MANEVİ TAZMİNATA İLİŞKİN KAVRAMLAR–
MANEVİ TAZMİNATIN TARİHSEL GELİŞİMİ – AMACI VE İŞLEVİ
§1. MANEVİ TAZMİNATA İLİŞKİN KAVRAMLAR
31
II. Zarar Kavramının Genişletilmesi Eğilimi
32
III. Manevi Zarar Kavramı
37
1. Sübjektif Teorinin Değerlendirilmesi
56
2. Objektif Teorinin Değerlendirilmesi
62
IV. Maddi Zarar–Manevi Zarar Ayırımı
65
V. Manevi Tazminat Kavramı
67
§2. MANEVİ TAZMİNATIN TARİHSEL GELİŞİMİ–AMACI VE İŞLEVİ
68
I. Manevi Tazminatın Tarihsel Gelişimi
68
II. Manevi Tazminatın Amacı ve İşlevi
73
C. Önleme ve Caydırma Görüşü
76
D. Denkleştirme Görüşü
77
F. Maddi Tazminatı Tamamlayıcı–Düzeltici Sosyal Denkleştirme Görüşü
80
KİŞİLİK HAKKI–KİŞİLİĞİN KORUNMASI –
56. MADDESİ KAPSAMINDA KORUNAN KİŞİSEL DEĞERLER VE MANEVİ TAZMİNATIN TÜRK BORÇLAR KANUNU’NDAKİ
§3. KİŞİLİK HAKKI KAVRAMI KİŞİLİK HAKKININ NİTELİKLERİ VE KONUSU
87
I. Kişilik Hakkı Kavramı
87
II. Kişilik Hakkının Nitelikleri
88
III. Kişilik Hakkının Konusu
89
§4. KİŞİLİĞİN KORUNMASI–KORUMANIN KAPSAMINA GİREN BAŞLICA KİŞİSEL DEĞERLER VE ÖZELLİKLE TÜRK BORÇLAR KANUNU’NUN
56. MADDESİ KAPSAMINDA KORUNAN KİŞİSEL DEĞERLER
91
I. Kişiliğin Korunması
91
II. Kişilik Hakkı Kapsamında Korunan Başlıca Kişisel Değerler
95
III. Türk Borçlar Kanunu’nun 56. Maddesi Kapsamında Korunan Kişisel Değerler
100
C. Beden Bütünlüğü Hakkı
106
§5. TÜRK HUKUKUNDA MANEVİ TAZMİNATIN DÜZENLENİŞ BİÇİMİ–MANEVİ TAZMİNATIN TÜRK BORÇLAR KANUNU’NDAKİ YASAL DAYANAKLARI
107
I. Türk Hukukunda Manevi Tazminatın Düzenleniş Biçimi
107
II. Manevi Tazminatın Türk Borçlar Kanunu’ndaki Yasal Dayanakları – TBK m. 58 – TBK m. 56
109
A. Özel Hüküm – Genel Hüküm İlişkisi
109
B. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 58. Maddesi
111
C. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 56. Maddesi
122
BEDENSEL BÜTÜNLÜĞÜN İHLALİNDEN DOĞAN
MANEVİ TAZMİNAT TALEBİNİN KOŞULLARI
§6. TÜRK BORÇLAR KANUNU’NUN 56. MADDESİNE GÖRE BEDENSEL BÜTÜNLÜĞÜN İHLALİNDEN DOĞAN MANEVİ TAZMİNAT TALEBİNİN KOŞULLARI
125
I. Bedensel Bütünlüğün İhlali
125
B. Bedensel Bütünlüğün İhlali
129
C. Ruhsal Bütünlüğün İhlali
131
III. Kusur Sorumluluğu Kusursuz Sorumluluk Hali ya da Sözleşmeye Aykırılık
147
B. Kusursuz Sorumluluk
149
C. Sözleşmeye Aykırılık
152
A. Zarar Görenin (Mağdurun) Rızası
156
C. Üstün Kamusal Yarar
164
D. Kanunun Verdiği Yetki
165
E. Haklı Savunma (Meşru Müdafaa)
167
VI. Olayın Özelliklerinin Manevi Tazminatı Gerektirmesi
171
ÖZELLİĞİ GEREĞİ BAZI BEDEN BÜTÜNLÜĞÜ İHLALLERİNİN İNCELENMESİ
§7. BEDENSEL BÜTÜNLÜĞÜN TIBBİ MÜDAHALELER SONUCUNDA İHLALİ
181
II. Tıbbi Müdahaleler
181
III. Organ ve Doku Nakilleri
188
IV. Cinsel Yaşam ve Üreme Fonksiyonuna Yönelik Müdahaleler
194
A. Sterilizasyon (Kısırlaştırma)
194
B. Kastrasyon (Hadım Etme)
196
C. Gebeliğin Sona Erdirilmesi
197
E. Cinsiyet Değişikliği
201
V. Estetik Müdahaleler
205
§8. GENİŞ ANLAMDA BEDENSEL BÜTÜNLÜĞÜN FİZYOLOJİK VE PSİKOLOJİK MÜDAHALELER SONUCUNDA İHLALİ
207
II. Nevrozlar (Nevrotik Rahatsızlıklar)
207
III. Yaşam Beklentisinin Azalması
210
IV. Ölüm Korkusu ve Diğer Korkular
211
VI. İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing)
215
§10. İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIĞI
227
§11. İSTENMEDEN DÜNYAYA GELEN ÖZÜRLÜ ÇOCUK
232
BEDENSEL BÜTÜNLÜĞÜN İHLAL EDİLMESİNDEN ÖTÜRÜ
MANEVİ TAZMİNAT TALEP ETME HAKKINA SAHİP KİŞİLER
§12. TÜRK BORÇLAR KANUNU’NUN 56. MADDESİ’NE GÖRE BEDENSEL BÜTÜNLÜĞÜN İHLAL EDİLMESİNDEN ÖTÜRÜ MANEVİ TAZMİNAT TALEP ETME HAKKINA SAHİP KİŞİLER
239
II. Zarar Görenin Yakınları
240
A. Genel Olarak Yakınları Kavramı
240
B. Yakınları Kavramının Destek Kavramından Farkı
243
C. Karşılaştırmalı Hukukta Yakınları Kavramı
246
1. Alman Hukukunda Yakınları Kavramı
246
2. Avusturya Hukukunda Yakınları Kavramı
250
3. İsviçre Hukukunda Yakınları Kavramı
253
4. Avrupa Hukuku Perspektifinde Yakınları Kavramı
260
D. Türk Hukukunda Yakınları Kavramı
262
§13. AĞIR BEDENSEL ZARARLARDA YAKINLARIN MANEVİ TAZMİNAT TALEBİ
272
II. Şok Zararları–Duygu Zararları Ayırımı
273
2. Karşılaştırmalı Hukukta Şok Zararları
273
a. Alman Hukukunda Şok Zararları
274
b. İsviçre Hukukunda Şok Zararları
277
c. Avusturya Hukukunda Şok Zararları
279
d. Diğer Hukuk Düzenlerinde Şok Zararları
284
2. Duygu Zararlarının Niteliği
285
3. Karşılaştırmalı Hukukta Duygu Zararları
289
a. Avrupa Konseyinin 14 Mart 1975 Tarihli Tavsiye Kararı
289
b. İsviçre Hukukunda Duygu Zararları
291
c. Alman Hukukunda Duygu Zararları
293
d. Avusturya Hukukunda Duygu Zararları
294
e. Diğer Hukuk Düzenlerinde Duygu Zararları
296
C. Avrupa Hukuku Perspektifinde Şok ve Duygu Zararları
299
III. İsviçre Hukukunda Ağır Bedensel Zararlarda Zarar Görenin Yakınlarının Manevi Tazminat Talebi
303
A. İsviçre Federal Mahkemesinin Uygulaması
303
1. İlk Zarar Görenin Bedensel Bütünlüğünün Ağır Şekilde İhlal Edilmiş Olması
305
a. İlk Zarar Görenin Ağır Şekilde Sakatlanmış Olması
308
b. İlk Zarar Görenin İletişim Yeteneğini Kaybetmiş Olması
308
2. Manevi Tazminat Talebinde Bulunan Yakının İlk Zarar Gören ile Aynı Evde Yaşaması ya da İlk Zarar Görenin Bakımını Üstlenmiş Olması
308
B. İsviçre Hukuk Öğretisinde İleri Sürülen Görüşler
309
C. İsviçre Hukukunda Ağır Bedensel Zararlarda Manevi Tazminat Talep Edebilecek Kişiler Çevresi
311
D. İsviçre Sorumluluk Hukukunun Revizyonu ve Birleştirilmesine İlişkin Kanun Tasarısı
313
IV. Türk Hukukunda Ağır Bedensel Zararlarda Zarar Görenin Yakınlarının Manevi Tazminat Talebi
315
A. 818 Sayılı Borçlar Kanunu’nun 47. Maddesine Göre Yakınların Manevi Tazminat Talebine İlişkin Olarak Türk Hukuk Öğretisinde İleri Sürülen Görüşler
315
B. Yargıtay’ın 818 Sayılı Borçlar Kanunu’nun Yürürlükte Olduğu Dönemde Yakınların Manevi Tazminat Talebine İlişkin Uygulaması
319
C. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun Ağır Bedensel Zararlarda Yakınların Manevi Tazminat Talebine İlişkin Düzenlemesi
322
D. Yargıtay’ın 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun Yürürlüğe Girmesinden Sonra Yakınların Manevi Tazminat Talebine İlişkin Uygulaması
325
E. Türk Hukukunda Ağır Bedensel Zararlarda Manevi Tazminat Talep Edebilecek Kişiler Çevresi
339
BEDENSEL BÜTÜNLÜĞÜN İHLALİNDE
MANEVİ TAZMİNATIN BELİRLENMESİ
§14. MANEVİ TAZMİNATIN BELİRLENMESİNDE HÂKİME TANINMIŞ OLAN TAKDİR YETKİSİ
345
II. Hâkime Tanınmış Olan Takdir Yetkisinin Sınırları
347
A. Kanunun Hâkime Takdir Yetkisi Tanımış Olması
347
B. Hâkimin Kanunun Çizdiği Sınırlar İçinde Kalması
348
C. Takdir Yetkisinin Kullanılmasında Yöntem (Hakkaniyet Yöntemi)
348
D. Hâkimin Takdir Yetkisini Kullanırken Sübjektif Davranmaması
350
E. Hâkimin Takdir Yetkisinin Gerekçelerini Göstermek Zorunda Olması
351
F. Takdir Yetkisinin Kullanılmasında Üst Yargı Denetiminin İşlemesi
352
§15. BEDENSEL BÜTÜNLÜĞÜN İHLAL EDİLMESİ DURUMUNDA MANEVİ TAZMİNATIN BELİRLENMESİNE ESAS OLAN OLGULAR
355
II. İsviçre – Türk Öğreti ve Uygulaması Tarafından Bedensel Bütünlüğün İhlalinde Manevi Tazminatın Belirlenmesinde Esas Alınan Başlıca Olgular
358
A. Manevi Zararın Ağırlığı
358
B. Zarar Verenin Kusuru
362
C. Zarar Görenin Kusuru
371
D. Zarar Görenin Yaşı
377
E. Zarar Görenin Ekonomik Durumu
381
F. Zarar Görenin Sosyal Konumu
388
G. Zarar Görenin Meslek Hayatının Olumsuz Şekilde Etkilenmesi
392
H. Zarar Görenin Üçüncü Kişilerin Bakım ve Yardımına Muhtaç Hale Gelmesi
394
I. Sorumlunun Ekonomik Durumu
397
J. Sorumlu Kişinin Yoksulluğa Düşecek Olması
399
L. Zarar Görenin Bedensel Yatkınlığı
401
M. Zarar Görenin (Mağdurun) Rızası
403
N. Zararın Hatır İşleri veya Zarar Görene Yardım Sırasında Meydana Gelmesi
405
1. Paranın Satın Alma Gücü
406
2. Psikolojik Rahatsızlıklar
408
4. Evlenme Şansının Azalması
409
5. Cinsel Fonksiyon Bozuklukları
410
6. Zarar Gören ile Manevi Tazminat Talebinde Bulunan Yakınlar Arasındaki İlişki
410
§16. BEDENSEL BÜTÜNLÜĞÜN İHLALİNDE HÜKMEDİLEN MANEVİ TAZMİNATIN ŞEKLİ HÜKMEDİLEN MANEVİ TAZMİNAT TUTARLARI VE MANEVİ TAZMİNATIN BELİRLENMESİ YÖNTEMLERİ
415
I. Bedensel Bütünlüğün İhlalinde Hükmedilen Manevi Tazminatın Şekli
415
II. Bedensel Bütünlüğün İhlalinde Hükmedilen Manevi Tazminat Tutarları
419
III. Manevi Tazminatın Belirlenmesi Yöntemleri
430
A. Alman Hukukunda Uygulanmakta Olan Yöntem
430
B. İsviçre Hukukunda Uygulanmakta Olan Yöntem
431
2. İki Aşamalı Yöntem
433
C. Türk Hukukunda Belli Bir Yöntemin Uygulanmamasına Yönelik Eleştiriler ve Çözüm Önerileri
435
MANEVİ TAZMİNATIN NİTELİĞİNE BAĞLI
BAZI SONUÇLAR VE ZAMANAŞIMI
§17. MANEVİ TAZMİNATIN NİTELİĞİNE BAĞLI BAZI SONUÇLAR
439
I. Manevi Tazminat Talebinin Mirasçılara Geçmesi ve Devri
439
A. Türk Pozitif Hukukunda Yaşanan Gelişmeler
439
B. Manevi Tazminat Talebinin Mirasçılara Geçmesi
440
C. Manevi Tazminat Talebinin Devri
444
II. Manevi Tazminat Talebinin Haczi
446
§18. MANEVİ TAZMİNAT TALEBİNİN TABİ OLDUĞU ZAMANAŞIMI SÜRESİ
447
II. İki Yıllık Kısa Zamanaşımı Süresi
447
III. On Yıllık Uzun Zamanaşımı Süresi
450
IV. Ceza Zamanaşımı Süresi
452