ROMA SİYASÎ TARİHİ – ROMA HUKUK TARİHİ
§1. ROMA SİYASÎ TARİHİ
55
I. KRALLIK DÖNEMİ (M.Ö. 753 – M.Ö. 509)
57
A. Roma Şehir Devletinin Kuruluşu
57
2. Halk Meclisi (Comitia Curiata)
63
D. Hukukun Yaratıcı ve Yürürlük Kaynakları
63
1. Halk–Örf ve Âdet Hukuku
64
3. Rahip Hukukçular– Hukukçuların Görüşleri/Yorumları/Hukuk Kurallarını Biçimlendirme Faaliyetleri
67
E. Dönemin Sona Ermesi
67
II. CUMHURİYET DÖNEMİ (M.Ö. 509 – M.Ö. 27)
68
1. Consul’ler ve Diğer Magistra’lar
71
2. Halk Meclisleri (Comitia Centuriata – Comitia Curiata – Concilium Plebis)
73
D. Hukukun Yaratıcı ve Yürürlük Kaynakları
74
1. Halk–Örf ve Âdet Hukuku
74
2. Halk Meclisleri–Kanunlar
75
3. Hukukçular–Hukukçuların Görüşleri/Yorumları/Hukuk Kurallarını Biçimlendirme Faaliyetleri
78
4. Praetor’lar–Praetor Beyannameleri
79
III. PRINCIPATUS DÖNEMİ (M.Ö. 27 – M.S 235/284)
84
2. Cumhuriyet Dönemi’nden Gelen Magistra’lar
85
3. Princeps’e Bağlı Devlet Memurları
86
C. Hukukun Yaratıcı ve Yürürlük Kaynakları
87
1. Halk Meclisi–Kanunlar
87
2. Praetor’lar–Edictum Perpetuum
87
3. Princeps–Princeps Emirnameleri
88
4. Senato–Senato Kararları
89
5. Romalı Hukukçular–Romalı Hukukçuların Hukukî Sorunları Princeps Adına Çözme Yetkileri Sonucunda Oluşan Hukuk Kuralları
89
IV. DOMINATUS DÖNEMİ (M.S. 284 – M.S. 476/1453)
91
1. İmparator (Imperator)
93
2. İmparatora Bağlı Memurlar
93
C. Hukukun Yaratıcı ve Yürürlük Kaynakları
94
D. Roma İmparatorluğunun Sonu
95
II. ESKİ HUKUK DÖNEMİ (M.Ö. 753–M.Ö. 150)
102
III. KLASİK–ÖNCESİ HUKUK DÖNEMİ (M.Ö. 150–M.Ö. 27)
106
A. Şehir Praetor’u (Praetor Urbanus)
106
B. Yabancılar Praetor’u (Praetor Peregrinus)
107
2. Yabancılar Praetoru’nun Yarattığı Hukuk: Ius Gentium
109
IV. KLASİK HUKUK DÖNEMİ (M.Ö. 27– M.S. 250)
114
A. Döneme Genel Bakış
114
B. Ius Publice Respondendi
116
C. Klasik Hukuk Dönemi Hukukçuları
117
V. KLASİK–SONRASI HUKUK DÖNEMİ (M.S. 250–M.S. 527)
124
VI. IUSTINIANUS DÖNEMİ (M.S. 527–M.S. 565)
126
A. Döneme Genel Bakış
126
B. Iustinianus Derlemesinden Önceki ve Sonraki Bilgi Kaynakları
127
C. Iustinianus Derlemesi (Corpus Iuris Civilis)
129
2. Digesta (Pandectae)
130
VII. ROMA HUKUKU’NUN GÜNÜMÜZE DEĞİN GELİŞİMİ VE ETKİSİ
133
D. Ortak Hukuk (Ius Commune)
138
§1. ROMA ÖZEL HUKUKU SİSTEMİ
143
II. ROMA ÖZEL HUKUKU SİSTEMİ’NİN TÜRK HUKUKUNA ETKİSİ
145
A. Etimolojik Kökeni ve Tarihsel Gelişimi
150
B. Objektif Hukuk – Sübjektif Hukuk
152
C. Ius Naturale (Doğal Hukuk)
153
1. Evrene İlişkin Hukuk Anlamında Ius Naturale
153
2. İnsanlığa İlişkin Hukuk Anlamında Ius Naturale
154
3. Kavimler Hukuku/Halklar Hukuku Anlamında Ius Naturale
156
4. İdeal Hukuk Anlamında Ius Naturale
157
5. Klasik–Sonrası Hukuk Dönemi’nde Ius Naturale
158
D. Ius Publicum (Kamu Hukuku) – Ius Privatum (Özel Hukuk)
158
1. Kavramsal Belirleme
158
2. Utilitas Publica Kavramı
159
II. IUSTITIA (ADALET)
162
A. Kavramsal Belirleme
162
1. Düzeltici/Denkleştirici Adalet
166
III. AEQUITAS (HAKKANİYET/SOMUT OLAY ADALETİ)
169
IV. RERUM NATURA (EŞYANIN DOĞASI)
172
§3. DAVALARA İLİŞKİN HUKUK
175
I. KONUNUN BELİRLENMESİ
175
B. Mutlak Hak– Nispî Hak Ayırımı
182
III. ROMA HUKUKUNDA HAK VE DAVA İLİŞKİSİ
183
IV. HAKLARIN KORUNMASI
184
A. Özel Koruma Düzeni
184
a. Haklı Savunma (Meşru Müdafaa)
184
b. Zorda Kalma (Iztırar / Zaruret Hali)
186
B. Devlet Eliyle Koruma
190
1. Özel Yargılama Sistemi
190
a. Legis Actio’lar Usulü
192
2. Sistem–Dışı Yargılama
198
İNSANLARA İLİŞKİN HUKUK – KİŞİLER HUKUKU VE
§1. HAK EHLİYETİ VE KOŞULLARI
205
I. PERSONA VE STATUS KAVRAMLARI
207
II. HAK EHLİYETİNİN BAŞLANGIÇI VE SONU
210
III. KİŞİ SAYILAN VARLIKLAR
212
IV. HAK EHLİYETİNİN KOŞULLARI
216
2. Köleliğin Nedenleri
219
3. Özgürlüğün Elde Edilmesi (Azat Edilme)
220
4. Kölelerin Hukukî Konumu
221
5. Kölelerin Sosyal Konumu
223
B. Roma Yurttaşı Olmak
225
C. Baba Egemenliği Altında Bulunmamak
228
V. ROMA AİLE HUKUKUNA GENEL BAKIŞ
229
1. Kavramsal Belirleme
230
2. Aile Babası (Pater Familias)
233
3. Aile Babası Egemenliği (Patria Potestas)
234
b. Baba Egemenliğinin Sınırları
234
c. Baba Egemenliğinin Kurulma Yolları
237
dd. Persona in Mancipio
242
d. Baba Egemenliğinin Sona Ermesi
242
C. Ius Gentium Ailesi
244
§2. HUKUKÎ İŞLEM KAVRAMI
249
I. HUKUKÎ OLAY VE HUKUKÎ FİİL KAVRAMLARI
249
II. HUKUKÎ İŞLEM KAVRAMI
252
A. Kavramsal Belirleme
252
B. Roma Hukukunda Hukukî İşlemi Belirten Kavramlar
255
III. HUKUKÎ İŞLEM TÜRLERİ
258
A. İrade Beyanında Bulunacak Tarafların Sayısına Göre Hukukî İşlemler
259
1. Tek Taraflı Hukukî İşlemler
259
2. Çok Taraflı Hukukî İşlemler
259
B. İrade Beyanının Şekli Bakımından Hukukî İşlemler
262
a. Terazi ve Maden Külçesi Eşliğinde (Negotia Per Aes Et Libram)
265
b. Magistra Huzurunda Terk (In Iure Cessio)
267
C. Hukukî Sonucun Doğduğu An Bakımından Hukukî İşlemler
268
D. Malvarlığına Yaptıkları Etkiye Göre Hukukî İşlemler
270
1. Taahhüt (Borçlandırıcı) İşlemleri
270
2. Tasarruf İşlemleri
271
3. Kazandırıcı İşlemler
272
E. Sebebe Bağlı Olup Olmamaları Bakımından Hukukî İşlemler
272
§3. HUKUKÎ İŞLEM EHLİYETİ VE EK DAVALAR
275
I. HUKUKÎ İŞLEM EHLİYETİ
276
A. Kavramsal Belirleme
276
a. Ergenliğe Ermemiş Küçükler (Impuberes)
278
aa. 0–7 Yaş Aralığındakiler (Infantes)
278
bb. 7–14 (Kadınlar için 12) Yaş Aralığındakiler (Impuberes Infantia Maiores)
278
b. Ergenliğe Ermiş Küçükler (Puberes Minores)
281
C. Vesayet (Tutela) ve Kayyımlık (Cura)
289
II. EK DAVALAR (ACTIONES ADIECTICIAE QUALITATIS)
292
3. Actio de in Rem Verso
299
C. Ek Davalar Çerçevesinde Yapay Zekâ–Köle İlişkisi
303
§4. HUKUKÎ İŞLEMLERDE ŞART, VADE, TEMSİL
307
A. Kavram ve Unsurları
307
C. Hüküm ve Sonuçları
311
A. Kavramsal Belirleme
313
§5. HUKUKÎ İŞLEMLERİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ
317
I. MODERN HUKUK DOGMATİĞİNE GÖRE
317
B. Butlan (Kesin Hükümsüzlük /Batıl Hukukî İşlemler)
320
2. Kısmî Butlan (Kısmî Kesin Hükümsüzlük)
323
C. İptal Edilebilirlik (Nisbî Butlan)
324
II. ROMA HUKUKUNA GÖRE
325
A. Roma Hukukunda Hükümsüzlük Nedenleri
326
1. Başlangıçtaki İmkânsızlık
326
2. Emredici Hukuk Kurallarına Aykırılık
329
b. Hukukî İşlem Ehliyetinin Koşullarına Aykırılık
331
3. Kanuna Karşı Hile (In Fraudem Legis Agere)
333
4. Genel Ahlâka Aykırılık
334
a. Kavramsal Belirleme
334
3. Tarafların İsteğiyle Yaratılan Uygunsuzluk Halleri
340
a. Latife Beyanı (Iocandi Causa)
340
b. Zihnî Kayıt (Reservatio Mentalis)
341
c. Muvazaa (Simulatio)
342
aaa. Hukukî İşlemin Niteliğinde Hata (Error in Negotio)
348
bbb. Hukukî İşlemin Konusunda Hata (Error in Corpore)
349
ccc. Şahısta Hata (Error in Persona)
349
bb. Temel Hatası (Saikte Hata, Error in Materia, Error in Substantia, Nitelik Hatası)
350
5. Aldatma/Hile (Dolus)
353
6. Korkutma/Tehdit (Metus)
356
MALLARA İLİŞKİN HUKUK – BORÇLAR HUKUKU
BORÇLAR HUKUKU GENEL KISIM
§1. ROMA BORÇLAR HUKUKUNUN TÜRK BORÇLAR HUKUKUNA ETKİLERİ
361
I. ROMA BORÇLAR HUKUKUNUN DOĞUŞU
361
II. ROMA BORÇLAR HUKUKUNUN GÜNÜMÜZE ETKİSİ
363
II. BORÇ İLİŞKİSİNDEN DOĞAN HAKKIN NİTELİĞİ
369
III. BORÇ İLİŞKİSİNİN UNSURLARI
372
1. Kavramsal Belirleme
373
2. Edimin Özellikleri
375
3. Parça Borcu – Cins (Çeşit) Borcu Ayırımı
378
4. Eksik Borç–Tam Borç Ayırımı
380
I. KONUSUNA GÖRE SORUMLULUK (“–İLE SORUMLULUK”)
384
II. KAYNAĞINA GÖRE SORUMLULUK (“–DEN SORUMLULUK”)
389
B. Sorumluluk İlkeleri
391
1. Kusur Sorumluluğu İlkesi
391
a. Kavramsal Belirleme ve Koşulları
391
b. Kusur Kavramı ve Türleri
392
2. Kusursuz Sorumluluk İlkesi
395
3. TBK’da Sözleşme Dışı Sorumluluk Alanında Kabul Edilen İlkeler
397
C. Roma Hukukunda Sebep Olma ve Kusur
398
1. Haksız Fiiller Alanında
398
a. Eski Hukuk Dönemi’ne Egemen Olan Sonuç Sorumluluğu
398
b. Dolus’tan Sorumluluk
399
c. Culpa’dan Sorumluluk
400
2. Sözleşmeler Alanında
404
a. Custodia Sorumluluğu
405
b. Dolus (Kast) Sorumluluğu
407
c. Culpa (İhmal) Sorumluluğu
409
aa. Kavramsal Belirleme
409
bb. Culpa Lata (Ağır İhmal)
410
cc. Culpa Levis (Hafif İhmal)
410
dd. Culpa In Eligendo
413
d. Diligentia (Özen Yükümü)
414
e. Utilitas (Fayda) İlkesi
416
D. Sorumluluğun Sınırı: Casus ve Vis Maior
418
3. Ayırımda Hareket Noktası
421
4. Ayırımın Sorumluluğa Etkisi
422
§4. ZARAR VE ZARARIN TAZMİNİ
425
I. KAVRAMSAL BELİRLEME VE ZARAR TÜRLERİ
425
A. Kavramsal Belirleme
425
1. Malvarlığı Zararı – Şahısvarlığı (Kişivarlığı) Zararı
427
2. Maddî Zarar – Manevî Zarar – Duygulanım Zararı
428
aa. Fiilî Zarar (Damnum Emergens)
428
bb. Yoksun Kalınan Kazanç (Lucrum Cessans)
429
3. Doğrudan Zarar – Dolaylı Zarar
431
II. ZARAR VE TAZMİNAT BORCU DOĞURAN BİR KAYNAK OLARAK HAKSIZ FİİL
433
1. Haksız Fiilde Zarar
435
2. Haksız Fiilde Tazminat ve Belirlenmesi
436
III. ZARAR VE TAZMİNAT BORCU DOĞURAN BİR KAYNAK OLARAK SÖZLEŞME
438
1. Olumlu (Müspet) Zarar
439
2. Olumsuz (Menfi) Zarar
440
C. Culpa in Contrahendo (Sözleşme Görüşmeleri Sırasındaki Kusur)
442
V. BİRLİKTE KUSUR DURUMUNDA TAZMİNAT
445
§5. BORÇ İLİŞKİSİNİN TARAFLARININ DEĞİŞMESİ VE BORCU SONA ERDİREN NEDENLER
449
I. BORÇ İLİŞKİSİNİN TARAFLARININ DEĞİŞMESİ
449
II. BORCU SONA ERDİREN NEDENLER
451
A. Hukuk Gereği Sona Erme Nedenleri
452
2. Yenileme, Tecdit (Novatio)
453
3. İbra (Acceptilatio)
454
4. Alacaklı ve Borçlu Sıfatlarının Birleşmesi (Confusio)
455
5. Takas, Ödeşme (Compensatio)
455
6. Kusursuz Sonraki İmkânsızlık
456
B. Def’i Yoluyla Borçları Sona Erdiren Nedenler
456
1. Borcun İstenmeyeceği Anlaşması (Pactum De Non Petendo)
456
2. Uzun Zaman Geçmiş Olduğu Def’i
457
BORÇLAR HUKUKU ÖZEL KISIM
§1. BORÇLARIN KAYNAKLARI
459
§2. SÖZLEŞME (CONTRACTUS)
463
I. KAVRAMSAL BELİRLEME
465
II. TİPE VE ŞEKLE BAĞLILIK
470
B. Tipe Bağlılığın Aşılması
471
III. PACTA SUNT SERVANDA
473
IV. CLAUSULA REBUS SIC STANTIBUS
474
V. İRADE ÖZERKLİĞİ İLKESİ
475
VI. ROMA SÖZLEŞMELER SİSTEMİ
477
A. Yazılı Sözleşmeler (Litteris Contrahitur)
477
B. Sözlü Sözleşmeler (Verbis Contrahitur)
478
C. Real Sözleşmeler (Re Contrahitur)
481
1. Karz (Tüketim Ödüncü) Sözleşmesi (Mutuum)
482
a. Kurulması ve Konusu
482
b. Tarafların Hak ve Borçları
483
2. Ariyet (Kullanım Ödüncü) Sözleşmesi (Commodatum)
485
a. Kurulması ve Konusu
485
b. Tarafların Hak ve Borçları
486
3. Vedia (Saklama) Sözleşmesi (Depositum)
490
a. Tarihsel Temeli, Kurulması, Konusu
490
b. Tarafların Hak ve Borçları
491
4. Rehin Sözleşmesi (Pignus)
495
a. Kavramsal Belirleme ve Kurulması
495
b. Tarafların Hak ve Borçları
496
aa. Rehinli Alacaklının Hak ve Borçları
496
bb. Rehinli Borçlunun Hak ve Borçları
498
a. Kavramsal Belirleme
499
b. Fiducia Anlaşmasının Taraflar Arasındaki Etkisi
501
c. Güvenilen El Sıfatıyla Rehinli Alacaklının Hukukî Konumu
502
d. Güvenen Sıfatıyla Rehinli Borçlunun Hukukî Konumu
503
e. Hüküm ve Sonuçları
504
D. Rızaî Sözleşmeler (Consensu Contrahitur)
505
1. İyiniyet Sözleşmelerinin Hukuk Hayatına Girmesi
505
2. Fides ve Bona Fides Kavramları
506
3. Alım–Satım Sözleşmesi (Emptio Venditio)
510
a. Kavramsal Belirleme
510
e. Tarafların Hak ve Borçları
516
bb. Satıcının Borçları
520
aaa. Edimi İfa Etme Borcu
520
ccc. Mülkiyeti Nakil İşlemlerini Yapma Borcu
521
ddd. Yan Edim Yükümlülükleri
523
aa. Kavram ve Terminoloji
523
bb. Roma’nın Çözümü: Periculum Est Emptoris
525
cc. Periculum Est Emptoris Çözümünün Kodifikasyonlara Etkisi
528
g. Satıcının Zapttan Sorumluluğu
529
aaa. Satılan Malın Mülkiyetinin Mancipatio ile Devredilmesi
531
bbb. Stipulatio Aracılığıyla Zapta Karşı Güvence Verilmesi
531
ccc. Satış Sözleşmesinden Doğan Davayla Korunması
532
h. Satıcının Ayıptan Sorumluluğu
533
aa. Kavramsal Belirleme
533
aaa. Eski Hukuk Dönemi
535
aaaa. Actio de Modo Agri
535
bbbb. Garanti Stipulatio’ları
535
bbb. Klasik–Öncesi Hukuk Dönemi
536
aaaa. Aedilis’lerin Edictum’ları
536
ccc. Klasik Hukuk Dönemi
539
ddd. Iustinianus Dönemi
541
a. Kira Sözleşmesi (Locatio Conductio Rei)
544
aa. Kavramsal Belirleme, Türleri, Konusu
544
bb. Tarafların Hak ve Borçları
545
aaa. Kiracının Borçları
546
bbb. Kiralayanın Borçları
547
cc. Hasarın Üstlenilmesi
548
bbb. Hasılat Kirasında
549
b. Hizmet Sözleşmesi (Locatio Conductio Operarum)
552
aa. Kavramsal Belirleme
552
bb. Operae Illiberales – Operae Liberales Ayırımı
553
cc. Tarafların Yükümlülükleri
555
aaa. İşçinin Yükümlülüğü
555
bbb. İşverenin Yükümlülüğü
556
c. İstisna Sözleşmesi (Locatio Conductio Operis)
558
aa. Kavramsal Belirleme
558
bb. Tarafların Hak ve Borçları
559
aaa. İş Sahibinin Borçları
559
bbb. Müteahhidin Borçları
560
aaaa. Müteahhidin Custodia Sorumluluğu
560
bbbb. Müteahhidin Imperitia Sorumluluğu
561
cccc. Eseri Ortaya Çıkarma Borcu
562
dddd. Eseri Teslim Etme Borcu
563
dd. Taşıma Sözleşmesi
564
5. Şirket Sözleşmesi (Societas)
565
a. Tanım ve Tarihsel Kökeni
565
c. Hüküm ve Sonuçları
569
6. Vekâlet Sözleşmesi (Mandatum)
571
a. Kavramsal Belirleme
571
b. Vekâlet Sözleşmesinde Ücret Kararlaştırılamaması
572
d. Hüküm ve Sonuçları
575
E. İsimsiz Sözleşmeler
576
1. Roma Sözleşmeler Hukukunda Tip Zorunluluğu
576
2. İsimsiz Sözleşmelerin Gelişimi
577
a. Praetor Hukuku’nda
577
b. Klasik Hukuk Dönemi’nde
578
c. Klasik–Sonrası Hukuk Dönemi’nde
580
d. Iustinianus Dönemi’nde
581
3. Uygulamada Sık Kullanılan İsimsiz Sözleşmeler
582
a. Trampa Sözleşmesi (Permutatio)
582
b. İğreti Sözleşmesi (Precarium)
583
c. Satım İçin Bırakma Sözleşmesi (Aestimatum)
583
d. Uyuşma (Sulh) Sözleşmesi (Transactio)
584
F. Anlaşmalar (Pactum’lar)
584
1. Etimolojik ve Tarihsel Kökeni
584
2. Praetor Edictum’larında Pactum’lar
585
3. Uygulamada Sık Kullanılan Pactum’lar
586
a. Borç ödeme vaadi (Constitum)
586
b. Garanti Sözleşmesi (Receptum)
587
aa. Hakeme Tevdi (Receptum Arbitri)
587
bb. Gemicilere, Hancılara, Ahırcılara Tevdi (Receptum Nautorum, Cauponem, Stabulariorum)
587
cc. Banker Anlaşması (Receptum Argentarii)
588
c. Tahkim Anlaşması (Compromissum)
588
d. Cihaz Vaadi (Dotis Dictio–Dotis Promissio)
589
e. Bağış Vaadi (Pactum Donationis)
589
§3. SÖZLEŞME BENZERLERİ (QUASI CONTRACTUS)
591
I. VEKÂLETSİZ İŞ GÖRME (NEGOTIORUM GESTIO)
592
A. Kavramsal Belirleme
592
D. Hüküm ve Sonuçları
594
III. TESADÜFÎ MÜŞTEREK MÜLKİYET (COMMUNIO INCIDENS)
597
IV. MUAYYEN MAL VASİYETİ (LEGATUM)
598
V. SEBEPSİZ (HAKSIZ) ZENGİNLEŞME (CONDICTIO)
599
A. Kavramsal Belirleme
599
C. Hüküm ve Sonuçları
601
D. Sebepsiz Zenginleşme Davaları
602
1. Condictio Indebiti
602
2. Condictio Causa Data Causa Non Secuta
603
3. Condictio Ob Turpem Vel Iniustam Causam
603
5. Condictio Sine Causa
605
§4. HAKSIZ FİİL (DELICTUM)
607
I. KAVRAMSAL BELİRLEME
608
A. Kamu Suçları (Delicta Publica)
610
B. Özel Suçlar (Delicta Privata)
614
III. DELICTUM EHLİYETİ VE NOXAL SORUMLULUK
616
C. Hayvanların Verdiği Zarardan Sorumluluk
621
IV. DELICTUM DAVALARININ ORTAK NİTELİKLERİ
622
A. Hukuka Aykırı Davranış (Fiil, Hareket)
625
C. Uygun Nedensellik (İlliyet) Bağı
626
VI. IUS CIVILE TARAFINDAN TANINAN HAKSIZ FİİLLER
628
A. Furtum (Hırsızlık)
628
1. Kavramsal Belirleme, Türleri, Konusu ve Unsurları
628
a. Furtum Kavramı ve Türleri
628
2. On İki Levha Kanunu’nda Furtum
632
3. Praetor Hukuku’nda Furtum ve Tanınan Davalar
633
c. Condictio Ex Causa Furtiva
635
d. Actio Furti Prohibiti
636
e. Actio Furti Nec Exhibiti
636
B. Rapina (Gasp/Yağma)
637
C. Damnum Iniuria Datum (Mala Verilen Zarar)
638
1. On İki Levha Kanunu’nda Mala Verilen Zarar
638
2. Lex Aquilia’da Mala Verilen Zarar
639
a. Lex Aquilia’nın Birinci Bölümüne Göre
640
b. Lex Aquilia’nın Üçüncü Bölümüne Göre
640
3. Damnum Iniuria Datum’un Unsurları
641
b. Zararın Bedenden Bedene Verilmiş Olması
643
c. Iniuria (Hukuka Aykırılık)
646
1. Kavramsal Belirleme
650
2. On İki Levha Kanunu’nda Iniuria
651
3. Praetor Beyannamelerinde Iniuria
653
b. Convicium (Hakaret) Suçuna İlişkin Edictum
654
c. De Iniuriis, Quae Servis Fiunt Hakkındaki Beyanname
654
d. De Adtemptata Pudicitia Hakkındaki Beyanname
655
e. Ne Quid Infamandi Causa Fiat’a İlişkin Beyanname
655
4. Lex Cornelia de Iniuriis’de Iniuria
656
5. İmparator Emirnamelerinde Iniuria
656
6. Iniuria Suçundan Dolayı Açılan Davanın Özellikleri
657
VII. PRAETOR’LAR TARAFINDAN TANINAN HAKSIZ FİİLLER
658
C. Fraus Creditorum (Alacaklılara Karşı Hileli Hareketler)
662
§5. HAKSIZ FİİL BENZERLERİ (QUASI DELICTA)
665
A. Iudex, Qui Litem Suam Fecit
666
B. Actio De Effusis Vel Deiectis
667
C. Actio De Positis Vel Suspensis
668
D. Actio De Damno Aut Furto Adversus Nautas, Caupones, Stabularios
669
MALLARA İLİŞKİN HUKUK – EŞYA HUKUKU
§1. EŞYA HUKUKUNUN KONUSU – AYNÎ HAK KAVRAMI
673
I. EŞYA HUKUKUNUN KONUSU
673
A. Kavramsal Belirleme
674
B. Aynî Hak – Şahsî Hak Ayırımı
676
C. Aynî Hakka Egemen Olan İlkeler
677
2. Açıklık (Alenîyet) İlkesi
678
3. Sınırlı Sayı (Numerus Clausus) ve Tipe Bağlılık İlkesi
678
5. Kamu Güveninin (İyiniyetin) Korunması İlkesi
679
I. KAVRAMSAL BELİRLEME
681
A. Aynî Hakkın Konusunu Oluşturamayan Mallar (Res Extra Commercium)
684
1. Özel Nitelikleri Gereği Aynî Hakkın Konusunu Oluşturamayan Mallar
685
2. Hukuk Düzeni Tarafından Aynî Hakkın Konusu Olamayacağı Saptanmış Olan Mallar
685
a. Tanrısal – Dinsel Hukuk Gereğince Aynî Hak Konusu Olamayan Mallar (Res Nullius Divini Iuris)
685
aa. Res Sacrae (Kutsal Mallar, Tanrısal Mallar)
685
bb. Res Religiosae (Dinsel Mallar)
686
cc. Res Sanctae (Kutsanmış, Takdis Edilmiş Mallar)
687
b. Beşerî (İnsana İlişkin) Hukuk Gereğince Aynî Hak Konusu Olamayan Mallar (Res Nullius Humani Iuris)
687
aa. Res Communes Omnium (Herkesin Ortak Kullanımında Olan Mallar)
687
bb. Res Publicae (Kamu Malları)
688
cc. Res Universitatis (Topluluğa Ait Olan Mallar)
689
B. Aynî Hakkın Konusunu Oluşturan Mallar (Res in Commercio)
689
1. Res Corporales – Res Incorporales
689
2. Res Mancipi – Res nec Mancipi
691
3. Taşınır Mal (Res Mobiles) – Taşınmaz Mal (Res Immobiles)
692
4. Mislî Mal (Res Fungibiles) – Mislî Olmayan Mal (Res nec Fungibiles)
694
5. Kullanımı Tüketime Bağlı Mal – Kullanımı Tüketime Bağlı Olmayan Mal
695
6. Bölünebilen Mal (Res Divisibiles) – Bölünemeyen Mal (Res nec Divisibiles)
695
7. Basit Eşya – Bileşik Eşya – Eşya Birliği (Topluluğu)
696
a. Basit Eşya (Corpus Continuum)
696
b. Bileşik Eşya (Corpus ex Contingentibus)
697
c. Eşya Birliği (Corpus ex Distantibus)
698
8. Asıl Mal – Teferruat (Eklenti)
699
a. Kavramsal Belirleme
699
b. Köle Kadının Çocuğunun Semere Sayılıp Sayılmayacağı Sorunu
700
I. TANIMI, UNSURLARI, HUKUKÎ NİTELİĞİ, İŞLEVLERİ
705
A. Günümüz Hukukunun Zilyetlik Anlayışı
705
1. Kavramsal Belirleme
705
a. Fiilî Egemenlik (Possessio Corpore)
707
b. Zilyetlik İradesi (Animus Possidendi)
707
B. Roma Hukukunun Zilyetlik Anlayışı
708
C. Detentio (Vazülyetlik)
712
1. Kavramsal Belirleme
712
2. Zilyetlik Korumasından Yararlandırılan Vazülyetler
714
b. Yed–i Emin (Güvenilir El)
715
e. Uzun Süreli Kira Hakkı Sahibi
716
II. ZİLYETLİK TÜRLERİ
719
A. Aslî (Bağımsız) Zilyetlik–Ferî (Bağımlı) Zilyetlik
720
B. Dolaysız Zilyetlik–Dolaylı Zilyetlik
720
C. Haklı Zilyetlik–Haksız Zilyetlik
721
D. İyiniyetli Zilyetlik–Kötüniyetli Zilyetlik
721
III. ZİLYETLİĞİN KAZANILMASI
722
c. Hukukî İşlem Yoluyla
724
a. Kısa Elden Teslim (Brevi Manu Traditio)
725
b. Hükmen Teslim (Constitutum Possessorium)
726
IV. ZİLYETLİĞİN KAYBI
727
V. ZİLYETLİĞİN KORUNMASI
728
A. Kuvvet Kullanarak Zilyetliği Koruma
729
B. Zilyetliği Interdictum Yoluyla Koruma
729
I. KAVRAMSAL BELİRLEME
734
II. ROMA MÜLKİYETİNİN TARİHSEL KÖKENİ
737
B. Ius Civile Mülkiyeti (Dominium Ex Iure Quiritium)
741
D. Praetor Mülkiyeti (In Bonis Habere)
744
IV. MÜLKİYET HAKKININ SINIRLANMASI
746
A. Dinsel Hukuk ve Kamu Hukuku Kökenli Sınırlamalar
747
B. Özel Hukuk Kökenli Sınırlamalar
748
1. Komşuluk Hukukundan Doğan Sınırlamalar
748
2. Cautio Damni Infecti
749
C. Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı
751
V. MÜLKİYET HAKKININ KAZANILMASI
753
1. Sahiplenme (Occupatio)
755
2. Birleşme (Accessio)
757
a. Taşınırla Taşınırın Birleşmesi
757
b. Taşınırla Taşınmazın Birleşmesi
758
c. Taşınmazla Taşınmazın Birleşmesi
758
3. Karışma (Confusio–commixtio)
758
4. Hukukî Tağyir–İşleme (Specificatio)
759
5. Semerelerin Kazanılması
761
D. Kazandırıcı Zamanaşımı (Usucapio)
764
1. Kavramsal Belirleme
764
a. Elverişli Mal (Res Habilis)
767
b. Hukukî Neden (Titulus, Iusta Causa)
769
c. Zilyetlik (Possessio)
770
d. İyiniyet (Bonafides)
771
VI. MÜLKİYET HAKKININ KORUNMASI
772
A. Rei Vindicatio (İstihkak Davası)
773
B. Actio Negatoria in Rem (Müdahalenin Önlenmesi Davası)
774
C. Actio Publiciana in Rem
774
§5. SINIRLI AYNÎ HAKLAR (IURA IN RE ALIENA)
777
1. Taşınmaz Lehine İrtifak Hakları
781
2. Şahıs Lehine İrtifak Hakları
784
a. İntifa Hakkı (Ususfructus)
784
b. Kullanma Hakkı (Usus)
786
c. Sükna, Oturma Hakkı (Habitatio)
786
d. Kölelerin ya da Hayvanların Hizmetlerinden Yararlanma Hakkı (Operae Servorum vel Animalium)
786
B. Uzun Süreli Kira (Emphyteusis)
787
C. Üst Hakkı (Superficies)
788
D. Rehin Hakkı (Pignus)
789
1. Kavramsal Belirleme
789
Yararlanılan Kaynaklar
795