II. İNCELEME PLANI VE YÖNTEMİ
22
BİR KENTSEL DÖNÜŞÜM UYGULAMASI OLARAK RİSKLİ YAPI TESPİTİ
I. KENTSEL DÖNÜŞÜM KAVRAMI
25
II. KENTSEL DÖNÜŞÜMÜN AMACI
27
III. KENTSEL DÖNÜŞÜM UYGULAMASINA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR
31
A. Rezerv Yapı Alanı Kavramı
31
B. Riskli Alan Kavramı
34
C. Riskli Yapı Kavramı
36
IV. TÜRKİYE’DE KENTSEL DÖNÜŞÜM UYGULAMALARI
38
A. Türkiye’de Kentleşmenin Tarihsel Süreci
38
B. Türk Hukuku’nda Kentsel Dönüşüm Mevzuatı
38
3. Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının Yasal Gelişimi
43
4. 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’a Genel Bakış
49
D. Türkiye’de Gerçekleştirilen Kentsel Dönüşüm Örneklerine Genel Bakış
58
V. 6306 SAYILI AFET RİSKİ ALTINDAKİ ALANLARIN DÖNÜŞTÜRÜLMESİ HAKKINDA KANUN KAPSAMINDA RİSKLİ YAPI TESPİTİ
58
A. Riskli Yapı Tespiti
58
2. Riskli Yapı Tespiti Talebinde Bulunabilecekler
63
a. Yapı Maliki veya Kanunî Temsilcisi
64
aa. Tek Kişinin Malik Olması
66
ac. Elbirliği Mülkiyeti
68
ae. Üst Hakkı Sahibinin Durumu
72
b. Lehine Şerh Olan Taraf
74
3. Riskli Yapıların Tespitinde Görev Alacak Kurum ve Kuruluşlar
75
4. Riskli Yapı Tespitine Karşı İtiraz Usulü
75
5. Riskli Yapı Tespit Kararına Karşı Dâva Açılması
77
B. Riskli Yapının Tapu Kütüğünün Beyanlar Hanesine İşlenmesi
78
C. Riskli Yapının Yıkım İşlemini Durdurabilecek Durumlar
80
D. Riskli Yapı Üzerinde Aynî Hak Sahibi Olanların ve Riskli Yapıda Bulunan Kiracıların Korunması
82
E. Riskli Yapı Hakkında Karar Alma Usulü
84
2. Karara Dayanak Teşkil Eden Hukukî Düzenlemenin Tespiti
85
a. Toplantı Yapılmasının Gerekli Olup Olmadığı Hususu
85
4. Riskli Yapı Tespiti Üzerine Alınacak Kararlar
89
a. Riskli Yapının Güçlendirilmesi Kararı
89
b. Riskli Yapının Tahliyesi ve Yıkılarak Yeniden Bina Yaptırılması Kararı
89
c. Parsel Üzerinde Münferit veya Birleştirilerek Uygulama Yapılması Kararı
92
F. Yüklenicinin Belirlenmesi
92
VI. KENTSEL DÖNÜŞÜM UYGULAMALARINDA YAŞANAN BAZI HUKUKÎ SORUNLAR
92
RİSKLİ YAPININ YIKIMINI VE YERİNE YENİ BİR YAPININ İNŞASINI KONU ALAN ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ
I. İNŞAAT SÖZLEŞMESİNİN TANIMI, UNSURLARI, TÜRLERİ VE HUKUKÎ NİTELİĞİ
95
B. İnşaat Sözleşmesinin Tanımı
97
C. İnşaat Sözleşmesinin Unsurları
100
D. İnşaat Sözleşmesinin Türleri
103
2. Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi (APKİS)
104
3. Gelir (Hâsılat) Paylaşımlı İnşaat Sözleşmesi (GPİS)
115
4. Diğer İnşaat Sözleşmeleri
118
E. İnşaat Sözleşmesinin Hukukî Niteliği
118
1. İnşaat Sözleşmesinin Sonuca Katılmalı Sözleşme Niteliği
118
2. İnşaat Sözleşmesinin İsimsiz Sözleşme Niteliği
119
3. İnşaat Sözleşmesinin Tam İki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşme Niteliği
125
4. İnşaat Sözleşmesinin İvazlı Sözleşme Niteliği
127
5. İnşaat Sözleşmesinin Anî Edimli Sözleşme–Sürekli Edimli Sözleşme Ayrımındaki Yeri
127
6. İnşaat Sözleşmesinin Rızaî Sözleşme Niteliği
131
7. İnşaat Sözleşmesinin, “Tüketici İşlemi” Kavramı Açısından Değerlendirilmesi
131
II. İNŞAAT SÖZLEŞMESİNİN ŞEKLİ VE İÇERİĞİ
134
A. İnşaat Sözleşmesinde Şekil
134
B. İnşaat Sözleşmesinin İçeriği
145
1. İnşaat Sözleşmesinin “Sözleşme Özgürlüğü” Açısından Değerlendirilmesi
145
2. İnşaat Sözleşmesinin Yapılacağına Dair Önsözleşme Düzenlenmesi
151
3. İnşaat Sözleşmesi Hükümlerinin “Genel İşlem Koşulları” Açısından Değerlendirilmesi
154
III. RİSKLİ YAPININ YIKIMINI VE YERİNE YENİ BİR YAPININ İNŞASINI KONU ALAN APKİS’İN HAZIRLANMA ESASLARI, YORUMU, TAMAMLANMASI VE UYARLANMASI
156
A. Sözleşmenin Hazırlanma Esasları
156
B. Sözleşmenin Yorumlanması
161
C. Sözleşmenin Tamamlanması
163
D. Sözleşmenin Uyarlanması
165
IV. RİSKLİ YAPININ YIKIMINI VE YERİNE YENİ BİR YAPININ İNŞASINI KONU ALAN APKİS’E UYGULANACAK HÜKÜMLER
167
V. RİSKLİ YAPININ YIKIMINI VE YERİNE YENİ BİR YAPININ İNŞASINI KONU ALAN APKİS’TE TARAFLAR VE TARAF DEĞİŞİKLİKLERİ
169
A. Sözleşmenin Tarafları
169
1. Yüklenici (Müteahhit)
170
B. Sözleşmede Taraf Değişiklikleri
176
3. Borcun Üstlenilmesi
182
6. Sözleşmeye Katılma
186
VI. TAPUYA ŞERH EDİLEBİLİRLİK
187
VII. RİSKLİ YAPININ YIKIMINI VE YERİNE YENİ BİR YAPININ İNŞASINI KONU ALAN APKİS’TE TARAFLARIN BORÇLARI
190
A. Arsa Sahibinin Borçları
191
2. Arsa Sahibinin Arsayı İnşaata Elverişli ve Ayıpsız Olarak Teslim Borcu
193
3. Arsa Sahibinin İnşaatın Yapımı Konusunda Vekâlet Verme Borcu
194
4. Arsa Sahibinin Sözleşmede Belirtilen Arsa Paylarını Devir (Bedel Ödeme) Borcu
198
B. Yüklenicinin Borçları
202
2. İnşaatı Mevzuata ve Sözleşmeye Uygun Olarak Yapma Borcu
203
3. Sadakat ve Özen Borcu
210
4. İnşaatı Teslim Borcu
216
5. Ayıba Karşı Tekeffül Borcu
221
6. Sözleşme ile Kararlaştırılan Diğer Yükümlülükleri İfa Borcu
221
7. TMK m. 2 Uyarınca Yükleniciye Bağlanan Yükümlülükleri İfa Borcu
224
RİSKLİ YAPININ YIKIMINI VE YERİNE YENİ BİR YAPININ İNŞASINI KONU ALAN ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNDE SÖZLEŞMEYE AYKIRILIK VE SÖZLEŞMEYE AYKIRILIĞIN HUKUKÎ SONUÇLARI
II. İNŞAAT SÖZLEŞMESİNE AYKIRI İŞLER
227
a. Teslim Ânına Göre Ayıp Çeşitleri
228
aa. Teslimden Önceki Ayıp
228
ab. Teslimden Sonraki Ayıp
229
b. Açık Ayıp – Gizli Ayıp
230
c. Önemli (Tam Önemli) Ayıp – Daha Az Önemli Ayıp
232
d. Maddî (Fiilî) Ayıp – Hukukî Ayıp
234
e. Aslî Ayıp–Talî (İkincil) Ayıp
237
3. Yüklenicinin Ayıp Nedeniyle Sorumluluğu
238
2. Eksik İş–Ayıplı İş Ayrımı
241
3. Eksik İfa Hâlinde Uygulanacak Hükümler
247
C. Fazla veya Daha İyi Vasıfta İş
249
2. Yüklenicinin Fazladan Bağımsız Bölüm Yapması
249
3. Yüklenicinin Bağımsız Bölümlerin Alanlarında Büyütme veya Niteliğinde Değişiklik Yapması
251
4. Yüklenicinin Ortak Yerlerde Fazladan ya da Daha İyi Vasıfta İş Yapması
252
5. Yüklenicinin Arsa Sahibine Ait Bağımsız Bölümler İçinde Fazladan veya Sözleşmede Kararlaştırılan Vasıftan Daha İyi Vasıfta İmalât Yapması
253
III. İNŞAAT SÖZLEŞMESİNE AYKIRILIĞIN HUKUKÎ SONUÇLARI
257
A. İnşaat Sözleşmesinden Doğan Borç İlişkisinin İfa Edilmemesi
257
B. İnşaat Sözleşmesinden Doğan Borç İlişkisinin İfa Edilmemesinin Hukukî Sonuçları
258
3. Sözleşmeden Dönme – Sözleşmeyi Fesih
260
C. İnşaat Sözleşmesı̇nden Doğan Borç İlı̇şkı̇sı̇nı̇n İhlâlı̇
261
1. Borcun Hiç İfa Edilmemiş Olması
261
2. Borcun Gereği Gibi İfa Edilmemiş Olması
261
IV. İNŞAAT SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN SORUMLULUĞUN ŞARTLARI
267
A. Sözleşmenin İhlâli
267
B. Sözleşmenin İhlâli Nedeniyle Zararın Doğmuş Olması
267
a. İfa Edilmeyen Edimin Değeri
269
d. Müspet Zarar–Menfî Zarar
269
da. Müspet (Olumlu) Zarar
270
daa. Fazla Ödenen İş Bedeli ve Avanslar
271
dab. Eksik ve Ayıplı İş Bedeli
272
dac. Gerçekleştirilen İş Bedeli
272
dad. Gecikme Tazminatı
272
db. Menfî (Olumsuz) Zarar
286
C. Sözleşmenin İhlâli ile Zarar Arasında Uygun İlliyet Bağının Bulunması
287
V. TAZMİNATIN HESAPLANMASI
288
VI. SORUMSUZLUK ANLAŞMASI
289
VII. ARSA SAHİBİNİN TEMERRÜDÜNÜN ŞARTLARI VE HUKUKÎ SONUÇLARI
290
A. Genel Olarak Arsa Sahibinin Temerrüdünün Şartları
290
B. Arsa Sahibinin Temerrüdünün Hukukî Sonuçları
292
VIII. YÜKLENİCİNİN TEMERRÜDÜNÜN ŞARTLARI VE HUKUKÎ SONUÇLARI
295
A. Yüklenicinin Temerrüdünün Şartları
295
B. Yüklenicinin Temerrüdünün Hukukî Sonuçları
303
1. Yüklenicinin Temerrüdünün Genel Sonuçları
303
b. Beklenmedik Halden Sorumluluk
305
2. Karşılıklı Borç Yükleyen Bir Sözleşme Olarak APKİS’te Yüklenicinin Temerrüdünün Hukukî Sonuçları
305
a. Arsa Sahibinin Seçimlik Haklarını Kullanabilmesi İçin Gereken Şartlar
307
aa. Yükleniciye Ek Süre Verilmiş Olması
307
ab. Verilen Ek Süre İçerisinde Yüklenicinin İfayı Gerçekleştirmemiş Olması
307
ac. Arsa Sahibinin Seçimlik Haklarını Derhâl Kullanmış Olması
308
b. Arsa Sahibinin Seçimlik Hakları
308
ba. Arsa Sahibinin Aynen İfa ile Birlikte Gecikme Tazminatı Talep Hakkı
308
bb. Arsa Sahibinin İfadan Vazgeçerek Müspet Zararın Tazminini Talep Hakkı
310
bc. Arsa Sahibinin Sözleşmeden Dönerek Menfî Zararın Tazminini Talep Hakkı
312
IX. SÖZLEŞME ÖNCESİ GÖRÜŞMELERDEN DOĞAN SORUMLULUK (CULPA IN CONTRAHENDO)
315
RİSKLİ YAPININ YIKIMINI VE YERİNE YENİ BİR YAPININ İNŞASINI KONU ALAN ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMELERİNİN SONA ERMESİ
I. SÖZLEŞMENİN ANLAŞMA İLE SONA ERMESİ
317
II. SÖZLEŞMENİN İFA SEBEBİYLE SONA ERMESİ
318
III. SÖZLEŞMENİN GECİKTİRİCİ VEYA BOZUCU KOŞUL SEBEBİYLE SONA ERMESİ
319
IV. SÖZLEŞMENİN İFANIN İMKÂNSIZ HÂLE GELMESİ SEBEBİYLE SONA ERMESİ
321
B. İnşaatın Teslimden Önce Yok Olması
324
C. Taraflardan Kaynaklanan Sebeplerle İfanın İmkânsız Hâle Gelmesi
325
D. Taraflardan Kaynaklanmayan Sebeplerle İfanın İmkânsız Hâle Gelmesi
329
V. SÖZLEŞMENİN İRADE İLE BEYAN ARASINDAKİ UYGUNSUZLUK HALLERİ SEBEBİYLE SONA ERMESİ
330
VI. SÖZLEŞMENİN FESİH SEBEBİYLE SONA ERMESİ
334
B. Dürüstlük Kuralının Gerektirdiği Hâller
337
C. Bedelin Aşılması Hâli
338
D. Tazminat Karşılığı Fesih
339
E. 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Feshedilmiş Sayılma
341
VII. SÖZLEŞMENİN DÖNME SEBEBİYLE SONA ERMESİ
342
B. Yüklenicinin İşi Kararlaştırılan Zamanda Bitiremeyeceğinin Açıkça Anlaşılması Hâli
345
C. Ayıp Nedeniyle Yüklenicinin Sorumlu Olması Hâli
347
D. Öngörülemeyen ve Önlenemeyen Hâller
348
E. Başlangıçta Belirlenen Bedelin Aşırı Ölçüde Aşılacağının Anlaşılması Hâli
349
F. Dönme Cezasını Ödemek Suretiyle Sözleşmeden Dönme Hâli
350
G. Sözleşmeden Dönmeyi Talep Etmiş Sayılma
351
VIII. RİSKLİ YAPININ YIKIMINI VE YERİNE YENİ BİR YAPININ İNŞASINI KONU ALAN APKİS’TEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEMELER İLE ALTERNATİF ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ
352
A. Riskli Yapının Yıkımını ve Yerine Yeni Bir Yapının İnşasını Konu Alan APKİS’ten Doğan Uyuşmazlıklarda Görevli Mahkemeler
352
1. Genel Görevli Mahkeme
352
2. Ticaret Mahkemeleri
353
3. Tüketici Mahkemeleri
355
B. Riskli Yapının Yıkımını ve Yerine Yeni Bir Yapının İnşasını Konu Alan APKİS’ten Doğan Uyuşmazlıklarda Yetkili Mahkemeler
360
C. Riskli Yapının Yıkımını ve Yerine Yeni Bir Yapının İnşasını Konu Alan APKİS’ten Doğan Uyuşmazlıklarda Tahkim
362
D. Riskli Yapının Yıkımını ve Yerine Yeni Bir Yapının İnşasını Konu Alan APKİS’ten Doğan Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk ve Uzlaştırma
364
1. Riskli Yapının Yıkımını ve Yerine Yeni Bir Yapının İnşasını Konu Alan APKİS’ten Doğan Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk
364
2. Riskli Yapının Yıkımını ve Yerine Yeni Bir Yapının İnşasını Konu Alan APKİS’ten Doğan Uyuşmazlıklarda Uzlaştırma
365