Trafik Kazalarından Kaynaklanan Bedensel Zararlar – Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Davaları Hüseyin Tuztaş  - Kitap

Trafik Kazalarından Kaynaklanan Bedensel Zararlar – Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Davaları

1. Baskı, 
Mart 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
17x25
Sayfa:
1672
Barkod:
9786050515046
Kapak Türü:
Ciltli
Fiyatı:
1.850,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Trafik kazalarından doğan bedensel (cismani) zararlar ile destekten yoksun kalma zararlarının tespiti ve bu zararlardan doğan tazminatların hesaplanması yönünde yeni Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları ile gelen yenilikler ardından Karayolları Trafik Kanununun 90, 92 ve 97. maddelerinde yapılan değişiklikler ve Anayasa Mahkemesi tarafından verilen iptal kararlan özellikle sigortacının sorumluluk kapsamını belirlemede bir çok tartışmaları beraberinde getirmiştir.
Bu kitabımda özellikle Yargıtay'ın en son içtihatları ışığında bedensel zarar ve destekten yoksun kalma zararları ve bu zararların belirlenmesi ile bu zararlardan doğan tazminat davalarından işleten, sürücü ve sigortacının sorumluluğu konularında doktrindeki görüşlere de yer vererek sorunlar ve çözüm yollan anlatılmıştır.
Bu eserimiz üç bölümden oluşmaktadır. Kitabımızda teorik tartışmalardan ziyade bedensel zarar ve destekten yoksun kalma zararlarının giderilmesi için açılan tazminat davalarında mahkemelerin veya hakemlerin önüne gelecek konular anlatılmış ve anlatılan konular ile ilgili Yargıtay'ın son içtihatları ışığında o konudaki son uygulamalar ve çözüm önerileri konu anlatımından hemen sonra gösterilmiştir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Sigortacının Sorumluluğu
.
Tazminat Hesaplama Usul ve Esasları
.
Manevi Tazminat
.
Yargılama Usulü ve Zamanaşımı
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
TAKDİM 
5
BİRİNCİ KİTAP
BİRİNCİ BÖLÜM
BEDENSEL ZARARLARDAN DOĞAN TAZMİNAT DAVALARI
I) GENEL OLARAK 
51
A) ZARAR KAVRAMI 
55
B) ZARARDAN SORUMLU OLANLAR 
56
II) BEDENSELZARARLAR 
57
A) TEDAVİ GİDERLERİ 
59
1) Sağlık Hizmeti Giderleri 
60
a) 6111 Sayılı Kanun yürürlüğe girdikten sonra yapılan sağlık hizmeti giderlerinden sorumluluk 
62
b) 6111 Sayılı Kanun Yürürlüğe girmeden önce yapılmış olan sağlık hizmeti giderlerinden sorumluluk 
64
aa) 6111 sayılı kanunun yürürlüğe girmesinden önce meydana gelen trafik kazalarından kaynaklanan sağlık hizmeti giderleri kanunun yürürlüğe girmesinden önce sigortacı tarafından ödenmiş ise SGK’dan rücu edebilir mi? 
65
bb) 6111 sayılı kanunun yürürlüğe girmesinden önce meydana gelen trafik kazalarından kaynaklanan sağlık hizmeti giderleri kanunun yürürlüğe girmesinden sonra sigortacı tarafından ödenmiş ise SGK’dan rücu edebilir mi? 
66
c) 6111 Sayılı Kanun yürürlüğe girmesinden önce sağlık hizmeti giderleri talepli açılan tazminat davalarında SGK’nun taraf durumu 
68
d) Zorun Mali Sorumluluk Sigortası olmayanlar yönünden Sorumluluk 
71
e) Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarında Sağlık Hizmeti Teminatı 
73
f) Genel Şartlar A.5/b maddesinin KTK’nun 98. maddesi karşısında ki durumu 
75
g) Sağlık hizmeti giderlerinin ispatı 
82
2) İyileşme Giderleri 
86
a) Sağlık hizmeti aldığı sırada yapılan diğer giderler 
86
b) Taburcu olduktan sonra yapılan giderler 
90
c) İlerde yapılacak giderler 
91
d) İyileşme giderlerinin ispatı 
95
B) KAZANÇ KAYBI 
97
1) Çalışanlar Yönünden 
98
2) Bir İşi Ve Kazancı Bulunmayanlar Yönünden 
102
3) Kendi Ev Hizmetlerini Yapan Ev Kadınları Yönünden 
103
4) Küçük Yaşta Sakat Bırakılan Çocuklar Yönünden 
104
5) Estetik Zararlar Yönünden 
106
C) ÇALIŞMA GÜCÜNÜN AZALMASINDAN YA DA YİTİRİLMESİNDEN DOĞAN KAYIPLAR 
108
1) Çalışma Gücünün Azalması (Geçici İşgöremezlik) 
109
a) Geçici iş göremezlik süresi 
109
b) Geçici iş göremezlik zararının tespiti 
110
c) Geçici iş göremezlik zararından sorumluluk 
114
2) Çalışma Gücünün Yitirilmesi (Sürekli İş Göremezlik –Maluliyet) 
118
D) EKONOMİK GELECEĞİN SARSILMASINDAN DOĞAN ZARARLAR 
124
İKİNCİ BÖLÜM
BEDENSEL ZARARLARIN BELİRLENMESİ
I) OLAY İLE ZARAR ARASINDA UYGUN İLLİYET BAĞI
(SEBEP – SONUÇ İLİŞKİSİ) 
136
A) SONUCU BİRDEN ÇOK SEBEBİN MEYDANA GETİRMESİ 
138
1) Birden Çok Sebebin Aynı Zararı Birlikte Meydana Getirmesi 
139
a) Ortak illiyet 
139
b) Yarışan illiyet 
141
c) Seçimlik illiyet 
142
2) Birden Çok Sebepten Yalnız Birinin Zararı Doğurması 
143
a) Önüne Geçilen İlliyet 
144
B) SEBEPLE ZARARLI SONUCUN UYGUN OLMAYIŞI 
146
1) Sebeple Zararlı Sonuç Arasında İlliyet Bağının Olmaması 
147
2) İlliyet Bağının Kesilmesi 
148
a) Mücbir Sebep 
149
aa) Mücbir sebebin şartları 
150
aaa) Mücbir sebebi teşkil eden bir olay olmalıdır 
150
bbb) Zarar verenin dışında bir olay olmalıdır (Haricilik) 
151
ccc) Bir davranış normunun veya borcun ihlâli 
152
ddd) Mücbir sebep ile zararlı sonuç arasında illiyet bağı olmalıdır 
152
eee) Kaçınılmazlık 
153
bb) Mücbir sebebin hükümleri 
153
b) Zarar Görenin Tam Kusuru 
154
c) Üçüncü Şahsın Kusuru 
159
II) BEDENSEL ZARARLARDAN SORUMLULUĞUN TESPİTİ 
163
A) KUSUR (SÜRÜCÜNÜN) SORUMLULUĞU 
163
1) Kusuru Açıklayan Teoriler 
165
a) Sübjektif Kusur Teorisi 
165
b) Objektifleştirilmiş Kusur Teorisi 
167
c) Objektif Kusur Teorisi 
168
2) Kusur ile illiyet bağı arasındaki ilişki 
169
3) Kusur ile zarar arasındaki ilişki 
171
4) Kusur ile fiil arasındaki ilişki 
171
5) Kusurun Unsurları 
172
a) Kusurun Sübjektif Unsuru (Ayırt Etme Gücü) 
172
b) Kusurun Objektif Unsuru 
173
6) Kusurun Belirlenmesinde Kanuni Düzenlemelerin Etkisi 
173
7) Kusurun Dereceleri 
174
a) Kasıt 
175
aa) Doğrudan Kasıt 
176
bb) Dolaylı Kasıt 
176
b) İhmal 
177
aa) Bilinçli İhmal– Bilinçsiz İhmal 
178
bb) Ağır İhmal 
178
cc) Orta İhmal 
179
dd) Hafif İhmal 
179
ee) Ağır Kusur– Hafif Kusur 
180
8) Mahkemece Kusurun Tespiti 
180
a) Kusurun İspat Yükü 
180
b) Hukuk Hâkiminin Bağımsızlığı İlkesi 
181
c) Kusurun Belirlenmesinde Bilirkişinin Rolü 
187
9) Haksız Fiillerden Doğan Borç İlişkilerinde Kusurun Önemi 
191
10) Tazminat Miktarının Belirlenmesinde Kusurun Etkisi 
191
11) Kusursuz Sorumlulukta Kusur (Ek Kusur) 
194
B) MOTORLU ARAÇ İŞLETENİN SORUMLULUĞU 
197
1) İşletenin Sorumluluğun Genel Şartları 
198
a) Bir zarar doğmuş olmalıdır 
198
b) Zarar bir trafik kazasından doğmuş olmalıdır 
199
c) Zarara motorlu bir araç sebep olmalıdır. 
202
aa) Hareket gücüne sahip olması 
202
bb) Kendi itici gücüyle hareket etmesi 
202
cc) Motorlu araç karayolunda hareket etmesi 
203
d) Zarara motorlu araç sebep olmalıdır ( uygun illiyet bağı) 
207
2) İşletenin Sorumluluğunun Özel Şartları 
208
a) İşleten Sıfatı Olması 
208
aa) İşleten kavramı 
208
bb) İşleten çeşitleri 
210
aaa) Gerçek işleten 
210
i) Araç maliki 
211
ii) Aracın mülkiyeti muhafaza kaydıyla alıcısı 
212
iii) Aracın uzun süreli kiracısı, ariyet ve rehin
alanı 
213
bbb) Farazi işleten 
215
i) Motorlu araçla ilgili mesleki faaliyette
bulunan kişiler 
215
ii) Yarış düzenleyicileri 
217
iii) Motorlu aracı çalan veya gasbeden kişiler 
218
iv) Devlet ve diğer kamu tüzel kişileri 
223
cc) İşletenin Eylemlerinden Sorumlu Olduğu Kişiler 
224
aaa) Sürücü 
225
bbb) Diğer yardımcılar 
227
b) Zarara motorlu aracın işletilmesi veya kanunda öngörülen diğer bir olay sebep olmalıdır 
228
aa) İşletilme halinde olan aracın vermiş olduğu zarardan sorumluluk 
229
bbb) Duran araçlarda işletme kavramı 
232
bb) İşletilme halinde olmayan aracın vermiş olduğu zarardan sorumluluk 
232
aaa) Zarar, işletilme halinde olmayan motorlu bir aracın sebep olduğu trafik kazasından doğmalıdır 
233
bbb) Zarar gören, kazaya, işletenin veya yardımcılarının kusurunun veya aracın bozukluğunun sebep olduğunu ispat etmelidir 
234
i) Kazaya işletenin veya yardımcılarının kusuru sebep olmalıdır 
234
ii) Kazaya araçtaki bir bozukluk sebep olmalıdır. 
235
cc) Kazadan sonra yapılan yardım çalışmaları sırasında doğan zararlardan sorumluluk 
237
c) İşleten Sorumluluktan Kurtulduğunu İspat Etmemiş Olmalıdır 
238
aa) İşleteni Sorumluluktan Kurtaracak Ön Şartlar 
239
bb) İşletenin Sorumluluktan kurtulmasının özel şartları 
240
aaa) Kazanın münhasıran mücbir sebepten ileri gelmesi 
240
bbb) Kazaya münhasıran zarar görenin ağır kusurunun neden olması 
243
ccc) Kazaya münhasıran üçüncü kişinin ağır kusurunun neden olması 
244
3) Araç İşletenin Sorumluluk Halleri 
245
a) İşletenin Tehlike (Kusursuz)Sorumluluğu 
246
b) İşletenin Olağan sebep sorumluluğu: 
248
c) İşletenin Kusur Sorumluluğu 
250
d) İşletenin Genel hükümlere Göre Sorumluluğu 
250
C) SİGORTACININ SÖZLEŞMEDEN DOĞAN SORUMLULUĞU 
251
1) Sigorta Hukuku Genel Hükümleri 
252
a) Tanımlar 
253
aa) Sigorta 
253
bb) Sigorta Sözleşmesi 
253
cc) Sigorta Şirketi 
256
dd) Acente 
257
ee) Sigorta Ettiren 
257
ff) Sigortalı 
257
gg) Lehtar 
258
hh) Zeyilname 
258
ıı) Prim 
260
ii) Sigorta değeri 
260
jj) Sigorta bedeli 
260
kk) Sigorta süresi 
262
ll) Teminat 
262
mm) Yenileme 
263
nn) Sigortacının Sorumluluğu 
263
b) Sigorta Sözleşmesinin Feshi Ve Cayma 
264
aa) Olağanüstü durumlarda fesih 
264
bb) Sigorta priminin artırılmasında fesih 
264
cc) Kısmi fesih ve cayma 
264
dd) Tarafların aczi, takibin semeresiz kalması 
265
ee) Sigortacının iflası 
265
c) Türk Ticaret Kanununa Göre Zamanaşımı 
265
d) Sigortacının Borç Ve Yükümlülükleri 
266
aa) Sigortacının sorumluluğunun başlama tarihi 
266
bb) Sigortacının aydınlatma yükümlülüğü 
266
cc) Sigorta poliçesi verme yükümlülüğü 
267
dd) Giderleri ödeme borcu 
268
ee) Tazminat ödeme borcunun doğması 
268
aaa) Kısmi tazminat ödemeleri 
269
bbb) Sigortacının tazminat borcundan kurtulması 
269
e) Sigorta Ettirenin Borç Ve Yükümlülükleri 
271
aa) Prim ödeme borcu 
271
aaa) Prim ödeme zamanı 
271
bbb) Prim ödeme yeri 
272
ccc) Primin indirilmesi 
272
ddd) Sigorta ettirenin temerrüde düşmesi 
273
bb) Beyan yükümlülüğü 
274
aaa) Sözleşmenin yapılması sırasında ki yükümlülükler 
274
bbb) Teklifin yapılması ile kabulü arasındaki değişiklikleri beyan yükümlülüğü 
276
ccc) Sözleşme süresi içinde beyan yükümlülüğü 
276
ddd) Riziko gerçekleştiğinde beyan yükümlülüğü 
277
cc) Bilgi verme ve araştırma yapılmasına izin verme yükümlülüğü 
278
dd) Zararı önleme, azaltma ve sigortacının rücu haklarını koruma yükümlülüğü 
278
ee) Sözleşmede öngörülen yükümlülüklerin ihlali halinde sigortacının fesih hakkı 
279
2) Zarar Sigortaları 
279
a) Mal Sigortaları 
280
aa) Başkası (Üçüncü Kişi) Lehine Sigorta 
280
bb) Üzerinde Sınırlı Ayni Hak Kurulan Eşyanın Sigortalanması 
283
aaa) Sınırlı ayni hak kurulan eşyayı malikinin kendi lehine sigorta yaptırması 
284
i) Sigorta tazminatının malike ödenebilmesinin şartları 
285
ii) Rehin Hakkı sahibinin izni olmadan malike yapılan ödemelerin sonuçları 
288
iii) Malikin prim borcunu ödemede temerrüde düşmesi 
288
iv) Sözleşmenin feshedilmesi veya sözleşmeden cayılması 
288
v) Bilgi verme yükümlülüğü 
289
vi) Malikin sigortacıya tazminat davası hakkı 
289
vii) Sınırlı ayni hak kurulan eşyayı malikin rehin alacaklısı lehine sigorta yaptırması 
291
bbb) Sınırlı ayni hak sahibinin kendi ad ve lehine rehinli malı sigorta yaptırması 
292
cc) Haciz 
294
dd) Geçmişe Etkili Sigorta 
294
ee) Sigortacının Tazminat Borcu 
295
aaa) Eksik sigorta 
295
bbb) Aşkın sigorta 
296
ccc) Takseli sigorta 
296
ff) Birden Çok Sigorta 
297
aaa) Müşterek sigorta 
297
bbb) Çifte sigorta 
298
ccc) Kısmi sigorta 
299
gg) Sigortacının Sigortalanan Menfaati İnceleyebilmesi 
299
hh) Sigorta Edilen Menfaatin Sahibinin Değişmesi 
300
jj) Zarar Gören Mal Ve Zararın Gerçekleştiği Yerde Değişiklik Yapmama Yükümlülüğü 
301
kk) Halefiyet 
301
b) Sorumluluk Sigortaları 
302
aa) Genel Hükümler 
302
aaa) Sözleşmenin konusu ve kapsamı 
302
bbb) Hukuki koruma 
303
ccc) Sigortalının Sigortacıya Bildirim Yükümlülüğü 
304
ddd) Sigortacının yardımları 
304
eee) Sigortalın sorumluluk konusu olaya kasten neden olması 
306
fff) Doğrudan dava hakkı 
307
ggg) Sigortacının zarar görenden bilgi alma hakkı 
308
hhh) Takas 
309
ııı) Halefiyet 
309
i– Sigortacının zarar görene yapmış olduğu ödeme sigorta teminatı kapsamında olmalıdır. 
310
ii– Sigortacı halefiyet gereği ödediği miktar kadar diğer sorumlulara talep ve dava hakkı vardır. 
311
iii) Zamanaşımı 
312
bb) Zorunlu Sorumluluk Sigortaları 
312
aaa) Sözleşme yapma zorunluluğu 
312
bbb) Zarar görenle ilişkide sigortacının ifa yükümlülüğü 
314
cc) Sorumluluk Sigortalarına Uygulanacak Hükümler 
315
3) Trafik Kazalarından Doğan Zararlardan Sigorta Şirketlerinin Sorumluluğu 
317
a) Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası 
319
aa) Genel Olarak 
319
bb) Sigortanın Sorumluluk Kapsamı 
320
cc) Sigorta Kapsamına Giren Teminat Türleri 
327
aaa) Maddi Zararlar Teminatı 
328
bbb) Sağlık Giderleri Teminatı 
328
ccc) Sürekli Sakatlık Teminatı 
331
ddd) Destekten Yoksun Kalma (Ölüm) Teminatı 
334
çç) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının Sorumluluk Alanı 
334
dd) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Teminat Dışında Kalan Hususlar 
340
aaa) Karayolları Trafik Kanununa göre teminat dışında kalan hususlar 
341
i– İşletenin; KTK uyarınca eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı yöneltebileceği talepler 
341
ii– İşletenin; eşinin, usul ve füruunun, kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler 
342
iii– İşletenin; KTK uyarınca sorumlu tutulmadığı şeye gelen zararlara ilişkin talepler 
344
v– Motorlu araçta taşınan eşyanın uğrayacağı zararlar 
345
vi– Manevi tazminata ilişkin talepler 
345
vii– Hak sahibinin kendi kusuruna denk gelen tazminat talepleri 
346
viii– İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri 
346
ix– Bu bent Anayasa Mahkemesinin 17/7/2020 tarihli ve E.:2019/40;
K.:2020/40 sayılı Kararı ile iptal edilmiştir. 
347
x– Destekten yoksun kalan hak sahibinin, destek şahsının kusuruna denk gelen tazminat talepleri 
347
xi– Gelir kaybı, kâr kaybı, iş durması ve kira mahrumiyeti gibi dolaylı zararlar 
348
xii– Hasar sebebiyle trafikten çekme veya hurdaya çıkarılma işlemi görmüş araçların değer kaybı tazminatı talepleri 
348
xiii– 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamındaki terör eylemlerinde ve bu eylemlerden doğan sabotajda kullanılan araçların neden olduğu ve sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri ile aracın terör eylemlerinde kullanıldığını veya kullanılacağını bilerek binen kişilerin ve terör ve sabotaj eyleminde yer alan kişilerin uğradıkları zararlara ilişkin talepler 
349
bbb) Genel şartlara göre teminat dışında kalan haller 
350
ee) Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları Ve Hukuki Mahiyeti 
354
ff) Anayasa Mahkemesi’nin 17/7/2020 tarih, 2019/40 esas, 2020/40 karar sayılı iptal ve itiraz ret sonuçları 
355
aaa) Anayasa Mahkemesi Kararlarının Bağlayıcılığı 
356
bbb) Anayasa Mahkemesi’nin Gerekçe Ve Yorumlarının Bağlayıcı Olup Olmadığı Sorunu 
358
i– Mahkeme’nin Gerekçe Ve Yorumlarının Bağlayıcı Olduğu Görüşü 
359
ii– Mahkeme’nin Gerekçe Ve Yorumlarının Bağlayıcı Olmadığı Görüşü 
360
iii– Anayasa Mahkemesi ile Yargıtay ve Danıştay Uygulamaları 
363
iv– Değerlendirme ve Sonuç 
365
ccc) Anayasa Mahkemesi’nin İptal Kararının Derdest Dosyalar Açısından Sonuçları 
367
ddd) Anayasa Mahkemesi İptal Kararının Sonuçları 
373
i– İptal Edilen Hükümler 
373
ii– Gerekçe Özeti 
373
iii– İptal Kararının Sonuçları 
374
ia– KTK’un 90. Maddesi yönünden sonuçları 
374
ib– KTK’un 92. Maddesi (i) Bendi yönünden sonuçları 
375
eee) Anayasa Mahkemesi İtiraz Ret Kararlarının Sonuçları 
376
i– Karayolları Trafik Kanun’un 90. Maddesinin Birinci Cümlesinde Yer alan “ bu Kanun…” ve “…öngörülen usul ve esaslara tabidir.” ibaresi yönünden 
376
ia– Ret edilen Hüküm 
376
ib– Gerekçe Özeti 
376
ic– Ret Kararının Sonuçları 
376
ii– Karayolları Trafik Kanun’un 92. Maddesinin (g) bendinde “Hak sahibinin kendi kusuruna denk gelen tazminat talepleri” ibaresi yönünden 
377
ia– Ret edilen Hüküm 
377
ib– Gerekçe Özeti 
377
ic– Ret Kararının Sonuçları 
377
iii– Karayolları Trafik Kanun’un 92. Maddesinin (h) bendinde “İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri” ibaresi yönünden 
378
ia– Ret edilen Hüküm 
378
ib– Gerekçe Özeti 
378
ic– Ret Kararının Sonuçları 
379
iv– Karayolları Trafik Kanun’un 93. Maddesinin Birinci Fıkrasında Yer Alan “Zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartları,…” İbaresi yönünden 
379
ia– Ret Edilen Hüküm 
379
ib– Gerekçe Özeti 
380
ic– Ret Kararı Sonucu 
380
v– Karayolları Trafik Kanun’un 97. Maddesinin Birinci Cümlesinde ki “Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir.”
İbaresi Yönünden 
381
ia– Ret Edilen Hüküm 
381
ib– Gerekçe Özeti 
381
ic– Ret Kararının Sonuçları 
383
vi– Karayolları Trafik Kanun’un 99. Maddesinin Birinci Fıkrasında Yer Alan “ zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartlarıyla belirlenen belgeleri, ” İbaresi yönünden 
384
ia– Ret Edilen Hüküm 
384
ib– Gerekçe Özeti 
385
ic– Ret Kararı Sonuçları 
386
fff) Sonuç olarak; 
387
gg) Sigorta Kapsamındaki Tazminatların Belirlenmesinde Usul Ve Esaslar 
388
ğğ) Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalının Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri 
396
aaa) Riziko gerçekleştiğinde ihbar yükümlülüğü 
396
bbb) Zararı önleme, azaltma ve sigortacının rücu haklarını koruma yükümlülüğü 
397
ccc) Bilgi, belge verme ve sigortacının araştırma yapmasına izin verme yükümlülüğü 
398
ddd) Tazminat talebine ve cezai kovuşturmaya ilişkin bilgi ve belgeleri verme yükümlülüğü 
398
eee) Sigortalının yükümlülüklerini yerine getirmemesinin sonuçları 
398
hh) Sigortacının Temerrüdü–Tazminat Ve Giderlerin Ödenmesi 
399
ii) Römork Veya Çekilen Araçların Verdiği Zarardan Sigortacının Sorumluluğu 
401
jj) Motorsuz Taşıt Ve Motorlu Bisikletten Sorumluluk 
406
kk) Motorlu Araçlarla İlgili Mesleki Faaliyette Bulunanlara Bırakılan Araçların Vermiş Olduğu Zararlardan Sorumluluk 
409
ll) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının Başlangıcı Ve Sonu 
412
mm) Sigortacının Halefiyeti 
412
aaa) Sigortacının zarar görene yapmış olduğu ödeme sigorta teminatı kapsamında olmalıdır 
413
bbb) Sigortacı halefiyet gereği ödediği miktar kadar diğer sorumlulara talep ve dava hakkı vardır 
414
nn) Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması 
414
oo) Sigortacının Sigotalısına Rücu Hakkı 
416
aaa) Zarar Verici Olayın Kast veya Ağır Kusuru Sonucu Oluşması 
419
bbb) Ehliyetsiz Araç Kullanmak 
424
ccc) Alkollü (Uyuşturucu veya Keyif Verici Maddeler Alarak) Araç Kullanmak 
429
ddd) İstiap Haddini Aşmak Ruhsat Olmadan Yolcu veya Patlayıcı–Parlayıcı Madde Taşımak 
433
eee) Sigorta Ettirenin Rizikonun Gerçekleşmesinden Sonra Gerekli Yükümlülükleri Yerine Getirmemesi 
434
fff) Aracın Çalınması veya Gasp Edilmesinde Sigortalının İhmali 
435
ggg) Olay Yerini Terk Etme Ve Kaza Ve Alkol Raporu Düzenlenme Yükümlülüğüne Aykırı Davranmak 
438
öö) Sigorta Ücretinin (Priminin) Ödenmesi 
441
pp) Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü 
444
rr) Sigortalının/Sigorta Ettirenin Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü Ve Sonuçları 
444
ss) Sigortalının Değişmesi 
445
şş) Tebliğ Ve İhbarlar 
449
tt) Sırların Saklı Tutulması 
449
uu) Sigortacıya Başvuru Ve Dava Hakkı 
449
aaa) Genel Olarak 
449
bbb) Zarar Görenin Sigortacıya Yazılı Başvuruda Bulunması 
451
ccc) Zarar Görenin Sigortacıya Başvurusunun Hukuki Niteliği 
456
i– Karayolları Trafik Kanunu 97. Maddesinde
ki Dava Şartının Hukuki Niteliği 
466
ii– Sigortacıya Yazılı Başvuruda Bulunulmuş Ancak 15 Günlük Süre Beklenmeden Dava Açılması Durumu 
475
üü) Sigorta Şirketine Karşı Açılan Davalarda Görevli Ve Yetkili Mahkeme 
481
aaa) Yargı Yolu Yönünden İdari Yargı– Adli Yargı Görev Alanına Giren Davalar 
481
bbb) Görevli Mahkeme 
489
ccc) Yetkili Mahkeme 
494
i– Genel Yetkili Mahkeme 
494
ii– Davalının Birden Fazla Olması Hâlinde Yetki 
494
iii– Şubeler ve tüzel kişilerle ilgili davalarda yetki 
495
iv– Sigorta sözleşmelerinden doğan davalarda yetki 
495
v– Haksız fiilden doğan davalarda yetki 
495
vi– KTK. 110/2 maddesi göre yetkili mahkeme 
496
vii– Genel Şartlar C.7 maddesine göre yetkili mahkeme 
496
viii– Sigorta şirketinin bölge müdürlüklerinin bulunduğu yer mahkemelerinin yetkisi 
496
ix– Yetki itirazının yapılması 
497
vv) Sigortacının Sorumluluğunu Kaldıran Anlaşmalar Ve Hak Düşürücü Süre 
497
yy) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortacısı Yönünden Zamanaşımı 
504
aaa) Zamanaşımı Süreleri 
505
i– İki yıllık Kısa süreli zamanaşımı 
506
ia– Zarar görenin zararı öğrenmesi 
506
ib– Zarar görenin tazminat yükümlüsünü öğrenmesi 
507
ii– On Yıllık Kesin (Mutlak) Süreli Zamanaşımı 
508
iii– Ceza zamanaşımı 
509
bbb) Zamanaşımının Durması 
512
ccc) Zamanaşımının Kesilmesi 
513
i) Zamanaşımının Kesilme Sebepleri 
515
zz) Garameten Zarar Giderim İlkesi 
517
b) Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası 
523
aa) 26.04.2016 Tarihine Kadar Olan Dönem 
524
aaa) Meydana gelen zararın öncelikle taşımacının sorumluluk sigortasından karşılanması 
526
i– Zarar görenlerin sadece ZMSS aleyhine dava açması 
531
ia– Taşımacılık mali sorumluluk sigortası olması durumunda 
531
ib– Taşımacılık mali sorumluluk sigortası olmaması durumunda 
531
ii– ZMSS ile Birlikte ZKTMSS Karşı Dava açılması 
531
iii– ZKTMSS ile birlikte diğer sorumlular aleyhine dava açılması 
532
bb) 26.04.2016 Tarihinden Sonraki Dönem 
538
aaa) Karayolu Yolcu Taşımalarında Zorunlu Sigorta yaptırma zorunluluğu ve sigortanın kapsamı 
540
bbb) Yönetmeliğe göre yaptırılması zorunlu olan sigortalar 
541
c) Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası 
542
aa) Genel olarak 
542
bb) Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortasının Özellikleri 
546
cc) Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortasında Sigortanın Konusu 
547
dd) Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortasında Kazanın Tanımı 
548
ee) Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortasında Kaza Sayılmayan Haller 
549
ff) Sigorta Kapsamına Giren Teminat Türleri 
549
aaa) Ölüm Teminatı 
549
bbb) Sakatlık Teminatı 
550
ccc) Tedavi Giderleri Teminatı 
554
gg) Koltuk Gerdi Kaza Sigortası Teminat Kapsamı Dışında Kalan Haller 
561
hh) Koltuk Ferdi Kaza Sigortası Yaptırmak Zorunda Olan Taşımacılar 
562
ıı) Koltuk Ferdi Kaza Sigortası Teminatının Başlangıcı ve Sonu 
565
ii) Koltuk Ferdi Kaza Sigortasında Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması ve Sigortacının Sigorta Ettirene Rücu Hakkı 
566
jj) Sigortalıların veya Hak Sahiplerinin Başvuru Hakkı ve Başvuru Süresi 
568
kk) Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettiren, Sigortalılar veya Hak Sahiplerinin Yükümlülükleri 
569
ll) Tazminatın Belirlenmesi ve Hakem Bilirkişiye Gidilmesi 
570
mm) Teminat Türlerinin Birleşmesi 
573
nn) Tazminatın Ödenmesi ve Sigortacının Temerrüdü 
573
oo) Sigortacının Halefiyeti 
574
öö) Sigorta Ücretinin Ödenmesi ve Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması 
575
pp) Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapılırken Beyan Yükümlülüğü 
577
rr) Sigorta Ettirenin Sigorta Süresi İçinde Beyan Yükümlülüğü 
578
ss) Sigorta Ettirenin Değişmesi 
579
şş) Tebliğ ve İhbarlar 
579
tt) Zaman Aşımı 
580
uu) Yetkili Mahkeme 
580
d) Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası 
582
aa) Genel olarak 
582
bb) Sigorta Teminatının Kapsamı 
582
cc) Ek Sözleşmeyle Teminat Kapsamına Alınabilecek Hal 
582
dd) Teminat Dışındaki Haller 
583
aaa) Sigortalının kendisinin uğrayacağı zararlar 
583
bbb) Aracı sevk ve idare edenin, aracı sevk ve idare ederken uğrayacağı zararlar dolayısıyla ileri sürülen talepler 
583
ccc) İşletenin veya aracı sevk edenin eşinin, usul ve füruunun (kendisi ile evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların) ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin uğrayacağı zararlar dolayısıyla ileri sürülen talepler 
583
ddd) Araç sahibi ile işleteni arasındaki ilişkide araca gelen zararlar dolayısıyla ileri sürülen talepler 
583
eee) Poliçede gösterilen aracın ve bu araç ile taşınan malların (yolcu bagajı ve benzeri eşya teminat dahilindedir) veya çekilen şeylerin bozulması zarar ve ziyaa uğraması yüzünden ileri sürülen talepler 
584
fff) Çalınan veya gaspedilen aracın sebep olduğu ve Karayolları Trafik Kanunu'na göre işletenin sorumlu olmadığı zararlar ile aracın çalındığını ve/veya gaspedildiğini bilerek binen yolcuların zarara uğramaları nedeniyle ileri sürülen talepler 
584
ggg) Sürat yarışlarına iştirak ve yarış güzergahında yapılan antremanlar sırasında meydana gelebilecek zarar ve ziyan nedeniyle ileri sürülen talepler 
585
hhh) Aracın gözetim, onarım, bakım, alım–satım, araçta değişiklik yapılması amacı ile veya benzeri bir amaçla faaliyette bulunan teşebbüslere bırakılmasından sonra aracın sebep olduğu zararlara ilişkin her türlü talepler 
585
ııı) Patlayıcı ve parlayıcı maddeler taşınması (yedek akaryakıt hariç) sebebiyle meydana gelen zarar ve ziyanlardan dolayı ileri sürülen talepler 
586
iii) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemlerinde ve bu eylemlerden doğan sabotajda kullanılan araçların neden olduğu ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre işletenin sorumlu olmadığı zararlar ile aracın terör eylemlerinde kullanıldığını veya kullanılacağını bilerek binen kişilerin zarara uğramaları nedeniyle ileri sürecekleri talepler, aracı terör ve buna bağlı sabotaj eylemlerinde kullanan kişilerin talepleri 
586
ee) Tazminatın Azaltılması veya Kaldırılması Sonucunu Doğuran Haller 
586
ff) Sigortacının sigortalıya rücu nedenleri 
587
gg) Sigortanın Başlangıcı ve Sonu 
588
ğğ) Sigorta Ettirenin Beyan Yükümlülüğü 
588
hh) Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları 
589
aaa) Kullanılış Tarzı Değişikliği 
589
bbb) İşletenin Değişmesi 
590
ıı) Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü 
591
ii) Zarar Gerçekleşmesinden Sonra Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri 
592
jj) Zarar ve Ziyanın Tespiti 
593
kk) Zarar ve Tazminatın Sigortacı Tarafından Ödenmesinin Sonuçları 
594
ll) Vergi, Resim ve Harçlar 
594
mm) Tebliğ ve İhbarlar 
594
nn) Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması 
594
oo) Yetkili Mahkeme 
595
öö) Zamanaşımı 
595
pp) Karayolları Trafik Kanunun İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortasına Uygulanacak Hükümleri 
596
aaa) Tazminatın azaltılması veya kaldırılması sonucunu doğuran haller 
596
bbb) Doğrudan doğruya talep ve dava hakkı: 
597
ccc) Zamanaşımı 
598
e) Güvence Hesabı 
598
aa) Genel Olarak 
598
bb) Güvence Hesabının Sorumluluğunun Doğma Şartları 
600
aaa) Sigortalının tespit edilememesi durumunda kişiye gelen bedensel zararlar 
600
bbb) Rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dâhilinde sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar 
602
ccc) Sigorta şirketinin malî bünye zaafiyeti nedeniyle sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatlarının iptal edilmesi ya da iflası halinde ödemekle yükümlü olduğu maddî ve bedensel zararlar için 
604
ddd) Çalınmış veya gasp edilmiş bir aracın karıştığı kazada, Karayolları Trafik Kanunu uyarınca işletenin sorumlu tutulmadığı hallerde, kişiye gelen bedensel zararlar için 
604
eee) Yeşil Kart Sigortası uygulamaları için faaliyet gösteren Türkiye Motorlu Taşıt Bürosunca yapılacak ödemeler için 
605
fff) Zorunlu sigorta teminat limitleri ile sigorta poliçesinde belirtilen teminat arasındaki fark kadar ödenecek bedensel tazminat tutarları için 
605
cc) Güvence Hesabının Gelirleri Ve Denetimi 
606
aaa) Hesabın gelirleri 
606
dd) Güvence Hesabının Giderleri 
606
ee) Güvence Hesabının Rücu Hakkı 
607
aaa) Zorunlu sigorta yaptırmayan veya geçerli teminat tutarları üzerinden zorunlu sigortaları yaptırmayan kişilere 
607
bbb) Sorumlunun sonradan belli olması halinde bu kişilere veya yükümlü sigorta şirketine 
608
ccc) Zarardan sorumlu kişilere veya yükümlü sigorta şirketine 
608
ddd) Güvence Hesabı Yönetmeliğinin 9. maddenin birinci fıkrasının (ç) bendine göre yapılan ödemeler çerçevesinde yükümlü sigorta şirketine 
610
eee) Güvence Hesabı Yönetmeliğinin 9. maddenin
ikinci fıkrasına göre yapılan ödemeler nedeniyle Büroya 
610
ff) Zarar Görenlerin Çokluğu 
610
hh) Ödemelerin İadesi 
610
III) GEÇİCİ VE SÜREKLİ İŞ GÜCÜ KAYBININ TESPİTİ 
611
A) GENEL OLARAK 
611
B) YARGITAY UYGULAMALARINA GÖRE İŞGÜCÜ KAYBI SÜRESİ VE SÜREKLİ İŞGÜCÜ KAYBI ORANININ TESPİTİ 
612
1) Geçici İş Göremezlik Süresi ve Sürekli İş Göremezlik Oranı Adli Tıp Uzmanı Tarafından Belirlenmelidir 
613
2) İşgöremezlik Süresi ve Oranı Belirlenirken Kişinin Mesleği, Yaptığı İşin Özellikleri ve İşini Yaparken Daha Çok Hangi Organını Kullandığı Dikkate Alınır. 
619
3) İş Göremezlik Süresi ve Oranı Kaza Tarihinde Ki Mevzuata Uygun Olarak Belirlenmelidir 
620
C) GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK SÜRESİ VE SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK ORANI TESPİTİNDE UYGULANACAK MEVZUAT 
622
1) Sosyal Sigortalar Sağlık İşlemleri Tüzüğü 
622
2) Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği 
623
3) Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği 
624
4) Özürlülük Ölçütü Sınıflandırılması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik 
626
5) Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik 
629
a) Yönetmeliği amacı 
631
b) Yönetmeliğin Kapsamı 
631
c) Yönetmeliğin Dayanağı 
632
d) Tanımlar 
632
e) Engellilik Sağlık Kurulunun Teşkili Ve Çalışma Usulü 
634
aa) Engellilik Sağlık Kurulun Teşkili 
634
aaa) Birden fazla uzmanlık dalını ilgilendiren engel durumlarının tespitinde: 
634
bbb) Tek bir uzmanlık dalını ilgilendiren engel durumlarının tespitinde: 
635
bb) Engellilik Sağlık Kurulunun çalışma usulü 
635
f) Yetkili sağlık kurum ve kuruluşları 
635
g) Erişkinler İçin Engellilik Sağlık Kurulu Raporunun Düzenleme Usulü 
636
h) Erişkinler İçin Terör, Kaza ve Yaralanmaya Bağlı Durum Bildirir Sağlık Kurulu Raporunun düzenlenme usulü 
637
ı) Erişkinler İçin Engellilik Sağlık Kurulu Raporu ve Erişkinler İçin Terör, Kaza ve Yaralanmaya Bağlı Durum Bildirir Sağlık Kurulu Raporunun düzenleme esasları 
638
i) Raporların geçerlilik süresi 
639
j) Raporlara itiraz 
641
k) Atıflar 
642
l) Kazanılmış haklar 
642
m) Erişkinler İçin Terör, Kaza ve Yaralanmaya Bağlı Durum Bildirir Sağlık Kurulu Raporunun ücreti 
643
n) Yürürlükten kaldırılan yönetmelik 
643
o) Raporların elektronik ortamda düzenlenmesi 
643
ö) Birden fazla hastalığı veya engeli bulunanların engel oranları 
644
p) Yürürlük 
645
r) Yürütme 
645
D) TRAFİK KAZALARINDAN DOĞAN İŞ GÜCÜ KAYIP ORANLARININ
TESPİTİNE İLİŞKİN MEVZUAT VE UYGULAMALARIN ANALİZİ 
645
E) RAPOR HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR 
652
1) Raporda Yer Alması Gereken Hususlar 
652
2) Rapor Hazırlanırken Kazanın Neden Olduğu Maluliyet Oranı Belirlenmelidir. 
654
3) Gelişen–Değişen Durum (Maluliyetin Niteliği ve Kapsamında Zaman İçinde Değişiklik Olması) 
656
F) BAKICI GİDERİ 
658
1) Genel Olarak 
658
2) Bakıcıya İhtiyaç Olup Olmadığının Tespiti 
659
3) Yargıtay Uygulamalarına Göre Bakıcı Giderinin Belirlenmesi ve Sorumluluk 
661
4) Bakıcı Tazminatından Hakkaniyet İndirimi Yapılabilir mi? 
662
5) Genel Şartlara Göre Bakıcı Giderlerinden Sorumluluk ve Bakıcı Giderlerinin Belirlenmesi 
669
a) Bakıcı giderlerinden sorumluluk 
669
bb) Sakatlık teminatı kapsamında ki bakıcı giderleri ve hesaplanması 
674
6) Yargıtay Uygulamaları İle Genel Şartlar Arasında Bakıcı Giderinden Sorumluluk ve Bakıcı Giderinin Belirlenmesine Yönelik Farklar 
676
aa) Yargıtay, bakıcı tuttuğunu ispat edip etmediğine bakılmaksızın bakıcı giderinin belirlenmesinde brüt asgari ücret esas almıştır 
676
bb) Yargıtay, sürekli sakatlık hangi oranda olursa olsun rapor ile kişinin sürekli başka birinin bakımına ihtiyaç duyduğu yani bakıcıya ihtiyacı olduğunun rapor ile tespit edilmesi durumunda bakıcı gideri brüt asgari ücretin tamamı üzerinden hesaplanacağı esa alınmıştır 
677
IV) TAZMİNATA ESAS KAZANCIN TESPİTİ 
678
A) FİİLEN BİR İŞİ VE KAZANCI OLANLAR AÇISINDAN 
680
1) Bir İş Yerine Bağlı Olarak Bordrolu Çalışanlar Açısından 
680
2) Bir İş Yerine Bağlı Olmadan Serbest Çalışanlar yada Belirli Bir Bordro İle Çalışmayanlar Açısından 
684
B) FİİLEN BİR İŞİ VE KAZANCI OLMAYANLAR 
692
1) Ev Kadınları Yönünden 
693
2) Öğrenciler Açısından 
694
3) 18 Yaşından Küçük Çocuklar Açısından 
698
C) AKTİF–PASİF DÖNEM TAZMİNATA ESAS KAZANÇLAR 
699
D) BİLİNEN DÖNEM BİLİNMEYEN DÖNEM KAZANÇLARI 
704
1) Bilinen (İşlemiş) Dönem Kazancı 
704
2) Bilinmeyen Dönem Kazancı 
709
D) GENEL ŞARTLARA GÖRE KAZANCIN BELİRLENMESİ 
713
1) Genel Şartlara Göre Aktif ve Pasif Dönemin Esasları 
714
2) Genel Şartlara Göre Aktif Dönem Gelirinin Belirlenmesi 
715
3) Genel Şartlara Göre Pasif Dönem Gelirinin Belirlenmesi 
717
4) Askerlik Süresinde Gelirin Belirlenmesi 
717
5) Bilinen/İşlemiş Dönem Gelirinin Belirlenmesi 
717
6) Bilinmeyen/İşleyecek Dönem Gelirinin Belirlenmesi 
718
V) MUHTEMEL HAYAT SÜRESİNİN BELİRLENMESİ ZARAR GÖRENİN YAŞAM SÜRESİ 
720
A) PMF (Population Mesculine et Fèminine) 1931 FRANSA HAYAT TABLOSU 
721
B) CSO (Commissioners Standard Ordinary) 1980 ABD HAYAT TABLOSU 
722
C) TRH–2010 (Ulusal Mortalite) HAYAT TABLOSU 
723
VI) ASKERLİK SÜRESİNİN TAZMİNATTAN İNDİRİLİP İNDİRİLMEYECEĞİ 
728
İKİNCİ KİTAP
BİRİNCİ BÖLÜM
DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNAT DAVALARI
I) GENEL OLARAK 
733
A) CENAZE GİDERLERİ 
735
B) ÖLÜM HEMEN GERÇEKLEŞMEMİŞSE TEDAVİ GİDERLERİ İLE ÇALIŞMA GÜCÜNÜN AZALMASINDAN YA DA YİTİRİLMESİNDEN DOĞAN KAYIPLAR 
737
C) ÖLENİN DESTEĞİNDEN YOKSUN KALAN KİŞİLERİN BU SEBEPLE UĞRADIKLARI KAYIPLAR 
739
II) DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATININ TANIMI 
739
III) DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATININ NİTELİĞİ 
741
IV) DESTEKTEN YOKSUN KALMA ZARARI VE TAZMİNAT DAVALARININ ÖZELLİKLERİ 
743
A) BAĞIMSIZ BİR TAZMİNAT TALEBİ OLMASI 
745
B) KENDİNE ÖZGÜ BİR TAZMİNAT OLMASI 
750
C) MADDÎ TAZMİNAT NİTELİĞİNDE OLMASI 
751
D) DESTEK KAYBINDAN DOĞAN ZARARIN YANSIMA YOLUYLA UĞRANILAN BİR ZARAR OLMASI 
753
1) Genel Olarak 
753
2) Yansıma Yoluyla Zarara Uğrayanlar Bakımından Tazminatın Kapsamı 
755
3) Giderilecek Zarar Bakımından Tazminatın Kapsamı 
756
E) DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATININ NAFAKA BORCU OLMAYIŞI 
757
F) TAZMİNAT TALEBİNİN HACZEDİLEMEZLİĞİ 
760
V) DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATININ ŞARTLARI 
760
A) DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATININ GENEL ŞARTLARI 
760
1) Bir Fiil (Eylem) Olması 
761
2) Eylemin Hukuka Aykırılık Olması 
762
a) Haklı savunma (Meşru Müdafaa) 
763
b) Zaruret (zorunluluk) hali 
763
c) Kendi Hakkını Koruma 
764
d) Zarar görenin rızası 
765
e) Üstün nitelikte özel yarar 
765
f) Üstün nitelikte kamusal yarar 
766
g) Kanunun verdiği yetkinin kullanılması 
766
3) Hukuka Aykırı Fiilden Bir Zararın Doğması 
766
4) Hukuka Aykırı Fiille Zarar Arasında Uygun İlliyet Bağının Bulunması 
769
a) İlliyet Bağını Kesen Sebepler 
772
aa) Mücbir sebep 
772
aaa) Mücbir sebebin unsurları 
773
i– Mücbir sebebi teşkil eden bir olay olmalıdır 
773
ii– Zarar verenin dışında bir olay olmalıdır
(Haricilik) 
775
iii– Bir davranış normunun veya borcun ihlâli : 
775
iv– Mücbir sebep ile zararlı sonuç arasında illiyet bağı olmalıdır 
775
v– Kaçınılmazlık 
776
bbb) Mücbir sebebin sonuçları 
777
bb) Zarar görenin tam kusuru 
778
cc) Üçüncü şahsın kusuru 
779
5) Hukuka Aykırı Fiilin Kusurla İşlenmiş Olması 
780
B) DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATININ ÖZEL ŞARTLARI 
782
1) Bir Ölüm Olması 
783
2) Ölen Kişinin Destek Olması 
784
a) Gerçek (Fiili) Destek 
787
aa) Eşlerin birbirlerine desteği 
788
aaa) Destek Olarak Koca 
788
bbb) Destek Olarak Evli Kadın 
791
bb) Çocukların anne ve babasına desteği 
794
cc) Anne ve babanın çocuklara desteği 
796
dd) Kardeşin kardeşe desteği 
804
ee) Medeni Nikah Olmaksızın Birlikte Yaşayanların desteği 
807
b) Farazi Destek 
814
aa) Küçük çocuğun anne ve babasına desteği 
814
bb) Nişanlının destek durumu 
817
3) Bakım İlişkisi Olması 
823
a) Bakma kavramı 
823
b) Bakım ilişkisinin unsurları 
826
aa) Bakım Fiili (Eylemli), Düzenli ve Sürekli Olacak 
826
bb) Bakım Karşılıksız Olacak 
828
cc) Bakım Ekonomik Olacak 
828
dd) Destek Bakım Gücüne Sahip Olacak 
830
ee) Bakım Ahlâka Aykırı bir Amaç Taşımayacak 
834
4) Destek Talep Edenin Bakım İhtiyacı İçinde Bulunması 
835
İKİNCİ BÖLÜM
DESTEKTEN YOKSUN KALMA ZARARLARININ BELİRLENMESİ
I) DESTEKTEN YOKSUN KALMA ZARARININ BELİRLENMESİNDE ESAS ALINACAK TARİH 
845
II) ZARARIN BELİRLENMESİNDE ESAS ALINACAK KAZANÇ 
851
A) GENEL OLARAK 
851
B) GERÇEK DESTEĞİN KAZANCININ BELİRLENMESİ 
855
1) Bir İşyerine Bağlı Olarak Ücretle Çalışanlar Yönünden 
855
2) Serbest Çalışanlar Yönünden 
859
C) FARAZİ DESTEĞİN KAZANCININ BELİRLENMESİ 
863
D) EV HANIMININ GELİRİNİN TESPİTİ 
866
E) AKTİF– PASİF DÖNEME ESAS GELİRLER 
866
F) BİLİNEN DÖNEM BİLİNMEYEN DÖNEME ESAS GELİRLER 
869
1) Bilinen (işlemiş) Dönem Geliri 
869
2) Bilinmeyen (işleyecek)Dönem Geliri 
871
G) KARAYOLLARI MOTORLU ARAÇLAR ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI GENEL ŞARTLARINA GÖRE DESTEĞİN GELİRİN BELİRLENMESİ 
877
1) Genel Şartlara Göre Aktif Dönemde Destek Şahsının Hesaplamaya Esas Gelirinin Tespiti 
877
2) Genel Şartlara Göre Pasif Dönemde Destek Şahsının Hesaplamaya Esas Gelirinin Tespiti 
880
3) Genel Şartlara Göre İşlemiş (Bilinen) Dönem Gelirinin Tespiti 
882
4 ) Genel Şartlara Göre İşleyecek (Bilinmeyen) Dönem Gelirinin Tespiti 
883
III) DESTEKTEN YOKSUN KALANLARIN GELİRDEN ALACAKLARI PAY 
884
A) GENEL OLARAK 
884
B) DESTEK PAY SİSTEMLERİ 
887
1) Federal Mahkemenin Uyguladığı Pay Oranları 
887
2) Almanya Uygulaması 
887
3) Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Pay Oranları 
888
4) Yüzde Esasına Göre Destek Pay Oranı 
889
5) SGK’nun esas aldığı pay oranları 
889
6) Pay Esasına Göre Destek Pay Oranı 
894
C) HUKUKUMUZDA KABUL EDİLEN PAY ORANLARI 
894
1) Genel Olarak 
894
2) Çocuksuz Eşin Payı 
900
3) Çocuklarla Birlikte Eşin Payı 
901
4) Eş Ve Çocuklar İle Birlikte Anne–Babanın Payı 
904
5) Küçük Çocukların Ana–Babalarına Varsayımsal Destekliği 
913
6) Kardeşin Kardeşe Destekliğinde Destek Payları 
920
IV) DESTEĞİN YARDIMININ DEVAM SÜRESİ (HAYAT TABLOLARI) 
921
A) PMF (Population Mesculine et Fèminine) 1931 FRANSA HAYAT
TABLOSU 
926
B) CSO (Commissioners Standard Ordinary) 1980 ABD HAYAT
TABLOSU 
928
C) TRH–2010 (Ulusal Mortalite) HAYAT TABLOSU 
929
V) DESTEKTEN YOKSUN KALANLARIN BAKIM SÜRELERİ 
936
VI) SORUMLULUĞUN VE SORUMLULARIN TESPİTİ 
945
A) KUSURA DAYALI SORUMLULUK 
946
1) Genel Olarak 
946
2) Kusur Oranlarının Belirlenmesi 
953
3) Ceza Mahkemesinin Kararının Hukuk Mahkemesine Etkisi 
958
B) İŞLETENİN SORUMLULUĞU 
962
1) İşleten Sıfatı 
963
a) Gerçek işleten 
965
aa) Araç maliki: 
965
bb) Aracın mülkiyeti muhafaza kaydıyla alıcısı: 
967
cc) Aracın uzun süreli kiracısı, ariyet ve rehin alanı 
968
b) Farazi işleten 
970
aa) Motorlu araçla ilgili mesleki faaliyette bulunan kişiler 
971
bb) Yarış düzenleyicileri 
973
cc) Motorlu aracı çalan veya gasp eden kişiler 
975
dd) Devlet ve diğer kamu tüzel kişileri 
978
c) İşletenin Eylemlerinden Sorumlu Olduğu Kişiler 
979
aa) Sürücü 
980
bb) Aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişiler 
982
2) Araç İşletenin Sorumluluk Halleri 
983
a) İşletenin Tehlike Sorumluluğu 
984
bb) Duran araçlarda işletme kavramı. 
986
b) İşletenin Kusur Sorumluğu 
987
aa) Ölüm, işletilme halinde olmayan motorlu bir aracın sebep olduğu trafik kazasından doğmalıdır 
988
bb) Destekten yoksun kalanlar, kazaya, işletenin veya yardımcılarının kusurunun veya aracın bozukluğunun sebep olduğunu ispat etmelidir 
989
c) Kazadan Sonra Yapılan Yardım Çalışmaları Sırasında Doğan Zararlardan İşletenin Sorumluluğu 
991
3) Destekten Yoksun Kalma Zararından İşletenin Sorumluluğunun Şartları 
991
a) Bir ölüm olmalıdır 
992
b) Ölüm bir trafik kazasından doğmuş olmalıdır 
992
c) Ölüme motorlu bir araç sebep olmalıdır 
994
aa) Hareket gücüne sahip olması 
994
bb) Kendi itici gücüyle hareket etmesi 
995
cc) Motorlu araç karayolunda hareket etmesi 
995
d) Ölümle motorlu aracın sebebiyet verdiği kaza arasında uygun illiyet bağı bulunmalıdır 
999
4) İşletenin Sorumluluktan Kurtulması Veya Sorumluluğun Azaltılması 
1002
a) İşleteni sorumluluktan kurtaracak ön şartlar 
1003
aa) İşleten, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kusurunun bulunmadığını ispat zorundadır 
1003
bb) İşleten, araçtaki bir bozukluğun kazayı etkilemiş olmadığını ispat zorundadır 
1004
b) İşletenin Sorumluluktan kurtulmasının özel şartları 
1004
aa) Mücbir Sebep 
1005
bb) Zarar Görenin Ağır Kusuru 
1006
cc) Üçüncü Kişinin Ağır Kusuru 
1007
C– SİGORTACININ SORUMLULUĞU 
1008
1) Genel Olarak 
1008
a) Sigorta sözleşmesi 
1009
aa) Sigortacı 
1011
bb) Sigorta Ettiren 
1011
cc) Sigortalı 
1012
dd) Lehtar 
1012
ee) Sigorta sözleşmesinin feshi ve cayma 
1013
aaa) Olağanüstü durumlarda fesih 
1013
bbb) Sigorta priminin artırılmasında fesih 
1013
ccc) Kısmi fesih ve cayma 
1013
ddd) Tarafların aczi, takibin semeresiz kalması 
1014
eee) Sigortacının iflası 
1014
b) Zorunlu Sorumluluk Sigortaları Genel Hükümleri 
1014
aa) Genel olarak 
1014
bb) Sözleşme yapma zorunluluğu 
1015
cc) Zarar görenle ilişkide sigortacının ifa yükümlülüğü 
1016
2) Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası 
1017
a) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Sorumluluk Kapsamı 
1018
b) Sigorta Kapsamına Giren Destekten Yoksun Kalma (Ölüm) Teminatı 
1023
aa) Ölen desteğin üçüncü kişi olması 
1024
aaa) Aktif dönemde 
1028
bbb) Pasif dönem 
1029
ccc) İşlemiş dönem 
1029
ddd) İşleyecek dönem 
1029
eee) Yeniden evlenme ihtimali 
1030
c) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının Sorumluluk Alanı 
1031
d) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Teminat Dışında Kalan Hususlar 
1038
aa) Karayolları Trafik Kanununa göre teminat dışında kalan hususlar 
1038
aaa) İşletenin; KTK. uyarınca eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı yöneltebileceği talepler 
1038
bbb) İşletenin; eşinin, usul ve füruunun, kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler 
1039
ccc) İşletenin; bu Kanun uyarınca sorumlu tutulmadığı şeye gelen zararlara ilişkin talepler 
1041
eee) Motorlu araçta taşınan eşyanın uğrayacağı zararlar 
1043
fff) Manevi tazminata ilişkin talepler 
1043
ggg) Hak sahibinin kendi kusuruna denk gelen tazminat talepleri 
1043
hhh) İlgililerin, sigortalının sorumluluk riski kapsamında olmayan tazminat talepleri 
1044
ııı) Bu bent Anayasa Mahkemesinin 17/7/2020 tarihli ve E.:2019/40; K.:2020/40 sayılı Kararı ile iptal edilmiştir. 
1045
iii) Destekten yoksun kalan hak sahibinin, destek şahsının kusuruna denk gelen tazminat talepleri 
1045
jjj) Gelir kaybı, kâr kaybı, iş durması ve kira mahrumiyeti gibi dolaylı zararlar, 
1046
kkk) Hasar sebebiyle trafikten çekme veya hurdaya çıkarılma işlemi görmüş araçların değer kaybı tazminatı talepleri, 
1046
lll) KTK 92. maddesine 19.06.2021 tarihinde yürürlüğe giren 7327 sayılı kanunun 19. maddesi ile (m) fıkrası eklenmiştir. Bu fıkraya göre; 
1046
bb) Genel Şartlara Göre Teminat Dışında Kalan Haller 
1048
cc) Tek taraflı trafik kazalarında işleten veya sürücünün yüzde yüz kendi kusuru ile ölümüne neden olması durumunda zorunlu mali sorumluluk sigortasının sorumluluğu 
1053
e) Sigorta Kapsamındaki Destekten Yoksun Kalma Zararlarının Belirlenmesinde Usul Ve Esaslar 
1070
f) Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalının Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri 
1073
aa) Riziko gerçekleştiğinde ihbar yükümlülüğü 
1073
bb) Zararı önleme, azaltma ve sigortacının rücu haklarını koruma yükümlülüğü 
1074
cc) Bilgi, belge verme ve sigortacının araştırma yapmasına izin verme yükümlülüğü 
1075
çç) Tazminat talebine ve cezai kovuşturmaya ilişkin bilgi ve belgeleri verme yükümlülüğü 
1075
dd) Sigortalının yükümlülüklerini yerine getirmemesinin sonuçları 
1075
g) Sigortacının Temerrüdü–Tazminat Ve Giderlerin Ödenmesi 
1076
h) Römork Veya Çekilen Araçların Verdiği Zarardan sigortacının Sorumluluğu 
1080
i) Motorsuz Taşıt Ve Motorlu Bisikletten Sigortacının Sorumluluğu 
1084
j) Motorlu Araçlarla İlgili Mesleki Faaliyette Bulunanlara Bırakılan Araçların Vermiş Olduğu Zararlardan Sigortacının Sorumluluğu 
1087
k) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının Başlangıcı Ve Sonu 
1090
l) Sigortacının Halefiyeti 
1093
aa) Sigortacının yapmış olduğu ödeme sigorta destekten yoksun kalma teminatı kapsamında olmalıdır 
1093
bb) Sigortacı halefiyet gereği ödediği miktar kadar diğer sorumlulara talep ve dava hakkı vardır 
1095
m) Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması Ve Sigortacının Sigortalıya Rücu Hakkı 
1095
aa) Zarar Verici Olayın Kast veya Ağır Kusuru Sonucu Oluşması 
1099
bb) Ehliyetsiz Araç Kullanmak 
1103
cc) Alkollü (Uyuşturucu veya Keyif Verici Maddeler Alarak) Araç Kullanmak 
1107
çç) İstiap Haddini Aşmak Ruhsat Olmadan Yolcu veya Patlayıcı–Parlayıcı Madde Taşımak 
1113
dd) Sigorta Ettirenin Rizikonun Gerçekleşmesinden Sonra Gerekli Yükümlülükleri Yerine Getirmemesi 
1114
ee) Aracın Çalınması veya Gasp Edilmesinde Sigortalının İhmali 
1115
ff) Olay Yerini Terk Etme Ve Kaza Ve Alkol Raporu Düzenlenme Yükümlülüğüne Aykırı Davranmak 
1117
n) Sigorta Priminin Ödenmesi 
1120
o) Sigortalının Sigortacıya Beyan Yükümlülüğü 
1122
aa) Sigortalının Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü 
1122
bb) Sigortalının/Sigorta Ettirenin Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü Ve Sonuçları 
1123
ö) Sigortalının Değişmesi 
1124
p) Tebliğ Ve İhbarlar 
1127
r) Zarar Gören Kişilerin Sigortacıya Başvuru Ve Dava Hakkı 
1128
aa) Genel olarak 
1128
bb) Sigortacıya Karşı Dava Açma Şartları 
1131
aaa) Zarar gören ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması 
1131
bbb) Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verdiği cevap zarar görenin talebini karşılamaması 
1133
ccc) Sigortacıya yazılı başvuruda bulunulmuş ancak 15 günlük süre beklenmeden dava açılması durumu 
1134
s) Sigorta Şirketine Karşı Açılan Davalarda Görevli Ve Yetkili Mahkeme 
1138
aa) Yargı Yolu Yönünden İdari Yargı– Adli Yargı Görev Alanına Giren Davalar 
1139
bb) Görevli Mahkeme 
1145
cc) Yetkili Mahkeme 
1148
aaa) Haksız fiilden doğan davalarda; 
1148
bbb) KTK. 110/2 maddesi göre; 
1148
ccc) ZMSS Genel Şartlar C.7 maddesine göre; 
1149
ddd) Sigorta şirketinin bölge müdürlüklerinin bulunduğu yer mahkemelerinin yetkisi 
1149
ş) Sigortacının Sorumluluğunu Kaldıran Anlaşmalar Ve Hak Düşürücü Süre 
1149
t) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortacısı Yönünden Zamanaşımı 
1154
aa) İki yıllık Kısa süreli zamanaşımı 
1154
bb) On Yıllık Kesin (Mutlak) Süreli Zamanaşımı 
1156
cc) Ceza zamanaşımı 
1156
u) Garameten Zarar Giderim İlkesi 
1158
3) Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası 
1162
4) Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası 
1163
a) Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortasının özelliklerini ve diğer sigortadan farklı yanları 
1166
b) Ölüm Teminatı 
1167
c) Teminat Kapsamı Dışında Kalan Haller 
1169
d) Sigorta Teminatının Başlangıcı ve Sonu 
1170
e) Zarar gören yolcunun zararını ödeyen sigortacının sigorta ettiren taşıyıcıya rücu nedenleri 
1171
f) Tazminatın Belirlenmesi ve Hakem Bilirkişiye Gidilmesi 
1172
g) Teminat Türlerinin Birleşmesi 
1174
h) Tazminatın Ödenmesi ve Sigortacının Temerrüdü 
1175
ı) Sigortacının Halefiyeti 
1175
i) Sigorta Ücretinin Ödenmesi ve Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması 
1176
j) Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapılırken Beyan Yükümlülüğü 
1178
k) Sigorta Ettirenin Sigorta Süresi İçinde Beyan Yükümlülüğü 
1179
m) Zamanaşımı 
1180
n) Yetkili Mahkeme 
1181
5) Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası 
1181
a) Genel olarak 
1181
b) Sigorta Teminatının Kapsamı 
1181
c) Ek Sözleşmeyle Teminat Kapsamına Alınabilecek Hal 
1182
d) Teminat Dışındaki Haller 
1183
e) Tazminatın Azaltılması veya Kaldırılması Sonucunu Doğuran Haller 
1185
f) Sigortacının sigortalıya rücu nedenleri 
1185
g) Sigortanın Başlangıcı ve Sonu 
1186
ğ) Sigorta Ettirenin Beyan Yükümlülüğü 
1186
h) Sigorta Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğü ve Sonuçları 
1187
aa) Kullanılış Tarzı Değişikliği: 
1187
bb) İşletenin Değişmesi: 
1189
ı) Sigorta Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü 
1189
i) Zarar Gerçekleşmesinden Sonra Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri 
1190
j) Zarar ve Ziyanın Tespiti 
1191
k) Zarar ve Tazminatın Sigortacı Tarafından Ödenmesinin Sonuçları 
1192
l) Tebliğ ve İhbarlar 
1193
m) Yetkili Mahkeme 
1193
n) Zamanaşımı 
1193
o) Karayolları Trafik Kanunun İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortasına Uygulanacak Hükümleri 
1194
6) Güvence Hesabı 
1194
a) Genel Olarak 
1194
b) Güvence Hesabının Sorumluluğunun Doğma Şartları 
1195
aa) Sigortalının tespit edilememesi durumunda kişiye gelen bedensel zararlar için 
1195
bb) Rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dâhilinde sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar için 
1196
cc) Sigorta şirketinin malî bünye zaafiyeti nedeniyle sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatlarının iptal edilmesi ya da iflası halinde ödemekle yükümlü olduğu maddî ve bedensel zararlar için 
1196
çç) Çalınmış veya gasp edilmiş bir aracın karıştığı kazada, Karayolları Trafik Kanunu uyarınca işletenin sorumlu tutulmadığı hallerde, kişiye gelen bedensel zararlar için 
1196
dd) Yeşil Kart Sigortası uygulamaları için faaliyet gösteren Türkiye Motorlu Taşıt Bürosunca yapılacak ödemeler için 
1197
c) Güvence Hesabının Rücu Hakkı 
1197
aa) Zorunlu sigorta yaptırmayan veya geçerli teminat tutarları üzerinden zorunlu sigortaları yaptırmayan kişilere 
1197
bb) Sorumlunun sonradan belli olması halinde bu kişilere veya yükümlü sigorta şirketine 
1198
cc) Zarardan sorumlu kişilere veya yükümlü sigorta şirketine 
1198
çç) Güvence Hesabı Yönetmeliğinin 9. maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendine göre yapılan ödemeler çerçevesinde yükümlü sigorta şirketine 
1199
dd) Güvence Hesabı Yönetmeliğinin 9. maddenin ikinci fıkrasına göre yapılan ödemeler nedeniyle Büroya 
1199
d) Ödemelerin İadesi 
1200
7) Destekten Yoksun Kalma Zararını Azaltan Haller 
1200
a) Mirastan Elde Edilecek Menfaatler 
1200
b) Yetiştirme Giderleri 
1207
c) Hayatta Kalan Eşin Tekrar Evlenme İhtimali 
1209
aa) Evlenme ihtimalinin belirlenmesi 
1209
bb) Evlenme ihtimalinin belirlenme tarihi 
1213
8) Tazminattan Yapılacak İndirimler 
1217
a) Hakkaniyet İndirimi 
1217
b) Hatır Taşıması İndirimi 
1230
aa) Genel olarak 
1230
bb) Hatır Taşıması İndiriminin Şartları 
1232
aaa) Taşıma ve kullandırma ücretsiz olmalı 
1232
bbb) Hatır için taşınan veya kullanan kişinin ölmesi ya da yaralanması 
1234
ccc) Ölüm veya yaralanma hatır taşıması sırasında olmalıdır. 
1235
cc) Hatır İçin Taşımada Maddi ve Manevi Tazminat Talepleri 
1236
dd) Hatır İçin Taşımada Zamanaşımı 
1236
ee) Hatır Taşımasının İleri Sürülmesi ve İspat Yükü 
1237
ff) Hatır İçin Taşınanın Uğradığı Zararların ZMSS Teminat Kapsamında Olup Olmadığı 
1239
gg) Hatır taşıması indiriminde hakimin taktir yetkisi 
1248
hh) Hatır İndiriminin diğer sorumlulara etkisi 
1251
c) Müterafik (Ortak) Kusur İndirimi 
1252
aa) Genel Olarak 
1252
bb) Müterafik ( Ortak) Kusurda İndirim Sebepleri 
1258
aaa) Zarar göreninzararı doğuran fiile razı olması 
1259
bbb) Zarar görenin zararın doğmasında ya da artmasında etkili olması 
1261
ccc) Zarar gören tazminat yükümlüsünün durumunu ağırlaştırmış olması 
1263
ddd) Tazminatın Ödenmesi Zarar Verenin Mali Durumunu Kötüleştirilmesi 
1265
i– Zarar sorumlusunun hafif kusurlu olması 
1266
ii– Belirlenen tazminatı ödemekle zarar veren yoksulluğa düşecek olması 
1267
iii– Hakkaniyetin indirimi gerektirmesi 
1268
cc) Müterafik Kusur İndirimi Oranı 
1272
dd) Müterafik Kusurun İleri Sürülüşü 
1274
9) Zarar Görenlere Yapılan Ödemelerin Tazminattan Mahsubu 
1275
a) Sosyal Güvenlik Kurumunca Yapılan Ödeme Ve Bağlanan Gelirlerin Tazminattan İndirilmesi 
1275
aa) Genel olarak 
1275
bb) İşverenin sorumluluğunun kapsamı 
1279
aaa) İç tavan 
1279
bbb) Dış tavan 
1279
cc) İşverenin 5510 sayılı Kanun 23. maddesi açısından sorumluluğu 
1283
dd) Üçüncü kişinin sorumluluğu 
1284
aaa) Sigortalıya ve hak sahibine bağlanan gelirin kesilmesi durumu 
1288
bbb) Sigortalının iş göremezlik derecesinde artmanın veya azalması durumu 
1289
ccc) Farklı sigorta kollarına ait gelir ve aylıkların birleşmesi durumu 
1290
ff) Rücu edilemeyecek ödemeler 
1294
b) Emekli Sandığınca Yapılan Ödemeler 
1299
c) Özel Sigorta Ödemeleri 
1304
aa) Can Sigortaları 
1304
bb) Sorumluluk Sigortaları 
1305
d) İfa Amacını Taşıyan Ödemeler 
1307
aa) Genel olarak 
1307
bb) İfa amacını taşıyan ödemelerin güncellenip güncellenmeyeceği konusunda farklı görüşler 
1309
cc) Ödemelerin güncellenmesi konusunda görüşümüz 
1313
e) Alacaklının Borçlulardan Birini İbrası Veya Alacağından Feragat Etmesi Diğer Müteselsil Borçlulara Etkisi 
1318
aa) Genel olarak 
1318
bb) Türk Borçlar Kanunu 168/2 Maddesinin uygulanma şartları 
1319
aaa) zarar görenin sorumlulardan birini tam ibra etmesi 
1320
bbb) Zarar görenin sorumlulardan biri hakkındaki feragati 
1326
cc) Zarar görenlerin sorumlulardan biri ile yaptığı ibra sözleşmesinin diğer sorumlulara etkisi 
1327
aaa) Zarar görenin sigortacıyı ibra etmesinin sonuçları 
1327
bbb) Zarar görenin sürücüyü ibra etmesinin sonuçları 
1330
ccc) Zarar görenin işleteni ibra etmesinin sonuçları 
1332
10) Hüküm Altına Alınan Tazminatlarda İndirim ve Mahsuplarda Sıralama 
1333
a) Tazminatın Hesaplanmasına Etki Eden İndirimler 
1335
aa) Hatır taşıması indirimi 
1335
bb) Müterafik (ortak) kusur indirimi 
1336
b) Hesaplanan tazminattan mahsup edilmesi gereken ödemeler 
1339
c) İndirim ve ödemelerin mahsubunda sıra 
1339
aa) Hatır taşıması ve müterafik kusur indirimi önce daha sonra ödemeler mahsup edilmesi durumunda tazminat hesabı 
1348
bb) Önce ödemeler mahsup edilip daha sonra hatır taşıması ve müterafik kusur indirimi yapılması durumunda tazminat hesabı 
1349
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
BEDENSEL ZARARLARDAN KAYNAKLANAN
MANEVİ TAZMİNAT
I) GENEL OLARAK 
1351
II) MANEVİ TAZMİNATIN FONKSİYONU 
1351
A) TATMİN GÖRÜŞÜ 
1352
B) ÖNLEYİCİ /CAYDIRICI (CEZALANDIRMA) AMACI 
1353
C) TELAFİ GÖRÜŞÜ 
1354
D) CAYDIRICILIK GÖRÜŞÜ 
1356
E) YARGITAY’CA KABUL EDİLEN GÖRÜŞ 
1357
III) MANEVİ TAZMİNATIN BELİRLENMESİ 
1360
A) BEDENSEL ZARAR HUKUKA AYKIRI BİR EYLEM SONUCU OLMALIDIR 
1361
B) OLAYIN ÖZELLİKLERİ GÖZ ÖNÜNDE TUTULARAK MANEVİ TAZMİNAT BELİRLENMESİ 
1362
1) Hukuka Aykırı Fiil İle Zarar Arasında Uygun İlliyet Bağı 
1363
2) Beden Bütünlüğü İhlalinin Derecesi, Oranı ve Ağırlığı 
1364
3) Zarar Görenin ve Zarar Verenin Kusur Durumu 
1365
4) Zarar Görenin ve Zarar Verinin Ekonomik ve Sosyal Durumu 
1367
5) Paranın Satın Alma Gücü 
1367
IV) ZARAR GÖRENİN YAKINLARININ MANEVİ TAZMİNAT TALEPLERİ 
1369
V) MANEVİ TAZMİNAT KISMİ VEYA BELİRSİZ ALACAK DAVASI OLARAK TALEP EDİLEBİLİR Mİ? 
1373
A) MANEVİ TAZMİNAT BELİRSİZ ALACAK DAVASI OLARAK AÇILABİLİR Mİ? 
1373
1) Manevi Tazminat Davasının Belirsiz Alacak Davası Olarak Açılabileceği Görüşü 
1376
2) Manevi Tazminat Davası Belirsiz Alacak Davası Olarak Açılamaz Görüşü 
1377
B) MANEVİ TAZMİNAT KISMİ ALACAK DAVASI OLARAK AÇILABİLİR Mİ? 
1378
1) Manevi Tazminat Davasının Kısmi Dava Olarak Açılabileceği Görüşü 
1380
2) Manevi Tazminat Davasının Kısmi Dava Olarak Açılamayacağı Görüşü 
1382
C) YARGITAYIN GÖRÜŞÜ 
1383
VI) DAVA DİLEKÇESİNDE TALEP EDİLMEYEN MANEVİ TAZMİNATIN ISLAH YOLU İLE SONRADAN TALEP EDİLMESİ 
1388
ÜÇÜNCÜ KİTAP
BİRİNCİ BÖLÜM
BEDENSEL ZARARLARDAN DOĞAN DAVALARDA YARGILAMA USULÜ
I) GENEL OLARAK 
1393
II) DAVANIN AÇILMASI VE DİLEKÇELERİN KARŞILIKLI VERİLMESİ 
1394
A) DAVANIN AÇILMASI 
1394
1) Genel Olarak 
1394
2) Dava Dilekçesinde Bulunması Gereken Hususlar 
1400
3) Harç ve Yargılama Gider Avansının Ödenmesi 
1404
a) Başvurma, Peşin Karar ve İlam Harcı 
1405
b) Yargılama Gider Avansı 
1407
B) DAVA AÇILMASI İLE BİRLİKTE İNCELENMESİ GEREKEN DAVA ŞARTLARI 
1417
1) Yargı Yolunun Caiz Olması 
1418
a) Genel Olarak 
1418
aa) İşleteni veya sahibi Devlet ve diğer kamu kuruluşları olan araçların sebebiyet verdiği zararların giderilmesi için açılan tazminat davaları 
1435
bb) Karayolları Trafik Kanunu'nun dan doğan sorumluluk davaları 
1436
cc) Hemzemin Geçitlerde olan kazalar 
1439
b) Değerlendirme ve Sonuç 
1439
2) Mahkemenin Görevli Olması 
1445
a) Asliye Hukuk Mahkemelerinin Görevine Giren Talepler 
1447
b) Asliye Ticaret Mahkemelerinin Görevine Giren Talepler 
1451
aa) Mutlak Ticari Davalar: 
1454
bb) Nispi Ticari Davalar 
1455
c) Tüketici Mahkemesinin Görevine Giren Talepler 
1459
d) İş mahkemesinin görev alanına giren talepler 
1466
3) Mahkemenin Yetkili Bulunması 
1475
a) Genel Olarak 
1475
b) Yetkili Mahkemeler 
1476
aa) Genel Yetkili Mahkeme 
1476
bb) Davalının Birden Fazla Olması Hâlinde Yetki 
1476
cc) Bir Yerde Geçici Olarak Oturanlara Karşı Açılacak Davalarda Yetki 
1481
dd) Türkiye’de Yerleşim Yerinin Bulunmaması Hâlinde Yetki 
1481
ee) Şubeler ve tüzel kişilerle ilgili davalarda yetki 
1481
ff) Sigorta sözleşmelerinden doğan davalarda yetki 
1481
gg) Haksız fiilden doğan davalarda yetki 
1482
hh) Karayolları Trafik Kanuna göre yetkili mahkeme 
1482
ii) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarına göre yetkili mahkeme 
1483
jj) Sigorta şirketinin bölge müdürlüklerinin bulunduğu yer mahkemesinin yetkisi 
1483
c) Yetki Ve Yetkiye İtirazın İncelenmesi 
1484
aa) Yetki itirazının geçerliliğinin şartları: 
1485
aaa) Davalı kendisine dava dilekçesinin tebliği edildiği tarihten itibaren iki haftalık süre içinde cevap dilekçesi ile yetki itirazında bulunmuş olmalıdır. 
1485
bbb) Davalı yetki itirazında yetkili mahkemeyi de göstermek zorundadır 
1485
ccc) Davalının yetkili olarak gösterdiği mahkeme kanunda gösterilen yetkili bir mahkeme olmalıdır 
1485
d) Görevsizlik Veya Yetkisizlik Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler 
1486
C) ÖZEL KANUNLARDA YER ALAN DAVA ŞARTLARI 
1488
1) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortacısına Yazılı Başvuru Şartı 
1488
a) Zarar görenin sigorta şirketine yazılı başvuruda bulunması 
1489
b) Sigortacının yazılı başvuruya 15 gün içinde hiç cevap vermemiş olması 
1494
c) Sigortacı yazılı başvuruya cevap vermiş ancak zarar görenin talebini tam karşılamamış olması nedeniyle uyuşmazlık çıkmış olması 
1495
d) Sigortacıya Başvuru Zorunluluğunun Dava Şartları Açısından Değerlendirilmesi 
1496
2) Dava Şartı Olarak Arabuluculuk 
1506
3) Zarar Görenlerin Hem Sigortacıya Hem de Arabulucuya Başvurması Zorunlu mudur? 
1508
D) DAVA ŞARTLARININ İNCELENMESİ 
1511
E) TENSİP 
1514
F) CEVAP DİLEKÇESİNİN VERİLMESİ 
1517
1) Cevap Dilekçesini Verme Süresi 
1517
2) Süresinde Cevap Dilekçesi Verilmemesinin Sonuçları 
1518
3) Cevap Dilekçesinin İçeriği 
1522
4) Cevap Dilekçesinde Eksiklik Bulunması 
1523
5) Cevaba Cevap ve İkinci Cevap Dilekçesi 
1524
G) DAVANIN GERİ ALINMASI 
1525
H) TARAFTA İRADİ DEĞİŞİKLİK 
1526
İ) DELİLLERİN GÖSTERİLMESİ VE SUNULMASI 
1530
1) Genel Olarak 
1530
2) Somutlaştırma Yükü ve Delillerin Gösterilmesi 
1531
3) Tarafların Delil Bildirme Zamanı 
1532
a) Davacının delillerini bildirme süresi 
1537
b) Davalının delillerini bildirme süresi 
1538
c) Tarafların dilekçelerinde gösterdikleri delilleri sunmaları için son bir süre verilmesi 
1539
4) Sonradan Delil Gösterilmesi 
1541
a) Bir delilin sonradan ileri sürülmesi yargılamayı geciktirme amacı taşımaması gerekir. 
1541
b) Sonradan gösterilen delilin süresinde ileri sürülememesi ilgili tarafın kusurundan kaynaklanmaması gerekir. 
1542
c) Sonradan delil gösterilmesine mahkemece izin verilmiş olmalıdır. 
1542
5) Delil Bildirmenin İstisnai Durumları 
1544
a) Tarafların iddia ve savunmasını genişletmesi veya değiştirmesi kapsamında delil bildirme 
1544
b) Tarafların ıslah yoluyla delil bildirmesi 
1547
c) Karşı tarafın açık izni ile iddia ve savunmanın genişletilmesi veya değiştirilmesi 
1549
III) ÖN İNCELEME 
1550
IV) TAHKİKAT 
1552
V) TALEP EDİLECEK FAİZ TÜRÜ VE BAŞLANGIÇ TARİHİ 
1554
İKİNCİ BÖLÜM
ZAMANAŞIMI
I) GENEL OLARAK 
1559
A) ZAMANAŞIMI İLKELERİ 
1561
B) ZAMANAŞIMININ HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE İLE FARKLARI 
1562
II) TRAFİK KAZALARINDAN DOĞAN TAZMİNAT DAVALARINDA ZAMANAŞIMI 
1563
A) İKİ YILLIK KISA SÜRELİ ZAMANAŞIMI 
1564
1) Zarar Görenin Zararı Öğrenmesi 
1564
2) Zarar Görenin Tazminat Yükümlüsünü Öğrenmesi 
1569
B) ON YILLIK KESİN (MUTLAK) SÜRELİ ZAMANAŞIMI 
1572
C) CEZA ZAMANAŞIMI 
1573
1) Ceza Zamanaşımı Süresinin Uygulanması Şartları 
1579
a) Haksız Fiilin Aynı Zamanda Suç Teşkil Etmesi 
1579
b) Fiil İçin Ceza Kanunlarının Öngördüğü Zamanaşımı Süresi KTK. 109. Maddesinde Düzenlenen Sürelerden Daha Uzun Olmalıdır 
1583
III) TAZMİNAT SORUMLULARIN BİRBİRLERİNE RÜCU ZAMANAŞIMI 
1585
IV) ZAMANAŞIMININ DURMASI 
1587
A) TÜRK BORÇLAR KANUNU’NDA DÜZENLENEN DURMA NEDENLERİ 
1588
1) Velayet Süresince, Çocukların Ana Ve Babalarından Olan Alacakları İçin 
1588
2) Vesayet Süresince, Vesayet Altında Bulunanların Vasiden veya Vesayet İşlemleri Sebebiyle Devletten Olan Alacakları İçin 
1589
3) Evlilik Devam Ettiği Sürece, Eşlerin Diğerinden Olan Alacakları İçin 
1590
4) Hizmet İlişkisi Süresince, Ev Hizmetlilerinin Onları Çalıştıranlardan Olan Alacakları İçin. 
1591
5) Borçlu, Alacak Üzerinde İntifa Hakkına Sahip Olduğu Sürece 
1592
6) Alacağı, Türk Mahkemelerinde İleri Sürme İmkânının Bulunmadığı Sürece 
1593
7) Alacaklı ve Borçlu Sıfatının Aynı Kişide Birleşmesinde, Birleşmenin İleride Geçmişe Etkili Olarak Ortadan Kalkması Durumunda, Bu Durumun Ortaya Çıkmasına Kadar Geçecek Sürece 
1594
B) DİĞER KANUNLARDA DÜZENLENEN DURMA NEDENLERİ 
1594
1) Terekenin Resmi Defterinin tutulması 
1594
2) Alacak Hakkının Taşınmaz Rehni ile Güvence Altına Alınması 
1594
3) İflasın Açılması, Konkordato Kesin Mühlet Verilmesi ve Sermaye Şirketleri ve Kooperatiflerin Uzlaşma Yoluyla Yeniden Yapılandırılması 
1595
4) Banka Borçlarının Yüklenilmesi veya Alacaklarının Devralınması 
1596
C) ZAMANAŞIMI DURMASININ SONUÇLARI 
1597
V) ZAMANAŞIMININ KESİLMESİ 
1598
A) ZAMANAŞIMININ KESİLME SEBEPLERİ 
1599
1) Borçlunun Fiillerinden Kaynaklanan Kesilme Sebepleri 
1600
2) Alacaklının Eylemlerinden Kaynaklanan Zamanaşımının Kesilme Sebepleri 
1602
a) Alacaklının Mahkemede Dava Açması veya Def’i Yoluyla Alacağını İleri Sürmesi 
1603
b) Alacaklının Hakem Huzurunda Dava Açması veya Def’i Yoluyla Alacağını İleri Sürmesi 
1608
c) Alacaklının İcra Takibinde Bulunması 
1610
d) Alacaklının İflas Masasına Başvurması 
1611
3) Adli Makamlarda Gerçekleştirilen Fiillerinden Kaynaklanan Kesilme Sebepleri 
1612
B) ZAMANAŞIMI KESİLMESİNİN SONUÇLARI 
1613
1) Zamanaşımı Kesildikten Sonra İşlemeye Başlayacak Yeni Süre
Yönünden 
1613
2) Zamanaşımı Kesilmesinin Diğer Şahıslara Etkisi 
1617
a) Müteselsil borçlular yönünden 
1617
b) Bölünemeyen Borçlar Yönünden 
1619
c) Kefiller Yönünden 
1619
d) Tazminat Yükümlüsü ve Sigortacı Yönünden 
1620
VI) DAVANIN USUL YÖNÜNDEN REDDEDİLMESİ HALİNDE EK SÜRE 
1621
VII) ZAMANAŞIMININ SONUÇLARI 
1622
A) ASIL ALACAK BAKIMINDAN ZAMANAŞIMININ SONUÇLARI 
1622
B) ASIL ALACAĞA BAĞLI ALACAKLAR BAKIMINDAN ZAMANAŞIMININ SONUÇLARI 
1623
VIII) ZAMANAŞIMI DEF’İNİN İLERİ SÜRÜLMESİ 
1624
IX) ZAMANAŞIMI DEF'İNİN İLERİ SÜRÜLÜŞ ZAMANI 
1625
A) AÇILAN DAVADA ZAMANAŞIMI DEF’İNİN İLERİ SÜRÜLMESİ 
1625
1) Süresinden Sonra Verilen Cevap Dilekçesi İle Zamanaşımı Def’inde Bulunulması 
1628
2) Islah Dilekçesi İle Zamanaşımı İtirazında Bulunulması 
1631
a) Süresinde Cevap Dilekçesi Verilmesi Durumunda Islah İle
Zamanaşımı Def’i 
1631
b) Cevap dilekçesi verilmemesi durumunda ıslah ile zamanaşımı def’i 
1634
B) ZAMANAŞIMI DEF’İNİN İCRA TAKİBİNDE İLERİ SÜRÜLEBİLECEĞİ AN 
1636
C) ZAMANAŞIMI DEF’İNİN İFLAS YOLU İLE TAKİPTE İLERİ SÜRÜLEBİLECEĞİ AN 
1637
X) ZAMANAŞIMINDAN FERAGAT 
1638
XI) SORUMLULUĞA İLİŞKİN ANLAŞMALAR VE HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE 
1640
KAYNAKÇA 
1649