Medeni Usul Hukuku Prof. Dr. Ali Cem Budak, Prof. Dr. Varol Karaaslan  - Kitap
7. Baskı, 
Ekim 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
507
Barkod:
9789753688987
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Yayınevi:
Baskısı tükenmiştir.
Kitabın Açıklaması
Kitabımızın yedinci basısını hazırlarken zorunlu arabuluculuğun kapsamını genişleten ve başka önemli değişiklikler yapan 7445 saydı Kanunu dikkate aldık. Kazaî içtihatian güncelledik, literatür atıflarını yeniledik; yeni yayınlan ve özellikle tez ve monografileri, bazen metne ilaveler de yaparak, konu başlıkları altındaki kaynakçalara ekledik. Güncelliğini kaybeden tartışmaları ise metinden çıkarttık.
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER 
KISALTMALAR XXIII 
GENEL KAYNAKÇA . XXVII 
§ 1– GİRİŞ . 1 
I. Medenî Usul Hukukunun Konusu . 1 
II. Medenî Usul Hukukunun Amacı . 3 
III. Medenî Usul Hukukunun Tarihî Gelişimi ve Bugünkü Medenî Usul Kanunumuz . 5 
IV. Medenî Usul Hukukunun Pozitif Kaynakları . 10 
V. Yargılama Hukuku Güvenceleri ve Medenî Usul Hukuku Bakımından Önemi . 11 
VI. Usul Hükümlerinin Zaman İtibariyle Uygulama Alanı 13 
VII. Medenî Usul Hükümlerinin Yorumu . 17 
VIII. Usul Hukuku İşlemleri. 19 
IX. Medenî Usul Hukukunda İlmî ve Kazaî İçtihatlar 22 
§ 2– MAHKEME TEŞKİLATI VE YARGI GÖREVLİLERİ 25 
I. Yargı Erki ve Adlî Yargı Mahkemeleri 25 
II. Hâkimlik Mesleği 27 
III. Hâkimlerin Bağımsızlığı 29 
IV. Hâkimlerin Tarafsızlığı 31 
V. Hâkimin Yasaklılığı ve Reddi . 33 
VI. Hâkimin Hukukî Sorumluluğu . 36 
VII. İstinabe . 37 
VIII. Avukatlık . 38 
§ 3– DAVANIN AÇILACAĞI MAHKEME (GÖREV VE YETKİ) 43 
I. Davanın Hangi Mahkemede Açılacağı 43 
A. Mahkemelerin Görev ve Yetkisi, Hak Arama Hürriyeti ve Tabii Hâkim İlkesi . 43 
B. Mahkemelerin Görevi 46 
1. Görevle İlgili Temel Kurallar . 46 
2. Özel Görevli Mahkemeler . 48 
a) Sulh Hukuk Mahkemesi 48 
b) Asliye Ticaret Mahkemesi 48 
c) Tüketici Mahkemeleri . 51 
d) Diğer Özel Görevli Mahkemeler . 53 
C. Mahkemelerin Yetkisi 54 
1. Genel Yetki Kuralı 55 
2. Sözleşmeye Dayanan Davalarda Yetki .58 
3. Haksız Fiil Davalarında Yetki 58 
4. Mirastan Doğan Davalarda Yetki .59 
5. Taşınmaz Davalarında Yetki.60 
6. Karşı Davada Yetki .60 
7. Şubeler ve Tüzel Kişilerle İlgili Davalarda Yetki .60 
8. Sigorta Sözleşmelerinden Doğan Davalarda Yetki .61 
9. Yetki Sözleşmesi .62 
D. Görevsizlik ve Yetkisizlik Hakkındaki Usulî Savunmaların İleri Sürülmesi 69 
E. Görevsizlik ve Yetkisizlik Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler ve Yargı Yerinin Belirlenmesi 70 
§ 4– YARGILAMA HUKUKU GÜVENCELERİ VE YARGILAMAYA HÂKİM OLAN İLKELER .73 
I. Yargılama Hukuku Güvenceleri 73 
A. Adil Yargılanma Hakkı73 
B. Hukukî Dinlenilme Hakkı .76 
II. Yargılamaya Hâkim Olan İlkeler .78 
A. Aleniyet İlkesi 79 
B. Doğrudanlık İlkesi 81 
C. Usul Ekonomisi İlkesi .84 
D. Tasarruf İlkesi 85 
E. Taraflarca Getirilme İlkesi .88 
F. Hâkimin Davayı Aydınlatma Ödevi 90 
G. Tarafların Dürüst Davranma ve Doğruyu Söyleme Ödevi .96 
H. Yargılamayı Hâkimin Sevk ve İdare Etmesi 98 
III. Yargılama Hukuku Güvencelerinin ve Yargılamaya Hâkim Olan İlkelerin İhlali .98 
§ 5 – DAVADA TARAFLAR .101 
II. İki Taraf Sistemi 102 
III. Taraf Ehliyeti, Dava Ehliyeti ve Dava Takip Yetkisi . 103 
A. Taraf Ehliyeti 103 
B. Dava Ehliyeti . 108 
C. Dava Takip Yetkisi . 111 
IV. Davaya Vekâlet . 114 
V. Taraflara İlişkin Dava Şartlarının İncelenmesi 116 
VI. Davada Tarafın Yanlış Gösterilmesi 117 
§ 6– DAVA ARKADAŞLIĞI VE DAVAYA MÜDAHALE 119 
I. Dava Arkadaşlığı . 119 
A. İhtiyarî Dava Arkadaşlığı . 119 
B. Mecburî Dava Arkadaşlığı . 122 
II. Fer’î Müdahale ve Davanın İhbarı 126 
A. Fer’î Müdahale . 127 
B. Davanın İhbarı 131 
III. Aslî Müdahale . 132 
IV. Cumhuriyet Savcısının Davada Yer Alması . 135 
§ 7– TEBLİGAT, SÜRELER, ESKİ HÂLE GETİRME VE ADLÎ TATİL 137 
I. Tebligat. 137 
A. Genel Olarak . 137 
B. Tebligat Usulleri 138 
C. Milletlerarası Tebligat 141 
II. Süreler ve Eski Hâle Getirme 144 
A. Süreler 144 
B. Eski Hâle Getirme . 146 
III. Adlî Tatil . 148 
§ 8– DAVA TÜRLERİ . 151 
I. Giriş 151 
II. Hukukî Himayenin Niteliğine Göre Dava Türleri . 151 
A. Eda Davası 151 
C. İnşaî Dava 154 
III. HMK’da Yer Verilen Diğer Dava Türleri .156 
A. Kısmî Dava .156 
B. Belirsiz Alacak Davası 158 
C. Davaların Yığılması (Objektif Dava Birleşmesi) 163 
D. Terditli Dava 165 
E. Seçimlik Dava 165 
F. Topluluk Davası .166 
§ 9– DAVA ŞARTLARI VE İLK İTİRAZLAR .169 
I. Dava Şartları 169 
A. Mahkemeye İlişkin Dava Şartları .170 
1. Türk Mahkemelerinin Yargı Yetkisinin (Yargı Hakkının) Bulunması .170 
2. Yargı Yolunun Caiz Olması .171 
B. Taraflara İlişkin Dava Şartları.175 
C. Dava Konusuna İlişkin Dava Şartları 175 
1. Hukukî Menfaat .175 
a) Eda Davalarında Hukukî Menfaat 177 
b) Tespit Davalarında Hukukî Menfaat 178 
c) İnşaî Davalarda Hukukî Menfaat .179 
2. Derdestlik 179 
3. Kesin Hüküm Bulunmaması .182 
4. Gider Avansı 182 
5. Teminat .184 
6. Diğer Dava Şartları 185 
II. Dava Şartlarının İncelenmesi.186 
III. İlk İtirazlar .187 
A. İlk İtirazların İleri Sürülmesi .188 
B. İlk İtirazların İncelenmesi 188 
§ 10– DAVA KONUSU, DAVANIN AÇILMASI VE KARŞI DAVA 189 
I. Dava Kavramı ve Davanın Konusu .189 
II. Davanın Açılması ve Dilekçeler Aşaması .194 
1. Dava Dilekçesinin Zorunlu Unsurları . 195 
2. Dava Dilekçesinin Zorunlu Olmayan Unsurları . 198 
B. Dava Açılması ve Sonuçları . 201 
C. Cevap Dilekçesi . 205 
D. Savunma Araçları 206 
E. İkinci Dilekçeler Aşaması 212 
III. Karşı Dava . 212 
§ 11– İDDİA VE SAVUNMANIN DEĞİŞTİRİLMESİ VE GENİŞLETİLMESİ YASAĞI VE ISLAH . 217 
I. İddia ve Savunmanın Değiştirilmesi ve Genişletilmesi Yasağı 217 
II. Islah 223 
§ 12– DAVANIN GERİ ALINMASI, DAVA KONUSUNUN DEVRİ, İRADÎ TARAF DEĞİŞİKLİĞİ . 229 
I. Davanın Geri Alınması 229 
II. Dava Konusunun Devri . 230 
III. İradî Taraf Değişikliği 231 
§ 13– ÖN İNCELEME . 235 
§ 14– TAHKİKAT . 241 
I. İsticvap . 243 
II. Tarafların Dinlenmesi . 245 
III. Tutanaklar 246 
IV. Dosyanın İşlemden Kaldırılması 247 
V. Ön Sorun 248 
VI. Bekletici Sorun . 249 
VII. Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması . 251 
§ 15– İSPAT VE DELİLLER . 255 
I. İspat Hukukuna İlişkin Bazı Temel Kavram ve Müesseseler . 255 
A. İspat Kavramı 255 
B. İkrar 256 
1. İspat Yüküne İlişkin Temel Kavramlar 261 
2. İspat Yükü Bakımından Özellik Arz Eden Durumlar . 263 
D. İspat Ölçüsü . 265 
E. İspat Gücü . 267 
F. Somutlaştırma Yükü 268 
G. Karineler 269 
II. Deliller .273 
A. Delil Sistemleri 273 
B. Hukuka Aykırı Deliller 274 
C. Delil Sözleşmeleri 277 
D. Delillerin İleri Sürülmesi 278 
E. Delil Türleri 284 
1. Kesin Deliller285 
a) Senet .285 
aa. Senet ve Belge Kavramları 285 
bb. İspat Şartı–Geçerlilik Şartı Ayırımı . 287 
cc. Senetlerin İspat Gücü . 288 
dd. Senetlerin Üçüncü Kişilere Karşı İspat Gücü . 291 
ee. Senet ve Belgelerin Mahkemeye İbrazı 292 
ff. Ticarî Defterlerle İspat 294 
b) Yemin 296 
c) Kesin Hüküm .300 
2. Takdirî Deliller .300 
a) Tanık Beyanı 300 
aa. Tanıklıktan Çekinme .303 
i. Kişisel Nedenlerle Tanıklıktan Çekinme 303 
ii. Sır Nedeniyle Tanıklıktan Çekinme .303 
iii. Menfaat İhlali Tehlikesi Nedeniyle Tanıklıktan Çekinme 304 
bb. Tanık Beyanının Değerlendirilmesi .305 
b) Bilirkişi .306 
aa. Genel Olarak .306 
bb. Bilirkişilik Kanunu ile Yapılan Düzenlemeler .306 
cc. Bilirkişi Raporu .309 
dd. Bilirkişi Raporunun Değerlendirilmesi 312 
ee. Bilirkişinin Hukukî Sorumluluğu . 314 
c) Keşif 314 
d) Kanunda Düzenlenmemiş Deliller. 316 
III. Senetle İspat Zorunluluğu 316 
A. Temel Kural 316 
B. Senetle İspat Zorunluluğunun İstisnaları 319 
1. Ticarî Defterlerle İspat Usulünün Senetle İspat Zorunluluğu ile İlişkisi 319 
2. Manevî İmkânsızlık Hâlleri 320 
3. Maddî İmkânsızlık Hâlleri . 321 
4. Delil Başlangıcı 322 
C. Senede Karşı Senetle İspat Zorunluluğu . 324 
§ 16– SÖZLÜ YARGILAMA VE HÜKÜM 327 
I. Sözlü Yargılama 327 
II. Karar ve Hüküm 328 
III. Hükmün Tashihi, Tavzihi ve Tamamlanması . 332 
IV. Hükmün Etkileri ve Kesin Hüküm . 333 
A. Genel Olarak . 334 
B. Şeklî Anlamda Kesin Hüküm . 334 
C. Maddî Anlamda Kesin Hüküm 334 
1. Maddî Anlamda Kesin Hükmün Unsurları 334 
2. Kesin Hükmün Etkileri 336 
a. Kesin Hükmün Olumsuz (Dava Şartı) Etkisi . 336 
b. Kesin Hükmün Olumlu (Kesin Delil) Etkisi . 337 
c. Yenilik Doğuran (İnşaî) Etki . 338 
d. Kesin Hükmün Unsur Etkisi . 339 
3. İlamların Belge Olarak Delil Teşkil Etmesi . 340 
4. Kesin Hükmün Kişi Bakımından Sınırları . 341 
5. Ceza Mahkemesi Kararının Hukuk Mahkemesini Bağlaması 342 
§ 17– HÜKÜM VE USULÎ RET DIŞINDAKİ NİHAÎ KARARLAR 347 
I. Giriş 347 
II. Davaya Son Veren Taraf İşlemleri 348 
A. Davadan Feragat ve Davayı Kabul . 350 
B. Sulh 352 
III. Davanın Açılmamış Sayılması . 355 
IV. Davanın Konusuz Kalması 357 
§ 18– YARGILAMA GİDERLERİ VE ADLÎ YARDIM 359 
I. Yargılama Giderleri .359 
II. Adlî Yardım 363 
§ 19– BASİT YARGILAMA USULÜ .367 
§ 20– GEÇİCİ HUKUKÎ KORUMA TEDBİRLERİ .371 
I. Genel Olarak .371 
II. İhtiyatî Tedbir 372 
A. İhtiyatî Tedbir Türleri 373 
B. İhtiyatî Tedbirde Yargılama Usulü .374 
1. İhtiyatî Tedbirde Görev ve Yetki 374 
2. Tedbir Talebi .375 
3. İhtiyatî Tedbirde Teminat 375 
4. İhtiyatî Tedbir Kararına İtiraz ve Kanun Yolu .375 
5. İhtiyatî Tedbir Kararının Uygulanması ve Tedbiri Tamamlayan İşlemler .377 
6. İhtiyatî Tedbir Dolayısıyla Tazminat 378 
III. Delillerin Tespiti 378 
§ 21– ÇEKİŞMESİZ YARGI 381 
I. Genel Olarak .381 
II. Çekişmesiz Yargı İşleri .384 
III. Çekişmesiz Yargı İşlerinin Sınıflandırılması 384 
IV. Çekişmesiz Yargı Organları 386 
V. Çekişmesiz Yargıda Görev ve Yetki 386 
VI. Bir İşin Yargılama Sırasında Çekişmesiz Olmaktan Çıkıp Çekişmeli Yargı Alanına Girmesi .387 
VII. Çekişmesiz Yargıda İlgililer 389 
VIII. Çekişmesiz Yargıda Üçüncü Kişilerin Yargılamaya Katılması .389 
IX. Çekişmesiz Yargıda Yargılama Usulü .390 
A. Çekişmesiz Yargıda Yargılamanın Başlaması .391 
B. Çekişmesiz Yargıda Yargılama Konusunun Belirlenmesi . 391 
C. Çekişmesiz Yargıda Re’sen Araştırma İlkesinin Uygulanması . 392 
D. Çekişmesiz Yargıda Yargılamanın Sona Ermesi . 392 
1. Talebin Geri Alınması, Feragat, Kabul ve Sulh 392 
2. Nihaî Karar 392 
E. Çekişmesiz Yargıda Kanun Yolları . 393 
1. Çekişmesiz Yargı Kararlarına Karşı İstinaf . 393 
2. Çekişmesiz Yargı Kararlarına Karşı İtiraz . 395 
a. Adın Değiştirilmesine İtiraz . 395 
b. Vesayet ile İlgili Çekişmesiz Yargı İşlerinde İtiraz 396 
aa. Vasi Tayinine İtiraz . 396 
bb. Vasinin Azline İlişkin Sulh Hukuk Mahkemesi Kararına İtiraz 396 
cc. Sulh Hukuk Mahkemesinin Vesayet Makamı Olarak Verdiği Kararlara İtiraz . 396 
§ 22– KANUN YOLLARI. 399 
I. Genel Bilgiler 399 
II. HMK'nın Kanun Yollarına İlişkin Hükümleri 402 
A. HMK’nın Kanun Yolları Hükümlerinin Zaman İtibarıyla Uygulanması. 402 
B. HMK’ya Göre Kanun Yolları 407 
1. İstinaf 407 
a. İstinaf Başvurusu 408 
aa. Yetkili İstinaf Mahkemesi 408 
bb. İstinaf Edilebilecek Kararlar . 408 
cc. İstinaf Gerekçesi ve Talep Sonucu . 412 
dd. İstinafa Hangi Tarihte Başvurulmuş Sayılacağı 412 
ee. İstinaf Süresi 413 
ff. İstinaf Dilekçesine Cevap ve Katılma Yoluyla İstinaf 415 
gg. İstinaftan Feragat 415 
hh. İstinafın İcraya Etkisi 416 
b. İstinaf İncelemesi 419 
aa. İstinafta Ön İnceleme 419 
bb. İstinafta Esastan İnceleme . 422 
c. İstinafta Karar . 425 
aa. Bölge Adliye Mahkemesinin Duruşma Yapmadan ve Kesin Olarak Karar Vereceği Hâller 429 
i. Davaya Bakması Yasak Olan Hâkimin Karar Vermiş Olması ve İleri Sürülen Haklı Ret Talebine Rağmen Reddedilen Hâkimin Davaya Bakmış Olması .430 
ii. Mahkemenin Görevli ve Yetkili Olmasına Rağmen Görevsizlik veya Yetkisizlik Kararı Vermiş Olması veya Mahkemenin Görevli ya da Yetkili Olmamasına Rağmen Davaya Bakmış Bulunması 431 
iii. Diğer Dava Şartlarına Aykırılık Bulunması 433 
iv. Mahkemece Usule Aykırı Olarak Davanın veya Karşı Davanın Açılmamış Sayılmasına Karar Verilmiş Olması 433 
v. Mahkemece Usule Aykırı Olarak Davaların Birleştirilmesine veya Ayrılmasına Karar Verilmiş Olması 434 
vi. Mahkemece Uyuşmazlığın Çözümünde Etkili Olabilecek Ölçüde Önemli Delillerin Toplanmamış veya Değerlendirilmemiş Olması ya da Talebin Önemli Bir Kısmı Hakkında Karar Verilmemiş Olması 436 
bb. Bölge Adliye Mahkemesinin Duruşma Yapmadan Esasa İlişkin Karar Vereceği Hâller .439 
d. İstinaf İncelemesinde Yapılamayacak İşlemler 440 
2. Temyiz .444 
a. Temyiz Başvurusu 444 
aa. Temyiz Edilebilecek Kararlar 444 
bb. Temyiz Sebepleri ve Talep Sonucu .447 
cc. Temyize Hangi Tarihte Başvurulmuş Sayılacağı 450 
dd. Temyiz Süresi .450 
ee. Temyiz Dilekçesine Cevap ve Katılma Yoluyla Temyiz 450 
ff. Temyiz Dilekçesinin Hangi Yargıtay Dairesine Gönderileceği (Yargıtay Daireleri Arasındaki İş Bölümü) .451 
gg. Temyizden Feragat .452 
hh. Temyizin İcraya Etkisi .452 
b. Temyiz İncelemesi .452 
aa. Temyizde Ön İnceleme .452 
bb. Temyizde Esastan İnceleme .453 
c. Temyizde Karar 454 
d. Bozma Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler 456 
3. Kanun Yararına Temyiz . 464 
4. Yargılamanın İadesi 465 
C. HUMK’un Eski (20.07.2016 Tarihinden Önce Karara Bağlanan Davalarda Uygulanan) Hükümlerine Göre Kanun Yolları . 472 
1. HUMK’un Eski Kanun Yolları Hükümlerinin Zaman İtibarıyla Uygulama Alanı 472 
2. Temyiz 473 
a. Temyiz Başvurusu . 473 
aa. Temyiz Edilebilecek Kararlar 473 
bb. Temyiz Sebepleri ve Talep Sonucu 474 
cc. Temyize Hangi Tarihte Başvurulmuş Sayılacağı . 476 
dd. Temyiz Süresi . 476 
ee. Temyiz Dilekçesine Cevap ve Katılma Yoluyla Temyiz . 477 
ff. Temyiz Dilekçesinin Hangi Yargıtay Dairesine Gönderileceği (Yargıtay Daireleri Arasındaki İş Bölümü) 477 
gg. Temyizden Feragat 477 
hh. Temyizin İcraya Etkisi 477 
b. Temyiz İncelemesi 477 
aa. Temyizde Ön İnceleme 477 
bb. Temyizde Esastan İnceleme. 478 
c. Temyizde Karar . 478 
d. Bozma Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler 478 
3. Kanun Yararına Temyiz . 480 
4. Karar Düzeltme Yolu . 480 
§ 23– TAHKİM 483 
I. Giriş 483 
II. Tahkim Hükümlerinin Uygulama Alanı . 484 
III. Tahkime Elverişlilik . 486 
IV. Tahkim Sözleşmesi . 487 
V. Tahkimde Görevli ve Yetkili Mahkeme . 489 
VI. Tahkim İtirazı 490 
VII. Tahkimde Geçici Hukukî Koruma . 490 
VIII. Hakemlerin Seçimi 492 
IX. Hakemlerin Kendi Yetkileri Hakkında Karar Vermeleri . 493 
X. Tahkim Yargılamasında Usul .494 
XI. Hakemlerin Hakkaniyet ve Nasafet Kurallarına Göre Karar Vermeleri .495 
XII. Hakem Yargılamasında Tebligat 496 
XIII. Hakem Kararlarının İptali 497 
XIV. Hakem Kararlarının İcra Kabiliyeti .499 
XV. Hakem Kararlarına Karşı Yargılamanın İadesi500 
§ 24– ARABULUCULUK .503 
I. Genel Olarak .503 
II. Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nda Arabuluculuk .506 
A. Arabuluculuk ve Arabulucular .506 
B. Arabuluculuğa Elverişlilik 508 
C. Arabuluculuğa İlişkin Temel Kurallar .509 
D. Arabuluculuk Faaliyeti .510 
III. Dava Şartı Olarak Arabuluculuk .513 
A. Dava Şartı Olarak Arabuluculuk Hakkındaki Genel Hükümler .513 
B. İş Davalarında Arabuluculuk517 
C. Ticarî Davalarda Arabuluculuk 520 
D. Tüketici Davalarında Arabuluculuk .521 
IV. Arabuluculuk Sonucunda Yapılan Milletlerarası Sulh Anlaşmaları Hakkında Birleşmiş Milletler Konvansiyonu 522 
KAVRAMLARA GÖRE ARAMA CETVELİ 525 
KANUN MADDELERİNE GÖRE ARAMA CETVELİ 537