Mecellenin Külli Kaideler Şerhi Tafsil Süleyman Hasbi Efendi Mustafa Avcı, Mehmet Barutçu, Süleyman Tepe  - Kitap

Mecellenin Külli Kaideler Şerhi Tafsil

Süleyman Hasbi Efendi

Mustafa Avcı, (Editör)Mehmet Barutçu, (Editör)Süleyman Tepe (Editör)

1. Baskı, 
Ekim 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
240
Barkod:
9786052645437
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
306,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
İslam âlimleri, fıkıh ilmine ait hükümlerin mantığının kavranması amacıyla ve yeni karşılaşılan hukukî fiiller veya uyuşmazlıklara tatbik edilecek bir normun bulunmaması halinde takip edilecek yöntemin nasıl olması gerektiğine dair hukukun genel ilkesi denilebilecek bazı kurallar ortaya koymuştur. Bu kurallar İslam hukuku müktesabatında eşbah, nezâir, emsâl vs. isimler adı altında zikredilse de günümüz hukuk literatüründe genel olarak "küllî kaideler" başlığı altında ele alınmıştır. Şüphesiz bu ilkeler, İslam hukukuyla ilgilenen muhataplar dışında hukukun herhangi bir alanında ve hatta hukuk dışındaki sosyal ve beşeri ilimlerle alakadar olan herkes için yol gösterici niteliktedir. Bu noktada Türk hukuk tarihindeki ilk medeni kanun olan Mecelle'nin mukaddime kısmındaki doksan dokuz ilke, bir pozitif hukuk metninde yer alması itibarıyla da birçok çalışmaya konu olmuştur. Eser de bu doğrultuda yapılan çalışmaların bir numunesidir.
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
5
İÇİNDEKİLER 
7
BİRİNCİ BÖLÜM
ÇOK YÖNLÜ BİR MECELLE KÜLLİ KÂİDELER ŞÂRİHİ:
SÜLEYMAN HASBİ EFENDİ
Mehmet BARUTÇU
I. HAYATI 
13
II. GÖREVLERİ 
16
III. ESERLERİ 
19
A. Terceme–i Gunyeti’t–Talibîn li’ş–Şeyh Hazreti Abdülkâdir Geylânî el–
Müsemmâ bi–Umdeti’s–sâlihîn 
19
B. Mirkâtü Merâtibi İlmi Ledünnî fî–Menâkıbi Abdülkâdir Geylânî 
20
C. Şerh ve Terceme–yi Delâil–i Abdülkâdir Geylânî 
21
D. Terceme–i Tâ‘tîri’l–enâm fî–Tabîri’l–menâm li’n–Nablusî 
21
E. Terceme–i Tehâfütü’l–felâsife 
22
F. Tafsîl li–tavzîhi'l–kavâidi'l–fıkhiyyeti ve’l–usûliyyeti fî–Evveli Mecelleti'l–
ahkâmi'l–adliyye 
22
1. Kavramların Istılâhî/Terim Manaları 
23
2. Maddelerin Ayet ve Hadislerden Kaynakları 
24
3. Gerekçeli Açıklamalar 
25
4. Kaynak zenginliği 
27
KAYNAKÇA 
28
İKİNCİ BÖLÜM
İSLAM HUKUKUNDA KÜLLÎ KAİDE MEFHUMU
Süleyman TEPE
I. KÜLLÎ KAİDE KAVRAMI 
31
II. KÜLLÎ KAİDELERİN KAYNAĞI 
34
III. KÜLLÎ KAİDELERE DAİR ESERLERİN TARİHİ KÖKENİ 
36
IV. KÜLLÎ KAİDELERİN ÖZELLİKLERİ VE ÖNEMİ 
37
Ağlebi Nitelikte Olması 
37
Müsellemattan Olması 
38
Soyut Nitelikte Olması 
39
Çok Sayıda Şer‘î Delile Dayanması 
39
Evrensel Olması 
40
Hukukî İnkişaf ve Güvene Neden Olması 
41
Küllî Kaidelerle Hüküm Verme 
41
Küllî Kaidelerin Sayısı 
45
KAYNAKLAR 
47
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Külli Kaideler Şerhi: Tafsîl Li–Tavzîhi'l–Kavâidi'l–Fıkhiyyeti
Ve’l–Usûliyyeti Fî–Evveli Mecelleti'l–Ahkâmi'l–Adliyye
Tafsîl li–tavzîhi'l–kavâidi'l–fıkhiyyeti ve’l–usûliyyeti
fî–evveli Mecelleti'l–Ahkâmi'l–Adliyye
Müellifin Önsözü 
52
1. MADDE: İlm–i fıkıh, mesâil–i şer‘iyye–i ameliyyeyi bilmektir 
54
2. MADDE: Bir şeyden maksad ne ise hüküm ona göredir 
55
3. MADDE: Ukûdda itibar meâni ve makâsıdadır; elfaz ve mebâniye değildir 
58
4. MADDE: Şekk ile yakîn zâil olmaz 
62
5. MADDE: Bir şeyin bulunduğu hâl üzere kalması asıldır 
65
6. MADDE: Kadîm, kıdemi üzere terk olunur 
68
7. MADDE: Zarar kadîm olmaz 
70
8. MADDE: Berâet–i zimmet asıldır 
71
9. MADDE: Sıfat–ı ârızada aslolan ademdir 
72
Sıfat–ı asliyyede aslolan vücuttur 
72
10. MADDE: Bir zamânda sâbit olan şeyin hilâfına delîl olmadıkça bekâsıyla hükmolunur 
75
11. MADDE: Bir emr–i hâdisin akrab–ı evkâtına izâfeti asıldır 
76
12. MADDE: Kelâmda aslolan manâ–yı hakîkîdir 
78
13. MADDE: Tasrîh mukâbelesinde delâlete itibâr yoktur 
79
14. MADDE: Mevrid–i nassta içtihâda mesâğ yoktur 
82
15. Madde: Alâ–hilâfi’l–kıyâs sâbit olan şey sâire makîsun–aleyh olamaz 
84
16. MADDE: İçtihâd ile içtihâd nakzolunmaz 
86
17. MADDE: Meşakkat teysîri celbeder 
88
18. MADDE: Bir şey dıyk oldukta müttesi olur 
90
19. MADDE: Zarar ve mukâbele–i bi’z–zarar yoktur 
91
20. MADDE: Zarar izâle olunur 
93
21. MADDE: Zarûretler memnû olan şeyleri mübâh kılar 
99
22. MADDE: Zarûretler kendi mikdârlarınca takdîr olunur 
100
23. MADDE: Bir özür için câiz olan şey ol özrün zevâliyle bâtıl olur 
101
24. MADDE: Mâni zâil oldukta memnû avdet eder 
104
25. MADDE: Bir zarâr kendi misliyle izâle olunmaz 
106
26. MADDE: Zarâr–ı âmı def için zarâr–ı hâs ihtiyâr olunur 
107
27. MADDE: Zarâr–ı eşed, zarâr–ı ehaf ile izâle olunur 
108
28. MADDE: İki fesâd teâruz ettikde ehaffını irtikâb ile a‘zamının çaresine bakılır 
109
29. MADDE: Ehven–i şerreyn ihtiyâr olunur 
110
30. MADDE: Def–i mefâsid celb–i menâfi‘den evlâdır 
111
31. MADDE: Zarâr, bi–kaderi’l–imkân izâle olunur 
112
32. MADDE: Hâcet umûmî olsun husûsî olsun zarûret menzilesine tenzîl
olunur 
114
33. MADDE: Iztırâr, gayrın hakkını iptâl etmez 
115
34. MADDE: Alması memnû olan şeyin vermesi dahi memnûdur 
116
35. MADDE: İşlenmesi memnû olan şeyin istenmesi dahi memnûdur 
117
36. MADDE: Âdet muhakkemdir 
118
37. MADDE: Nâsın istimâli bir hüccettir ki onunla amel vâcib olur 
122
38. MADDE: Âdeten mümteni olan hakîkaten mümteni gibidir 
123
39. MADDE: Ezmânın tagayyürü ile ahkâmın tagayyürü inkâr olunamaz 
124
40. MADDE: Âdetin delâletiyle manâ–yı hakîkî terk olunur 
127
41. madde: Âdet ancak muttarid yahut gâlib oldukta muteber olur 
128
42. MADDE: İtibâr gâlib–i şayiâdır nâdire değildir 
129
43. MADDE: Örfen marûf olan şey şart kılınmış gibidir 
130
44. MADDE: Beyne’t–tüccâr marûf olan şey beynlerinde şart kılınmış gibidir 
132
45. MADDE: Örf ile tayîn nass ile tayîn gibidir 
133
46. MADDE: Mâni ve muktezî teâruz ettikte mâni takdîm olunur 
134
47. madde: Vücutta bir şeye tâbi olan, hükümde dahi ona tâbi olur 
136
48. Madde: Tâbi olan şeye ayrıca hüküm verilemez 
137
49. MADDE: Bir şeye mâlik olan kimse onun zarûriyâtından olan şeye dahi mâlik olur 
138
50. MADDE: Asıl sâkıt oldukta fer‘ dahi sâkıt olur 
139
51. MADDE: Sâkıt olan şey avdet etmez 
140
Yani giden gelmez. 
140
52. madde: Bir şey bâtıl oldukta onun zımnındaki şey dahi bâtıl olur 
141
53. MADDE: Aslın ifâsı kâbil olmadığı hâlde bedeli ifâ olunur 
142
54. MADDE: Bizzat tecvîz olunmayan şey bi’t–teba‘ tecvîz olunabilir 
144
55. MADDE: İbtidâen tecvîz olunmayan şey bekâen tecvîz olunabilir 
145
56. MADDE: Bekâ ibtidâdan esheldir 
145
57. MADDE: Teberru, kabz ile tamam olur 
147
58. MADDE: Tebea üzerine tasarruf maslahata menûttur 
149
59. MADDE: Velâyet–i hâssa, velâyet–i âmmeden akvâdır 
150
60. MADDE: Kelâmın i‘mâli, ihmâlinden evlâdır 
152
61. MADDE: Manâ–yı hakîkî müteazzir oldukta mecâza gidilir 
154
62. MADDE: Bir kelâmın i‘mâli mümkün olmaz ise ihmâl olunur 
156
63. MADDE: Mütecezzi olmayan bir şeyin bazısını zikretmek küllünü zikr
gibidir 
158
64. MADDE: Mutlak ıtlâk üzere cari olur 
160
Eğer nassan ya delaleten takyîd delili bulunmaz ise 
160
65. MADDE: Hâzırdaki vasıf lağv ve gâibdeki vasıf muteberdir 
164
66. MADDE: Suâl, cevâbda iâde olunmuş addolunur 
167
67. MADDE: Sâkite bir söz isnâd olunmaz. 
170
68. MADDE: Bir şeyin umûr–ı bâtınada delîli, ol şeyin makâmına kâim olur 
174
69. MADDE: Mükâtebe, muhâtabe gibidir 
176
70. MADDE: Dilsizin işâret–i mahûdesi, lisân ile beyân gibidir 
178
71. MADDE: Tercümânın kavli her husâsta kabûl olunur 
179
72. MADDE: Hatâsı zâhir olan zanna itibâr yoktur 
180
73. MADDE: Senede müstenid olan ihtimâl ile hüccet yoktur 
181
74. MADDE: Tevehhüme itibâr yoktur 
183
75. MADDE: Burhân ile sâbit olan şey ayânen sâbit gibidir 
184
76. MADDE: Beyyine müddei için ve yemîn münkir üzerinedir 
185
77. MADDE: Beyyine, hilâf–ı zâhiri ispât için ve yemîn, aslı ibkâ içindir 
187
78. MADDE: Beyyine, hüccet–i müteaddiye ve ikrâr, hüccet–i kâsıradır 
189
79. MADDE: Kişi ikrârı ile ilzâm olunur 
191
80. MADDE: Tenâkuz ile hüccet kalmaz 
192
81. MADDE: Asıl sâbit olmadığı halde fer‘in sâbit olduğu vardır 
193
82. madde: Şartın sübûtu indinde ona muallak olan şeyin sübûtu lazım gelir 
194
83. MADDE: Bi–kaderi'l–imkân şarta mürâât olunmak lâzım gelir 
198
84. MADDE: Vaadler, suver–i talîki iktisâ ile lâzım olur 
200
85. MADDE: Bir şeyin nef‘i, damânı mukâbelesindedir 
202
86. MADDE: Ücret ile damân cem olmaz 
203
87. MADDE: Mazarrat menfaât mukâbelesindedir 
204
88. MADDE: Külfet nimete ve nimet külfete göredir 
206
89. MADDE: Bir fiilin hükmü, fâiline muzâf kılınır ve mücbir olmadıkça âmirine muzâf kılınmaz 
207
90. MADDE: Mübâşir, yani bizzât fâil ile mütesebbib müctemi oldukta hüküm, ol fâile muzâf kılınır 
211
91. MADDE: Cevâz–ı şerî, damâna münâfîdir 
213
92. MADDE: Mübâşir, müteammid olmasa da dâmin olur 
214
93. MADDE: Mütesebbib, müteammid olmadıkça dâmin olmaz 
215
94. madde: Hayvânın kendiliğinden olarak cinâyet ve mazarratı hederdir 
216
95. MADDE: Gayrın malında tasarrufla emretmek bâtıldır 
218
96. MADDE: Bir kimesnenin mülkünde onun izni olmaksızın âhar bir kimsenin tasarruf etmesi câiz değildir 
220
97. MADDE: Bilâ–sebeb–i meşrû birinin mâlını bir kimsenin ahzeylemesi câiz olmaz 
221
98. MADDDE: Bir şeyde sebeb–i temellükün tebeddülü, ol şeyin tebeddülü makâmına kâimdir 
222
99. MADDE: Kim ki bir şeyi vaktinden evvel isticâl eylerse mahrûmiyetle
muâteb olur 
225
100. MADDE: Her kim ki kendi tarafından tamâm olan şeyi nakza sa‘y eder ise sa‘yi merdûddur 
226
KAYNAKÇA 
227
SÖZLÜK 
229