Klasik Dönem Osmanlı Hukukunda Kefalet Melikşah Aydın  - Kitap
Klasik Dönem Osmanlı Hukukunda

Kefalet

1. Baskı, 
Ekim 2023
Kitabın Detayları
Dili:
Türkçe
Ebat:
16x24
Sayfa:
332
Barkod:
9786052645505
Kapak Türü:
Karton Kapaklı
Fiyatı:
388,00
Temin süresi 2-3 gündür.
Kitabın Açıklaması
İnsanın olduğu yerde paranın, ticaretin ve borcun olmaması düşünülemez. Temel olarak bir teminat (garanti) müessesesi olduğu kabul edilen kefaletin tarihi bu sebeple çok eskilere dayanır. Bu çalışmada konu edilen İslam hukuku ve Osmanlı uygulamasından çok önce milattan önceki Mezopotamya ve Mısır'da kefalete benzeyen kurumlar bulunduğu açığa çıkmıştır. Ayrıca en eski dini metinlerden olan Tevrat'ta da kefalleten bahsedilmektedir.
Günümüzde genellikle tacirler arasında aranılan ve ihtiyaç duyulan kefalet müessesesi İslam hukukunda bugünkü vasfından çok daha yaygın ve efektif bir statüye sahiptir. Mala kefalet dışındaki şahsa kefaletin zamanın ihtiyaçlarına göre kullanımı, bugün hala Anglosakson hukuk sisteminde uygulanan kurumlara çok benzemektedir. Kefaletin bu anlamda daha etkili bir şekilde kullanılabilmesi için gerekli hukuki düzenlemelere ışık tutması açısından bu çalışma önemlidir.
Kitabın Konu Başlıkları
.
Hukuki Niteliği Açısından Kefalet Sözleşmesi
.
Kefalet Sözleşmesinin Çeşitleri
.
Kefalet Sözleşmesinin Hükümleri
.
Kefilin Sorumlulukları, Hakları ve Kefaletin Sona Ermesi
Kitabın İçindekileri
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 
7
İÇİNDEKİLER 
9
GİRİŞ
I. ÇALIŞMANIN KONUSU VE AMACI 
17
Iı. ÇALIŞMANIN METODU VE KAYNAKLARI 
19
BİRİNCİ BÖLÜM
HUKUKİ NİTELİĞİ AÇISINDAN KEFALET SÖZLEŞMESİ
I. KEFALETİN TANIMI 
23
A. SÖZLÜK ANLAMI 
23
B. TERİM ANLAMI 
23
II. KEFALETİN ÖNEMİ 
26
III. KEFALET SÖZLEŞMESİNİN ÖZELLİKLERİ 
28
A. ASIL SÖZLEŞMEYE BAĞLI (FER’İ) OLMASI 
28
B. TALİ OLMASI 
33
C. TEK TARAFLI BAĞLAYICI (İVAZSIZ) OLMASI 
35
D. RİSKLİ OLMASI 
36
E. TEMİNAT VE TAZMİNAT SÖZLEŞMESİ OLMASI 
36
IV. KEFALET SÖZLEŞMESİNİN GÖRÜNÜMÜ VE KONUSU 
37
V. KEFALET SÖZLEŞMESİNİN BENZER SÖZLEŞMELERDEN FARKI 
38
A. REHİN SÖZLEŞMESİNDEN FARKI 
38
B. HAVALE SÖZLEŞMESİNDEN FARKI 
39
VI. KEFALETİN HUKUKİ DAYANAĞI 
41
A. KİTAP 
41
B. SÜNNET 
44
C. İCMA 
47
D. ÖRF 
49
VII. KEFALETİN UNSURLARI 
50
A. KEFİL 
50
B. BORÇLU (ASİL) 
51
C. ALACAKLI 
51
D. KEFALET KONUSU 
52
E. İRADE BEYANI (İCAP VE KABUL) 
52
1. İrade Beyanında Kullanılacak Lafızlar 
55
2. İrade Beyanı ile İlgili Diğer Hususlar 
59
VIII. KEFALETİN ŞARTLARI 
60
A. ŞEKİL ŞARTI 
60
B. KEFİLDE ARANAN ŞARTLAR 
63
1. Tam Ehliyetli Olmak 
63
2. Köle Olmamak 
66
3. Din Farkı 
68
4. Borca Batık Olmamak 
69
5. Ölüm Hastası Olmamak 
70
6. Evli Kadının Kefaleti 
71
7. İkrah Altında Olmamak 
73
8. Başkasının Borcuna Kefil Olmak 
74
C. BORÇLUDA ARANAN ŞARTLAR 
75
1. Borçlunun Ödeme Gücüne Sahip Olması 
75
2. Borçlunun Kefil Tarafından Bilinmesi 
80
3. Borçlunun Rızasının Bulunması 
84
4. Borçlunun Akit Meclisinde Hazır Olması 
84
5. Borçlunun Mukim ve Tam Ehliyetli Olması 
85
6. Borçlunun Mali Durumu 
88
D. ALACAKLIDA ARANAN ŞARTLAR 
88
1. Tam Ehliyetli Olmak 
88
2. Alacaklının Belli Olması 
89
3. Alacaklının Akit Meclisinde Hazır Bulunması 
92
E. KEFALETİN KONUSU İLE İLGİLİ ŞARTLAR 
94
1. Kefalet Konusunun Belli ve Mevcut Olması 
94
2. Kefalet Konusu Borcun Tahsil Edilebilir Olması 
98
3. Borcun Geçerli Bir Borç Olması 
102
4. Borcun Kefil Tarafından Ödenebilir Durumda Olması 
104
a. Had Cezasının Kendisine Kefalet 
104
b. Had Davalarında Kefalet 
106
c. Mali Cezalara Kefalet 
108
d. Tazir Cezalarına Kefalet 
108
İKİNCİ BÖLÜM
KEFALET SÖZLEŞMESİNİN ÇEŞİTLERİ
I. KONUSU BAKIMINDAN KEFALET SÖZLEŞMELERİ 
112
A. ŞAHSA (NEFSE) KEFALET 
112
B. MALA KEFALET 
115
1. Borca Kefalet 
115
a. İrade Beyanı, Şart ve Vasıflara Göre 
116
(1) Mutlak (Müneccez) Kefalet 
116
(2) Şarta Bağlı Kefalet 
118
aa. Hanefi Görüşü 
118
aaa. Hakkın Ortaya Çıkmasına Sebep Olan Şart 
119
bbb. Alacağın Elde Edilmesine İmkân Tanıyan veya Onu
Kolaylaştıran Şart 
120
ccc. Borcun Ödenmemesi ve Ödenmesinin Zorluğuna
Bağlanan Şart 
122
bb. Maliki Görüşü 
125
cc. Şafii Görüşü 
125
dd. Hanbeli Görüşü 
126
(3) Muzaf Kefalet 
126
(4) Muvakkat Kefalet 
128
(5) Muaccel Kefalet 
130
(6) Müeccel Kefalet 
131
(7) Adi Kefalet 
133
b. Kefillerin Sayısı ve Sorumluluklarına Göre 
134
(1) Münferit Kefalet 
134
(2) Müşterek Kefalet 
135
(3) Müteselsil Kefalet 136
2. Eşyaya (Ayn’a) Kefalet 
138
a. Genel Olarak Ayn Kavramı ve Ayn–Kefalet İlişkisi 
138
(1) Ayni ve Misli Olarak Tazmine Konu Olan Mallar 
139
(2) Nakden Tazmine Konu Olan Mallar 
140
(3) Aynen veya Nakden Tazmine Konu Olmayan, Tazmin Edilemeyen
Mallar 
141
b. Eşyaya (Ayn’a) Kefalet 
143
(1) Kusura Kefalet 
143
(2) Zapta Kefalet 
143
(3) Teslime Kefalet 
145
3. Derek Kefaleti 
146
II. OSMANLI HUKUKUNDA KEFALETİN ÖZELLİKLİ UYGULAMA ALANLARI 
148
A. ASKER ALIMINDA KEFALET 
149
B. TUTUKSUZ YARGILANMA VASITASI OLARAK KEFALET 
150
C. ŞARTLI SALIVERİLME VASITASI OLARAK KEFALET 
154
D. OSMANLI ESNAF SINIFINDA KEFALET 
158
E. OSMANLI MAHALLESİNDE KEFALET 
162
F. SARRAFLARIN MÜLTEZİMLERE KEFALETİ 
169
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KEFALET SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMLERİ
I. ŞAHSA KEFALETİN HÜKÜMLERİ 
173
II. MALA KEFALETİN HÜKÜMLERİ 
179
A. BORCA KEFALETİN HÜKÜMLERİ 
179
1. Kefalet Kurulurken Kullanılan İrade Beyanı, Şart ve Vasıflara Göre 
183
a. Mutlak (Müneccez) Kefaletin Hükümleri 
183
b. Şarta Bağlı Kefaletin Hükümleri 
184
c. Muzaf Kefaletin Hükümleri 
190
d. Muvakkat Kefaletin Hükümleri 
190
e. Muaccel Kefaletin Hükümleri 
193
f. Müeccel Kefaletin Hükümleri 
194
g. Adi Kefaletin Hükümleri 
199
2. Kefillerin Sayısı ve Sorumluluklarına Göre 
200
a. Münferit Kefaletin Hükümleri 
200
b. Müşterek Kefaletin Hükümleri 
200
c. Müteselsil Kefaletin Hükümleri 
207
B. EŞYAYA (AYN’A) KEFALETİN HÜKÜMLERİ 
210
1. Kusura Kefaletin Hükümleri 
211
2. Zapta Kefaletin Hükümleri 
212
3. Teslime Kefaletin Hükümleri 
214
C. DEREK KEFALETİNİN HÜKÜMLERİ 
216
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
KEFİLİN SORUMLULUKLARI, HAKLARI VE KEFALETİN SONA ERMESİ
I. KEFİLİN SORUMLUKLARI 
219
A. ŞAHSA KEFALETTE KEFİLİN SORUMLUKLARI 
219
1. Borçluyu / Sanığı Teslim 
219
2. Teslimde Temerrüdü Halinde Kefilin Hapsi 
221
3. Borçluyu / Sanığı Takip 
223
4. Borçlunun Borcunu Ödeme 
224
B. MALA KEFALETTE KEFİLİN SORUMLUKLARI 
226
1. Kefalet Borcunu Ödeme 
226
a. Borcun Ödeme Yeri ve Zamanı 
228
b. Borcun Vadeli veya Peşin Olması Durumunda 
230
c. Kefillerin Birden Fazla Olması Durumunda 
231
2. Borcu Ödememe Durumunda Hapis 
231
3. Borçlunun Kusur ve Temerrüdünden Dolayı Kefilin Sorumluluğu 
232
4. Borçlunun Kefile Önceden Ödemede Bulunması 
233
II. KEFİLİN HAKLARI 
235
A. ŞAHSA KEFALETTE 
236
1. Teslimde Zor Kullanma 
236
2. Teslimde Yardım Talep Etme 
236
3. Borçlu/Sanığı Hapsettirme 
237
B. MALA KEFALETTE 
237
1. Kefilin Taahhüdünden Kurtarılmayı Talep Hakkı 
237
2. Borçludan Teminat İsteme Hakkı 
239
3. Borçluyu Seyahatten Engelleme Hakkı 
239
4. Borçluyu Hapsettirme Hakkı 
240
5. Borçluya Rücu Hakkı 
241
a. Rücunun Şartları 
242
(1) Kefalet ve Ödemenin Borçlunun Talebiyle Olması 
242
(2) Borçlunun Tam Ehliyetli Olması 
246
(3) Borçlunun Edimi Kendi Şahsına İzafe Etmesi 
247
(4) Kefilin Fiilen Ödemede Bulunmuş Olması 
248
(5) Kefilin Rücu Niyetiyle Ödemede Bulunmuş Olması 
252
(6) Takas İleri Sürülmesinin İmkânsızlığı 
252
b. Birden Fazla Kefilin Olması Halinde Rücu 
253
c. Rücu Miktarı 
254
(1) Kefil Olunan ile Ödenen Borcun Aynı Cinsten Olması 
254
(2) Kefil Olunan ile Ödenen Borcun Farklı Cinsten Olması 
256
d. Kefalet Sorumluluğunu Yerine Getirmekten Doğan Masraflardan Dolayı
Rücu 
258
e. Rücu Zamanı 
259
6. Kefilin Alacaklı Açısından Hakları 
260
III. KEFALETİN SONA ERMESİ 
262
A. MALA KEFALETTE 
263
1. Asıl Borca Bağlı Olarak 
263
a. İfa 
264
b. İbra 
266
c. Takas 
268
d. Yenileme (Tecdid) 
270
e. Borç Sözleşmesinin Feshi 
271
f. Alacaklı ve Borçlu Sıfatının Birleşmesi 
272
g. Borcun Nakli (Havale) 
273
h. Hibe 
275
i. Sulh 
276
2. Asıl Borçtan Bağımsız Olarak 
278
a. Kefil ile Alacaklının Sulh Yapması 
278
b. Alacaklının Kefili İbra Etmesi 
280
c. Borcun Kefile Hibe Edilmesi 
281
d. Kefil Olunan Malın Teslimi 
281
e. Ölüm 
282
(1) Alacaklının Ölümü 
282
(2) Borçlunun Ölümü 
282
(3) Kefilin Ölümü 
283
f. Kefilin İflası 
285
g. Kefilin Kefaletten Vazgeçmesi 
286
h. Kefalet Sözleşmesinin Diğer Şekillerle Sona Ermesi 
288
B. ŞAHSA KEFALETTE 
288
1. Borçlunun Teslimi 
289
2. İbra 
293
3. İmkânsızlık 
294
4. Esaret veya İrtidat 
296
5. Sürenin Sona Ermesi 
296
6. Ölüm 
297
SONUÇ 
299
KAYNAKÇA 
307
I. Arşiv Belgeleri 
307
A. Başkanlık Osmanlı Arşivi 
307
B. İstanbul Kadı Sicilleri 
309
C. Mühimme Defterleri 
317
II. Basılı Kaynaklar 
317