Arabulucunun Özel Hukuktan Doğan Sorumluluğu
1. Baskı,
Mart 2025
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa Sayısı:
229
Kitabın Fiyatı:
450,00₺
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
Bu çalışmanın amacı 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ile getirilen arabuluculuk süreci bakımından arabulucunun sorumluluğunun incelenmesidir. Arabulucunun sorumluluğunun belirlenmesi için tarafların arasındaki hukuki ilişkiler ele alınmıştır.
Bu çerçevede, dava şartı arabuluculuk bakımından kanundan doğan, ihtiyari arabuluculuk bakımından ise tarafların aralarındaki uyuşmazlığı arabuluculuk yöntemiyle çözmeye karar vermeleri sonucunda ortaya çıkan arabuluculuk sözleşmesinin bir adi ortaklık türü teşkil eder. Buradan hareketle, tarafların arabuluculuk sürecini planlayıp yürütmesi ve yönetmesi için arabulucunun yetkilendirilmesi amacıyla yaptıkları arabulucu sözleşmesi ise Türk Borçlar Kanunu m. 630/1 uyarınca vekalet sözleşmesinin bir türünü oluşturur.
Bu çalışmada arabulucunun arabulucu sözleşmesinin ihlali veya ifa etmemesi sonucu doğan sorumluluğunun yanında vekaletsiz işgörme, sebepsiz zenginleşme ve haksız fiilden doğan sorumluluğu İsviçre ve Alman öğreti ve uygulaması dikkate alınarak Türk hukuku bakımından irdelenmiştir. Ayrıca, arabulucunun arabulucu sözleşmesinden doğan sorumluluğu ile diğer sorumluluk halleri arasında sorumluluk taleplerinin yarışması da incelenmek suretiyle arabulucunun sorumluluğunun uygulama alanı ortaya konmaya çalışılmıştır.
Kitabın Konu Başlıkları
Arabuluculuk Mesleği ve Arabuluculuğun Aşamaları
Arabuluculuk Sürecinde Taraflar Arasında Özel Hukuktan Doğan Hukuki İlişkiler
Arabulucunun Sorumluluğu
Kitapla İlgili Kategoriler
Yorumlar
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ
5
ÖZET
7
İÇİNDEKİLER
9
KISALTMALAR
19
GİRİŞ
21
BİRİNCİ BÖLÜM
ARABULUCULUK MESLEĞİ VE ARABULUCULUĞUN AŞAMALARI
1.1. ARABULUCULUK MESLEĞİ
29
1.1.1. Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununda Arabulucu
29
1.1.1.1. Genel Olarak
29
1.1.1.2. HUAK Uyarınca Arabuluculuk Faaliyeti Yürütebilmek İçin Aranan
Koşullar
30
1.1.1.2.1. Gerçek Kişi Olmak
30
1.1.1.2.2. Tam Ehliyetli Olmak
30
1.1.1.2.3. Türk Vatandaşı Olmak
31
1.1.1.2.4. Mesleğinde En Az Beş Yıl Kıdeme Sahip Hukuk Fakültesi
Mezunu Olmak
31
1.1.1.2.5. Arabuluculuk Mesleğini İcra Etmek Bakımından Engel
Hali Bulunmamak
32
1.1.1.2.6. Arabuluculuk Eğitimini Tamamlamak ve Adalet
Bakanlığınca Yapılacak Olan Sınavda Başarılı Olmak
32
1.1.1.3. Arabuluculuğun Diğer Mesleklerden Farkı
33
1.1.1.3.1. Genel Olarak
33
1.1.1.3.2. Devlet Yargısı ve Hâkim
33
1.1.1.3.3. Tahkim Yargılaması ve Hakem
36
1.1.1.3.4. Devlet Yargısı ile Tahkim ve Arabuluculuk Sürecinin
Karşılaştırılması
43
1.1.1.3.5. Avukatlık Mesleği
44
1.1.1.3.6. Psikolojik Danışmanlar
45
1.1.1.4. Arabulucunun İşlevi
47
1.1.1.4.1. Genel Açıklamalar
47
1.1.1.4.2. Arabulucunun Süreci Yönetici İşlevi
48
1.1.1.4.3. Arabulucunun İletişim Sağlayıcı İşlevi
49
1.1.1.4.4. Arabulucunun Aydınlanma ve Bilgilendirme İşlevi
50
1.1.1.4.5. Çözüm Seçeneklerini Artırma İşlevi
51
1.1.1.4.6. Tarafları Gerçekçi Düşünmeye Yönlendirme İşlevi
51
1.1.1.4.7. Kusurları Üstlenme İşlevi
52
1.1.1.4.8. Duyguların İfade Edilmesine Yardımcı Olma İşlevi
52
1.1.1.4.9. Arabulucunun Tarafları Geleceğe Yönlendirme İşlevi
53
1.1.1.4.10. Arabulucunun İşlevini Yerine Getirirken Sahip Olması
Gereken Beceriler
54
1.2. ARABULUCULUK SÜRECİNİN TEMEL İLKELERİ
54
1.2.1. İradilik
54
1.2.2. Gizlilik
55
1.2.3. Bağımsız ve Tarafsız Üçüncü Kişi Olması
57
1.2.4. Kontrolün Taraflarda Olması
58
1.2.5. Eşitlik
58
1.3. ARABULUCULUK SÜRECİNİN AŞAMALARI
59
1.4. ARABULUCUNUN HUAK’TA DÜZENLENEN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
61
1.4.1. Genel Açıklamalar
61
1.4.2. Arabulucunun Unvanı Kullanma Hakkı
62
1.4.3. Ücret, Masraf ve Avans İsteme Hakkı
62
1.4.4. Taraflarla Görüşme ve İletişim Kurması
63
1.4.5. Görevin Özenle, Tarafsız ve Bağımsız Biçimde Yerine Getirilmesi
64
1.4.5.1. Üçüncü Kişi Kavramı
65
1.4.5.2. Görevini Tarafsız ve Bağımsız Biçimde Yerine Getirme
Yükümlülüğü
66
1.4.5.3. Görevlerin Taraflara Eşitliği Gözeterek Yerine Getirilmesi
68
1.4.5.4. Görevin Şahsen Yerine Getirilmesi
68
1.4.5.5. Tarafsızlığından Şüphe Edilmesini Gerektirecek Şartların Varlığı
Halinde Tarafları Bilgilendirme ve Arabuluculuk Görevini
Kabulden Kaçınma Yükümlülüğü
68
1.4.6. Reklam Yasağı
71
1.4.7. Tarafların Aydınlatılması
72
1.4.8. Aidat Ödenmesi
73
1.4.9. Sır Saklama Yükümlülüğü
73
1.4.10. Belgeleri Saklama Yükümlülüğü
74
1.4.11. Arabulucunun Arabuluculuk Uygulamasını ve Kendisini Geliştirme
Yükümlülüğü
75
İKİNCİ BÖLÜM
ARABULUCULUK SÜRECİNDE TARAFLAR ARASINDA ÖZEL HUKUKTAN DOĞAN
HUKUKİ İLİŞKİLER
2.1. ARABULUCULUKTA TARAFLARIN ARASINDAKİ HUKUKİ İLİŞKİLER
77
2.1.1. Tarafların Arabuluculuk Sürecine Gitmesine Neden Olan Hukuki İlişkiler
77
2.1.2. Taraflar Arasında Muhtemel veya Halihazırda Bir Uyuşmazlık Bulunması. 78
2.1.3. Arabuluculuk Sözleşmesi
79
2.1.3.1. Genel Açıklamalar
79
2.1.3.2. Tanımı ve Hukuki Niteliği
80
2.1.3.3. Arabuluculuk Sözleşmesinin Nitelikleri
82
2.1.3.3.1. Arabuluculuk Sözleşmesi Çok Taraflı Bir Sözleşmedir
82
2.1.3.3.2. Arabuluculuk Sözleşmesi İvazsız Bir Sözleşmedir
82
2.1.3.3.3. Arabuluculuk Sözleşmesi Rızai Bir Sözleşmedir
82
2.1.3.3.4. Arabuluculuk Sözleşmesi Sürekli Bir Sözleşmedir
83
2.1.3.3.5. Taraflar Arabuluculuk Süreci Kapsamında Doğan
Borçlarından Müteselsil Olarak Sorumludurlar
83
2.1.3.4. Unsurları
84
2.1.3.4.1. Kişi Unsuru
86
2.1.3.4.2. Ortak Amaç Unsuru
88
2.1.3.4.3. Tarafların Arabulucu Yardımıyla Ortak Çaba ve Faaliyet
Göstermek Suretiyle Ortak Amaca Erişme (Uyuşmazlığı
Sona Erdirme) Unsuru (Affectio Societatis)
90
2.1.3.4.4. Arabuluculuk Faaliyeti Sırasında Doğacak Masraflara
Katılma Unsuru
91
2.1.3.4.5. Sözleşme (Anlaşma) Unsuru
92
2.1.3.4.6. Arabuluculuk Sözleşmesinin Şekli
92
2.2. TARAFLARLA ARABULUCU ARASINDAKİ HUKUKİ İLİŞKİLER
93
2.2.1. Arabulucu Sözleşmesi
93
2.2.1.1. Arabuluculuk Sürecinde Tarafların Yönetime Katılması ve
Arabulucu Seçmesi
93
2.2.1.2. Arabulucu Sözleşmesinin Tanımı
95
2.2.1.3. Hukuki Niteliği
95
2.2.1.4. Nitelikleri
100
2.2.1.4.1. Bir Borç Sözleşmesidir
100
2.2.1.4.2. Tam İki Tarafa Borç Yükleyen Bir Sözleşmedir
100
2.2.1.4.3. İvazlı Bir Sözleşmedir
101
2.2.1.4.4. Sürekli Borç Doğuran Bir Sözleşmedir
101
2.2.1.4.5. Arabulucu Sözleşmesi Arabulucunun Kişiliğine Bağlı Bir
Sözleşmedir
101
2.2.1.5. Unsurları
101
2.2.1.5.1. Arabuluculuk Sürecinin Yürütülmesi Borcu
101
2.2.1.5.2. Arabulucunun Bağımsızlığı
103
2.2.1.5.3. Süreçte Tarafların Menfaatine ve Hesabına Hareket
Etmesi
104
2.2.1.5.3.1. Arabulucunun Tarafların Menfaatine Hareket
Etmesi
104
2.2.1.5.3.2. Arabulucunun Tarafların Hesabına Hareket
Etmesi
104
2.2.1.5.4. Anlaşma Unsuru
104
2.2.1.5.4.1. Genel Olarak
104
2.2.1.5.4.2. Arabulucu Sözleşmesinin Şekli
105
2.2.1.5.5. Tarafların Güven İlişkisi ve Süreci Her Zaman Sona
Erdirme Yetkisi
106
2.2.1.5.5.1. Güven İlişkisi
106
2.2.1.5.5.2. Tarafların Her Zaman Arabulucu Sözleşmesini
Sona Erdirme Yetkisi
107
2.2.1.5.6. Ücret Unsuru
108
2.2.1.6. Arabulucunun Borçları
108
2.2.1.7. Çözüm Ortaklığı Taraflarının Borçları
109
2.2.1.7.1. Arabulucunun Ücretini Ödeme Borcu
109
2.2.1.7.2. Arabulucuya Avans Verme Borcu
110
2.2.1.7.3. Sözleşmenin İfası Sebebiyle Arabulucunun Uğradığı
Zararların Giderilmesi Borcu
110
2.2.1.8. Sona Ermesi
112
2.2.1.8.1. Arabulucu Sözleşmesinin HUAK m. 17/1 ve HUAKY m.
20’de Yer Alan Sebeplerle Sona Ermesi
112
2.2.1.8.2. Arabuluculuk Etik Kuralları m. 3/4‘e Aykırılık Halleri
113
2.2.1.8.3. HUAK m. 18/A/10 ve 11’de Yer Alan Haller
114
2.2.1.8.4. HMK m. 74’te Yer Alan Eksikliklerin Giderilememesi
114
2.2.1.8.5. TBK m. 512 ve 513’te Yer Alan Sebeplerden Ötürü Sona
Ermesi
115
2.2.1.8.5.1. Arabulucu Sözleşmesinin Tek Taraflı Olarak
Sona Erdirilmesi
115
2.2.1.8.5.2. Ölüm, Ehliyetin Kaybedilmesi ve İflas
Nedeniyle Sona Ermesi
115
2.2.1.8.6. Tarafların veya Kanunun Öngördüğü Sürenin
Dolmasıyla Arabulucu Sözleşmesinin Sona Ermesi
116
2.3. ARABULUCULUK SÜRECİNİN SONA ERMESİ
117
2.3.1. Genel Olarak
117
2.3.2. Son Tutanak
117
2.3.3. Taraflar Arasında Bir Anlaşmanın Sağlanmış Olması
121
2.3.3.1. Anlaşma Belgesinin Düzenlenmesi ve İcra Edilebilirlik Şerhinin
Alınması
121
2.3.3.1.1. Genel Olarak
121
2.3.3.1.2. İcra Edilebilirlik Şerhinin Alınmasının Zorunlu Olduğu
Uyuşmazlıklar
122
2.4. DAVA ŞARTI ARABULUCULUKTA ARABULUCUNUN HUKUKİ STATÜSÜ VE
BU STATÜNÜN ARABULUCULUK VE ARABULUCU SÖZLEŞMELERİNE ETKİSİ
126
2.4.1. Arabulucunun Hukuki Statüsü
126
2.4.2. Dava Şart Arabuluculuğun Arabuluculuk ve Arabulucu Sözleşmesi
Bakımından Etkisi
128
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ARABULUCUNUN SORUMLULUĞU
3.1. SÖZLEŞMEDEN DOĞAN SORUMLULUK
131
3.1.1. Genel Açıklamalar
131
3.1.2. Kusurlu Sonraki İfa İmkansızlığı (Borcun Hiç İfa Edilmemesi)
132
3.1.2.1. Genel Açıklamalar
132
3.1.2.2. Arabulucunun Kusurlu Sonraki İmkansızlığının Hukuki Sonuçları
134
3.1.2.2.1. Arabulucunun Sebep Olduğu Sonraki İmkânsızlık
Nedeniyle Sorumluluğunun Şartları
134
3.1.2.2.1.1. Zarar
134
3.1.2.2.1.2. Sözleşmenin İhlali (Borca Aykırı Davranış)
138
3.1.2.2.1.3. Uygun İlliyet Bağı
139
3.1.2.2.1.4. Arabulucunun Sözleşmeyi Kusurlu Olarak İhlal
Etmesi
140
3.1.2.2.1.5. İspat
140
3.1.2.2.1.6. Sözleşmeye Aykırılığın Hukuki Sonuçları
141
3.1.2.2.1.7. Vekilin İstifası ve Azline İlişkin TBK m.512 ile
İlişkisi
143
3.1.2.2.2. Arabulucunun Sorumlu Olmadığı İmkânsızlık (Kusursuz
Sonraki İmkânsızlık)
143
3.1.2.2.2.1. Genel Açıklamalar
143
3.1.2.2.2.2. Hukuki Sonuçları
145
3.1.2.2.2.3. İspat Yükü
146
3.1.3. Arabulucunun Temerrüdü
146
3.1.3.1. Genel Açıklamalar
146
3.1.3.2. Arabulucunun Borcunun Muaccel Olduğu An
147
3.1.3.3. Arabulucunun Temerrüdünün Şartları
147
3.1.3.3.1. Genel Açıklamalar
147
3.1.3.3.2. Temerrüdün Şartları
148
3.1.3.4. Arabulucunun Temerrüdünün Genel Sonuçları
151
3.1.3.4.1. Genel Açıklamalar
151
3.1.3.4.2. İfasına Başlanmamış Arabulucu Sözleşmesinde
Arabulucunun Temerrüdünün Genel Sonuçları
151
3.1.3.5. Çözüm Ortaklığı Taraflarının Seçimlik Haklarını Kullanması: TBK
m. 123–125
152
3.1.3.5.1. Genel Açıklamalar
152
3.1.3.5.2. Seçimlik Hakların Kullanılabilmesi İçin Ek Süre Verilmesi
153
3.1.3.5.3. Ek Sürenin Sonunda Çözüm Ortaklığı Taraflarının
Kullanabileceği Haklar
155
3.1.3.5.3.1. Genel Açıklamalar
155
3.1.3.5.3.2. Aynen İfa Talebi
155
3.1.3.5.3.3. Tarafların Arabulucunun Ediminin İfasından
Vazgeçmesi
156
3.1.3.5.3.3.1. Arabulucu Sözleşmesinin Aynen
İfasından Vazgeçerek Müspet
Zararın Talep Edilmesi
156
3.1.3.5.3.3.2. Arabulucu Sözleşmesinden Dönme
ve Sonuçları
158
3.1.3.5.4. İfasına Başlanmış Arabulucu Sözleşmesinde
Arabulucunun Temerrüdü
159
3.1.4. Gereği Gibi İfa Etmeme
160
3.1.4.1. Genel Açıklamalar
160
3.1.4.2. İspat Yükü
161
3.1.4.3. Zarar
161
3.1.4.3.1. Genel Olarak
161
3.1.4.3.2. Arabulucunun Görevini Gereği Gibi İfa Etmemesi
Nedeniyle Ortaya Çıkabilecek Zarar Çeşitleri
162
3.1.4.3.2.1. Arabuluculuk Süreci Sonrası Açılan Davada
Yargılama Masrafları
162
3.1.4.3.2.1.1. Süreç
162
3.1.4.3.2.1.2. Uyuşmazlığın Değeri
163
3.1.4.3.2.1.3. Vekalet Ücreti
163
3.1.4.3.2.1.4. Yargılama Giderleri
165
3.1.4.3.2.1.5. Davanın Takip Edilmesi İçin Gereken
Süre
165
3.1.4.3.2.2. İkinci Bir Arabulucuya Başvurulması Halinde
Ortaya Çıkacak Masraflar
165
3.1.4.3.2.2.1. Zararın Tazminine İlişkin Esaslar
166
3.1.4.3.2.2.2. İkinci Arabulucunun Zararı Talep
Edebilmesinin Sınırları
166
3.1.4.3.2.2.3. Taleplerin Mahsup Edilmesi
167
3.1.4.3.2.3. Gerçek Kişilerin Gelecekte Elde Edecekleri
Kazançtan Mahrum Kalmaları
167
3.1.4.3.2.4. Şirketlerin Kar ve İtibar Kaybı
168
3.1.4.3.2.5. Tarafların Arabuluculuk Sürecinden
Vazgeçerek Kendi Aralarında Müzakere
Sürecine Dönmeleri Nedeniyle Ortaya Çıkacak
Masraflar
168
3.1.4.3.2.6. Zararın Artmasını Engellemek İçin Yapılan
Harcamaların Tazmin Edilmesi
169
3.1.4.3.2.7. Manevi Tazminat
170
3.1.4.3.2.8. Boşuna Yapılmış Masraflar
(Frustrationsschaden)
170
3.1.4.3.2.9. Uyuşmazlık Konusunun Çekişmeli Olmasından
Dolayı İktisadi Faaliyetlere Konu Edilememesi
Nedeniyle Ortaya Çıkan Maddi Kayıplar
(Kommerzialisierungsschaden)
171
3.1.4.3.2.10. Üçüncü Kişilerin Zararı
172
3.1.4.4. Sözleşmeye Aykırılık
174
3.1.4.4.1. Genel Açıklamalar
174
3.1.4.4.2. Arabulucunun Görevini Özenle İfasına İlişkin Temel
İlkeler
176
3.1.4.4.3. Özen Yükümlülüğü Bakımından Arabuluculukta Tek Tip
Davranış Kurallarının Belirlenmesi Sorunu
178
3.1.4.4.4. Arabulucu Sözleşmesine Özgü Gereği Gibi İfa Etmeme
Halleri
179
3.1.4.4.4.1. Taraflar Arasındaki İletişimin Sağlanamaması
179
3.1.4.4.4.2. Sır Saklama Yükümlülüğünün İhlali
180
3.1.4.4.4.3. Arabulucunun Tarafsız Olma Yükümlülüğünün
İhlali
180
3.1.4.4.4.4. Sürecin İradi ve Eşitlik İlkelerine Aykırı Devam
Etmesine İzin Vermek
181
3.1.4.4.4.5. Arabulucunun Kendi Menfaatine Hareket
Etmesi
181
3.1.4.4.4.6. Yapmama ve Katlanma Yükümlülüklerinin
İhlali
182
3.1.4.4.4.7. Taraflar Arasındaki Güç Dengesinin Eşit
Olmadığı Durumlarda Zayıf Konumdaki Tarafa
Karşı Sadakat Borcunun İhlali
183
3.1.4.4.4.8. Arabulucunun Arabuluculuk Sürecine
Uyuşmazlığın Tarafları Dışındaki Kimselerin
Dahil Olmasına İzin Vermesi
183
3.1.4.4.4.9. Arabuluculuğun Gerçekleştirildiği Yer
184
3.1.4.4.4.10. Sürecin Tutanak Altına Alınması
184
3.1.4.4.4.11. Arabulucunun Öngörülen Sözleşme İhlali
(Antizipierter Vertragsbruch)
185
3.1.4.4.4.12. Anlaşma Belgesinin Usulüne Uygun Düzenlenmemesi
185
3.1.4.4.5. İspat
187
3.1.4.5. İlliyet Bağı
188
3.1.4.6. Kusur
188
3.1.4.6.1. Genel Açıklamalar
188
3.1.4.6.2. Arabuluculuk Ediminin İfasında Gerekli Özenin Ölçütü
191
3.1.4.6.3. Kusurun Derecesi
193
3.1.4.6.4. Çözüm Ortaklığı Taraflarının Ortak Kusuru
193
3.1.4.6.5. Zarar Görenin Zararı Azaltma Külfeti
195
3.1.4.7. Zararın Hesaplanması
196
3.1.4.8. Sorumsuzluk Anlaşması
198
3.1.5. Uygun Olmayan Zamanda Sözleşmeyi Sona Erdirme
199
3.1.5.1. Arabuluculukta Uygun Olmayan Zaman Kavramı
199
3.1.5.2. Hukuki Sonuçları
200
3.1.5.3. Arabulucu Sözleşmesinin Arabulucu Tarafından Haklı Nedenle
Feshi
201
3.1.6. Birden Çok Arabulucunun Süreci Yönetmesi
202
3.1.7. Arabulucunun Değişmesi
203
3.2. SÖZLEŞME ÖNCESİ GÖRÜŞMELERDEN DOĞAN SORUMLULUK (CULPA IN
CONTRAHENDO)
204
3.3. VEKÂLETSİZ İŞGÖRME
207
3.4. SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME
209
3.5. HAKSIZ FİİLDEN DOĞAN SORUMLULUK
210
3.6. ARABULUCU SÖZLEŞMESİNİN İÇERİĞİNİN ÇÖZÜM ORTAKLIĞI
TARAFLARININ KİŞİLİK HAKLARINA AYKIRI OLMASI
213
3.7. SORUMLULUK TALEPLERİNİN YARIŞMASI
213
SONUÇ
215
KAYNAKÇA
221
Kitabın Fiyatı:
450,00₺
Temin süresi 2-3 gündür.
Bu kitaplar da ilginizi çekebilir
Arabuluculuk Mevzuatı
Mine Demirezen
Bireysel İş Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk
Burcu Çavdar Çakır
Dava Şartı Arabuluculuk
Ceren Şahin
Arabuluculuk Sözleşmeleri
Ahmet M. Kılıçoğlu
Hakkımızda
|
Uluslararası Yayınevi Belgesi|
Kaynakça Dosyası|
Kişisel Verilerin Korunması |
Üyelik|
Siparişlerim|
İade Politikası|
İletişim