMUL) ÜRETİM MALİYETİNİN HESAPLANMASI
518
6.2.1. Dönemin Toplam Üretim Maliyetinin Hesaplanması
518
6.2.2. Tamamlanan ve Tamamlanmayan İnşaat Maliyetlerinin Hesaplanması
519
6.3. BİR KISMI TAMAMLANAN (YARI–MAMUL) İNŞAATLARDA MALİYET HESAPLANMASI
522
6.4. İNŞAAT DEVAM EDERKEN YAPILAN SATIŞLAR
528
6.5. TAMAMLANAN İNŞAATLARIN SATIŞI
530
6.6. ÖRNEK DAİRE VE EŞYALI KONUT (DAİRE) SATIŞLARI
532
6.7. ÖZEL (YAP –SAT) İNŞAAT İŞLETMELERİNİN KENDİ İHTİYAÇLARI İÇİN BİNA İNŞA ETMELERİ
535
6.8. İMAL EDİLEN DAİRE VE İŞYERLERİNİN İŞLETMEDE KULLANILMASI
537
KAT (ARSA) KARŞILIĞI VE HASILAT PAYLAŞIM YÖNTEMİ
7.1. KAT (ARSA) KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ
539
7.1.1. Kat İrtifakı – Kat Mülkiyeti
539
7.1.3. Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmeleri
541
7.1.4. Kat Karşılığı İnşaat İşlerinde Tarafların Yükümlülükleri
541
7.1.5. Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde Damga Vergisi
542
7.1.6. Kentsel Dönüşüm Kapsamındaki Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde Damga Vergisi
544
7.1.7. Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde Harç
544
7.2. KAT (ARSA) KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNDEN ELDE EDİLEN KAZANÇLARDA VERGİLENDİRME
545
7.2.1. Arsa Teslimi Karşılığında Konut ve İşyerleri Elde Edenlerin Vergilendirilmesi
545
7.2.1.1. Arsa (Kat) Karşılığında İktisap Edilen Yerler Maliyet Bedeli
545
7.2.1.2. Özel Mülk Konusu Arsa Sahibi Kişilerin Arsa Karşılığında Elde Ettiği Konut ve İşyerlerinin Vergilendirilmesi
549
7.2.1.2.1. Değer Artış Kazancı Olması Durumu
549
7.2.1.2.2. Ticari Kazanç Olması Durumu
554
7.2.1.3. Konut Yapı Kooperatiflerinin Arsa Karşılığında Elde Ettiği Konut ve İşyerlerinin Vergilendirilmesi
556
7.2.1.4. Ticari işletmelerin Arsa Karşılığında Elde Ettiği Konut ve İşyerlerinin Vergilendirilmesi
557
7.2.2. Arsa Karşılığında İnşaat Yapan Özel (Yap–Sat) İnşaat Faaliyetinde Bulunan İşletmenin Vergilendirilmesi
560
7.2.3. Arsa Karşılığında İnşaat Yapan Müteahhit İşletmenin Arsa Sahiplerinden Nakit Para Alması Durumu
561
7.3. KAT KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNDE KATMA DEĞER VERGİSİ
562
7.3.1. Müteahhit Tarafından Konut/İşyeri ve Arsa Sahibi Tarafından Yapılan Arsa Payı Teslimlerinde Katma Değer Vergisi
562
7.3.2. Konut–İşyeri Teslimlerinde Emsal Bedel
565
7.3.3. Hazinece Yapılan Arsa Teslimlerinde Katma Değer Vergisi
572
7.3.4. Aktifte Kayıtlı Arsanın Kat Karşılığı Teslimde KDV İstisnası
572
7.4. KAT KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNDE BELGE DÜZENİ
572
7.4.1. Arsa Tesliminde Belge Düzeni
572
7.4.2. Arsa Karşılığı Kat– Daire Tesliminde Belge Düzeni
574
7.4.3. Kat Karşılığı İnşaat İşinin, Kat karşılığı Taşerona Yaptırılmasında Belge Düzeni
575
7.4.4. Kat Karşılığı Yapılan İşlerde Arsa Sahibi Adına Yapılan Giderler
575
7.4.5. Kat Karşılığı Yapılan Teslimlerin Ba Bs Formunda Gösterilmesi
576
7.5. HAZİNE ARSALARINDA KAT KARŞILIĞI İNŞAAT
577
7.6. KAT KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNDE MUHASEBE UYGULAMASI
577
7.6.1. Özel Mülk Konusu Arsa Üzerinde Kat Karşılığı İnşaat Yapımı
578
7.6.1.1. Birinci Kayıt Yöntemi
578
7.6.1.2. İkinci Kayıt Yöntemi
585
7.6.2. Ticari İşletmelere ait Arsa Üzerinde Kat Karşılığı İnşaat Yapımı
601
7.6.3. Konut Yapı Kooperatiflerine ait Arsa Üzerinde Kat Karşılığı İnşaat Yapımı
616
7.7. HASILAT PAYLAŞIMI ESASINA GÖRE ARSA KARŞILIĞINDA İNŞAAT YAPIMININ HUKUKİ NİTELİĞİ
627
7.7.1. Arsa Karşılığı Gelir (Hasılat) Paylaşımı Yöntemi
627
7.7.2. Arsa Karşılığı Gelir (Hasılat) Paylaşımı Yönteminin Hukuki Niteliği
629
7.8. ARSA KARŞILIĞINDA HASILAT PAYLAŞIMI YÖNTEMİ İLE ELDE EDİLEN KAZANÇLARIN VERGİLENDİRİLMESİ
630
7.8.1. Müteahhit İşletmelerin Vergilendirmesi
630
7.8.2. Arsa Sahiplerinin Vergilendirmesi
631
7.8.2.1. Arsa Sahibi Gelir / Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin Vergilendirilmesi
631
7.8.2.2. Vergi Mükellefiyeti Bulunmayan Arsa Sahibinin Vergilendirilmesi
632
7.8.2.3. Arsa Sahibinin Aktifinde Kayıtlı Arsa Gayrimenkul Satış Kazancı İstisnası
633
7.9. HASILAT PAYLAŞIMI YÖNTEMİNDE KATMA DEĞER VERGİSİ
634
7.9.1. Müteahhit Tarafından Konut/İşyeri Teslimlerinde Katma Değer Vergisi
634
7.9.2. Arsa Sahibi Tarafından Müteahhide Arsa Teslimlerinde Katma Değer Vergisi
635
7.9.3. Hasılat Paylaşım Yöntemi Arsa Teslimlerinde Katma Değer Vergisi İstisnası
636
7.10. HASILAT PAYLAŞIMI YÖNTEMİ İNŞAAT İŞLERİNDE BELGE DÜZENİ
637
7.10.1. Müteahhit Tarafından Konut/İşyeri Teslimlerinde Belge Düzeni
637
7.10.2. Arsa Sahibi tarafından Müteahhide Arsa Teslimlerinde Belge Düzeni
637
7.11. HASILAT PAYLAŞIMI YÖNTEMİ İNŞAAT YAPIM İŞLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
638
7.11.1. Arsa Sahibi Gerçek Kişi Hasılat Paylaşım Yöntemi İnşaat Yapım İşlerinin Muhasebeleştirilmesi.
638
7.11.2. Kurumlar Vergisi Mükellefinin Aktifinde Kayıtlı Arsa Üzerinde Hasılat Paylaşım Yöntemi İnşaat Yapım İşlerinin Muhasebeleştirilmesi.
653
İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ STANDARDI
8.1. İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ STANDARDININ OLUŞUMU
669
8.2. TFRS 15 MÜŞTERİ SÖZLEŞMELERİNDEN HASILAT STANDARDININ AMACI VE KAPSAMI
669
8.3. TFRS 15 TANIMLAR
669
8.4. TFRS 15 VE BOBİ FRS KAPSAMINDA İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNİN MUHASEBELEŞTİRME SÜRECİ
670
8.5. TAMAMLANMA YÜZDESİ YÖNTEMİ
677
8.6. SÖZLEŞME GELİR VE GİDERLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
679
8.7. BEKLENEN ZARARLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
682
8.8. İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ STANDARDI UYGULAMA ÖRNEĞİ
683
8.8.1. Uygulama Örneği – 1
683
8.8.2. Uygulama Örneği – 2
694
YURTDIŞI İNŞAAT VE ONARIM FAALİYETİ
9.1. YURTDIŞI İNŞAAT VE ONARIM FAALİYETİ
725
9.2. YURTDIŞI İNŞAAT VE ONARIM FAALİYETİNDE DEFTER SİSTEMİ
726
9.3. YURTDIŞI İNŞAAT VE ONARIM FAALİYETİNDE VERGİLENDİRME
726
9.3.1. Gelir Vergisi Mükelleflerinde Vergilendirme
726
9.3.1.1. Yurtdışı İnşaat Onarım Kazancının Saptanması ve Beyan Edilmesi
726
9.3.1.2. Yurtdışı İnşaat Onarım İşinin Yapıldığı Yabancı Ülkelerde Ödenen Vergilerin Mahsubu
727
9.3.1.3. Yurtdışı İnşaat Onarım İşinden Kaynaklanan Zararın Mahsubu
728
9.3.1.4. Yurtdışı İnşaat Kazançlarında Götürü Gider Uygulaması
729
9.3.2. Kurumlar Vergisi Mükelleflerinde Vergilendirme
731
9.3.2.1. Yurt Dışında Yapılan İnşaat, Onarım, Montaj İşleri İle Teknik Hizmetlerden Sağlanan Kazançlarda İstisna
731
9.3.2.2. Yurtdışı İştirak Kazançlarında İstisnası ve Koşulları
732
9.3.2.3. İhalesi ve Ödemesi Yurtiçi Firma Tarafından Yapılan Yurtdışı İnşaat Onarım Kazancının Durumu
734
9.3.2.4. Yurt Dışında Yapılan İnşaat İşleri Nedeniyle, İşin Tamamlanmasından Sonra Ödenen Faiz ve Kur Farklarının Durumu
735
9.3.2.5. Yurt Dışında Yapılan İnşaat İşleri Nedeniyle, Merkez ve Şube Arasındaki Cari Hesapların Değerlemesi
735
9.3.2.6. Türkiye’deki Merkez Genel Giderlerinden Yurt Dışında Yapılan İnşaat İşlerine Pay Verilmesi
735
9.3.2.7. Yurtdışı İnşaat ve Onarım Faaliyetinden Kaynaklanan Zararların Mahsubu
735
9.3.2.8. Yurtdışında Yapılan İnşaat İşi Dolayısıyla Türkiye'den Yapılan Ödemelerden Tevkifat
736
9.3.3. Yurtdışı İnşaat ve Onarım Faaliyetinde Katma Değer Vergisi
736
9.3.3.1. Yurtdışı İnşaat ve Onarım İşinin Hizmet İhracı Kapsamında Değerlendirilmesi
736
9.3.3.2. Yurtdışındaki Şube ve Bürolara Gönderilen Mallarda KDV
737
9.3.3.3. Yurtdışına Gönderilen Makine ve Teçhizatın KDV Karşısındaki Durumu
737
9.3.3.4. Yurtdışına Gönderilen Finansal Kiralama Konusu Kıymetlerin KDV Karşısındaki Durumu
739
9.4. YURTDIŞINA GÖNDERİLEN MAKİNE VE TEÇHİZATLAR
740
9.4.1. Yurtdışına Geçici Olarak Gönderilen Makine ve Teçhizatlarda Değerleme
740
9.4.2. Yurtdışına Kesin Olarak Gönderilen Makine ve Teçhizatlar
740
9.4.3. Yurtdışında Alınan ve Kullanılan Makine ve Teçhizatların İthali
741
9.5. YURTDIŞI İNŞAAT VE ONARIM İŞLERİNİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
742
9.5.1. Yurtdışı İnşaat ve Onarım Kazancının Muhasebeleştirilmesi
742
9.5.2. Yurtdışı İştirak Kazancının Muhasebeleştirilmesi
743
9.5.3. Yurtdışına Gönderilen Sermayenin Muhasebeleştirilmesi.
744
9.5.4. Yurtdışı Şube ve İştirak Cari Hesap İşlemlerinin Muhasebeleştirilmesi
745
9.5.5. Yurtdışı Şube veya İştirake Gönderilen Malzemelerin Muhasebeleştirilmesi
747
9.5.6. Geçici Olarak İhraç Edilen Makine ve Teçhizatların Muhasebeleştirilmesi
747
9.5.7. Kesin Olarak İhraç Edilen Makine ve Teçhizatların Muhasebeleştirilmesi
749
9.5.8. Yurtdışında Alınan ve Kullanılan Makine ve Teçhizatların İthalatında Muhasebeleştirme
750
10.1. YAPI KOOPERATİFLERİNİN KURULUŞ AMAÇLARI VE ORTAKLIK
753
10.1.1. Yapı Kooperatiflerin Kuruluş Amaçları
753
10.1.2. Yapı Kooperatiflerinde Ortaklık
754
10.2. YAPI KOOPERATİFLERİN KURULUŞU
754
10.3. YAPI KOOPERATİFLERİNE DEFTER SİSTEMİ
755
10.4. YAPI KOOPERATİFLERİNDE KURUMLAR VERGİSİ
756
10.4.1. Yapı Kooperatiflerinde Kurumlar Vergisi Muafiyeti ve Koşulları
756
10.4.2. Yapı Kooperatiflerinde Ortaklık İşlemleri
759
10.4.2.1. Yapı Kooperatiflerinde Ortaklık İçi İşlemler.
759
10.4.2.2. Yapı Kooperatiflerinde Ortaklık Dışı İşlemler.
760
10.4.3. İşyeri Yapı Kooperatiflerinde Kurumlar Vergisi Muafiyeti
764
10.4.4. Yapı Kooperatiflerinin Muafiyet İçin Üst Birliğe Üye Olma Koşulunun Olup Olmadığı Durumu
764
10.4.5. Konut Yapı Kooperatifinin İşletme Kooperatifine Dönüştürülmesi Durumu
765
10.4.6. Yapı Kooperatiflerinde Gayrimenkul Satış Kazancı İstisnası
766
10.5. YAPI KOOPERATİFLERİNDE GELİR VERGİSİ
767
10.5.1. Gelir Vergisi Tevkifatı (Kesintisi)
767
10.5.2. Yapı Kooperatiflerinin Elde Ettikleri Faiz ve Kira Gelirlerinde Tevkifat
769
10.5.3. Vergi Tevkifatına İlişkin Beyannamenin Verilme Yeri ve Zamanı
769
10.5.4. Ortakların Kooperatif Hissesini Devrinde Değer Artış Kazancı
770
10.6. YAPI KOOPERATİFLERİNDE KATMA DEĞER VERGİSİ
770
10.6.1. Yapı Kooperatiflerinin Üyelerine Konut Teslimleri
770
10.6.2. Konut Yapı Kooperatiflerine Yapılan İnşaat Taahhüt İşlerinde İstisna/İndirimli Oran Uygulaması
772
10.6.3. Yapı Kooperatiflerinin Mal ve Hizmet Alımlarında KDV
773
10.6.4. Yapı Kooperatiflerinin Üyelerine İşyeri Teslimlerinde KDV
774
10.6.5. Yapı Kooperatiflerinde Arsa (Kat) Karşılığı İşlerde KDV
774
10.6.5.1. Yapı Kooperatiflerinin Kat Karşılığında Arsa Alımlarında KDV
774
10.6.5.2. Yapı Kooperatiflerinin Kat Karşılığında Arsa Sahiplerine Konut ve İşyeri Teslimlerinde KDV
774
10.6.5.3. Yapı Kooperatiflerinin Arsalarını Kat Karşılığında Müteahhide Teslimlerinde KDV
775
10.6.6. Yapı Kooperatifine Ait Arsanın Kamulaştırılmasında KDV
775
10.6.7. İşyeri Yapı Kooperatiflerinin Üyelerine İşyeri Tesliminde KDV
776
10.6.8. Organize Sanayi Bölgeleri İle Küçük Sanayi Sitelerinde Arsa ve İşyeri Tesliminde KDV İstisnası
777
10.7. YAPI KOOPERATİFLERİNDE GEÇİCİ VERGİ
777
10.8. YAPI KOOPERATİFLERİNDE İNŞAAT YAPIM YÖNTEMLERİ
777
10.8.1. Emanet Yöntemi İle İnşaat Yapımı
777
10.8.2. İhale Yöntemi İle İnşaat Yapımı
778
10.8.3. Kat Karşılığı İnşaat Yapımı
778
10.9. EMANET YÖNTEMİ İLE İNŞAAT YAPIMI
778
10.9.1. İnşaat (Konut– İşyeri) Üretim Maliyetinin Unsurları
778
10.9.1.1. İlk Madde ve Malzeme Gideri Olarak Arsa
778
10.9.1.2. İlk Madde ve Malzeme Giderleri
780
10.9.1.3. İşçilik Giderleri
781
10.9.1.4. Genel Üretim Giderleri
782
10.9.2. Tamamlanmayan (Yarı –Mamul) İnşaat (Konut– İşyeri) Maliyetlerin Saptanması
782
10.9.3. Tamamlanan (Mamül) İnşaat (Konut– İşyeri) Maliyetlerin Saptanması
783
10.9.4. Tamamlanan Konut ve İşyerlerinin Ortaklara Teslimi
785
10.10. İHALE YÖNTEMİ İLE İNŞAAT YAPIMI
785
10.10.1. Müteahhit (Yüklenici) İşletmeye Hakediş Ödemesi Yapılması
785
10.10.2. Müteahhit (Yüklenici) İşletmeye Hakediş Avansı Verilmesi
788
10.10.3. Müteahhit (Yüklenici) İşletmenin İnşaatların Yapımını Tamamlaması ve Teslimi
790
10.10.4. Yaptırılan Konut ve İşyerlerinin Ortaklara Teslimi
792
10.11. KAT KARŞILIĞI İNŞAAT YAPIMI
793
10.11.1. Yapı Kooperatiflerinin Başkasının Arsası Üzerinde Kat Karşılığı İnşaat Yapması
793
10.11.2. Yapı Kooperatiflerinin Kendi Arsalarında Kat Karşılığı İnşaat Yaptırması
798
10.12. YAPI KOOPERATİFLERİNDE ORTAKLIK İŞLEMLERİ
803
10.12.1. Ortaklığa Giriş– Çıkış İşlemleri
803
10.12.2. Ortaklardan Konut ve İşyerleri için Aidat Alınması
805
10.12.3. Konut ve İşyerleri Arasında Fark Olması (Şerefiye) Durumunda Ortaklık İşlemleri
805
10.12.4. Konut ve İşyerleri Teslimi Sonrası Ortaklık Hesaplarının Kapatılması
808
10.13. YAPI KOOPERATİFLERİNDE DİĞER ÇEŞİTLİ İŞLEMLER
808
10.13.1. Kuruluş İşlemleri
808
10.13.2. Genel Gider ve Diğer Giderlerle ilgili İşlemler.
809
10.13.3. Diğer Gelir İşlemleri
810
10.13.4. Gelir– Gider Farkı
810
10.13.5. Tasfiye İşlemleri
813
İNŞAAT FAALİYETİNDE ASGARİ İŞÇİLİK
11.1. İHALE KONUSU İNŞAAT İŞLERİNDE ASGARİ İŞÇİLİK
817
11.1.1. İhaleli İşlerde Asgari İşçilik Hesaplaması
817
11.1.2. İhaleli İşlerde Asgari İşçilik Farklarının Muhasebeleştirilmesi
825
11.1.3. Konsorsiyum Tarafından Yapılan İhaleli İşlerde Asgari İşçilik
826
11.1.4. Taşeronlara Yaptırılan İşlerde Asgari İşçilik
827
11.2. ÖZEL (YAP–SAT) İNŞAAT FAALİYETİNDE (ÖZEL BİNA İNŞAATLARINDA) ASGARİ İŞÇİLİK
828
11.2.1. Özel Bina İnşaatlarında Asgari İşçilik Hesaplaması
828
11.2.2. Asgari İşçilik Farklarının Gider Kaydı
831
11.2.3. Özel Bina İnşaatlarında Asgari İşçilik Farklarının Muhasebeleştirilmesi
833
11.2.4. Taşeronlara Yaptırılan İşlerde Asgari İşçilik
834
KENTSEL DÖNÜŞÜM KAPSAMINDA YAPILAN İNŞAATLARDA
12.1. KENTSEL DÖNÜŞÜM
835
12.2. KENTSEL DÖNÜŞÜM UYGULAMASINDA YARDIMLAR
835
12.2.1. Kentsel Dönüşüm Kapsamındaki Kira Yardımları
835
12.2.2. Kentsel Döşümde Kira Yardımlarının Gayrimenkul Sermaye İradı Olarak Vergilendirilmesi
836
12.2.3. Kentsel Döşümde Kira Yardımlarının Stopaj Karşısındaki Durumu
837
12.2.4. Kenetsel Dönüşümde Maliyet Unsuru Olarak Kira Yardımları
838
12.2.5. Kentsel Dönüşüm Uygulaması Kapsamında Faiz Desteği
839
12.3. KENTSEL DÖNÜŞÜM KANUNU İLE GETİRİLEN VERGİ AVANTAJLARI
839
12.3.1. Harç İstisnası
840
12.3.2. Damga Vergisi İstisnası
842
12.3.3. Veraset ve İntikal Vergisi İstisnası
844
12.3.4. Belediye Gelirleri ve BSMV İstisnası
845
12.4. KENTSEL DÖNÜŞÜMDE DEĞER ARTIŞ KAZANCI
846
12.5. KENTSEL DÖNÜŞÜMDE KAPSAMINDAKİ İNŞAAT İŞLERİNDE KDV UYGULAMASI
847
12.5.1. Kentsel Dönüşüm Kapsamındaki Konut ve İşyerlerinin Kat Karşılığı Tesliminde KDV
847
12.5.2. Kentsel Dönüşüm Kapsamındaki İnşaat –Taahhüt İşlerinde KDV
848
12.5.3. Kentsel Dönüşüm Kapsamındaki KDV Konut ve İşyerinin Alım –Satım Amaçlı Tesliminde KDV
852
12.6. KENTSEL DÖNÜŞÜM KAPSAMINDAKİ İNŞAATLARDA MUHASEBE UYGULAMASI
853
12.6.1. Kentsel Dönüşümde Kat Karşılığı Olarak İnşaat Yapımında Muhasebe Uygulaması
853
12.6.2. Kentsel Dönüşümde Taahhüt Şeklinde İnşaat Yapımı Muhasebe Uygulaması
860
12.6.2.1. Kentsel Dönüşüm Kapsamındaki İnşaat Taahhüt İşinin Başlandığı Yılda Tamamlanıp Teslimi (Aylara Yaygın İnşaat Taahhüt İşi Olması)
861
12.6.2.2. Kentsel Dönüşüm Kapsamındaki İnşaat Taahhüt İşinin Başlandığı Yıldan Sonraki Yıllarda Tamamlanıp Teslimi (Yıllara Yaygın İnşaat Taahhüt İşi Olması)
865
ADİ ORTAKLIK, İŞ ORTAKLIĞI, KONSORSİYUMLARDA
13.1.2. Adi Ortaklıklarda Vergilendirme
878
13.1.3. Adi Ortaklıklarda Muhasebe Uygulaması
881
13.2. İŞ ORTAKLIKLARI
888
13.2.2. İş Ortaklıklarında Vergilendirme
889
13.2.3. İş Ortaklıklarında İşin Bitiminde Ortaya Çıkan Zararların Durumu
892
13.2.4. İş Ortaklıklarında Özellikli Durumlar
893
13.2.5. İş Ortaklıklarında Muhasebe Uygulaması
894
13.3.2. Konsorsiyumlarda Vergilendirme
903
13.3.3. Konsorsiyumlarda Muhasebe Uygulaması
906
GAYRİMENKUL SATIŞ KİRALAMA İŞLEMLERİNDE
14.1. MÜKELLEFİYET KAYDI OLMAYAN GERÇEK KİŞİLERİN GAYRİMENKUL SATIŞI
909
14.1.1. Değer Artış Kazancı /Ticari Kazanç Ayrımı
909
14.1.2. İvazsız İktisap Edilen Gayrimenkullerin Satışı
910
14.1.3. Değer Artış Kazancı Hesabında Gayrimenkullerde İktisap Tarihi
911
14.1.4. İvazlı İktisap Edilen Gayrimenkullerin Satışı
914
14.2. AKTİFTE KAYITLI GAYRİMENKULLERİN SATIŞI
917
14.2.1. Gelir Vergisi Mükelleflerinde Gayrimenkul Satışı
917
14.2.2. Kurumlar Vergisi Mükelleflerinde Gayrimenkul Satışı ve Kazanç İstisnası
918
14.2.3. Sat– Kirala –Geri Al Yöntemi
920
14.2.4. Gayrimenkul Satışlarında KDV İstisnası
925
14.3. GAYRİMENKUL TİCARETİ (ALIM–SATIM)
926
14.3.1. Gayrimenkul Ticareti Yapan İşletmelerde Vergilendirme
926
13.3.2. Gayrimenkul Teslimlerinde KDV
926
13.3.3. Gayrimenkul Alım Satım İşlemlerinde Muhasebe Uygulaması
930
14.4. GAYRİMENKUL KİRALAMALARI
932
14.4.1. Gayrimenkul Kiralaması Yapan İşletmelerde Vergilendirme
932
14.4.2. Gayrimenkul Kiralamalarında KDV
933
14.4.3. Gayrimenkul Kiralama İşlemlerinde Muhasebe Uygulaması
934
YAP İŞLET DEVRET MODELİ İNŞAAT FAALİYETİNDE
15.1. YAP İŞLET DEVRET MODELİ
937
15.2. 3996 SAYILI YASA KAPSAMINDA KAMU YAP İŞLET DEVRET MODELİNDE YAPILAN İNŞAATLARDA VERGİLENDİRME
937
15.2.1. Kamu YİD Modeline Göre Yapılan Gayrimenkulün (Yapının) Değerlemesi
937
15.2.2. Kamu YİD Modelinde Vergi Tevkifatı
938
15.2.3. Kamu YİD Modelinde Katma Değer Vergisi İstisnası
939
15.2.4. Kamu YİD Modelinde Muhasebe Uygulaması
940
15.3. 3996 SAYILI YASA KAPSAMINA GİRMEYEN ÖZEL SEKTÖR YAP–İŞLET–DEVRET MODELİNDE İNŞAAT YAPIMI
942
15.3.1. Özel Sektör Yap–İşlet–Devret Modelinde Vergilendirme
942
15.3.2. Özel Sektör Yap–İşlet–Devret Modelinde KDV
945
15.3.3. Özel Sektör Yap–İşlet–Devret Modeli Muhasebe Uygulaması
946